De Europese Energie Unie Mooie ambities in zwaar weer Jos Notenboom jos.notenboom@pbl.nl
2020 energie- en Klimaatdoelen Wetgeving sinds 2009 Nederlandse Beleid Energieakkoord sinds 2013 Energie Unie Commissie Junker Sinds 2015 Uitvoering Energie Unie 2016-2030 energie- en Klimaatdoelen Sinds 2014 Klimaatverdrag Parijs December 2015 ambitieniveau Doorwerking Lidstaten Vooral vanaf 2021?
Klimaat- en energiedoelen
Hernieuwbare energie NL
Energy Union 1. Voorzieningszekerheid, solidariteit, vertrouwen 2. Volledig geïntegreerde interne energiemarkt 3. Verbetering energie-efficiënte 4. Decarbonisatie van de economie 5. Onderzoek, innovatie en concurrentievermogen COM(2015) 80: A Famework Strategy for a Resilient Energy Union with a Forward-Looking Climate Change Policy.
2016 Year of delivery New energy deal for consumers EU Netwerk Codes Implementation Security of supply Security of gas supply Decision inter-governmental agreements Electricity Market Design Initiative Renewable Energy Self-Consumption Communication Integrated Strategic Energy Technology (SET) Plan EU ETS reform Research and innovation Decarbonisation Consumer at the centre Energy efficiency Internal energy market RES D Review (incl. duurzaamheidscriteria, governance mechanism) EED Review EPBD Review New Effort Sharing Decision 2030 Energy Labelling Review
Klimaatverdrag UNEP, The Emission Gap Report 2016
State of the Energy Union (EEU) 18 november 2015 Maroš Šefčovič EU: leiderschap tonen in transitie low-carbon economy Transitie: sociaal rechtvaardig, consumenten centraal Geopolitieke uitdagingen zijn blijvend Nationale energie- en klimaatplannen aan basis van nieuw governance mechanisme om vooruitgang te meten
Tegenstellingen in EEU debat Europeanisering vs soevereiniteit lidstaten Betaalbaarheid/zekerheid vs duurzaamheid Herwaarderen fossiel vs versterken hernieuwbaar Conservatief vs transformatief Korte termijn vs lange termijn oriëntatie
Kritieken Energy Union Vooralsnog lege doos met ruimte voor ieders eigen ding maar potentieel voor coherent Europees klimaat- en energiebeleid (Szulecki et al.) Nationale interesses verhinderen EU integratie -> vooral pragmatische vooruitgang in energiemarktregulering i.p.v. grootschalige strategische projecten (Fischer & Geden) Wettelijke basis en autoriteit van EEU is nog verre van duidelijk (Froggatt & Hadfield) Gasbelangen domineren en zitten integraal energie- en klimaatbeleid in de weg (EPRS) Ambities niet consistent met afspraken Verdrag van Parijs (.)
Governance mechanisme Wetsvoorstel in 2016 (EP medewetgever!) Nationale inspanningen <-> EU 2030 doelen Grote verschillen tussen posities lidstaten Competentie EC versus lidstaten!
Nationale klimaat- en energieplannen Integrale benadering over alle 5 dimensies Energieunie -> stimuleert integraal energie- en klimaatbeleid 2021 2030, met perspectief op 2050 -> stimuleert langetermijn denken Grensoverschrijdende aandachtspunten -> stimuleert regionaal denken en samenwerking trajectories : besparing, aandeel RE, penetratie specifieke RE technologieën, elektriciteitsvraag -> stimuleert paddenken Nationale bijdragen aan collectieve EU 2030-doelen (bkg, besparing, RE, interconnectie)
Build on the EU's target of emitting at least 40% less greenhouse gases by 2030 Europees Milieuagentschap 2016
Make the EU the world number one in renewable energy and lead the fight against global warming
Ter afsluiting Turbulentie EU: grote onzekerheden voor de Energie Unie Decarbonisatie vergt omdenken van het energiebeleid Paradigmawisseling: flexibiliteit vraagt ook verantwoordelijkheid Nationale Energie en Klimaatplannen als kans NL min of meer provincie DE, dit beperkt vrije keuze NL! Actiever investeren in energierelatie met DE: Interactie tussen kennisinstellingen, bedrijfsleven en beleid actief faciliteren