E-pages van Beterelandschapsfoto Waarom E-pages Omdat wij vinden dat het volgen van een workshop alleen wat weinig is. Omdat wij vinden dat de E-pages een toevoeging aan de workshops zijn. Afhankelijk van hoe lang je al fotografeert en hoe je technisch en creatief bent onderlegd, valt er altijd wat te leren of doe je nieuwe ideeën op. Dat doe je natuurlijk tijdens de workshop zelf. En het kan ook al vooraf en erna. Daarom bieden wij je een complete beleving waarbij we aandacht besteden aan techniek en creativiteit. Je ontvangt een aantal E-pages vooraf. Hierin wordt techniek en compositie behandeld. Je hoeft er geen gebruik van te maken, we vinden het leuk als je dat wel doet. Je ontvangt de E-pages vooraf om tijdens de workshop meer tijd voor de praktijk over te houden. Natuurlijk kun je tijdens de workshop gewoon je vragen over deze E-pages stellen. We hebben ons best gedaan de E-pages zo praktisch en duidelijk mogelijk op te zetten. Daarbij beschrijven we techniek en compositie op een manier zodat wij denken dat dat goed over komt. En dat hebben we met onze eigen ervaring aangevuld. Foto s insturen Voor de workshop kun je al twee foto s insturen. Zo krijgen wij een beeld van wat en hoe jij fotografeert. En jij ontvangt al feedback van ons. Achteraf kun je nog een keer drie foto s insturen. Gezien de hoeveelheid foto s die wij ontvangen en beoordelen vragen wij je om de foto als volgt te bewerken voordat je instuurt: Alleen jpeg in RGB Lange rand tussen de 2000 en 3000 pixels Opsturen kan naar info@beterelandschapsfoto.nl Beterelandschapsfoto.nl Info@beterelandschapsfoto.nl. Frank Geraedts Yvonne Nieuwkerk Volg ons op facebook.com/beterelandschapsfoto Even voorstellen Voor het geval dat je ons nog niet kent. We stellen ons kort voor. Yvonne Nieuwkerk Passie voor macrofotografie Creatief Frank Geraedts Passie voor landschapsfotografie Technisch goed onderlegd Associate Royal Photographic Society Samen hebben we een passie voor landschapsfotografie en macrofotografie. Samen technisch en creatief sterk. Een prettige sfeer en praktische insteek. In korte tijd veel leren en mooie foto s maken. Wat is Betere landschapsfoto Altijd begeleiding van twee ervaren fotografen Ervaring met Canon, Nikon, Sigma, Tamron, Laowa, Lee en Benro Vooraf 2 foto's met feedback Theorie en feedback op foto s voordat de workshop begint (zelf ontwikkelde E-pages) Achteraf 3 foto's met feedback In korte tijd veel leren Eigen visie en creativiteit ontwikkelen Geschikt voor iedereen Inspirerende omgeving Inspirerende fotografen Een combinatie van techniek en creativiteit Leer de mogelijkheden van je camera kennen Leer de foto zien Workshops en cursussen Een compleet en actueel overzicht tref je aan op www.beterelandschapsfoto.nl. Staat jouw ideale workshop er niet bij? Neem dan contact met ons op! Alle foto s en teksten zijn eigendom van Beterelandschapsfoto.nl. Deze mogen NIET worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Beterelandschapsfoto.nl.
Sluitertijd De sluitertijd bepaalt de 'duur' waarop het licht op de sensor mag komen. Daarmee heeft de sluitertijd enorm veel invloed op de sfeer van een foto. Is die licht, donker, zit er beweging in of is het beeld juist bevroren. Vibratiereductie in objectieven of body s maken het mogelijk om met langere sluitertijden te werken. Dat betekent dat er minder licht nodig is. Er zijn echter grenzen, ga je daar over heen dan zie je bewegingsonscherpte in je foto. Het beeld is dan bewogen en een beetje wazig. TIP: een goede richtlijn is dat de sluitertijd korter moet zijn dan de brandpuntsafstand. Een voorbeeld: Brandpuntsafstand = 85mm, sluitertijd is 1/100 Brandpuntsafstand = 20mm, sluitertijd is 1/20 Brandpuntsafstand = 300mm, sluitertijd is 1/300 Het is een goede regel maar als je wat ervaring hebt, én een stabiele hand, kun je de sluitertijd wellicht wat verlengen. Dynamisch bereik Het dynamisch bereik geeft het verschil tussen de donkere en lichte delen in een foto aan. Bij een groot dynamisch bereik is er een grote variatie aan donker en licht aanwezig. Een voorbeeld als je tegen de zon in fotografeert. Bij een klein dynamisch bereik zit er een kleine variatie aan helderheid in de foto. Een voorbeeld is een foto die je in mistig weer maakt. Hierbij worden donkere delen als zwart of lichte delen als wit, en dus zonder contrast/informatie, weergegeven. Hoe hoger het dynamisch bereik is, des te meer details er in de foto aanwezig zijn. In de praktijk zul je zien dat je (vaak) een groter dynamisch bereik wil vastleggen dan de camera aan kan. Een synoniem voor dynamisch bereik is contrastomvang. Op een bewolkte dag kan het dynamisch bereik tot 3 stops zijn beperkt, op een zonnige dag kan dit oplopen tot 12 stops. Als je vervolgens met schaduwen te maken hebt kan het bereik nog groter zijn. Belichtingscompensatie ALLE digitale camera s hebben uitgangspunt dat het beeld dat ze vast leggen steeds het middengrijs (18%) grijs. Dat is precies het gemiddelde van 100% zwart en 100% wit. Of je nu op wit of zwart de lichtmeting doet, de beeldsensor vertaalt altijd naar 18% grijs. Belichtingscompensatie pas je om twee redenen toe: Om de camera te vertellen dat je een lichtere of donkerdere foto wil omdat jij vindt dat dat de sfeer beter tot uitdrukking brengt Om Expose To The Right toe te passen. Wat dat is leggen we op de volgende pagina uit Belichtingscompensatie: een belangrijk element in workshops. Merk op dat over- of onderbelichten niet direct betekent dat een foto te overbelicht of te onderbelicht is. Het gaat er alleen om dat je een zo groot mogelijk dynamisch bereik vast legt. Op de volgende pagina leggen we je uit wat je er in de praktijk aan hebt. Voorbeeld belichtingscompensatie In dit voorbeeld van zeven foto s zie je een reeks met een belichtingscompensatie van (3 stops) links tot (3 stops) rechts. Het verschil is steeds een hele stop. -3 stops -2 stops -1 stop 0 stop +1 stop +2 stops +3 stops Behalve het verschil in hoeveelheid licht zie je ook dat als de sluitertijd toeneemt en je daar mee beweging toevoegt.
E-page Diafragma Diafragma Licht is volgens velen het belangrijkste element in de fotografie. Daarop volgt het diafragma. Diafragma betekent de opening die het licht doorlaat. Maar het diafragma bepaalt niet alleen (mede) de hoeveelheid licht die de beeldsensor van de camera bereikt. Het diafragma bepaalt ook de scherptediepte in de foto, dus welk deel scherp en welk deel niet scherp wordt. In deze E-page wordt de werking van het diafragma verder toegelicht. Hoe werkt het diafragma Het diafragma bestaat uit een aantal lamellen in de lens. De lamellen maken de opening waardoor het licht valt groter of kleiner. En hierdoor verandert dus ook de scherptediepte. Twee voorbeelden: Een groot diafragma = groot gat = klein f-getal = weinig scherptediepte én veel licht. Een klein diafragma = klein gat = hoog f-getal = veel scherptediepte én weinig licht Hieronder zie je een grafische weergave Stops Ook het diafragma werkt met stops. In dit overzicht gaan we uit van hele stops. Een stop is een verdubbeling of halvering van het diafragma. Toch kom je bij een verdubbeling of halvering ietwat wat vreemde getallen tegen. Dat komt omdat het diafragma niet vierkant maar rond is. 1-1,4 2-2,8 4-5,6 8 11 16 22 32 Scherpstellen Als je het voorgaande over het diafragma weet, weet je meer dan voldoende. We stappen over naar het scherpstellen. Autofocus (AF) We beginnen met het automatisch scherpstellen. In de camera en/of lens zit techniek die er voor zorgt dat het beeld automatisch wordt scherp gesteld. De camera ondersteunt je daarbij op verschillende manieren die je kunt selecteren Enkelvoudig AF Vooral geschikt voor statische onderwerpen waarbij je maar een keer hoeft scherp te stellen. Zolang je de ontspanknop ingedrukt houdt, onthoudt de camera op welk punt is scherp gesteld Continu AF Vooral geschikt voor bewegende onderwerpen, het vooraf geselecteerde onderwerp wordt continu bijgewerkt. Gebruik deze instelling niet bij statische onderwerpen, de continu focus werkt dan op een vervelende manier Handmatig Bij heel veel of weinig licht of laag contrast stel je handmatig scherp Autofocus vervolg Dynamisch AF Voor bewegende onderwerpen. Je selecteert zelf een scherpstelpunt. De camera gebruikt ook informatie uit omliggende scherpstelpunten als het onderwerp beweegt. Deze instelling gebruik je bijvoorbeeld bij dierenfotografie 3D-tracking De camera stelt zelf scherp op een vooraf geselecteerd scherpstelpunt. Als het onderwerp beweegt volgt de camera het onderwerp en kiest indien nodig een nieuw scherpstelpuntweg en wordt op een ander punt scherp gesteld Enkelpunts-/lokale AF Dit scherpstelpunt selecteer je vooraf. Ook hier gebruik je één focusveld, dat hoeft niet in het midden te liggen. De instelling geeft de meeste vrijheid en heeft onze voorkeur. Automatisch AF Dit is een automatische stand. De camera zelf selecteert het object waarop wordt scherp gesteld. Bij eenvoudige onderwerpen werkt dit goed. Als je de camera beweegt of het onderwerp wat complexer is gaat de camera zijn eigen weg en wordt op een ander punt scherp gesteld TIP: Leer het rijtje met diafragmastops uit je hoofd, het komt later goed van pas TIP: Gebruik enkelvoudige AF TIP: laat de camera zelf scherpstellen tenzij je dit zelf zeer nauwkeurig kunt doen Bron: blog.phonehouse.nl
E-page ISO ISO In het analoge tijdperk hadden de filmrolletjes een bepaalde gevoeligheid, ASA genaamd. ASA betekent American Standard Association, die een standaard voor de gevoeligheid ontwikkelde. In het digitale tijdperk werken we niet meer met ASA maar met ISO (International Standard Organization). En we werken niet meer met film maar met een beeldsensor. De ISO-waarde geeft de totale hoeveelheid licht aan die op de sensor valt. De gevoeligheid van de sensor kan worden aangepast door de ISO-waarde te veranderen. Een verdubbeling van de ISO-waarde betekent dat de camera met de helft aan licht hetzelfde resultaat produceert. Daar komen we zo nog even op terug. Wanneer verander je de ISO-waarde Het aanpassen van de ISO-waarde komt dus goed van pas als je meer of minder licht nodig hebt om een foto te maken. Je hoeft dan geen concessies te doen wat diafragma en/of sluitertijd betreft. Vooral in situaties met weinig licht zal de ISO-waarde omhoog gaan. Wat is nog acceptabel Dat bepaal je zelf. Misschien vindt je het juist mooi om in een bepaalde foto op een natuurlijke manier ruis toe te voegen. Ondanks wat camera s kunnen en fabrikanten zeggen vinden wij persoonlijk een foto met weinig digitale ruis mooier. En dan houdt het al snel op bij ISO 1600. TIP: Probeer de ISO-waarde zo dicht mogelijk bij de basis ISO te houden. Dat levert de minste ruis op en houdt de foto scherp. TIP: Let op dat je zelf de ISO-waarde verandert en niet jouw camera de ISO laat bepalen. TIP: Als je met een hoge ISO-waarde werkt kun je in bijvoorbeeld een programma als Lightroom ruisreductie toepassen. Let dan op dat je de ruisreductie niet overdrijft. Dat gaat direct ten koste van de scherpte en details in de foto. Stops Net als bij het licht en diafragma betekent een verandering van één stop een verdubbeling of halvering van de ISO-waarde. De meeste camera s hebben tegenwoordig een basis ISO van 100. Al komt 200 ISO nog voor bij de wat oudere en goedkopere modellen. Duurdere en nieuwere camera s hebben vaak een wat lagere ISO-waarde van bijvoorbeeld 50. Volgorde: (50) - 100 200 400 800 1.600 3.200 6.400-12.800-25.600-51.200 ISO en beeldkwaliteit Hoe hoger de ISO-waarde is die de camera aankan, des te gevoeliger is de beeldsensor. Er zijn al camera s die een ISO-waarde van meer dan 3,3 miljoen aan kunnen. De vraag is wat dat voor de beeldkwaliteit betekent. Een hogere ISO-waarde heeft echter ook grote nadelen. Daarom is het resultaat met een hogere ISO-waarde niet hetzelfde. Hoe hoger de ISO-waarde, des te meer ruis (korrel) wordt geïntroduceerd. Beterelandschapsfoto.nl Info@beterelandschapsfoto.nl Frank Geraedts Yvonne Nieuwkerk Volg ons op facebook.com/beterelandschapsfoto Ruis Sensorruis, deels inherent aan de sensor electronica ( zo werkt de sensor nu eenmaal ) en warmteruis dat vooral erger wordt als je de ISO-waarde verhoogt. Vooral als je de foto groter weergeeft, zie je in de donkere delen meer ruis. Dit wordt versterkt als je de donkere delen in bijvoorbeeld Lightroom lichter maakt. Hierboven zie je een voorbeeld van wat een hoge ISO-waarde in een foto kan doen. Rechts zoomen we in op een detail van het kerkje. Deze foto is gemaakt met een ISO-waarde van 2000. Je ziet dan vooral ruis in de donkere delen van de foto ontstaan. Je zult dit vooral zien als je een foto in groter formaat bekijkt. Als je de foto in kleiner formaat bekijkt, zul je weinig ruis zien. Alle foto s en teksten zijn eigendom van Beterelandschapsfoto.nl. Deze mogen NIET worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Beterelandschapsfoto.nl.
Regel van derden De regel van derden is een regel die je al snel tegen komt in de fotografie. Het is ook een hele eenvoudige. Daarom passen we die ook vaak toe. Als is het maar om vanuit deze vlakverdeling tot een betere compositie te komen. Deze regel is eenvoudig toe te passen. Deel het beeld zowel horizontaal als verticaal in drie delen. Plaats het hoofdonderwerp op een van de kruispunten van de denkbeeldige lijnen. TIP: ga na of je in je camera deze rasterlijnen kunt weergeven. Dat helpt je bij het bepalen van de compositie. Ondanks dat we vaak met de standaard regel beginnen, vonden we het nog lastig om foto s te vinden waarop we deze regel ook heel precies hadden toegepast. Dit zijn twee voorbeelden waarbij we iets met de compositie hebben gespeeld omdat het resultaat daarvan ons meer aanspreekt