EVALUATIE GEURBELEID 2013 Gemeente Boxtel
0 0
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 1 2. Situatie... 3 3. Uitgangspunten van de berekeningen... 4 3.1 Rekenmodel... 4 3.2 Onderzoeksgebied... 4 3.3 Bronnen en geurgevoelige objecten... 4 3.4 Correlatie achtergrondbelasting en leefklimaat... 5 4. Resultaten... 6 4.1 Geurcontouren situatie 1 juli 2013... 6 4.2 Resultaten Tongeren/Nergena... 9 5. Conclusie... 12 Bijlage I : Overzicht van veehouderijbedrijven onderzoeksgebied Bijlage II : Lijst van actieve bedrijven 1 juli 2013 Bijlage III : Geurcontouren 2008 Bijlage IV : Geurcontouren 2013 Bijlage V : Overzicht bedrijven en receptoren Tongeren en Nergena Bijlage VI : Geurcontouren 2013 Tongeren en Nergena inclusief ontwikkeling
1. INLEIDING In opdracht van de gemeente Boxtel is een evaluatie van het geurbeleid van de gemeente uitgevoerd. In de evaluatie is de geursituatie in de gemeente Boxtel in 2013 in beeld gebracht en vergeleken met de geursituatie in 2008. Daarnaast zijn voor het gebied Tongeren/Nergena de gevolgen onderzocht als de bedrijven in dit gebied gebruik maken van hun ontwikkelingsruimte, omdat hier sprake is van een hoge geurbelasting. Met het vaststellen van het geurbeleid in 2008 is aangegeven een evaluatie uit te voeren om te onderzoeken of aanpassing van het beleid noodzakelijk is. Onderhavige evaluatie is de eerste sinds het vaststellen van het beleid in 2008. In de rapportage is aangegeven of er aanleiding bestaat tot het actualiseren van het huidige geurbeleid. Huidig geurbeleid In 2008 is door de gemeente een geurgebiedsvisie opgesteld. De rapportage is opgesteld door Milieudienst SRE op 6 maart 2008. In de rapportage is de geursituatie in maart 2008 bepaald en is een toekomstscenario doorgerekend. Naar aanleiding van deze berekeningen is een aanpassing van de geldende wettelijke voorgrondnormen niet noodzakelijk geacht. In de geurgebiedsvisie is voor melkrundveehouderijen voorgesteld af te wijken van de wettelijke vaste afstand. Dit is overgenomen in het beleid van de gemeente middels de verordening geurhinder en veehouderij, vastgesteld op 9 september 2008. Evaluatie Onderhavige evaluatie richt zich alleen op de gecumuleerde geurbelasting vanwege de bedrijven met dieren waarvoor een emissiefactor is vastgesteld. De evaluatie van het geurbeleid ten aanzien van de overige bedrijven wordt door de gemeente zelf uitgevoerd. In de bepaling van de gecumuleerde geurbelasting zijn de veehouderijbedrijven buiten Boxtel meegenomen zover deze invloed hebben op de gecumuleerde geurbelasting in de gemeente Boxtel. Dit is tot 2 kilometer vanaf de gemeentegrens. In de gebiedsvisie is de geursituatie in maart 2008 berekend. In deze rapportage is de geursituatie op peildatum 1 juli 2013 bepaald en vergeleken met de geursituatie in maart 2008. Hierbij zijn de geurcontouren berekend. Het aantal geurgehinderden is niet bepaald.
Uit de berekeningen bleek dat in het gebied Tongeren/Nergena sprake is van een hoge geurbelasting. Om te onderzoeken of de geursituatie in dit gebied verder kan verslechteren, is de gecumuleerde geurbelasting in het gebied berekend rekening houdend met de groeimogelijkheden van de veehouderijen. De resultaten met doorgroei zijn gepresenteerd als geurcontouren en met de situatie 2013 zonder doorgroei vergeleken. Daarnaast is voor de geurgevoelige objecten in dit gebied de gecumuleerde geurbelasting met en zonder ontwikkeling bepaald. Zo is een beeld verkregen van de mogelijke toename van de geurbelasting in de toekomst. Leeswijzer In hoofdstuk 2 van het rapport is een beschrijving van de situatie opgenomen. Hierin is een overzicht gegeven van de veehouderijbedrijven in de gemeente Boxtel in 2013. In hoofdstuk 3 zijn de uitgangspunten van de berekeningen opgenomen. Hoofdstuk 4 geeft de resultaten en de bevindingen en tot slot wordt in hoofdstuk 5 een beschouwing van de resultaten gegeven. RMB, 9 augustus 2013 2
2. SITUATIE De gemeente Boxtel ligt in de provincie Noord Brabant en wordt omringd door de gemeenten Sint Michielsgestel, Sint Oedenrode, Best, Oirschot, Oisterwijk, Haaren en Vught. In de gemeente Boxtel zijn 127 actieve bedrijven in web bvb opgenomen op peildatum 1 juli 2013. De gemeente is voor 7 bedrijven bezig de rechten voor het houden van dieren in te trekken. Deze zijn niet meegenomen in het onderzoek. In tabel 1 is de bedrijfscategorie volgens web bvb aangegeven voor de 120 bedrijven. Hierbij is ook de geuremissie per bedrijfscategorie vermeld. De geuremissie is alleen bekend van de bedrijven waarvoor een emissiefactor is vastgesteld. Voor melkrundvee, paarden en schapen zijn geen emissiefactoren vastgesteld. De emissie die voor deze bedrijven in de tabel is opgenomen wordt veroorzaakt door vee dat additioneel wordt gehouden naast de hoofdactiviteit. Bedrijfscategorie Geuremissie per categorie 68 melkrundveebedrijven, waarvan 111.276 ou E /s 35 met een intensieve tak 2 leghenbedrijven 14.240 ou E /s 1 vleeskuikenbedrijf 11.718 ou E /s 11 vleesvarkensbedrijven 342.377 ou E /s 12 vleesveebedrijven 134.028 ou E /s 11 zeugenbedrijven 259.043 ou E /s 11 paardenhouderijen 1.225 ou E /s 4 schapenhouderijen 7.028 ou E /s Tabel 1: geuremissie per bedrijfscategorie RMB, 9 augustus 2013 3
3. UITGANGSPUNTEN VAN DE BEREKENINGEN 3.1 Rekenmodel De berekeningen zijn uitgevoerd met V Stacks gebied versie 2010.1. Dit rekenmodel is bedoeld voor het berekenen van de gecumuleerde achtergrondconcentraties. De ruwheid die is aangehouden voor de rekengebieden bedraagt 0,32. 3.2 Onderzoeksgebied Het onderzoeksgebied betreft de gemeente Boxtel en de veehouderijen binnen een straal van 2 kilometer rondom de gemeentegrens. De geurbelasting is bepaald ter plaatse van het grondgebied van de gemeente Boxtel. In bijlage I is een overzicht van het onderzoeksgebied weergegeven. Het onderzoeksgebied voor Tongeren/Nergena is in bijlage V opgenomen. 3.3 Bronnen en geurgevoelige objecten In het rekenmodel zijn de emissies van de veehouderijbedrijven in gevoerd. De invoergegevens van de bronnen (geuremissie, ligging bronnen, uittredesnelheid, bronhoogte, gebouwhoogte, brondiameter) zijn gebaseerd op Web bvb van de provincie Noord Brabant. De bronnen hebben peildatum 1 juli 2013. De bronnen zijn voorgelegd aan de gemeente Boxtel en buurgemeenten ter controle. De opmerkingen op het bronnenbestand zijn verwerkt in de berekeningen. In bijlage II is een lijst van alle veehouderijbedrijven binnen het onderzoeksgebied opgenomen. Hierbij is een onderscheid gemaakt in bedrijven met geuremissie (die in de berekeningen zijn meegenomen) en bedrijven zonder geuremissie of niet meer actieve bedrijven. De in de lijst opgenomen identificatiecode correspondeert met de labels op de kaart in bijlage I. Voor de bronnen in het gebied Tongeren/Nergena is een aparte berekening uitgevoerd waarbij een groeiscenario is aangehouden. Voor de bedrijven in het extensiveringsgebied, bedrijven met als core business melkrundvee (<10.000 ou E /s) en bedrijven die kleiner dan 1.500 ou E /s zijn (niet IV), is geen groei aangehouden. De overige bedrijven ontwikkelen tot 40.000 ou E /s per hectare bouwvlak, of totdat de geldende geurnorm op een geurgevoelig object wordt bereikt. Een geurgevoelig object is een gebouw, bestemd en geschikt voor permanent menselijk verblijf. Voorbeelden van geurgevoelige objecten zijn woningen, kantoren en recreatiewoningen. Agrarische bedrijfswoningen zijn geen geurgevoelige objecten. Een overzicht van de ingevoerde bronnen en receptoren met bijbehorende geurnorm is in bijlage V opgenomen. RMB, 9 augustus 2013 4
Voor veehouderijbedrijven met dieren waarvoor een emissiefactor is vastgesteld, gelden de wettelijk geurnormen uit de Wet geurhinder en veehouderij. In de kernen van de gemeente geldt een voorgrondnorm van 3 ou E /m 3. Hieronder valt ook het recreatieterrein Dennenoord. In het buitengebied geldt een voorgrondnorm van 14 ou E /m 3. 3.4 Correlatie achtergrondbelasting en leefklimaat De resultaten zijn gepresenteerd als geurcontrouren. Hierbij is de indeling gehanteerd overeenkomstig de geurvisie uit 2008. De indeling is in tabel 2 weergegeven. Hierbij is ook de correlatie met het percentage van kans op geurhinder en de beoordeling van het leefklimaat volgens het RIVM opgenomen. Achtergrondbelasting Mogelijke kans op geurhinder Beoordeling leefklimaat RIVM 0 10 ou E /m 3 0 12 % zeer goed redelijk goed 10 14 ou E /m 3 12 15 % redelijk goed 14 20 ou E /m 3 15 20 % matig 20 32 ou E /m 3 20 27 % tamelijk slecht slecht >32 ou E /m 3 >27 % slecht extreem slecht Tabel 2: achtergrondbelasting, kans op hinder en beoordeling leefklimaat RMB, 9 augustus 2013 5
4. RESULTATEN 4.1 Geurcontouren situatie 1 juli 2013 In figuur 1 en in bijlage III zijn de geurcontouren van 2008 opgenomen, afkomstig uit de geurgebiedsvisie uit 2008. In figuur 2 en bijlage IV zijn de geurcontouren voor peildatum 1 juli 2013 opgenomen. Omdat de exacte ligging van de geurgevoelige objecten niet betrokken is in het onderzoek, is in navolgende analyse een inschatting gemaakt of sprake is van een afname van geurgehinderden. A 1 6 4 5 7 2 3 figuur 1: geurcontouren 2008 figuur 2: geurcontouren 2013 RMB, 9 augustus 2013 6
Uit figuur 2 met de geurcontouren van 2013 volgt dat zich in de bebouwde kom van Boxtel nog een aantal geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting bevinden. De geurbelasting wordt hier veroorzaakt door Selissen 2 en 5. Deze locatie is met een A in figuur 2 aangeduid. Daarnaast is in het gebied Nergena/Tongeren (aangeduid met een 1) een concentratie van geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting aanwezig. In de rest van de gemeente zijn nauwelijks geurgevoelige objecten aanwezig met een hoge geurbelasting. De objecten die er zijn, liggen verspreid over het buitengebied. Uit de vergelijking van de geurcontouren van 2008 en 2013 volgt dat de geurbelasting in de gemeente overal nagenoeg gelijk blijft of afneemt. In het gebied A ten noordoosten van de kern van Boxtel heeft geen verandering van de geursituatie plaatsgevonden. In de gebieden 1 t/m 7 heeft zich in zekere mate een verbetering van de geursituatie voorgedaan: 1. In het gebied rond de wegen Nergena en Tongeren bevinden zich 11 bedrijven. Ten opzichte van 2008 is een afname van de geurconcentraties opgetreden. De afname wordt met name veroorzaakt door de reductie van geuremissie van Nergena 24 en Tongeren 7, 9 en 13. In het gebied bevinden zich ondanks de afname nog circa 25 geurgevoelige objecten en het recreatieterrein Dennenoord waar sprake is van een hoge geurbelasting; 2. in het gebied aan de Hezelaarstraat zijn zes bedrijven aanwezig. Ten opzichte van 2008 is sprake van een afname van de geurconcentraties door het stoppen van Hezelaarstraat 17a en Meulekensweg 1. Hier bevinden zich geen tot weinig geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting; 3. in het gebied rond de Hamsestraat zijn nog vier bedrijven aanwezig. De afname hier wordt veroorzaakt door het stoppen van het intensief houden van dieren door de bedrijven Dazingstraat 1, Hamsestraat 5 en 22. In dit gebied bevinden zich geen geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting; 4. ten oosten van de A2 ten oosten van Boxtel en ten westen van De Geelders bevinden zich 8 bedrijven. De afname van de geurbelasting komt met name door de reductie in emissie van de bedrijven Gemondsestraat 10 en 13 en Savendonksestraat 7. In 2013 zijn er geen geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting meer; 5. in de omgeving van Vilkhoven ten westen van de A2 en Liempde zijn 12 bedrijven aanwezig. Er is sprake van een afname van de geurconcentraties door de reductie van emissie van Vrilkhovenseweg 1 en de intrekking van Goorestraat 1. In het gebied zijn weinig geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting aanwezig; 6. in de omgeving van de Schijndelsedijk zijn 7 bedrijven aanwezig. De afname wordt met name bepaald door de reductie in emissie van de bedrijven aan de Schijndelsedijk 16 en De Vennekes 1. In dit gebied bevinden zich weinig geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting; RMB, 9 augustus 2013 7
7. Nabij de kern van Liempde bevindt zich het bedrijf aan de Boxtelseweg 2. Hier heeft een afname van de geuremissie plaatsgevonden, waardoor het aantal geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting is afgenomen. Op enkele locaties is een toename van geuremissie opgetreden. Deze toename heeft echter geen significant effect op de geurconcentraties of de geurbelasting op de geurgevoelige objecten. RMB, 9 augustus 2013 8
4.2 Resultaten Tongeren/Nergena In figuur 3 en 4 zijn de geurcontouren weergegeven van het gebied Tongeren/Nergena. In figuur 3 zijn de resultaten weergegeven in de situatie 2013 en in figuur 4 is rekening gehouden met de doorgroei van de bedrijven in dit gebied. In bijlage VI is de kaart van figuur 4 in het groot weergegeven. 1119 1125 figuur 3: geurcontouren Tongeren/Nergena 2013 figuur 4: geurcontouren 2013 inclusief ontwikkeling bedrijven RMB, 9 augustus 2013 9
In tabel 3 is per situatie het aantal objecten (burgerwoningen en agrarische bedrijfswoningen) per geurklasse vermeld volgens de indeling van het RIVM. Een overzicht van de geurbelasting per punt is in bijlage VI opgenomen. Situatie Aantal geurgevoelige objecten per geurklasse en kwalificatie gecumuleerde geursituatie Zeer goed redelijk goed 0 10 ou E /m 3 Redelijk goed 10 14 ou E /m 3 Matig 14 20 ou E /m 3 Tamelijk slecht slecht 20 32 ou E /m 3 Slecht extreem slecht >32 ou E /m 3 zonder ontwikkeling 35 10 11 12 9 met ontwikkeling 30 13 10 14 10 Tabel 3: aantal objecten per klasse gecumuleerde geurbelasting, zonder en met doorgroei Uit de vergelijking van figuur 3 en 4 en de resultaten van tabel 3 volgt dat er een verslechtering van de geursituatie optreedt als de bedrijven gebruik maken van de ontwikkelruimte die ze nu hebben. Het aantal geurgevoelige objecten in een zeer goede of redelijk goede geursituatie neemt af met 2. Het aantal objecten in een tamelijk slechte tot zeer slechte geursituatie neemt toe met 3. In tabel 4 en 5 zijn de resultaten per geurgevoelig object weergegeven voor objecten met een hoge geurbelasting, waar de toename van de geurbelasting meer dan 3 ou E /m 3 bedraagt of leidt tot een indeling in een klasse met een slechtere geurkwaliteit. Hierbij is onderscheid gemaakt in objecten aan de noordzijde (tabel 4) van het onderzoeksgebied en aan de zuidzijde (tabel 5). In de tabellen zijn alleen de geurgevoelige objecten opgenomen en dus geen agrarische bedrijfswoningen. Adres Geurkwalificatie situatie 2013 Toename zonder ontwikkeling met ontwikkeling geurbelasting Nergena 16 matig tamelijk slecht slecht 9 ou E /m 3 Nergena 14 redelijk goed tamelijk slecht slecht 7 ou E /m 3 Nergena 7 zeer goed redelijk goed redelijk goed 4 ou E /m 3 Nergena 12 zeer goed redelijk goed redelijk goed 2 ou E /m 3 Esschebaan 27 zeer goed redelijk goed redelijk goed 1 ou E /m 3 Tabel 4: Overzicht toenames geurbelasting geurgevoelige objecten noordzijde Uit tabel 4 blijkt dat in de huidige situatie bij één geurgevoelig object aan de noordzijde sprake is van een matige geursituatie. Bij de overige geurgevoelige objecten is sprake van een zeer goede tot redelijk goede geursituatie. Na ontwikkeling neemt de geurbelasting op twee geurgevoelige objecten met 7 en 9 ou E /m 3 toe, waardoor deze in een tamelijke slechte slechte geursituatie komen. RMB, 9 augustus 2013 10
Voor drie geurgevoelige objecten neemt door de toename van de geurbelasting de kwalificatie af van zeer goed redelijk goed naar redelijk goed. Op de bedrijfswoningen van Nergena 18 en Esschebaan 31 is sprake van een zeer grote toename. Dit zijn echter geen geurgevoelig objecten en zijn daarom niet in de tabel opgenomen. De toename in het noordelijk deel wordt met name veroorzaakt door Nergena 18 (bron 1119). Dit bedrijf heeft met de huidige geurnormen nog 23.014 ou E /s vrije emissieruimte. Adres Geurkwalificatie situatie 2013 Toename Zonder ontwikkeling Met ontwikkeling geurbelasting Tongeren 5a tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 6 ou E /m 3 Bakhuisdreef 3 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 5 ou E /m 3 Tongeren 5 matig tamelijk slecht slecht 5 ou E /m 3 Bakhuisdreef 2 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 4 ou E /m 3 Tongeren 52a matig matig 4 ou E /m 3 Tongeren 52 matig matig 4 ou E /m 3 Nergena 1 slecht extreem slecht slecht extreem slecht 4 ou E /m 3 Tongeren 54 tamelijk slecht slecht slecht extreem slecht 3 ou E /m 3 Tongeren 56 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Tongeren 15 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Nergena 2 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Tongeren 15a tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Tongeren 17 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Tongeren 60a tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 2 ou E /m 3 Kapelweg 57a zeer goed redelijk goed redelijk goed 2 ou E /m 3 Nergena 3 redelijk goed matig 1 ou E /m 3 Dennenoord oost zeer goed redelijk goed redelijk goed 1 ou E /m 3 Nergena 6 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 0 ou E /m 3 Nergena 9 tamelijk slecht slecht tamelijk slecht slecht 0 ou E /m 3 Tabel 5: Overzicht toenames geurbelasting geurgevoelige objecten zuidzijde Uit tabel 5 volgt dat in de huidige situatie de geursituatie tamelijk slecht tot extreem slecht is bij 13 geurgevoelige objecten. Na ontwikkeling zijn dit er 14. Bij 8 geurgevoelige objecten kan de ontwikkelingsruimte leiden tot een verhoging van de geurbelasting met 3 ou E /m 3 of meer die zich al in een matige of slechtere geursituatie bevinden. De toename in het zuidelijk deel wordt met name veroorzaakt door Tongeren 7 (1125). Dit bedrijf heeft bij de huidige normen nog 13.278 ou E /s vrije emissieruimte. RMB, 9 augustus 2013 11
5. CONCLUSIE In de evaluatie van het geurbeleid van de gemeente Boxtel is de gecumuleerde geurbelasting op peildatum 1 juli 2013 volgens de vergunde geuremissie van de veehouderijbedrijven berekend. Deze resultaten zijn vergeleken met de geursituatie in 2008. De gemeente voert geen specifiek geurbeleid ten aanzien van de voorgrondnormen. De landelijke normen van 14 ou E /m 3 in het buitengebied en 3 ou E /m 3 binnen de kom zijn van toepassing. Uit de evaluatie volgt dat er een verbetering opgetreden is van de geursituatie in 2013 ten opzichte van 2008. Dit komt doordat een aantal bedrijven zijn gestopt of in grote mate zijn teruggegaan in emissie. Het aantal blootgestelden en de mate van blootstelling is hierdoor enigszins afgenomen. In 2013 bevinden zich aan de noordoostzijde van Boxtel nog wel een aantal geurgehinderden. In het buitengebied bevinden zich met name in het gebied Tongeren/Nergena geurgevoelige objecten met een hoge geurbelasting. Omdat er voor de bedrijven in dit gebied ook nog ontwikkelruimte aanwezig is, is hiervoor een extra berekening uitgevoerd. Uit de berekening voor het gebied Tongeren/Nergena, waarbij rekening is gehouden met de doorgroei van bedrijven, volgt dat een significante verslechtering (toename van meer dan 2 ou E /m 3 ) op kan treden. In het noordelijke deel van het gebied is dit bij twee geurgevoelige objecten en in het zuidelijke deel bij acht geurgevoelige objecten (zie tabel 4 en 5). Dit wordt veroorzaakt door de ontwikkelingsruimte van twee bedrijven. De gemeente moet afwegen of dit aanleiding vormt om de norm in het gebied aan te passen. Advies In verband met de mogelijke significante toename van geurhinder bij een relatief groot aantal geurgevoelige objecten in het zuidelijke deel van het gebied Tongeren/Nergena wordt geadviseerd om het aanscherpen van de geurnorm naar 10 ou E /m 3 voor de voorgrond te overwegen. RMB, 9 augustus 2013 12