Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag
Inhoud presentaties Technisch inhoudelijke toelichting t.a.v.: 1. Kader en besluitvorming: Dianne Teunissen (RWS Zee en Delta) 2. Kosten en baten: Bert Wilbrink (EZ) 3. Net op zee: Nathalie Kaarls (TenneT) en Sanne van Santen (EZ) 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 30 augustus 2016
Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Kader en besluitvorming Dianne Teunissen Rijkswaterstaat Zee en Delta
Inhoud presentatie 1) Waarom windenergie op zee? 2) Waar is ruimte op zee? 3) Wat is al besloten en waar is nog inspraak mogelijk? 4) Wat is er straks te zien? 4 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 29 augustus 2016
Energieakkoord Windenergie op zee onmisbaar onderdeel van het Energieakkoord van september 2013 Bijna 1000 MW geïnstalleerd of in aanbouw (5 parken) Opgave: 3500 MW erbij in 2023 40% kostenreductie in 2023 5
Wat vooraf ging: nieuw systeem Windenergiegebied Stap 1: rijksstructuurvisie: in welke gebieden mogen windparken worden gebouwd? Stap 2A: kavelbesluiten: aan welke eisen moet een windpark voldoen? Kavel Kavel Kavel Kavel Stap 3: subsidie + vergunning: wie mag een windpark bouwen? Stap 2B: Net op zee: aanleg standaard platforms van 700 MW voor twee windparken door TenneT (inpassingsplan en vergunningen) 6 Windenergie op zee, stand van zaken 29 augustus 2016
Wat vooraf ging: waar is ruimte? 7 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 29 augustus 2016
Opdracht Zo min mogelijk dicht bij de kust Zo laag mogelijke kosten Zoeken naar eenheden van 700 MW Routekaart 2014 8 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 29 augustus 2016
Routekaart Hollandse Kust (2014) gebied MW tender geree d HK Zuid I, II 700 2017 2021 HK Zuid III, IV 700 2018 2022 HK Noord I, II 700 2019 2023 Netaansluiting HK Zuid: Wateringen of Maasvlakte 9
Proces/procedures Hollandse kust zuid BUITEN de 12 mijlszone Rijksstructuurvisie: gereed Kavelbesluiten I en II: - Notitie Reikwijdte en Detailniveau: februari 2016 - inspraak - Ontwerp-kavelbesluiten: 5 juli gepubliceerd, 19 augustus t/m 29 september ter inzage - Definitieve kavelbesluiten: rond de jaarwisseling 2016/2017 beroep BINNEN de 12 mijlszone (stroken 10-12 NM) Rijksstructuurvisie: - Notitie Reikwijdte en Detailniveau: mei 2015 inspraak - Ontwerp-Rijksstructuurvisie: 1 juli kabinetsbesluit, 19 augustus t/m 29 september 2016 inspraak - Definitieve Rijksstructuurvisie: rond de jaarwisseling 2016/2017 geen beroep Kavelbesluiten III en IV 10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 29 augustus 2016
RSV: stroken 10-12NM kavelbesluiten I en II buiten 12 NM 11 Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Zicht en beleving Zichtbaarheid: vooral afhankelijk van - Afstand tot de kust - Weersomstandigheden 12NM: 25% van de tijd zichtbaar, 10 NM 35% van de tijd zichtbaar Beleving: hoogte, aantal, dominantie - Veel kleinere of minder hogere turbines? - Vrijheid voor marktpartijen binnen randvoorwaarden Viewer: http://windmolensopzee.noordzeeloket.nl/ 12 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 29 augustus 2016
Nieuwe windparken Helder weer, 12 uur, 8 Mw turbines Zonsondergang, 8 Mw turbines
Ministerie van Economische Zaken Windparken Hollandse Kust Kosten en baten Bert Wilbrink Ministerie van Economische Zaken
Inhoud presentatie Onderzoek regionale effecten (Decisio) Kostenvergelijking locaties (ECN data) Belevingseffecten (Motivaction-onderzoek) Conclusies 30 augustus 2016 15 Ministerie van Economische Zaken
Alternatieve locaties windparken Hollandse Kust Voorkeursvariant: 700 MW op HK-Noord, 1.400 MW op HK-Zuid Tussenvariant: 700 MW op HK-Zuid, 700 MW op HK-west, 700 MW op IJmuiden-ver IJmuiden-ver: 2.100 MW op IJmuiden-ver 30 augustus 2016 16 Ministerie van Economische Zaken
Decisio-onderzoek Regionale effecten Motie van Veldhoven-Mulder: maatschappelijke kosten/baten en regionale economische effecten in beeld Kosten en baten locaties in beeld: Business case (bedrijfseconomische kosten en opbrengsten) Welvaartseffecten windparken op strandbeleving Werkgelegenheidseffecten in regio Werkgelegenheid in toerismesector Werkgelegenheid in off shore windsector 30 augustus 2016 17 Ministerie van Economische Zaken
Verschillende methodes kostenberekening ECN: nominale bedragen Kosten en opbrengsten Aanleg, exploitatie, inclusief netaansluiting Kosten over subsidieperiode: 15 jaar x (kosten windenergie opbrengsten - kosten grijze stroom) Meerkosten IJmuiden- ver voor de schatkist: 3 Mld duurder, Tussenvariant 1,5 mld duurder 30 augustus 2016 18 Decisio: maatschappelijke kosten en batenanalyse MKBA Kosten en opbrengsten aanleg, exploitatie, inclusief netaansluiting inclusief maatschappelijke kosten en baten (recreatie, visserij etc.) Kosten en opbrengsten over exploitatieduur alsof deze NU ineens gemaakt zouden worden (zgn. contante waarde ) Meerkosten IJmuiden -ver volgens MKBA: 1,3 Mld duurder, Tussenvariant 0,7 mld duurder. Daarnaast overige maatschappelijke kosten en baten (recreatie, visserij etc.), Ministerie van Economische Zaken
Decisio-rapport (2016): Maatschappelijke meerkosten t.o.v voorkeursalternatief kabinet Tussenvariant (Alternatief 2) in mln. s, contante waardes in prijzen 2015 IJmuiden-ver (Alternatief 3) Effect op business case (=nadeel) -693 mln. -1.294 mln. Effect recreatie en toerisme (=voordeel) 69 tot 206 mln. 95 tot 285 mln. Overige effecten (=voordeel) 22 mln. 22 mln. Business case: directe kosten/opbrengsten aanleg en exploitatie van windpark Recreatie /toerisme: zichtbeleving en toerisme Overige effecten: zandwinning, visserij, oefengebied Defensie Bron: Decisio (2016) 30 augustus 2016 19 Ministerie van Economische Zaken
Werkgelegenheidseffecten toerisme Werkgelegenheidseffect onzeker, vooral door onzekerheid m.b.t. gedrag toeristen. Ex post onderzoek laat geen gemeten gedragseffecten NA aanleg van windparken zien Ex ante onderzoek (enquetes VOORAF) is minder betrouwbaar (zegt weinig over feitelijk gedrag) Daarom bandbreedte in Decisio rapport: effect tussen de 0 en -1250 fte. 30 augustus 2016 20 Ministerie van Economische Zaken
Werkgelegenheidseffecten Off shore windenergie Assemblage en aanleg: ca. 1.600 fte tijdelijke Nederlandse werkgelegenheid. Onderhoud en exploitatie van de windparken: ca. 475 fte s aan permanente Nederlandse werkgelegenheid. Permanente werkgelegenheid slaat deels neer in kustregio in en rond plaatsen met een haven (Den Helder, IJmuiden, Rotterdam, evt. Scheveningen). 30 augustus 2016 21 Ministerie van Economische Zaken
Extra belevingsonderzoek Motivaction Onderzoek Decisio gebaseerd op belevingsonderzoek klein park (ZKA 2013) en buitenlands onderzoek Verzoek gemeenten: aanvullend belevingsonderzoek grotere parken op 18,5 en 22 km ter verificatie aannames Decisio Nieuw belevingsonderzoek door Motivaction wijst uit dat effecten windparken op toerisme gering zijn, binnen bandbreedte van Decisio. Beide onderzoeken zijn betrokken bij besluitvorming kabinet. 30 augustus 2016 22 Ministerie van Economische Zaken
Conclusies Verder van kust gelegen locaties hebben hogere kosten door - Grotere afstand tot haven (installatie en onderhoud) - Grotere afstand tot netaansluiting - Grotere waterdiepte Hogere kosten worden niet goedgemaakt door hogere elektriciteitsproductie Voorkeursvariant kabinet heeft de gunstigste kosten-baten verhouding met de laagste kosten voor overheid Belevingsvoordelen voor recreatie en toerisme van verder van kust gelegen locaties zijn veel geringer dan de kostennadelen Kabinet heeft daarom in ontwerp-rijksstructuurvisie Hollandse kust gekozen voor voorkeursvariant
ECN: Kostenverschillen tussen de alternatieve locaties voor windparken Hollandse Kust in miljarden euro s 30 augustus 2016 24 Ministerie van Economische Zaken
Kostenopbouw IJmuiden-ver en verschil met Hollandse kust ECN, 2016
Ministerie van Economische Zaken TenneT Net op zee Hollandse Kust (zuid) Sanne van Santen (EZ) Nathalie Kaarls (TenneT) 29 augustus 2016
Opzet presentatie 1) Net op zee Hollandse Kust (zuid) 2) Afwegingsnotitie VKA, 1 e versie van MER en vastgestelde NRD 27 30 augustus 2016
Routekaart (2014) Hollandse Kust gebied MW tender gereed HK Zuid I, II 700 2017 2021 HK Zuid III, IV 700 2018 2022 HK Noord I, II 700 2019 2023 28 30 augustus 2016
Wat is net op zee? 30 augustus 2016
Op zee en op land 30 augustus 2016
Drie tracé alternatieven onderzocht Net op zee Hollandse Kust (zuid) 30 augustus 2016
Drie ondergrondse tracé alternatieven op land globaal in beeld 30 augustus 2016
Proces VKA 31 augustus overleg met Commissie voor de m.e.r. Voor 15 september adviezen van betrokken overheden aan ministers In najaar maken ministers keuze VKA 30 augustus 2016
Globale planning in bedrijfname net op zee 30 augustus 2016
Afwegingsnotitie VKA Publicatie van notitie op 1 juli Tezamen met MER deel 1 en vastgestelde NRD 30 augustus 2016
Doel afwegingsnotitie VKA Mogelijk maken afweging van de verschillende tracéalternatieven Zonder zelf al de keuze te maken Presenteren onderscheidende informatie voor de keuze Grote verschillen en/of grote effecten Complete informatie in onder andere het MER 30 augustus 2016
Opzet afwegingsnotitie VKA Beschrijving informatie per alternatief (voor tracé en transformatorstation) Aan de hand van vier thema s Techniek Omgeving Milieu Kosten 30 augustus 2016
Globale aanduiding tracéalternatief naar Wateringen In afwijking van deze afbeelding is bij nadere uitwerking van het ontwerp bij Vroondaal ook een gestuurde boring in plaats van een open ontgraving voorzien 38 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 30 augustus 2016
Overzicht mogelijke transformatorstations Wateringen 39 30 augustus 2016
Landtracés tussen transformatorstations en bestaande 380 kv hoogspanningsstation 40 30 augustus 2016
Omgeving tracéalternatief Wateringen (1/2) Tracé Groot aantal stakeholders uit zorgen over blootstelling aan magneetvelden, met bereidheid om media op te zoeken en beroep aan te tekenen Binnen de 0,4 microtesla-zone van het kabeltracé bevinden zich geen woningen, kinderdagopvangplaatsen, scholen of crèches Groot aantal ingediende zienswijzen m.b.t. aantasting van bomen, groen en natuur Stakeholders maken zich zorgen om aantasting van (Romeinse) archeologische waarden 41 30 augustus 2016
Omgeving tracéalternatief Wateringen (2/2) Locaties transformatorstations Voor transformatorstations bij Kassencomplex en Harnaschpolder geldt dat lokale overheden en de provincie aangeven dat een transformatorstation niet past qua uitstraling en bestemming binnen de visie voor het gebied Locatie Woud Harnasch is aangedragen als te onderzoeken alternatief door Bedrijvenschap Harnaschpolder Betrokken gemeenten geven aan in het algemeen geen voorstander te zijn van de tracéalternatieven naar Wateringen 42 30 augustus 2016
Toelichting praatplaten 3 tracé alternatieven 43 30 augustus 2016
Toelichting praatplaten Wateringen 30 augustus 2016
Toelichting praatplaten Maasvlakte 30 augustus 2016
Dank voor uw aandacht! 30 augustus 2016 46