Nieuwsbrief 2013 Jaargang 11 / Nummer 20 Samenstelling: Bestuur Wijk & Wouden Verzending: Corrie van der Helm info@wijkenwouden.nl Secretariaat VANL Wijk en Wouden: Postbus 35 2380 AA Zoeterwoude info@wijkenwouden.nl INHOUD: - Van de voorzitter Blz. 2 - Broedresultaten 2013 Blz. 3 - Zoeterwoude stimuleert energiebesparing Blz. 5 - Comité de Vier Jaargetijden Blz. 6 - Willem v.d. Helm trofee en wandelpaden Blz. 7 - Adressenlijst VANL Wijk en Wouden Blz. 8 www.wijkenwouden.nl Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 1 van 8
Van de voorzitter Beste Mensen, Het jaar loopt al weer op zijn eind en de trekvogels zijn weer vertrokken. Voor ons reden om weer terug te blikken op afgelopen seizoen. En het was weer geen normaal seizoen voor de weidevogels, het begon al met een uitzonderlijk laat voorjaar. Daarna een periode van goede weersomstandigheden met veel groei en bloei en uiteindelijk zelfs te droog. Of en in hoeverre dit invloed heeft gehad op de resultaten bij de weidevogels kunnen we verderop in deze nieuwsbrief zien. We hebben weer heel wat werk verricht met zijn allen, het bestuur, de gebiedscoördinator, de nest/slootkanten controleurs, de vier jaargetijden werkgroep, de weidevogel werkgroep en nog talloze mensen die op vrijwillige basis iets voor onze omgeving willen betekenen. Allen heel veel dank hiervoor. Ons gebied is een dynamisch gebied waar nog veel staat te gebeuren, zowel in positieve als negatieve zin. Er komt de komende tijd dus nog veel op ons af en we moeten continu bij de les blijven. Daarom is het ook mooi dat we onze krachten nu bestuurlijk kunnen bundelen door middel van de Groene Klaver en we zien dat we daarmee meer slagkracht op hoger niveau krijgen. Iets dat u niet altijd ziet of merkt, maar het gaat ons de komende tijd zeker helpen. We gaan werken naar een nieuw gemeenschappelijk landbouw beleid (GLB) en er komen gebiedscollectieven die veel taken en verantwoording toegeschoven krijgen. We zullen daarvoor een flinke professionalisering slag moeten maken en veel voorbereidend werk verrichten. Wij als bestuur en ondersteuning gaan ervoor, maar dat lukt ons alleen met de steun van alle leden en dat gaat gelukkig nog steeds erg goed. Ik hoop u allen volgend seizoen weer te zien. Edwin Veldhuijzen Voorzitter VANL Wijk en Wouden Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 2 van 8
Broedresultaten 2013 We staan aan de vooravond van de herfst. Het vierde jaar van de SNL ( Subsidie Natuur en Landschap) zit er weer op. Deze subsidie is er voor het weidevogelbeheer ( incl. uitgesteld maaien en last minute beheer) en slootkantenbeheer. Weidevogelbeheer Al enkele jaren hebben we niet het ideale weer voor de weidevogels. Dit jaar startte het broedseizoen koud en droog. De vogels wachten daarom met het maken van nesten. Er wordt over gesproken dat het nestelen drie weken later begon dan gebruikelijk. Dit zie je bijvoorbeeld terug in het aantal gevonden nesten van de Kievit. In het tweede deel van het broedseizoen werden de weersomstandigheden gunstiger, zo ging de tempratuur wat omhoog en regende het behoorlijk op zijn tijd (eigenlijk weer te veel). Het aantal nesten steeg en het broedseizoen is daarom toch met een kleine min tegenover vorig jaar afgesloten. Wel opvallend is dit jaar dat er behoorlijk meer gruttonesten zijn geteld. Een stijging van 68 % is toch zeker substantieel. Het feit dat er ook niet dat in bepaalde polder veel meer gruttonesten waren maar eigenlijk in alle gebieden maakt dit extra bijzonder. Daarnaast valt op dat er iets minder eendennesten zijn geteld, behalve van de zomertaling, want daar zijn dit jaar 3 nesten van gevonden! De resultaten: scholekster kievit grutto tureluur krakeend kuifeend slobeend zomertaling visdief graspieper totaal 2010 120 532 168 86 2 14 10 0 1 0 934 2011 100 352 87 55 4 11 2 1 1 0 613 2012 131 377 57 32 12 17 11 0 1 0 638 2013 117 322 96 40 6 6 9 3 1 1 601 Hierbij moet wel rekening gehouden worden dat deze nesten alleen zijn gevonden op percelen met legselbeheer. Op de percelen met uitgesteld maaibeheer wordt alleen gemonitord en niet geteld. Uit de monitoring blijkt wel dat er veel vogels zijn die op deze percelen hun nest maken. In de natuur is het gebruikelijk dat dieren hun vijanden hebben. Helaas is soms het evenwicht in de Nederlandse polder niet helemaal meer in balans. Zo zijn de vossen, kraaien en wezels natuurlijke vijanden van de weidevogels. Deze dieren halen helaas behoorlijk vaak de nesten van de weidevogels leeg, dit wordt ook wel predatie genoemd. Dit jaar waren in bepaalde polders de vossen heel actief waardoor de weidevogelzoekers veel lege nesten hebben aangetroffen. Al doen de agrariërs en de weidevogelzoekers nog zo hun best, hieraan kan alleen wat aangedaan worden als het beleid van de overheid hierin veranderd. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog de reigers en ooievaars die het gemunt hebben op de jonge weidevogels. Zolang er geen ooievaarsnest in de buurt zit geeft dit momenteel minder problemen. Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 3 van 8
Ook zijn er dit jaar meerdere agrariërs die gebuikt hebben gemaakt van de mogelijkheid van last-minute beheer. Dit houdt in als een agrariër zijn perceel wil gaan maaien en er zijn nog veel kuikens in het perceel aanwezig, hij gebruik kan maken van deze regeling om het maaien uit te stellen. Voor meer informatie hierover kan er contact worden opgenomen met Corrie van der Helm. Slootkantenbeheer Bij slootkantenbeheer wordt er een strook van een meter breed langs de sloten niet intensief bewerkt en niet bemest. Hierdoor verschraalt de grond, waardoor allerlei planten een kans krijgen zich te ontwikkelen. De resultaten van 200 km slootkanten in Wijk en Wouden zijn dit jaar weer goed. Ieder jaar is er een lijst van planten die geteld wordt. Vorig jaar waren op deze 200 km 1278 planten gevonden. Dit jaar waren dat 1223 planten. Iets minder dus, maar nog steeds een mooi resultaat! Slootkantplanten 2013 2012 2011 2010 1223 1278 1301 1068 Namens de verenging wil ik een ieder bedanken voor zijn/haar inzet en hopen we volgend jaar ook weer mooie resultaten te behalen. Lisette Verhoog Nieuwsbrief digitaal Dit jaar zal de nieuwsbrief voor het laatst per post verstuurd worden. Volgend jaar wordt deze alleen nog verzonden via e-mail, daarnaast is de nieuwsbrief beschikbaar op onze website www.wijkenwouden.nl. Is uw e-mailadres nog niet bekend bij ons? Stuur dan een e-mail naar info@wijkenwouden.nl. Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 4 van 8
Zoeterwoude stimuleert energiebesparing bij agrarische bedrijven Agrariërs uit de gemeente Zoeterwoude krijgen van de gemeente een financieel steuntje in de rug om hun bedrijfsvoering energiezuiniger te maken. Zo kunnen agrariërs kosteloos een energiescan van hun bedrijf aanvragen, waarvoor zij zich nu kunnen aanmelden. Ook stelt de gemeente vanaf 1 oktober 2013 een subsidie beschikbaar voor het nemen van energiebesparende maatregelen (dit onder voorbehoud van een positief besluit van de gemeenteraad op 26 september). De gemeente Zoeterwoude heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Daarom heeft zij een duurzaamheidsfonds opgezet. Naast particuliere huiseigenaren kunnen nu ook agrariërs een beroep doen op het fonds om duurzame aanpassingen aan hun bedrijf te doen. Energie besparen is overigens niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Energiescan Niet iedere ondernemer is een expert op het gebied van energievoorziening. Een energiescan geeft agrariërs inzicht in waar de meeste energie in hun bedrijf wordt gebruikt, hoe op energie bespaart zou kunnen worden en welke maatregelen daarvoor voor hen het meest interessant zijn. Vijf Zoeterwoudse agrariërs lieten als pilot al een energiescan uitvoeren. Uit hun scan bleek dat zij gemiddeld 1000,- per jaar kunnen besparen op energiekosten. Daarom krijgt de pilot nu een vervolg en stelt de gemeente geld beschikbaar voor energiescans bij agrarische bedrijven. Er zit wel een plafond aan de regeling, dus wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Subsidie voor het nemen van duurzame maatregelen De gemeente stelt vanaf 1 oktober 2013 een subsidie beschikbaar voor agrariërs die energiebesparende maatregelen nemen. Deze subsidie geldt ook voor maatregelen om duurzame energie op te wekken, zoals zonnepanelen. Meer informatie Meer informatie over de energiescan, de subsidieregeling en de voorwaarden is te vinden op www.duurzaamzoeterwoude.nl. Klik daarna op de button agrariërs. De Omgevingsdienst West-Holland voert dit project in opdracht van de gemeente Zoeterwoude uit. Gemeente Zoeterwoude Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 5 van 8
Het comité De Vier Jaargetijden Hooibouw Alert 2 augustus 2013 Op de warmste dag van het jaar, tegen het eind van de middag, verzamelde zo n 10 enthousiastelingen zich voor de Hooibouw Alert, georganiseerd door comité De Vier Jaargetijden van VANL Wijk en Wouden. Gastheer Edwin Veldhuijzen van Zuivelboerderij Veldhoeve gaf een uitleg over de slootkanten die hij beheert langs het fietspad parallel aan de Broekweg in Zoeterwoude. De gemeente is een aantal jaar geleden, bij de aanleg van het fietspad, een pilot gestart met natuurvriendelijk oever beheer. De bermen zijn speciaal ingezaaid en worden pas gemaaid nadat ze volledig zijn uitgebloeid. Hierdoor ontstaan er zeer bloemrijke bermen. Het maaisel krijgt vervolgens weer een lokale bestemming. Tijdens deze uitleg had de balenpers haar werk gedaan. Met opa Veldhuijzen op de trekker, de kleinkinderen naast hem en de platte wagen erachter werden 159 balen opgeladen. Na een versnapering van water of zuivel werden achter de boerderij nog zo n 100 balen verzameld. Na gedane arbeid was het goed rusten, met een koud biertje en een koele zeewind. Inpolderingscursus Gemenewegse polder op zaterdag 2 maart 2013 Op zaterdag 2 maart jl. verzamelden zich zo n 35 buitenlui voor een Inpolderingscursus, georganiseerd door Comité De Vier Jaargetijden van de VANL Wijk en Wouden. Startpunt was dit keer de boerderij van IJsbert Corts aan de Gemeneweg te Hazerswoude Dorp. In de mooi aangeklede ruimte (met prachtige tot wel 6 meter uitvergrote foto s van de veemarkt in de Groenoordhallen) nam gids Peter Vlasveld, aangevuld door gids Ben Oostdam, de aanwezigen mee in de geschiedenis van het gebied rond Hazerswoude Dorp. Rond 1765 werd met in totaal 26 molens de Hazerswoudse Plas drooggemalen. Langs de Westvaart, een zijvaart van de Oude Rijn, stonden in die tijd 7 molens te malen. In het kader van het 250-jarig bestaan van de Hazerswoudse Droogmakerij zijn er in de polder 7 mijlpalen geplaatst op de locaties van deze molens. De palen staan met kun kop op NAP, waardoor prachtig te zien is hoe diep deze polder is. Na het theoretische gedeelte werd het tijd voor de praktijk. Langs de woonboten, de Steilrandroute volgend, namen de cursisten ter plekke een kijkje bij de palen. Ondertussen vertelden de gidsen tal van historische feiten en wetenswaardigheden. Bij vogelkijkhut De Tureluur werd overgestapt op de Westvaartroute. Door de talrijke verschillende waterpeilen is nog prachtig te zien hoe de molens via de boezems de polder hebben leeggemalen. Halverwege was gids Peter Vlasveld thuis aangekomen (hij woont op de plaats van molen 1 langs de Westvaart), waarna het gezelschap via de Vierheemskinderenweg en de Gemeneweg terug wandelde naar het startpunt. Boer Corts kreeg het woord en vertelde met trots en passie over zijn bedrijf, waarop de deelnemers nog een uitgebreide rondleiding op zijn bedrijf kregen. Uiteraard werden de gastheer en de gidsen door het Comité hartelijk bedankt voor hun inzet, waarna een ieder, veelal met de wind in de rug, weer voldaan terug naar huis fietste. Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 6 van 8
Willem van der Helm trofee Twee woorden zijn eigenlijk genoeg dit jaar; wandelpaden en vogelkijkhut. Margreet Kaptein wint dit jaar de Willem van der Helm trofee! Voor al haar werk en inzet voor de vereniging de afgelopen jaren met in het bijzonder de wandelpaden. Wij zijn haar hier dan ook heel dankbaar voor! Wandelpaden Dit jaar heft Corné Hoogeveen de coördinatie over genomen van Margreet Kaptein. Dat werd meteen een belangrijke taak, want er gebeurde een hoop dit jaar rondom de wandelpaden. Twee paden zijn niet of beperkt open geweest. De Balkengat-route en de Weipoort-route ondervonden hinder omdat het Hoogheemraadschap van Rijnland de dijken aan het ophogen is geweest. Tot op heden zijn ze hier nog steeds mee bezig. Verder heeft de route in Hazerswoude last gehad van de aanleg van een transportleiding voor aardgas. Desalniettemin mochten we weer een hoop wandelaars verwelkomen op de overige routes. Dit najaar zullen de onderhoudswerkzaamheden weer van start gaan, zodat de wandelpaden ook in de toekomst open kunnen blijven. Met de Boerenlandgidsen het najaar in November is een heerlijke maand om met je familie, vrienden of collega s de boerennatuur in te trekken. Met een beetje geluk wordt het land nog heerlijk opgewarmd door de najaarszon. En aan de hand van een Boerenlandgids wordt zo n boerenuitje helemaal een feest. Hij of zij kent de streek als geen ander, is kind aan huis op het boerenerf en weet iedereen te boeien met lokale verhalen en de betere boerenweetjes. Speciaal voor organisaties en bedrijven zijn er arrangementen met een fiets-, wandel- of vaartocht. Een lunch met streekproducten, een kaasproeverij of high tea maken het uitje compleet. Het boerenerf is ook een uitstekende plek voor meer serieuze zaken. Maak van de jaarlijkse heidag een hooidag, of werk aan teambuilding tussen de koeien. De groene omgeving - met tussendoor een Boerenlandgidsenmoment - werkt bijzonder inspirerend. Bezoek www.boerenlandgidsen.nl of informeer naar de ongekende mogelijkheden via info@boerenlandgidsen.nl. Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 7 van 8
Adressenlijst Wijk en Wouden Edwin Veldhuijzen (Voorzitter) Broekweg 2 2381 NL ZOETERWOUDE 0172 587428 06 51374686 edwin.veldhuijzen@wijkenwouden.nl Cor Bosman (plv. Secretaris) Watertje 46 2381 EJ ZOETERWOUDE 071 5803082 06 23377594 cor.bosman@wijkenwouden.nl Menno Wesselingh (Penningmeester) Eikenlaan 10 2391 DV HAZERSWOUDE-DORP 0172 585290 06 42364805 menno.wesselingh@wijkenwouden.nl Koen van Meurs Burgemeester Wapstraat 26 2381 LT ZOETERWOUDE 06 40966263 koen.vanmeurs@wijkenwouden.nl Corné Hoogeveen Westeinder 8a 2266 HH STOMPWIJK 06 23708036 corne.hoogeveen@wijkenwouden.nl Lisette Verhoog Meerpolder 34 2717 PB ZOETERMEER 079 3603696 06 29592043 lisette.verhoog@wijkenwouden.nl Freek van Leeuwen Ondermeerweg 10 2266 HZ STOMPWIJK 06 43144173 leeuwen@veelzijdigboerenland.nl Gebiedscoördinator Corrie van der Helm Kniplaan 3 2266 GJ STOMPWIJK 070 3274548 06 18115526 schippershaven@casema.nl Veldmedewerkster Nieuwsbrief VANL Wijk en Wouden 8 van 8