Mogelijkheden voor de teelt van hennep in Vlaanderen Werkgroep 3 19 april 2016 PCG, Kruishoutem 1
Agenda 9.30 Ontvangst met koffie 9.45 Verwelkoming + toelichting aanleiding van de werkgroep (UGent) 10.00 Kennismakingsrondje 10.15 Voorstelling huidige sterktes, zwaktes, mogelijkheden en knelpunten voor de teelt in Vlaanderen (UGent) 10.45 Voorstelling digitaal platform www.hennepketen.be ter ondersteuning van contactvorming in de Vlaamse hennepketen (GrowAbric) 11.15 Rondetafelgesprek 12.00 Netwerkmoment met broodjes 2
Aanleiding werkgroep 3
Slim innoveren in de landbouw Hoe netwerken? Doel: Hoe: Wie: Innovatie stimuleren in de Vlaamse landbouw via netwerking Actieve begeleiding van gevalstudies: Hennep en miscanthus Producentenorganisatie in melkveehouderij Opmaak van een toolkit: bundeling van praktische tips, tools en handige instrumenten m.b.t. netwerking in een boekje UGent, Vakgroep landbouweconomie ILVO, Eenheid Landbouw en Maatschappij 4
Slim innoveren in de landbouw Hoe netwerken? Duurtijd: 1/10/2014 30/09/2016 Financiering: 90% IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie) 10% cofinanciering uit sector Partners: PCG, Inagro, ILVO plant, Boerenbond, Delmotte Agriculture bvba, Versele Laga, GrowAbric 5
2 gevalstudies 1) Hennep en miscanthus (verticaal netwerk) - UGent Heel wat kennis omtrent teelt Heel wat interesse in teelt, zowel landbouwers als afnemers Probleem om keten op te richten 2) Producentenorganisatie in de melkveehouderij (horizontaal netwerk) - ILVO Afschaffing quotum in 2015 Ondersteuning EU via mogelijkheid oprichting PO Heel wat vragen rond werking, concrete invulling, taakverdeling, financieringen en organisatie van de PO s 6
Rol Ugent binnen gevalstudie hennep/miscanthus Aanleiding: afgelopen onderzoeksproject UGENT-ILVO Netwerken als katalysator voor innovatie in de land- en tuinbouwsector Vastgestelde interesse in teelt van hennep en miscanthus Expertise in analyse en management van netwerken en ketens Actieve begeleiding tijdens netwerkvorming aandragen concrete oplossingen voor specifieke noden Interactie landbouwers en andere netwerkdeelnemers (o.a. collega-landbouwers, ketenpartners, onderzoekers) stimuleren 7
Uitgevoerde activiteiten voor hennep 8
Werkgroep 1 in maart 2015 Mogelijkheden voor de teelt van hennep en miscanthus in Vlaanderen Toelichting door PCG, Inagro, ILVO Plant over huidige stand van zaken in het onderzoek de teelt en toepassingsmogelijkheden Kennismaking met geïnteresseerde afnemers en producenten + denkoefening over mogelijkheden met alle aanwezigen 9
Werkgroep 2 in oktober 2015 Samenwerkingsmogelijkheden voor de teelt van hennep in Vlaanderen Toelichting door Departement Landbouw en Visserij en het Vlasverbond over reglementering en mogelijkheden producenten- en brancheorganisatie huidige stand van zaken in de oprichting van een brancheorganisatie in de vlassector en mogelijkheden voor de aansluiting van hennepactoren Voorstelling mogelijkheden digitaal platform ter ondersteuning contactvorming in de hennepketen door GrowAbric Kennismaking met geïnteresseerde afnemers en producenten + denkoefening over mogelijkheden met alle aanwezigen 10
Interviews met belangrijkste belanghebbenden in februari-maart 2016 Contacten Contracten Rendabiliteit Technische aspecten Ervaren sterktes, zwaktes, opportuniteiten en bedreigingen 11
Vandaag: werkgroep 3 Mogelijkheden voor de teelt van hennep in Vlaanderen Voorstelling resultaten SWOT Lancering digitaal platform + vragen en antwoorden Alle presentaties en verslagen van vorige werkgroepen zijn ook terug te vinden op www.hennepketen.be 12
Toekomst: Werkgroep 4 Zomer 2016 Proefveldbezoek Technische resultaten laatste proeven 13
Bedankt voor uw aandacht! Contact: Evelien Lambrecht evelien.lambrecht@ugent.be Tel.: 09 264 59 30 Universiteit Gent, Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Divisie Agrifood Marketing en Ketenmanagement Coupure Links 653 B-9000 Gent, Belgium 14
DEEL II Huidige sterktes, zwaktes, mogelijkheden en knelpunten voor de teelt in Vlaanderen 15
INLEIDING Mogelijkheden: focus op teelt voor: Vezel + scheven/lemen Zaad Dubbeldoel Houtachtig deel Scheven/lemen Vezels Holle kern 16
Intern Extern SWOT hennepproductie in Vlaanderen STERKTES Eenvoudige teelt Lage stikstofbehoefte Geen extra water nodig Goed voor bodem teeltafwisseling OPPORTUNITEITEN Goed klimaat Subsidie vergroening onder voorwaarden Veel landbouwers op zoek naar nieuwe teelt Brancheorganisatie in oprichting Zaad Enorme vraag in Vlaanderen, prijs geëxplodeerd Bereidheid om LT-contract op te zetten (Versele) Ook interesse voor voeding, verf, zeep Vezel Interesse voor bouwtoepassingen (duurzaam en vochtregulerend), composiet, bindtouw, papier, Textiel: succesvolle collectie, maar durven niet promoten Lemen Kalkhennep (Helemaal helder koopt nu in Ndl) Stalstrooisel (Betere kwaliteit) Bodembedekking ZWAKTES Nog iets te weinig kennis over zaai- en oogsttijden en invloed op kwaliteit product en rendabiliteit (i.h.b. winterhennep, babyhennep en nateelt) Beperkt aanbod Dichtste oogstmachine en verwerkingslijn vezel momenteel in Wallonië BEDREIGINGEN Wetgeving Rendabiliteit? Beschikbaarheid zaaigoed 17
Verschillende denkpistes 1) Telen voor vezel en scheven: Zo vroeg mogelijk zaaien (april) en zo hoog mogelijk laten groeien (4m) Hakselen Roten op veld Balen persen (6 à 10 ton/ha) Naar verwerking Knelpunten + eventuele oplossing Lange vezel (textieltoepassing): moeilijke verwerking gezien gesneden stengels niet georiënteerd op veld liggen Babyhennep kan verwerkt worden op vlaslijn + nog nateelt mogelijk Of ontwikkelen machines voor parallelliseren van stengels? Korte vezel (composiet, papier, bindtouw, bouwtoepassingen ): Hakselaar en verwerking enkel in Wallonië (Belchanvre - Luxemburg) Gezamenlijke investering in Vlaanderen 18
Verschillende denkpistes 2) Dubbel doel, maximale productie zaad + deel stro Zaaien in mei plant wordt 3m Dorsen sept/okt; normaal mogelijk met gewone dorser (+/- 1 ton/ha) Roten op veld Balen persen Naar verwerking Knelpunten + eventuele oplossing Bij verwerking vezel: gelijkaardige problematiek optie 1 Risico bij roten doordat later is Enzymatisch roten? 19
Verschillende denkpistes 3) Enkel zaad + eventueel stro na winter Zaaien in juli (nateelt) Dorsen normaal mogelijk met gewone dorser in oktober (+/- 1 ton/ha) Eventueel stengel laten roten op stam in winter (droogt volledig op) Platwalsen en inpersen, hoeft niet gesneden kan met gewone hakselaar Knelpunten + eventuele oplossing Zaden moeten gedroogd worden Samenwerking! Stro verliest kwaliteit en is donkerder In bouwtoepassingen geen probleem Oogstmoment kan samenvallen met zaaiklaar maken perceel voor vervolgteelt 20
Bedankt voor uw aandacht! 21