Structuurschema van de slagwerkopleidingen Op basis van reacties uit het veld is besloten de structuur van de slagwerkopleiding aan te passen. Daarbij is rekening gehouden met de beschikbare lestijd in relatie tot het uitgebreide pakket voor slagwerkers, de beschikbare instrumenten en de mogelijkheid tot thuisstudie. Ook is tegemoet gekomen aan de wens van veel slagwerkdocenten om het tel een wat prominentere plaats binnen de slagwerkopleiding te geven. De volgende aanpassingen op deel drie van het raamleerplan zijn vastgesteld: 1. Er wordt niet meer gesproken over hoofdinstrument maar over hoofdopleiding. 2. Het hoofdinstrument kleine trom is gewijzigd in opleiding 1: ongestemd slagwerk (kleine trom, ). 3. De term keuze-instrumenten is gewijzigd in bij-instrumenten. Dit betekent niet dat het gaat om instrumenten die er maar bijhangen, maar het betreft instrumenten die, naast de instrumenten uit de hoofdopleiding, een wezenlijk onderdeel binnen de slagwerkopleiding zijn, en er als zodanig ook bij horen. 4. Tijdens het B-examen moet de kandidaat, naast de eerste hoofdopleiding, ook een instrument uit een andere hoofdopleiding kunnen bespelen. Het betreft nu echter uitsluitend de basisvaardigheden (elementair niveau) voor zowel het theoretische als het praktische deel (was A-niveau). 5. Tijdens het C-examen dient de kandidaat één of meerdere instrumenten uit de tweede hoofdopleiding voor zowel het praktische als het theoretische deel op A-niveau te beheersen (was B-niveau). 6. Tijdens het D-examen dient de kandidaat één of meerdere instrumenten uit de tweede hoofdopleiding voor zowel het praktische als het theoretische deel op B-niveau te beheersen (was B-niveau voor de andere twee hoofdinstrumenten). 7. Met betrekking tot opleiding I (ongestemd slagwerk) is besloten dat, wanneer de kandidaat kiest om het tel als hoofdinstrument te nemen, de kandidaat tijdens alle examens (A, B, C en D) tenminste twee etudes en/of voordrachtstukken op de kleine trom moet spelen. Deze examenstukken moeten voldoen aan de eisen zoals vermeld in de exameneisen. De commissie is tot dit besluit gekomen omdat binnen de HaFaBra-literatuur de kleine trom een centrale rol speelt. 8. Wanneer de hoofdopleiding ongestemd slagwerk als tweede hoofdopleiding wordt gekozen, dient ook dan het instrument kleine trom een centrale rol te spelen conform de exameneisen.
STRUCTUUR SLAGWERKOPLEIDINGEN Door de emancipatie van het slagwerk die zich vanaf het begin van deze eeuw en de laatste jaren in versneld tempo heeft voltrokken, de ontwikkeling van het repertoire en de functie van het slagwerk binnen het hafabra-orkest, wordt van de slagwerkers niet alleen een groter technisch kunnen gevraagd, maar ook een grotere veelzijdigheid. In de opleiding tot hafabra-slagwerker zal voornamelijk deze veelzijdigheid tot uitdrukking dienen te komen. Daarom is het gewenst dat alle slagwerkers zich vertrouwd maken met het bespelen van meerdere slaginstrumenten. Met het oog daarop wordt binnen de opleiding slagwerk uitgegaan van de volgende indeling: - HOOFOPLEIDINGEN: Opleiding 1: ongestemd slagwerk (kleine trom, ). Opleiding 2: pauken. Opleiding 3: mallets (klokkenspel, xylofoon, marimba en vibrafoon). - BIJ-INSTRUMENTEN Tot de bij-instrumenten worden gerekend: bongo's, conga's, grote trom, tom toms, tamboerijn, bekkens a 2, hangend bekken, triangel, cowbell, woodblock, claves, templeblocks, castagnetten, maracas, multipercussion en andere effectinstrumenten. De opleidingen dienen in beginsel, voor zover mogelijk, van meet af aan alle instrumenten te bevatten. Ten aanzien van de toetsing geldt echter de opbouw zoals aangegeven in hoofdstuk XIV. Met betrekking tot de examinering dient opgemerkt te worden dat de verzwaring bij het slagwerk vooral de uitbreiding van de instrumenten betreft. Derhalve dient rekening te worden gehouden met de veelzijdigheid waaraan een slagwerker moet voldoen. Daarnaast dient de theorie vanuit de praktijk getoetst te worden. - BOUWSTENEN EN EXAMENEISEN Voor iedere fase zijn in de bijlagen per hoofdopleiding bouwstenen aangegeven, die als basis dienen voor het te kiezen examenrepertoire. Om tot een duidelijke niveau-indicatie te komen zijn deze verwerkt in een muzikale context. Deze bouwstenen dienen tevens als basis voor de onderdelen schrijfdictee (e), versieringen (h), prima vista (n en o), speeldictee (p), improvisatie (r) en technische oefeningen (v). - PROGRAMMAVOORBEELDEN In bijlage 23 zijn programmavoorbeelden aangegeven die een indicatie geven van het vereiste speelniveau. Het is echter allerminst de bedoeling dat deze voorbeelden hiermee ook beschouwd gaan worden als het enige en meest aan te bevelen studiemateriaal.
EXAMEN OPLEIDING A B C D HOOFDOPLEIDING 1 ONGESTEMD SLAGWERK (kleine trom, en multipercussion) HOOFDOPLEIDING 2 PAUKEN HOOFDOPLEIDING 3 MALLETS (klokkenspel, xylofoon, marimba en vibrafoon) 1 kleine trom, puls 1 kleine trom, opl. 2 of 3 op eenvoudig niveau opl. 1 of 3 op eenvoudig niveau opl. 1 of 2 op eenvoudig niveau 1 kleine trom, opl. 2 of 3 op A-niveau opl. 1 of 3 op A-niveau opl. 1 of 2 op A-niveau 1 -kleine trom, opl. 2 of 3 op B-niveau opl. 1 of 3 op B-niveau opl. 1 of 2 op B-niveau Toelichting: Wanneer gekozen wordt voor de hoofdopleiding ongestemd slagwerk, is de kandidaat vrij in de keuze van de instrumenten uit deze hoofdopleiding op voorwaarde dat, wanneer de kandidaat kiest om als hoofdinstrument te nemen, hij tijdens alle examens (A, B, C of D) tenminste twee etudes en/of voordrachtstukken op de kleine trom moet spelen. Deze examenstukken moeten voldoen aan het gestelde in de exameneisen. Tijdens het B-examen moet de kandidaat, naast de eerste hoofdopleiding, ook een instrument uit een andere hoofdopleiding kunnen bespelen. Het betreft hier voor zowel het praktische als het theoretische deel de basisvaardigheden. Tijdens het C-examen dient de kandidaat één of meerdere instrumenten uit de tweede hoofdopleiding, voor zowel het praktische als het theoretische deel, op A-niveau te beheersen. Tijdens het D-examen dient de kandidaat één of meerdere instrumenten uit de tweede hoofdopleiding, voor zowel het praktische als het theoretische deel, op B-niveau te beheersen. Wanneer de hoofdopleiding ongestemd slagwerk als tweede hoofdopleiding wordt gekozen, dient ook dan het instrument kleine trom een centrale rol te spelen conform de exameneisen. Een eenmaal afgesloten opleiding blijft ook voor latere jaren geldig. Hieruit volgt bijvoorbeeld: Een kandidaat, die D-examen kleine trom heeft afgesloten en vervolgens rechtstreeks C- of D- examen pauken of mallets wil aflegen, hoeft in dat geval slechts voor de hoofdopleiding pauken of mallets + examen te doen. Een kandidaat die B-examen kleine trom heeft afgesloten en die nu rechtstreeks op B-niveau examen wil afleggen voor pauken of mallets, hoeft in dat geval slechts voor de hoofdopleiding Pauken of Mallets + 3 bij-instrumenten examen te doen. De kandidaat toont door overlegging van diploma s c.q cijferlijst aan welk(e) examens(s) voor welk(e) instrument(en) hij reeds heeft afgesloten. Meerdere mogelijkheden op grond van permanente geldigheid van eenmaal afgesloten examens kunnen naar believen worden ingevuld.
COMBINATIE MOGELIJKHEDEN VANAF HET B-EXAMEN Op grond van bovenstaand schema zijn vanaf het B-examen de volgende combinaties mogelijk: Examen B: 1. opleiding 1: ongestemd slagwerk op B-niveau + opleiding 2: pauken op elementair niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op pauken (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (B-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op pauken (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). 2. opleiding 1: ongestemd slagwerk op B-niveau + opleiding 3: mallets op elementair niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op klokkenspel, xylofoon, marimba of vibrafoon (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (B-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op klokkenspel, xylofoon, marimba of vibrafoon c. (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). 3. opleiding 2: Pauken op B-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op elementair niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op kleine trom (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). 4. opleiding 2: Pauken op B-niveau + opleiding 3: mallets op elementair niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op klokkenspel, xylofoon, marimba of vibrafoon (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). 5. opleiding 3: Mallets op B-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op elementair niveau. vibrafoon (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op kleine trom (elementair niveau) + naar keuze (B-niveau). 6. opleiding 3: mallets op B-niveau + opleiding 2: pauken op elementair niveau. vibrafoon (B-niveau), één etude/voordrachtstuk op pauken (elementair niveau) + drie bij-instrumenten naar keuze (B-niveau).
Examen C: 1. opleiding 1: ongestemd slagwerk op C-niveau + opleiding 2: pauken op A-niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). 2. opleiding 1: ongestemd slagwerk op C-niveau + opleiding 3: mallets op A-niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). 3. opleiding 2: Pauken op C-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op A-niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstuk op kleine trom en/of drum, waarvan tenminste één op de kleine trom (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). 4. opleiding 2: Pauken op C-niveau + opleiding 3: mallets op A-niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). 5. opleiding 3: mallets op C-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op A-niveau. vibrafoon (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom en/of drum, waarvan tenminste één op de kleine trom (A-niveau) + naar keuze (C-niveau). 6. opleiding 3: mallets op C-niveau + opleiding 2: pauken op A-niveau. vibrafoon (C-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (A-niveau) + naar keuze (C-niveau).
Examen D: 1. opleiding 1: ongestemd slagwerk op D-niveau + opleiding 2: pauken op B-niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). 2. opleiding 1: ongestemd slagwerk op D-niveau + opleiding 3: mallets op B-niveau. a. vier etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). b. twee etudes en/of voordrachtstukken op (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). 3. opleiding 2: Pauken op D-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op B-niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom en/of drum, waarvan tenminste één op de kleine trom (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). 4. opleiding 2: Pauken op D-niveau + opleiding 3: mallets op B-niveau. vier etudes en/of voordrachtstukken op pauken (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op klokkenspel, xylofoon, marimba en/of vibrafoon (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). 5. opleiding 3: mallets op D-niveau + opleiding 1: ongestemd slagwerk op B-niveau. vibrafoon (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op kleine trom en/of drum, waarvan tenminste één op de kleine trom (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). 6. opleiding 3: mallets op D-niveau + opleiding 2: pauken op B-niveau. vibrafoon (D-niveau), twee etudes en/of voordrachtstukken op pauken (B-niveau) + naar keuze (D-niveau). Stichting Unisono Plompetorengracht 3 3512 CA Utrecht tel. 030 233 56 30 (sector O & O) e-mail: hess@amateurmuziek.nl (sector O & O) smit@amateurmuziek.nl (consulent hafabra, slagwerk, marching & show)