Nieuwsbrief WBG Waalwijk

Transcriptie

1 Nieuwsbrief WBG Waalwijk Achtste jaargang, nummer Weidevogelbeschermingsgroep Waalwijk werkzaam in de gemeenten Waalwijk en Heusden onder begeleiding van het Brabants Landschap Coördinatoren: Harry Keijzer Henk Bergmans tel tel harry.keijzer@zonnet.nl h.th.bergmans@home.nl 7 mei 2016 Hoe ging het de afgelopen vier weken? In onze eerste nieuwsbrief van 11 april hebben we gemeld dat na een milde winter het voorjaar met normale temperaturen begon, waarbij de akkers wel vrij nat waren. De eerste resultaten waren toen vergelijkbaar met die van vorig jaar. Sinds de vorige nieuwsbrief bleven de temperaturen vrij normaal voor de tijd van het jaar, hoewel er natuurlijk wel meerdere keren nachtvorst optrad en er dus s nachts en s morgens lage temperaturen werden gemeten. Er viel heel weinig regen. Hierdoor waren de akkers goed toegankelijk voor de boeren en velen startten dan ook al snel met hun bewerkingen, waaronder gieren, ploegen en zaaiklaar maken. Inmiddels zijn er ook al heel veel akkers ingezaaid, vooral met maïs. Elk jaar vragen de contactpersonen van de verschillende loopgroepen de boeren hen een seintje te geven als er op akkers met legsels werkzaamheden uitgevoerd gaan worden. Ook dit jaar werd daar niet altijd gevolg aan gegeven. Hoe dit komt is onduidelijk, maar wel blijkt hieruit dat goed contact houden heel belangrijk is en blijft. Ondanks dat kan er natuurlijk toch gemakkelijk iets misgaan, zeker als de boer afhankelijk is van een loonwerker. Voor de weidevogels, in het bijzonder de kieviten, betekenden de vroege agrarische activiteiten, het verlies van een aantal legsels. Bovendien bleven we niet gespaard voor Ten westen van het industrieterrein Waalwijk Ad bezig met de PDA 1

2 predatie. Gelukkig zijn er ook veel nesten uitgekomen, waarbij de leefomstandigheden voor de pullen door het betere weer aanmerkelijk gunstiger waren dan vorig jaar. Wat het aantal gevonden legsels betreft, we lopen iets voor op vorig jaar, maar de verliezen lijken groter, maar dat zien we hierna. Groenbemesters en predatie speelden daarbij duidelijk een rol. Probleem groenbemesters In de vorige nieuwsbrief spraken we over de hinder voor de kievit van groenbemesters. Naar aanleiding daarvan gaf Anja Popelier van het Brabants Landschap een reactie, die we hierna graag weergeven: De groenbemester is op veel plaatsen een probleem. Je zou volgend seizoen kunnen proberen om, op percelen waar je broedende kieviten verwacht, de boer te vragen om die groenbemester eerder onder te werken als dat mogelijk is qua bodem. Dus nog voor de kieviten beginnen te broeden. Kan niet altijd, maar als het wel lukt is dat weer mooi meegenomen. Het is geen extra bewerking, dus voor de boeren maakt het vaak niet uit. Wat de vervolgbewerkingen betreft hoop ik dan wel dat de legsels netjes ontzien worden bij die bewerkingen! Want dat is toch juist het doel van weidevogelbescherming! Veel groepen zien tegenwoordig kans om afspraken te maken met boeren om erbij te zijn bij bewerkingen en om te helpen met het verleggen van de mandjes. Arbeidsintensief en het vraagt om een goede communicatie, maar wel effectief en het geeft veel voldoening. Zorg er in elk geval voor dat de locaties van de gevonden legsels goed worden doorgegeven aan de boeren, zodat zij weten wat ze kunnen verwachten. Zo mogelijk een kaartje mailen met GPS-stippen. Vraag ook of ze het aan de loonwerkers door willen geven. Mocht je over dit soort zaken meer uitleg willen, bijvoorbeeld op een evaluatie- of startavond (of gewoon tussendoor), dan hoor ik het graag! Maar wie weet doen jullie dat allemaal al wel. Het lukt me niet om alles van alle groepen te onthouden. Groetjes, ook aan de rest van de groep, Anja Broedende knobbelzwanen foto s Addy Pullens 2

3 Resultaten Hierna een weergave van de resultaten van de verschillende groepen tot en met 5 mei. Tussen haakjes () staan de aantallen legsels van begin mei vorig jaar. Groep 1 o.l.v. Antoon Muskens Er werden 41 (37) nesten gevonden, 36 van de kievit, 1 van een Canadese gans, 2 van een knobbelzwaan en 2 van een meerkoet. Van deze 41 nesten zijn er tot nu toe 15 uit. Van de overige 26 legsels worden er nog 12 bebroed (8x kievit, 2x knobbelzwaan en 2x meerkoet). Er zijn 13 kievitslegsels verloren gegaan (8x predatie, 3x bewerking en 2x door verlaten). Het nest van de Canadese gans is gepredeerd. Er zijn 10% meer nesten gevonden dan vorig jaar rond deze tijd! Groep 2 en grasgroep o.l.v. Ad Hooijmaijers Zoals we vorige keer al vertelden, werkt groep 2 inmiddels ook ten westen van het industrieterrein Waalwijk in het gebied dat voorheen onder de groep Raamsdonk viel. Het merendeel van de hierna genoemde nesten is daar aangetroffen. Ze vonden er tot nu toe 13 (5), 2 van een wulp, 9 van een kievit, 1 van een scholekster en 1 van een Canadese gans. Er zijn drie kievitsnesten uit, alle andere legsels worden nog bebroed. Het resultaat van de groep is door de recente gebiedsuitbreiding fors gestegen. De groep Raamsdonk blijkt in de praktijk ook in het aangrenzende westelijker gebied heel weinig of niet te beschermen. Daarom overlegt groep 2 nog met de coördinator van die groep over verdere gebiedsuitbreiding aan de westkant van Waalwijk. In het nieuwe gebied werden ook allerlei andere vogels gesignaleerd, waaronder tapuit, roodborsttapuit, putter en veel gele kwikstaarten. Ook werd een aantal reeën gespot. Gerard van Mierlo maakte weer veel fraaie foto s, deels opgenomen in deze brief. De grasgroep heeft weer geen vragen gehad van andere groepen om in hun gebied naar wulpen- en/of gruttonesten te zoeken, gewoon omdat er, net als vorig jaar, geen aanwijzingen waren dat deze weidevogels zich daar bevonden. Opa Rien met kleindochter Fleur bij kievitsnest 3

4 Groep 3 o.l.v. Henk Pijnappels Zij vonden tot nu toe 18 (12) kievitsnesten. Hiervan zijn er slechts 4 uitgekomen. Eén nest is door bewerking (spuiten van een onkruidverdelgingsmiddel) verloren gegaan. Over de andere legsels meldde Henk het volgende: In de periode dat activiteiten van eierrapers landelijk nieuws waren, vond onze groep enkele weken op rij telkens een aantal lege nesten. Het betrof elke keer een groep nesten die min of meer bij elkaar in de buurt lagen. De ene week 4 (of 5) eieren in de nesten; de week erop helemaal leeg. Geen sporen van eierschalen in het nest en geen schaalresten in de buurt van het nest. De verliesoorzaak kan bijna niets anders zijn dan diefstal door rapers, dus predatie door de mens. Tot en met deze week waren de zoekakkers, vette klei, nog ruw geploegd en dus moeilijk beloopbaar. De groep ziet elke week gele kwikstaarten en een koppel scholeksters. Groep 4 o.l.v. Sonja van de Hurk Op de percelen van deze groep werden 8 (23) nesten geteld, allemaal van de kievit. Twee ervan werden trouwens door de oplettende grondgebruiker/tuinder gevonden. Van de 8 legsels zijn er 5 uitgekomen, drie worden er nog bebroed. Er werden ook pullen gezien. De groep heeft ook lege nesten aangetroffen, met voetstappen erheen vanaf een fietspad. Ook hier wordt aan eierrapers gedacht. Er is veel op de akkers gewerkt, mede door enkele te verwerken gronddepots en de vervolgwerkzaamheden tot en met het inzaaien. Enkele akkers waren daardoor wekenlang niet te belopen. Ook de hoog gegroeide groenbemesters zorgden daar voor. Door al die activiteiten waren er, in vergelijking met de laatste paar jaar, weinig kieviten te zien. Hopelijk komen ze nog! Vlaamse gaai, putter en tapuit (Waalwijk west) Groep 5 o.l.v. Stans van Dongen Tot en met de afgelopen week vond deze groep 10 (13) kievitslegsels. Hiervan zijn er 4 uit. Vier nesten worden nog bebroed. Twee zijn er verloren gegaan door bewerkingen. De meeste nesten (6) werden gevonden op het Herptsche Veld, ook wel Het Zand genoemd, nabij de percelen van groep 4. Gelukkig werden ook weer 4 nesten gevonden in het gebied tussen de Elshoutse Zeedijk en de Overstortweg. Nog steeds weinig, maar het was de laatste jaren vaak nog minder. Ook werden er meerdere boerenzwaluwen, gele en witte kwikstaarten gespot. 4

5 Nesten van kievit, wulp en Canadese gans Groep 6 o.l.v. Henk Bergmans Deze groep vond 9 (5) nesten, 8 van de kievit en 1 van een wilde eend. Van de kievitslegsels zijn er vijf uit; één is verloren gegaan door predatie en twee door werkzaamheden. Dit laatste geldt ook voor het nest van de wilde eend. Net als vorig jaar blijft het aantal legsels hier sterk achter bij dat van de jaren daarvoor. Inmiddels zijn nagenoeg alle maïsakkers ingezaaid en kan met een schone lei begonnen worden aan de tweede legselronde. Met meer succes hopelijk! Groep 7 o.l.v. Dick Pol Groep 7 vond 9 (9)nesten, 8 van de kievit en 1 van een scholekster. Hiervan zijn 4 kievitslegsels uit. Het scholeksternest en drie kievitsnesten worden nog bebroed. Eén kievitsnest is door verlating verloren gegaan. Het resultaat is gelijk aan dat van vorig jaar rond deze tijd. Door de vroege bewerkingen van de akkers en het soms koude weer heeft de groep wat minder uren veldwerk gedraaid dan anders. De boeren Van de Bijgaart en Van Delft werden geprezen voor het om de nesten heen werken. Tijdens het zaaien van maïs door laatstgenoemde heeft Dick een nestje net uitgekomen pullen verplaatst naar de rand van het perceel waar het zaaiwerk al klaar was. Totaal t/m 5 mei 2017 Totaal vonden we tot en met 5 mei, aan het einde van de eerste legselronde, 108 (104) nesten. De meeste groepen vonden er ongeveer even veel of wat meer dan vorig jaar. Alleen bij groep 4 was er een forse terugval. Het totale resultaat is voor wat betreft het aantal - voor het vierde jaar op een rij - ongeveer gelijk, dus stabiel. Wel zijn dit jaar de verliezen bij de start een stuk hoger, te weten 35 legsels ten opzichte van vorig jaar 9. Dit werd vooral veroorzaakt door de hoge predatie, 23 legsels. We beginnen vol goede moed aan de tweede ronde en hopen uiteindelijk weer ruim boven de totaal 200 legsels te komen. 7 mei 2017, Henk Bergmans en Harry Keijzer 5