Auteursrecht goed geregeld



Vergelijkbare documenten
Sectie SIMIN Studiedag: Auteursrecht goed geregeld 30 september 2014

Auteursrechten in de praktijk van erfgoedinstellingen

Geconcludeerd werd dat vele organisaties in eerste instantie moeite hebben met het vrijgeven van metadata.

Erfgoedinstellingen en auteursrecht: Ken je strategie!

Open cultuur data in de praktijk Werkbijeenkomst Nederlands-Vlaamse samenwerking bij digitalisering van het cultureel erfgoed

Erfgoed en auteursrecht

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.

Auteursrecht en Open Data in de Culturele Sector

Auteursrecht Een introductie in het (NL) auteursrecht. Judith Blijden

Auteursrechten, de (on)mogelijkheden om beelden te tonen op het internet

Auteursrecht en exploitatie van het culturele patrimonium. Benoît Michaux UNamur

Verweesde werken: naar een Europese Oplossing? Joris DEENE Advocaat Everest Gastdocent UGent Juridisch adviseur SA&S

Het digitale informatielandschap van de toekomst. Jeanine Tieleman Kwaliteitsmedewerker Digitaal Erfgoed Nederland

OPEN CULTUUR DATA Een bottom-up initiatief vanuit de erfgoedsector"

ECL en de Koninklijke Bibliotheek. Annemarie Beunen auteursrechtjurist KB VvA, 10 februari 2017

Open Data. Themamiddag Actieve Openbaarheid

Intellectueel eigendom - auteursrecht en portretrecht in de praktijk

Opleiding PECB IT Governance.

Massadigitalisering benadering Commissie Digiti E. bijeenkomst FJC massadigitalisering

Toegang tot overheidsinformatie: de gevolgen van Europese ontwikkelingen voor Nederland

Jaarverslag 2015 FOBID Netherlands Library Forum FOBID bureau, Koninklijke Bibliotheek, Den Haag, mei

ATHENA Access to cultural heritage networks across Europe. Presentatie door Chris Vastenhoud

Digitale cultuur als continuüm

Flexibel ter beschikking stellen van leerinhouden

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014

Project APEx Archives Portal Europe network of excellence

Netwerk Digitaal Erfgoed / Werkgroep Monitoring Vragenlijst aan NDE-projecten 2013/2014

Hoe vergroten we de waarde van digitale cultuur en digitaal erfgoed? Marco de Niet Digitaal Erfgoed Nederland

DIGITAAL ERFGOED: TOEGANG EN GEBRUIK. Marco Streefkerk (DEN) De Informatiemaatschappij als Collectie KNVI, 9 november 2017

gebruik van Creative Commons licenties in interne projecten

Plan van Aanpak Open Cultuur Data

Reader Open Cultuur Data Masterclass 2015

Is het toegestaan om zonder toestemming van de docent een hoorcollege op te nemen en op facebook te zetten?

Is het toegestaan om zonder toestemming van de docent een hoorcollege op te nemen en op facebook te zetten? Dirk Visser, Leiden, 17 oktober 2017

Hoe open zijn wij? Informatieblad over hergebruik en open data

Creatief onderzoekend leren

bim BAM bom Bibliotheken, Archieven en Musea in harmonie?

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Toelichting op de Algemene gebruiksvoorwaarden

Jaarverslag FOBID Netherlands Library Forum. FOBID bureau, Koninklijke Bibliotheek, Den Haag, april 2015

Juridische uitgangspositie. SURF/NWO, 24 januari 2012 Prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning (UU)

De DSM-richtlijn inleiding en overzicht

TU Delft Library. Auteursrechten. Just de Leeuwe Productmanager 06/08/11. Challenge the future. Delft University of Technology

Invoerhandleiding Rechtentabblad Adlib. KADER: Status. Versie: 14 november 2018 Door: Lotte Baltussen en Caecilia Thoen. Rechtenstatus (VERPLICHT)

Giel Beelen gastcurator Let s YouTube tentoonstelling in Beeld en Geluid

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

In 1. De aard van het auteursrecht wordt na artikel 2 een artikel toegevoegd, dat luidt:

Biodiversity responses to climate and land-use change: A historical perspective Aguirre Gutierrez, J.

(Big) Data in het sociaal domein

Wilco te Winkel. De (digitale) toekomst van de readerregeling voor het wetenschappelijk onderwijs

André Kamps & Jan-Willem Oordt De IT-Jurist bv 23 september 2014

Verslag bijeenkomst FJC over massadigitalisering 29 januari 2009 te Utrecht

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Documentbeheer bij Studieverenigingen Document management at student associations. Library, ICT Services & Archive (LISA) Archive dept.

Auteursrecht voor Wikipedianen. WCN 2013 Sjo Anne Hoogcarspel Klos Morel Vos & Schaap

Creative Commons in. Informatie voor projectleiders bij hogeronderwijsinstellingen. CC BY: Creative Commons Mountain View HQ

Published in: Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD2013), mei 2013, Brussel, Belgie

Expertise seminar SURFfederatie and Identity Management

Werkbijeenkomst Taalunie Digitalisering van het erfgoed

Netwerk Digitaal Erfgoed / Werkgroep Monitoring Vragenlijst aan NDE-projecten 2013/2014

QUICK SCAN BESTAAND RDM BELEID 1/2

Vergaderen in het Engels

Network-centric approach of sustainable digital archives

Research informatie- en datamanagement nieuwe taken voor bibliotheken in wetenschappelijke communicatie en ondersteuning bij onderzoek

MEMORIE VAN TOELICHTING

databankenrecht Mr. F.J. Van Eeckhoutte ICT/IE-advocaat 6 juni 2006

Databank Digitale Dagbladen

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency

Ministerie van Veiligheid & Justitie Directie Wetgeving; sector Privaatrecht. Den Haag, 31 augustus 2011

FAQ s Auteursrechten Fotocollecties

Intellectueel eigendom en software. Voor de digitale economie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

Intellectuele Rechten

Europa s worsteling met het digitale auteursrecht

MinervaEC. MInisterial NEtwoRk for Valorising Activities in digitisation, econtentplus. Periode: 1 /10/ /09/

RICHTLIJN 2012/28/EU VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 25 oktober 2012 inzake bepaalde toegestane gebruikswijzen van verweesde werken

Tweede Kamer der Staten-Generaal

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE

General Data Protection Policy Algemene verordening gegevensbescherming

RISK ASSESSMENTS. A Must Do, or.

Eindrapport gebruikersonderzoek website DEN online

Ondernemen met IP in de praktijk

Nieuwsbrief BRAIN: special auteursrecht. Juli Slecht nieuws

Geodata: registreren, ontsluiten, archiveren

Algemene gebruiksvoorwaarden

Het informatieplan: instrument voor een succesvolle omgang met je digitale. collecties en archieven. #informatieplan

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

!!!!! Reader Masterclass : februari 2014 : Nikki Timmermans, Maarten Zeinstra, Lisette Kalshoven In samenwerking met : Open Cultuur Data

Onderzoeksdata en toegangsrechten

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT

A creative commons presenteert: creatieve werken. delen met anderen - een strip. door alex roberts, rebecca royer en jon phillips

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

Presentatie jaarcongres ECP Software-ontwikkeling en recht André Kamps & Jan-Willem Oordt De IT-Jurist bv 20 november 2014

Op weg naar de Digitale Collectie Nederland 30 september Pieter Vijn Beeld& Geluid

TARIEVEN GEBRUIK ARCHIEFMATERIAAL

Data, tools en infrastructuren Rollen en verantwoordelijkheden

Transcriptie:

Inhoud Robèrt Gillesse DEN Marco de Niet DEN Maarten Brinkerink Open Cultuur Data Géraldine Vooren EYE Jeanine Tieleman DEN Mariska de Wit & Inge Giesbers Rijksmuseum Stuart Hamilton - IFLA

Robèrt Gillesse DEN

Auteursrecht goed geregeld Studiedag SIMIN en DEN 30-9-2014

Programma ochtend 10.30-11.00 Inleiding en overzicht auteursrecht in de erfgoedsector - Marco de Niet, DEN 11.00-11.30 Auteursrecht en open cultuurdata - Maarten Brinkerink, B&G 11.30-12.00 EU Richtlijn Verweesde Werken en het FORWARD project - Géraldine Vooren, EYE Filminstituut 12.00-12.30 Lancering DE BASIS voor Auteursrecht - Jeanine Tieleman, DEN 12.30-13.30 LUNCH en mogelijkheid tot rondleiding museum

Programma middag 13.30-14.00 Auteursrechtproject Bonnefantenmuseum - Michelle van Lanschot 14.00-14.30 Rijksmuseum Open en registratie auteursrechten - Inge Giesbers & Mariska de Wit Rijksmuseum 14.30-15.00 Rechtenmodule Picturae - Wim de Koning Gans, Haags Gemeentearchief 15.00-15.30 Thee en koffie 15.30-16.30 Copyright and licensing in collection management, Victoria & Albert Museum/ Europeana Fashion IPR Guidelines - Roxanne Peters, V&A 16.30-17.00 Importance and practice of lobbying at the EU - Stuart Hamilton, IFLA 17.00-18.00 Borrel

Apen selfies

Marco de Niet DEN

Auteursrecht: de praktijk bij instellingen Marco de Niet Leiden, 30 september 2014

Digitaliseert of heeft digitale collecties (n = 141) Verzamelt uw instelling born digital erfgoed? (n=133) Ja Nee Ja Nee 9% 47% 53% 91% Bron: ENUMERATE-NL

50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Toegankelijkheid digitale collectie via diverse kanalen (n=90) nu over 2 jaar Bron: ENUMERATE-NL

Auteurswet Artikel 1 Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld. Artikel 37 Het auteursrecht vervalt door verloop van 70 jaren, te rekenen van de 1e januari van het jaar, volgende op het sterfjaar van de maker. Bron: wetten.overheid.nl

Onze beleving van de auteurswet To descend from the high principles of the Foundation Fathers to the practices of the cultural industries today is to leave the realms of Enlightenment for het hurly-burly of corporate capitalism. I acknowledge the importance of copyright, although I think that Congress got it better in 1790 than in 1998. (1998 was het jaar van de Mickey Mouse Protection Act ). Robert Darnton, The Case for Books (2009)

Data van erfgoedinstellingen waarop auteursrecht berust 1. Metadata 2. Databases (bijv. collectiedatabases) 3. Born-digital erfgoed 4. Gedigitaliseerde collecties

1. Metadata

Bron: pro.europeana.eu/licensing

Europeana CC0 Layer #3: Metadata (descriptive object information) Layer #2: Previews (lower quality versions of #1) EDM:rights Layer #1: Digital objects (on the site of the provider)

Gebruikslicenties metadata Metadata vervaardigd door erfgoedinstelling Identificatie en lokalisering van erfgoed(objecten Context voor (de interpretatie van) het erfgoed(object) op basis van kennis, onderzoek of persoonlijke observaties van een erfgoedmedewerker. Objectief Metadata zijn direct herleidbaar uit het erfgoed(object) Subjectief Metadata zijn gebaseerd op kennis of opinie Verifieerbare gegevens die gebruikers aandragen ten behoeve van nadere identificatie Persoonlijke reacties en observaties van gebruikers Metadata vervaardigd door gebruiker

2. (Collectie-)databases

Databankenwet (1999) Een verzameling van werken, gegevens of andere zelfstandige elementen die systematisch of methodisch geordend en afzonderlijk met elektronische middelen of anderszins toegankelijk zijn en waarvan de verkrijging, de controle of de presentatie van de inhoud in kwalitatief of kwantitatief opzicht getuigt van een substantiële investering. Als een erfgoedinstelling of het platform deel uitmaakt van de openbare macht is er alleen een databankenrecht als men zich de rechten daarop uitdrukkelijk voorbehoudt (bijv. in de databank zelf, bij wet of per verordening). Bron: T.A. Schiphof, Verkenning rechten inzake digitaal erfgoed en cultureel ondernemen (2011)

3. Born-digital erfgoed

Licenties met restricties Open licenties

4. Gedigitaliseerde collecties

Auteursrechtelijke status collecties 1. Werken in het publieke domein. Op deze werken rust geen auteursrecht (meer). Voor ca. 1870 verschenen. 2. Werken waarop auteursrecht rust en waarvan de auteursrechthebbende bekend en benaderbaar is: voor gebruik van deze werken moet er van de auteursrechthebbende of de vertegenwoordiger toestemming verkregen worden. 3. Verweesde werken: werken waarop auteursrecht rust maar waarvan de auteursrechthebbende(n) onbekend of niet vindbaar is/zijn (bijv. anonieme publicatie, geen contactgegevens e.d.).

Vier handelingsperspectieven Collectieve lobby Individueel of collectief Individueel Individueel Bron: DEN & Kennisland, BMICE (2009)

Opt-Out Online zetten zonder vooraf toestemming van de rechthebbenden (inbreuk) Rechthebbenden moeten altijd de mogelijkheid hebben om achteraf toestemming te geven of bezwaar te maken, bijv. via disclaimer/klachtenregeling/formulier. Rechthebbenden zijn niet te achterhalen, bijv. verweesde werken Mogelijk bij collecties waarbij verwacht wordt dat het risico laag is dat rechthebbenden zich zullen melden/bezwaar maken ( appetite for risk ) Instellingen moeten direct kunnen handelen als een rechthebbende zich meldt en bezwaar maakt.

Zelf rechten clearen Per erfgoedobject direct toestemming vragen aan de rechthebbenden of diens vertegenwoordigers. Afhankelijk van omvang en auteursrechtelijke status van collecties (grote) inspanning van de organisatie: personeel, tijd en kosten Redenen om deze weg te bewandelen: Makkelijk te vinden rechthebbenden/overzichtelijke collectie investering in lange termijn clearen van rechten en opbouwen van (interne) informatiesysteem

Rechten clearen via CBO s CBO s kunnen tegen betaling toestemming geven namens bij hen aangesloten rechthebbenden. CBO s kunnen vrijwaringen afgeven voor werken van niet-aangesloten rechthebbenden en verweesde werken. Redenen om deze route te bewandelen: Afkopen van arbeidsintensieve activiteiten Afsluiten van bulklicenties, bijv. bij massadigitalisering. Maar: Rechthebbenden behouden recht bezwaar te maken tegen openbaarmaking. Er zijn onbeantwoorde vragen over rechtsgeldigheid, het is experimenteel bij gebrek aan (nieuwe) wetgeving

Aanpassing wettelijk kader (EU & NL) Exploitatie Collectievorming taakstelling Digitaal Erfgoed Maatschappelijke waarde doelgroepen Dienstverlening

Exploitatie Knelpunten voor erfgoedinstellingen Veel makers onbekend Tijdrovende due diligence Lange doorwerking auteursrecht Administratieve last registratie van rechten Met vrijwaring wordt wettelijk probleem niet opgelost Jaarlijkse incrementeel oplopende kosten bij collectieve overeenkomsten Collectievorming taakstelling Digitaal Erfgoed 20 e eeuwse zwarte gat Geen correctie op oude kennis Maatschappelijke waarde doelgroepen Onvoldoende aansluiting op behoeften Gebrekkige modernisering van taakuitoefening (Te) Hoge verwachtingen m.b.t. vermarkting Weinig harde gegevens Moeizame verhouding publiek-privaat Nog geen breed-gedragen businessmodellen Dienstverlening

Deel je kennis over digitaal erfgoed! www.den.nl

Maarten Brinkerink Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid Open Cultuur Data

OPEN CULTUUR DATA: Delen. Verbinden. Verrijken. Auteursrecht goed geregeld Studiedag SIMIN en DEN Maarten Brinkerink (Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid) Leiden, 30 september 2014 t: @OpenCultuurData #opencultuurdata

WAT Open Cultuur Data is een netwerk van cultuurprofessionals, ontwikkelaars, designers, auteursrechtspecialisten en open data-deskundigen, dat culturele data open maakt en de ontwikkeling van waardevolle culturele toepassingen stimuleert. Hierdoor wordt cultuur op innovatieve wijze voor een breder publiek toegankelijk gemaakt. Open Cultuur Data is een gezamenlijk initiatief van Kennisland, Open State Foundation en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.

WAAROM Open Cultuur Data maakt zich sterk voor het openstellen van data uit de culturele sector en de ontwikkeling van nieuwe waardevolle toepassingen. Steeds meer culturele instellingen maken informatie en collecties digitaal beschikbaar. Hierdoor ontstaan allerlei nieuwe mogelijkheden om met deze informatie nieuwe toepassingen en websites te maken, waardoor we op nieuwe manieren kunnen participeren in kunst en cultuur. De data en content is echter vaak slecht toegankelijk.

HOE Open Cultuur Data wil de culturele sector ondersteunen in het vrijgeven van culturele data door: het stimuleren van het beschikbaar maken van meer open cultuur data het verzamelen van culturele datasets middels een open digitale infrastructuur het verzamelen en delen van kennis over en ervaring met open cultuur data het stimuleren van nieuwe toepassingen op basis van open cultuur data

5 PRINCIPES: 1/5 1. Open cultuurdata omvat digitale representaties van collectiestukken en/of kennis en informatie van culturele instellingen en initiatieven over hun collecties, activiteiten en organisatie

5 PRINCIPES: 2/5 2. Het is iedereen toegestaan om open cultuurdata te raadplegen, verspreiden en hergebruiken (middels een open licentie of het vrijgeven van het materiaal in het Publiek Domein)

5 PRINCIPES: 3/5 3. Open cultuurdata is beschikbaar in een digitaal (standaard)formaat dat hergebruik mogelijk maakt

5 PRINCIPES: 4/5 4. De structuur en mogelijke toepassingen van open cultuurdata gedocumenteerd, bijvoorbeeld in de vorm van een datablog

5 PRINCIPES: 5/5 5. De aanbieder van open cultuurdata is bereid om vragen van geïnteresseerden over de data te beantwoorden en respecteert de moeite die de open data gemeenschap investeert in het ontwikkelen van nieuwe toepassingen

INTELLECTUEEL EIGENDOM Intellectueel eigendom (IE/IPR) is een verzamelnaam voor voor een aantal (inter)nationaal vastgelegde wetten, waaronder auteursrecht. Voor culturele instellingen zijn met name auteursrecht, naburige rechten en databankenrecht relevant.

AUTEURSRECHT Auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van een werk om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen. Auteursrecht ontstaat bij de creatie van een creatief werk en hoeft niet geregistreerd te worden. Wanneer een creatie voldoende originaliteit bevat, is dat werk binnen Europa tot 70 jaar na de dood van de maker beschermd.

AUTEURSRECHT IN DE PRAKTIJK (1/2) Alleen als auteursrechten expliciet zijn overgedragen of gelicenseerd aan het museum of de culturele instelling, is er toestemming om een gedigitaliseerde kopie van dit werk te verspreiden. Zorg er altijd voor dat je weet over welke rechten je beschikt of hoe je ze kan bemachtigen. Dit kan tot een omvangrijk auteursrechtenonderzoek leiden.

AUTEURSRECHT IN DE PRAKTIJK (2/2) De mate van noodzakelijke originaliteit is laag, maar wel aanwezig. Feiten zijn daarom niet beschermd, en ideee n ook niet. Er zijn enkele uitzonderingen, citaatrecht bijvoorbeeld. Maar in de regel zijn deze ongeschikt voor het publiek beschikbaar stellen van collecties.

PUBLIEK DOMEIN (1/2) Publiek domein is de regel, auteursrecht is de uitzondering. Auteursrechtelijke bescherming is een tijdelijke bescherming, bedoeld om de maker te stimuleren tot het cree ren van creatieve werken. Vuistregel: Alles wat voor 1860 gemaakt is zeer waarschijnlijk publiek domein is en alles wat na 1943 gemaakt is zeker nog auteursrechtelijk beschermd.

PUBLIEK DOMEIN (2/2) Wanneer je een werk digitaliseert, ontstaat er geen nieuwe auteursrechtelijke bescherming ontstaat op de gedigitaliseerde versie. Er ontstaat wel nieuw auteursrecht wanneer de reproductie voldoende originaliteit toont. Vuistregel: Reproducties van 2D-materiaal in het publieke domein blijven publiek domein, reproducties van 3D-materiaal zijn beschermd.

NABURIGE RECHTEN Naburige rechten zijn bedoeld voor de toneelspeler, zanger, musicus, danser en iedere andere persoon die een werk van letterkunde of kunst opvoert, zingt, voordraagt of op enige andere wijze uitvoert, alsmede de artiest, die een varie te - of circusnummer of een poppenspel uitvoert. Naburige rechten gelden 50/70 jaar, vanaf de eerste publicatie.

DATABANKENRECHT De Nederlandse wet definieert een databank als een verzameling van werken, gegevens of andere zelfstandige elementen die systematisch of methodisch geordend en afzonderlijk met elektronische middelen of anderszins toegankelijk zijn. Bij databankenrecht vindt bescherming niet plaats op basis van originaliteit, maar is deze gebaseerd op substantie le investering in de creatie van de databank.

METADATA EN INTELLECTUEEL EIGENDOM Niet alleen deze objecten en hun reproducties worden gezien als intellectueel eigendom. Ook de informatie over deze objecten kunnen beschermd worden. Als culturele instelling zul je zelf de overweging moeten maken of je een langere beschrijving als metadata of content beschouwt. Metadata kan ook beschermd worden onder het databankenrecht.

OPEN LICENTIES Met behulp van open licenties geef je bepaalde toestemming aan iedereen om iets met het materiaal te doen. Voor content en metadata worden voornamelijk Creative Commons (CC)-licenties gebruikt. Voor metadata wordt vaak de CC0 Public Domain Dedication Tool gebruikt. Daarnaast bestaan er ook open licenties voor software, zoals de GNU- GPL licentie.

VERSCHILLENDE OPTIES VOOR BESCHERMDE WERKEN

SPECIFIEKE TOOLS

MATE VAN OPENHEID

DE MEERWAARDE VAN OPENHEID

SAMENVATTING ADVIES VOOR OPEN BESCHIKBAARSTELLING

ZELF AAN DE SLAG? Lees het hoofdstuk Intellectueel eigendom en open licenties (en de rest) uit de Open Cultuur Data reader (Kennisland, 2014): http://www.kennisland.nl/filter/publicaties/r eader-open-cultuur-data Volg de (gratis) online versie van de Masterclass op P2P University: https://p2pu.org/nl/groups/open-glam/

BEDANKT VOOR UW AANDACHT! www.opencultuurdata.nl @opencultuurdata #opencultuurdata mbrinkerink@beeldengeluid.nl @mbrinkerink Tenzij anders vermeld is de inhoud van Open Cultuur Data gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlandlicentie.

BRONNEN Open Schutterij Deelnemers van de Open Cultuur Data Masterclass. Door: Kennisland (CC-BY 2.0). [dia 3] Eugène Tjoa (Tag-Art), educatie-prijs en overall winnaar. Fotograaf: Xander Bouwman, CC-BY-SA. [dia 3] Benefits of open data (image by JAM/Europeana). CC BY [dia 26] Intellectueel eigendom en open licenties (en [de rest) uit de Open Cultuur Data reader (Kennisland, 2014), CC- BY-SA [dia 12-27]

Géraldine Vooren EYE Film Instituut Nederland

Géraldine Vooren FORWARD Legal Project Officer Film Institute Netherlands

Indeling van deze presentatie: Inleiding Verweesde Werken - De Europese Richtlijn - Het Nederlandse wetsvoorstel Het FORWARD Project

Inleiding: definitie van verweesde werken Een werk of een fonogram wordt als een verweesd werk beschouwd indien geen van de rechthebbenden van dat werk of fonogram is geïdentificeerd, of zelfs indien een of meer rechthebbenden wel zijn geïdentificeerd, geen ervan is opgespoord ondanks dat een zorgvuldig onderzoek naar de rechthebbenden is uitgevoerd en gedocumenteerd.

Inleiding: reikwijdte van de verweesde werken kwestie ACE: 20 % van AV werken in filmarchieven zijn verweesd (210.000 verweesde weken in 23 Europese filmarchieven) Conclusie na vier jaar rechtenclearing voor Beelden voor de Toekomst : idem

Inleiding: EU wettelijk kader Rechtenstatus van AV werken complex Geen specifieke wetgeving verweesde werken in merendeel EU landen Oktober 2012: EU Richtlijn Verweesde Werken

Richtlijn Verweesde Werken: hoofdlijnen Gebruik door van verweesde werken toegestaan na een zorgvuldig onderzoek Wederzijdse erkenning van verweesd werk Database met verweesde werken informatie

Richtlijn Verweesde Werken: voor wie voor het publiek toegankelijke bibliotheken, onderwijsinstelling en musea, alsook archieven, instellingen voor cinematografisch of audiovisueel erfgoed en publieke omroeporganisaties

Richtlijn Verweesde Werken : welke werken In druk verschenen geschriften Audiovisuele werken Fonogrammen Eis: Opgenomen in de eigen collectie Buiten de werking van de Richtlijn: foto s

Richtlijn verweesde werken: toegestaan gebruik Beschikbaarstelling & reproductie in het kader van uitoefening van een publieke taak Inkomsten genereren tbv digitalisering en beschikbaarstelling

Richtlijn verweesde werken - verplichtingen: Zorgvuldig onderzoek Documentatie bijhouden Informatie aan nationale autoriteit Bij elk gebruik rechthebbenden noemen Compensatie aan eventuele rechthebbenden

NL Wetsvoorstel Verweesde Werken: hoofdlijnen Beschikbaarstelling / reproductie van verweesde werken toegestaan Zorgvuldig onderzoek naar rechthebbenden Beëindiging status verweesd werk door rechthebbenden

NL Wetsvoorstel Verweesde Werken: bronnenlijst Bronnen in Algemene Maatregel van Bestuur Website met nadere toelichting en vindplaatsen bronnen

NL Wetsvoorstel Verweesde Werken: Extended Collective Licensing Wetsvoorstel laat ECL s onverlet ECL Onderzoek Min OCW Separaat wetgevingstraject

NL Wetsvoorstel Verweesde Werken: stand van zaken Ingediend 10 mrt 2014 Goedgekeurd door Tweede Kamer 11 sep 14 Ter behandeling bij Eerste Kamer Uiterste datum van implementatie: 29 okt 14

FORWARD: algemeen Project titel: Framework for a EU-wide Audiovisual Orphan Works Registry EU project (2013 2016) Samenwerking van 13 instituten uit 11 landen Pilot: eventuele uitbreiding rest van EU

FORWARD: uitgangspunten Comprehensive, effective approach to the complex issue of AV rights assessment and Orphan Works Design and implement a pan-european system for the assessment of rights status of AV works

FORWARD: doelen Implementatie Richtlijn Verweesde Werken ondersteunen Registry voor audiovisuele werken Analyse van informatiebronnen Clearings centra opzetten

FORWARD: juridische taken EYE Analyse AV bronnen Analyse wetgevend kader voor AV werken in FORWARD landen Legal workflows

FORWARD: AV Resources Questionnaires naar FORWARD Partners Resultaat: 367 bronnen Diligent Search naar rechthebbenden

FORWARD: Legal Aggregatie wetgevend kader voor AV werken Rechtsvergelijkend onderzoek Template legal decision tree

FORWARD: Decision Tree Stap 1: Toepasselijkheid Stap 2: Beschermingsduur Stap 3: Rechthebbenden

FORWARD: implementatie Richtlijn Verweesde Werken - Volledige implementatie: Duitsland - Overige FORWARD landen: gedeeltelijke implementatie / wetsvoorstel - UK: Diligent Search Guidelines - Lijst met zoekbronnen in AMvB - Beperkt aantal zoekbronnen

FORWARD: volgende stappen - 11 decision trees voor elk FORWARD land - Clearing workflows - Metadata standaard

FORWARD: voordelen voor archieven Rechtsstatus AV werken Diligent search Metadata Enrichment

DANK VOOR UW AANDACHT GeraldineVooren@eyefilm.nl

Jeanine Tieleman DEN

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer 1. DE BASIS van DEN 2. DE BASIS voor auteursrechtenbeheer 3. The making of en vervolg

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Standaarden voor uitvoering: DE BASIS http://www.den.nl/debasis

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Dit is geen digitalisering

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Dit is digitalisering!

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Wat is DE BASIS? Digitaal Erfgoed: Bouwen Aan Succesvolle ICT-Strategie Minimale kwaliteitseisen voor digitalisering waar elke instelling aan zou moeten voldoen Richtlijnen voor de verschillende fasen digitalisering 29 standaarden t.o.v. 182 in de Kennisbank Zelfregulering door de erfgoedsector DEN bewaakt aansluiting op (inter)nationale ontwikkelingen

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Kracht gebruik DE BASIS? Weten wat je minimaal moet doen om verantwoord te digitaliseren Voorwaarde deelname aan digitale collectie Nederland Aansluiting op (inter-)nationale ontwikkelingen als Europeana

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Toepassing DE BASIS DE BASIS wordt steeds vaker toegepast, o.a. in: Subsidieregelingen (Digitaliseren met Beleid; Utrechts Schatkamer, Prins Bernhard Cultuurfonds, Provincie Noord- Brabant) Handleidingen (vgl. Wegwijzer Collecties op Internet van LCM) Informatieplannen van instellingen Opdrachten aan digitaliseringsbedrijven

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer DE BASIS onderdelen Vindbaarheid van digitaal erfgoed Vervaardiging: digitale formaten voor beeld, tekst, audiovisueel en geo-informatie Beschrijving: metadata en inhoudelijke ontsluiting Presentatie: toegankelijkheid (bijv. voor slechtzienden) en flexibiliteit Digitale duurzaamheid Auteursrechtenbeheer

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer DE BASIS onderdelen http://www.den.nl/pagina/501/de-basis-voorauteursrechtenbeheer/

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Waarom DE BASIS voor auteursrechtenbeheer? Analoge tijdperk <-> digitale tijdperk Structurele taak Consequenties organisatie Noodzaak inbedding in gehele organisatie

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Wat is er al voor erfgoedinstellingen?

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Wat is er al voor erfgoedinstellingen?

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Organisatorische invalshoek

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Beperkingen Auteursrechtenbeheer eigenlijk maatwerk Auteursrecht, niet over andere rechten (naburige etc.) Rechten van makers buiten instelling Focus op instellingen die collecties/collectie-items willen digitaliseren en op internet beschikbaar stellen Geen info over soorten licenties

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Vijf stappen 1. Globale analyse collectie 2. Maken van strategische keuzes en beleid 3. Voorbereiding van de uitvoering 4. Uitvoering 5. Evaluatie

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Globale analyse collectie stap 1 Ouderdom Andere rechten dan auteursrecht Rechten op andere aspecten van collectie Inventariseer informatie bekend over de makers Vastleggen

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Maken van strategische keuzes en beleid stap 2 Rol auteursrecht in relatie tot collectie Bereidheid en mogelijkheid om te investeren in - mensen, - training, - software, - vergoedingen rechthebbenden 1 persoon eindverantwoordelijk Keuze systeem voor registratie informatie Keuze manier van registreren: per item of per (deel)collectie Keuze registratie zoektocht rechthebbenden: verweesde werken vereist miv 1 oktober 2014 Waar mogelijk samenwerken met anderen: instellingen, kenniscentra of aggregatoren

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Voorbereiden van de uitvoering stap 3 Inrichten organisatie met door management beschikbaar gestelde middelen: aanstellen medewerkers, beleggen taken, opzetten trainingen etc. Start bewustwordingscampagne door hele organisatie Opzetten + uitwerken procedures voor verkrijgen rechten van nieuw aan te schaffen objecten Verder uitwerken auteursrechtdeel globale analyse uit stap 1: indiv. licenties en coll. licenties Indien aan de orde: plan van aanpak gefaseerde registratie auteursrechtelijke informatie van huidige collecties

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Voorbereiden van de uitvoering (vervolg) Bepalen welke rechteninformatie je gaat vastleggen Bepalen op welke manier de rechtenstatus van object bij publicatie wordt getoond Bepalen hoe rechteninformatie actueel gehouden wordt in organisatie Organiseer controle naleving gemaakte afspraken in licenties Opstellen procedure voor reacties op bezwaren of klachten

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Uitvoeren stap 4 Collectief regelen licenties deelcollecties: Maak afspraken met de desbetreffende CBO Informeer eerst bij andere instellingen naar ervaringen Probeer samen te werken als dat mogelijk is Denk goed na over duur van licenties

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Uitvoeren Regelen licenties op objectniveau: Zoek per object uit wie de makers zijn en leg dit vast Zoek per object uit wie de rechthebbende zijn en leg dit vast Bij onbekende makers kan jaar van creatie/publicatie informatie geven over publiek domein of niet Leg gegevens over zoektocht vast, ook waar dit niet verplicht is Vraag toestemming en sluit ruime licenties af, ook voor gebruik toekomstige, nu nog onbekende technologieën

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Evalueren Kosten versus baten Voldoet opgezet auteursrechtenbeheer? Inzet mensen voldoende? Beschikbare budget voldoende? Wijzigingen in regelgeving auteursrecht?

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Evalueren (vervolg) Voldoet informatiesysteem? Voldoet gekozen registratievorm? Planning retrospectieve registratie realistisch? Voldoen afgesloten licenties? Kan er meer worden samengewerkt? Is de verstrekte informatie over toegestaan gebruik duidelijk?

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer The making of: twee fases Eerste fase Eerste concept tekst DEN Organiseren expertmeeting bespreking concept Verwerken feedback DEN Opnieuw naar experts voor feedback Tweede ronde verwerking feedback Publicatie op internet

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer The making of: twee fases Betrokken experts: Annemarie Beunen, KB Martijn van den Broek, NL Fotomuseum Sil van Doornmalen, NL Fotogenootschap Lucie Guibault, UvA Paul Keller, Kennisland Mieke Lauwers, NL Instituut voor Beeld en Geluid Jef Mailliet, Provincie Limburg (BE) Tjeerd Schiphof, UvA

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer The making of: twee fases Tweede fase

DE BASIS voor auteursrechtenbeheer Dank voor uw aandacht! jeanine.tieleman@den.nl

Mariska de Wit & Inge Giesbers Rijksmuseum

Auteursrecht bij het Rijksmuseum Mariska de Wit & Inge Giesbers Auteursrecht goed geregeld 30 september 2014

The Rijksmuseum is all about art, about images. We want to share these images with everyone using the internet. The technology is in fact about sharing. That's why we have decided to put everything, free of use, up to date, in the best quality, on the internet. Knowledge needs to be shared. Whatever you're looking for, you can download it and use it as you like. -- Taco Dibbits, Director Collections, Rijksmuseum -- Doelstelling

Rijksstudio

Open data

Hergebruik

CC0-licentie

1. Gegevens rechthebbenden zoeken 2. Brief en contract versturen 3. Verkregen toestemmingen en afwijzingen administreren en archiveren 4. Interne communicatie Auteursrechtproject

Auteursrecht contract

Tabblad rechten

Downloaden

Hedendaagse kunst: Gat in de collectie

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten! Contactmogelijkheid

Interne communicatie Vierkante Man Copyright Karel Appel Foundation / Pictoright

Verwervingsformulier

Public Domain Day

Vragen? Afdeling Collectieinformatie: Collectieinfo@rijksmuseum.nl Vragen?

Stuart Hamilton IFLA

Flexing the Muscles in Brussels: the importance of advocacy in the EU Stuart Hamilton IFLA Deputy Secretary General

Why is this important? As rules in favour of copyright holders have increased through binding global treaties, rules for libraries and archives that enable access to information have stayed frozen. The result is a broken copyright system that: Deepens inequalities in public knowledge and skills Creates permanent holes in the historical record Prevents information created today from being available for future generations

Who s in Brussels from the libraries? Public Libraries EBLIDA Academic and Research Libraries LIBER Other sectors Heritage Europeana International IFLA Archives?

Who have we been talking to? The Commission DG Markt DG Connect DG Research DG Education and Culture The Parliament

Who else is there? Reading and Writing Foundation Copyright 4 Creativity Civic Agenda Independents The Rightsholders FEP, IPA, STM IFRRO The content industries The Tech Sector Google

What issues are we talking about? Copyright Exceptions and limitations Licensing ebooks Text and data mining Digital inclusion Trade agreements International Frameworks - WIPO

What s happened? Out of Commerce Works (2011) Diligent search and non-commercial only Orphan Works (2012) Unclear how influential it is Licenses for Europe (2013) A foregone conclusion? EU Copyright Consultation (2014) 9,500 responses (after extension)

What s happening now? A new Commission! Copyright rules should be modernised, during the first part of this mandate[note: between Q4 2014 and Q4 2016], in the light of the digital revolution, new consumer behaviour and Europe s cultural diversity Junker to Oettinger EU Court of Justice Darmstadt elending and digital exhaustion Copyright White Paper Postponed New Member State exceptions WIPO

Methods In Brussels MEP meetings Commission meetings Workshops and outreach Events Non-Brussels Consultations Statements and position papers Letters as appropriate International Work in capitals Propose text

EU Parliament Breakfast Meeting, March 2014

How to proceed? Set clear objectives Prepare positions Scope for partners Avoid duplication Constant engagement Funding National advocacy Move on the new Commission ASAP Report to members