Dossier Abortus 1. Wat is abortus? Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. 2. Wanneer is abortus legaal in België? Sinds de wet van 1991 is abortus geen strafbaar feit meer als aan de volgende voorwaarden is voldaan: Termijn: de abortus moet gebeuren binnen 12 weken effectieve zwangerschap, of 14 weken te rekenen van de laatste maandstonden. De zwangere vrouw moet zich in een noodsituatie bevinden. Tussen de eerste afspraak en de abortus (in hetzelfde centrum) loopt een verplichte wachttijd van zes dagen. De eerste consultatie en de ingreep vinden plaats in een inrichting voor gezondheidszorg : een abortuscentrum of een ziekenhuis dat abortushulpverlening aanbiedt. Bij beide instanties vind je een voorlichtingsdienst. Er moeten alternatieven voor de abortus worden voorgesteld. 3. Kan een minderjarig meisje zelfstandig beslissen of ze zwanger wil blijven? Een minderjarig meisje beslist zelfstandig of ze zwanger wil blijven of niet. Je ouders, voogden of partner moeten niet op de hoogte gebracht worden. Je moet volgens de wet enkel verklaren dat je je in een noodsituatie bevindt. De wet omschrijft het begrip noodsituatie niet, maar stelt duidelijk dat de beslissing bij de vrouw ligt. Zij alleen oordeelt over haar noodsituatie en de invulling ervan.
4. Tot welke week kan je een abortus laten uitvoeren in België? In België kan abortus tot 12 weken zwangerschap. Na 12 weken kan abortus in België enkel nog onder volgende omstandigheden: Het uitdragen van de zwangerschap houdt een ernstig gevaar in voor het leven van de vrouw. Uit onderzoek blijkt dat het kind zal lijden aan een ongeneeslijke kwaal. 5. Wat is de verplichte wachttijd tussen de eerste afspraak en de abortus (in hetzelfde centrum)? Tussen de eerste afspraak en de abortus (in hetzelfde centrum) verloopt een verplichte wachttijd van zes dagen. Dit betekent dat een eerste afspraak vóór het einde van de 11 e zwangerschapsweek moet plaatsvinden (of vóór het einde van de 13e week, als je telt vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). Na de 14de week mag abortus enkel nog onder specifieke omstandigheden. 6. Via welke methodes kan een abortus worden uitgevoerd? De abortuspil en de zuigcurettage. Bij de abortuspilmethode wekt medicatie op kunstmatige wijze een miskraam op. De abortuspil kan je niet via de apotheek krijgen, maar enkel via de abortuscentra. Verwar het dus niet met de morning-afterpil. De zuigcurettage is een medische ingreep waarbij de baarmoeder met een smal buisje wordt leeggezogen. 7. Wat is de kostprijs voor een abortus? Er bestaan een aantal gespecialiseerde ziekenhuizen en abortuscentra die je alle nodige hulp bieden. Laat je een abortus uitvoeren in een abortuscentrum (dus niet in een ziekenhuis), dan betaalt het ziekenfonds automatisch een deel van de kostprijs. Voorwaarde is wel dat je in orde bent met de ziekteverzekering. Concreet betaal je dan zelf nog een remgeld van maximum 2 x 1,39 euro. Zelfs wanneer je niet zelfstandig bent aangesloten bij een ziekenfonds, betaal je slechts enkele euro s. Breng bij een eerste consultatie je elektronische identiteitskaart en zes kleefbriefjes van het ziekenfonds mee.
8. En hoe het zit het met mijn privacy? Je kan een abortus laten uitvoeren zonder dat je familieleden ervan op de hoogte zijn. De wet bepaalt uitdrukkelijk dat de zwangere vrouw zelf beslist. Een arts mag dus ook op verzoek van een minderjarige een abortus uitvoeren. Natuurlijk zal de dokter rekening houden met je leeftijd en de manier waarop je deze beslissing nam. Wist je dat elke hulpverlener, dus ook de arts, gebonden is aan het beroepsgeheim? Als de abortus onder algemene verdoving plaatsvindt in een ziekenhuis, dan heb je als minderjarige voor deze verdoving wel de toelating van je ouders nodig. 9. Hoe verloopt de procedure van een abortus? Tijdens de eerste consultatie heb je een gesprek met een medewerker. Je krijgt ook een medisch onderzoek. Het gesprek: alle bedenkingen en andere mogelijke opties (i.p.v. een abortus) kunnen aan bod komen. Samen bespreek je het falen van de anticonceptie. Je bepaalt samen het meest geschikte voorbehoedmiddel voor de toekomst. Je krijgt ook uitleg over de bestaande methodes van zwangerschapsafbreking. Het medische onderzoek: - Met een echografie wordt de duur van de zwangerschap bepaald. - Je medische voorgeschiedenis wordt besproken. - Er gebeurt een infectieonderzoek (soa s). - Je krijgt antwoord op je medische vragen rond anticonceptie. Twijfel? Je kan een extra gesprek krijgen. Bij de volgende consultatie gebeurt de abortus, via de abortuspilmethode of de zuigcurettage. 10. Waar kan ik terecht voor een abortus of meer informatie? Voor een abortus kan je terecht in een abortuscentrum. Hieronder vind je de erkende abortuscentra in België. Dr. Willy Peers Centrum Lange Gasthuisstraat 45 2000 Antwerpen Tel: 03/226 25 25 www.drwpc.be onthaal@drwpc.be (voor info, niet voor afspraken) Sjerp-Dilemma (VUB) Triomflaan 1 1050 Brussel
Campus toegang 7, gebouw Y Postadres: Pleinlaan 2, 1050 Brussel Tel: 02/629 23 40 sjerp@vub.ac.be (voor info, niet voor afspraken) Kollektief Antikonceptie Martelaarslaan 303 9000 Gent Tel: 09/233 64 92 www.abortuscentrum-gent.be Bourgognecentrum Gouverneur Roppesingel 81 3500 Hasselt Tel: 011/23 29 91 bourgognecentrum@telenet.be (voor info, niet voor afspraken) Centrum voor Verantwoord Ouderschap Prinses Stefanieplein 19 8400 Oostende Tel: 059/80 57 11 info@cevo-oostende.be ( voor info, niet voor afspraken) www.abortusoostende.be
11. Links Meer info in België: Luna vzw overkoepelende vereniging van Nederlandstalige abortuscentra Lange Gasthuisstraat 45 2000 Antwerpen info@abortus.be www.abortus.be Fara Fara is het luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuzes. De website www.faranet.be is een praktische wegwijzer met een online hulpverleningsaanbod voor het ruime publiek en zorgprofessionals. Je kunt chatten via de website. Of bel naar de Farafoon: 016/38 69 50. Luistertelefoon ongeplande zwangerschap Tel: 078/15.30.45 (dagelijks tussen 18 en 22 u.) www.abortuscentra-vlaanderen.be Op deze website vind je de verschillende abortusmethoden en de wetgeving in België en in Nederland. www.sensoa.be Je vindt hier feiten en cijfers over abortus in België.
Meer info in Nederland: www.casa.nl Centra voor zwangerschapsafbreking, advies over anticonceptie, problemen omtrent reproductieve en seksuele gezondheidszorg, screenen en behandelen van soa's. www.bloemenhove.nl Je kan er terecht voor abortus en/of hulp bij de keuze van een goed anticonceptiemiddel. www.abortus-info.nl StiSAN betekent: Stichting Samenwerkende Abortusklinieken Nederland: Nederlandse koepel van abortusklinieken. Op deze website vind je actuele informatie over het voorkomen van en het zo nodig afbreken van een ongewenste zwangerschap. 12. Bronnen www.abortus.be