ONDEZOEK LUCHTKWALITEIT Voorbeeld Locatie: Schoolstraat 23 4105 GH Zwaag Projectnummer : 2016.23 Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 5-12-2016 Auteur : ing. A den Hartog Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 1
Inhoudsopgave Algemene gegevens 2 1.1 Inspectie & rapportgegevens 2 1.2 Opdrachtgever 2 1.3 Algemene gegevens Kindercentrum: 2 1.4 Gegevens Opdrachtnemer 2 Hoofdstuk 1 Inleiding 4 2.1 Omschrijving van de aanleiding 4 2.2 Interpretatie meetwaarde 4 Hoofdstuk 2 esultaten & Conclusies 5 2.1 Aanpak van het onderzoek 5 2.2 esultaten van het onderzoek 5 2.3 Conclusies CO2 7 2.4 Conclusie temperatuur: 8 2.5 Conclusie relatieve vochtigheid: 9 2.6 Huidige installatie 9 2.7 Onderhoud installatie 10 2.8 ol eigenaar gebouw 10 2.9 Thermische scan: 10 2.10 Achtergrond weer: 11 2.11 Opmerkingen / klachten personeel: 12 Hoofdstuk 3 Verbeteradvies 13 3.1 Advies algemeen 13 3.2 Advies groepsruimte: 14 3.3 Advies slaapruimte 15 3.4 Grove kosten indicatie: 16 3.5 Mogelijke Subsidie: 16 Bijlage 1 Uitgangspunten 17 Bijlage 2 Tekening 18 Bijlage 3 Vervolg traject 19 Bijlage 4 Energiescan 20 Bijlage 5 Nazorg 21 Bijlage 6 egelgeving 23 Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 3
Niet in budget versie.de CO2 van de buitenlucht is gemiddeld 380 ppm. Max. temperatuur in C elatieve vochtigheid Min. % Aantal min. boven 1000 ppm Hoogste dag gemiddelde CO2 in PPM Alle ruimte in het gebouw zijn gemeten, CO2-metingen alleen in de ruimte welke gebruikt worden door kinderen. Temperatuur maximaal in C: De maximale temperatuur gemeten tijdens werkdagen tussen 8:00 17:00. Maximaal gemeten CO2 in PPM Temperatuur gemiddeld in het weekend in C Groepsruimte: Groepsruimte 1 (A00) 14,0 C 43,6 0 487 510 14,0-14,0 Groepsruimte 2 (A00) 16,4 C 41,2 0 472 488 16,4-15,8 Groepsruimte 3 (A00) 20,9 C 29,8 800 1021 1415 20,1-20,1 Groepsruimte 4 (A00) 21,6 C 29,0 720 1021 1298 20,9-20,9 Groepsruimte 5 (A00) 23,0 C 23,7 400 1088 1386 21,1-21,3 Groepsruimte 6 (A00) 22,9 C 31,8 1580 1238 1505 21,0-21,3 Groepsruimte 7 (A00) 22,1 C 25,2 0 459 631 21,3-21,2 Groepsruimte 8 (A00) 20,1 C 26,9 0 586 766 19,3-19,5 Groepsruimte 9 (A00) 22,4 C 22,8 0 579 779 21,7-21,5 Slaapruimte: Slaapkamer 1 (A00) 15,2 C 37,4 0 611 737 15,1-15,2 Slaapkamer 2 (A00) 18,4 C 31,6 0 796 959 17,9-17,9 Slaapkamer 3 (A00) 17,0 C 34,6 0 718 896 16,4-16,8 Slaapkamer 4 (A00) 17,1 C 34,5 0 752 967 16,8-16,7 Slaapkamer 5 (A00) 18,7 C 35,2 0 636 764 18,0-18,7 Slaapkamer 6 (A00) 17,9 C 29,9 50 761 1251 17,4-17,9 Slaapkamer 7 (A00) 16,4 C 33,8 0 680 844 16,2-16,1 Slaapkamer 8 (A00) 16,7 C 36,0 430 978 1160 16,2-16,3 Slaapkamer 9 (A00) 18,6 C 30,3 140 912 1067 18,2-18,3 Overige: Hal 1 (A00) 22,4 C 22,8 0 545 894 21,4-21,4 Kantoor 1 (A00) 22,1 C 25,2 0 459 631 21,3-21,2 Pauze ruimte (A00) 20,1 C 26,9 0 586 766 19,3-19,5 Minimale relatieve luchtvochtigheid: De minimale luchtvochtigheid gemeten tijdens werkdagen tussen 8:00 17:00. Aantal minuten boven 1000 ppm: Het aantal minuten dat de CO2-concentratie in totaal, gedurende de gehele meetperiode boven de 1000 ppm is gemeten. Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 6
2.7 Onderhoud installatie Tijdens de opname viel op dat de raamroosters en ventilatieroosters vervuild zijn. Het advies is om deze periodiek te laten reinigen. Voor luchtkanalen en raamrooster is 1x per 5 jaar voldoende. Het onderhoud van de installatie valt buiten de scope van dit onderzoek. In het algemeen adviseren wij om periodiek installatie onderhoud uit te voeren. Installatieonderhoud: 2.8 ol eigenaar gebouw Het bouwwerk voldoet niet aan de ventilatie eisen van het bouwbesluit 2012 bestaande bouw. De verantwoording hiervoor ligt bij de gebouw eigenaar (tenzij dit in het huurcontract anders is beschreven). Mogelijk kunnen huurder en verhuurder gezamenlijk tot een oplossing komen. 2.9 Thermische scan: Niet in budget versie (alleen lekkages) Het pand is gecontroleerd met een warmtebeeldcamera (type FLI E460) op lekkage en luchtlekken. Uit de thermische scan komt naar voren dat de slaapruimte 7 niet is voorzien van n adequate verwarming. Uit de warmtescan blijkt dat de vloerverwarming niet is doorgelegd / niet werkt. Hierdoor zakt de temperatuur regelmatig onder de minimale 15 C. 1Foto 1: Thermische foto overgang groepsruimte 5 (rood 21.3 C) naar slaapkamer 7(blauw 15 C) Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 10
Opmerkingen vloerverwarming: Uit de warmtescan blijkt dat er grote verschillen zitten in de vloertemperatuur. Dit loopt op tot 12 C. Met name in groepsruimte 8 is dit een probleem. De vloer temperatuur bedraag hier 25.2 C Dit is ook terug te zien in de temperatuur van de ruimte. Deze bereikt een temperatuur van 23 C, dit is aan de hoge kant. De PM ers ervaren deze ruimte ook als erg warm. Foto 2: Thermische foto vloer groepsruimte 2.10 Achtergrond weer: Om het verband tussen de binnen- en buitentemperatuur te kunnen leggen is hieronder de weerhistorie van de meetperiode weergegeven. Datum: 11 maart tot 30 maart 2016 Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 11
2.11 Opmerkingen / klachten personeel: Niet in budget versie Opmerking AirTeq. Bovenstaande klachten zijn ook zichtbaar in de meetresultaten en verwerkt in het advies. Slaapkamer 7: Slaapkamer wordt niet warm Groepsruimte 5 Temperatuur moeilijk te regelen door vloerverwarming, soms te warm of te fris maar vaker warmer later op de dag. Hierdoor klachten van hoofdpijn. Groepsruimte 8 Erg warm, het is veel te warm in de ruimte, veel collega s hebben last van hoofdpijn na een dag werken. Kinderen lopen met rode wangen. Opmerking AirTeq. Bovenstaande klachten zijn ook zichtbaar in de meetresultaten en verwerkt in het advies. Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 12
3.4 Grove kosten indicatie: Niet in budget versie Onderstaand is een zeer grove kosten indicatie. De aangehouden prijzen zijn afgegeven door stichting BOinK. Het e.a. hangt af van merk en type installatie. In de praktijk zien we dat de werkelijke bedragen vaak substantieel lager liggen. De werkelijke kosten liggen vaak substantieel lager dan de kengetallen van BOink. Kosten indicatie op basis van Warmte terugwinning: Groepsruimte: Upgrade installatie (indien mogelijk) Kosten ca. xxxx, - Incl. btw per ruimte. Totale kosten voor upgrade Kosten ca. xxxx, - Incl. btw. Aanleg nieuwe (WTW) installatie groepsruimte in combinatie met een slaapruimte: Kosten per combinatie Kosten: ca. xxx, - Incl. btw per ruimte. Totale kosten ( xx groep / xx slaapruimte) Kosten: ca. xxx, - Incl. btw per ruimte. Kosten indicatie op basis van mechanische afzuiging: Aanleg nieuwe mechanische afzuig installatie groepsruimte in combinatie met een slaapruimte: Kosten per combinatie inclusief toevoer Kosten: ca. xxxx, - Incl. btw per ruimte. Totale kosten ( xx groep / xx slaapruimte) Kosten: ca. xxx, - Incl. btw per ruimte. Algemeen: einigen / opnieuw inregelen installatie: CO2 meter met log functie: Aanpassen afzuiging toiletten: Verwarming: Inregelen (vloer)verwarming: Kosten: ca. xx, - Incl. btw Kosten: xx,- (verplicht bij verbouw) Kosten: xx,- Kosten: xx,- 3.5 Mogelijke Subsidie: Niet in budget versie Dit is de definitieve rapportage verder uitgewerkt Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 16
waarden zijn indicatief: Bijlage 1 Omschrijving project: Smallsteps Babbelbos Hoogeveen Uitgangspunten Uitgangspunten: Capaciteit huidige ventiltie voorzieningen: Tekort huidige installatie Eisen bouwbesluit: raam rlijke P esluit 2012, Opperv d a tilatie st. Bouw b ouw Groepsruimte: ta Groepsruimte 1 51,4 57 m3 n 3/uur Groepsruimte 2 37,2 82 m3 n 3/uur Groepsruimte 3 34,7 04 m3 n 3/uur Groepsruimte 4 40,4 23 m3 n 3/uur Groepsruimte 5 63,5 68 m3 n 3/uur Groepsruimte 6 61,6 63 m3 n 3/uur Groepsruimte 7 55,1 47 m3 n 3/uur Groepsruimte 8 55,1 47 m3 n 3/uur Groepsruimte 9 61,6 63 m3 n 3/uur Groepsruimte 10 63,5 68 m3 n 3/uur Groepsruimte 11 30,5 81 m3 n 3/uur Slaapruimte: Slaapruimte 1 15,4 47 m3 n 3/uur Slaapruimte 2 14,4 36 m3 n 3/uur Slaapruimte 3 6,9 21 m3 n 3/uur Slaapruimte 4 12,2 37 m3 n 3/uur Slaapruimte 5 13,2 40 m3 n 3/uur Slaapruimte 6 8,5 21 m3 n 3/uur Slaapruimte 7 12,1 32 m3 n 3/uur Slaapruimte 8 11,6 31 m3 n 3/uur Slaapruimte 9 11,6 31 m3 n 3/uur Slaapruimte 10 11,6 31 m3 n 3/uur Slaapruimte 11 11,4 30 m3 n 3/uur Slaapruimte 12 11,4 30 m3 n 3/uur Overige ruimte: Pauze ruimte 2 29,2 86 m3 n 3/uur Hal 1 295,5 83 m3 n 3/uur Hal 2 35 93 m3 n 3/uur Hal 3 35 93 m3 n 3/uur Overige ruimten: natte cel 1 natte cel 2 natte cel 3 Minder valide toilet Wc 1 Wc 2 3/uur 3/uur 3/uur 3/uur 3/uur Totaal 1090 m2 268 Personen 2945 m3 totaal aanwezig: 0 m3/uur 846 1580 m3/uur 1745 m3/uur 6283 m3/uur 3401 m3/uur tekort aan ventilatie Toevoer Afvoer Totaal aanwezig huidige installatie: 846 m3/uur 1580 m3/uur Totaal aanwezig via ventilatie roosters: 0 m3/uur Totaal aanwezig: 846 m3/uur 1580 m3/uur Totaal nodig conform bouwbesluit (nieuwbouw/verbouw) m3/uur Totaal nodig conform bouwbesluit (bestaande bouw) m3/uur Dit is de minimale eis vanuit het bouwbesluit welke minimaal vereist is Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 17
vloer temperatuur 14 C. Geen vloerverwarming aanwezig / werkt niet. Let op: Toileten uitgevoerd in Toevoer dit moet afzuiging zijn 25 m3/uur per ruimte M1 80 Slaapruimte 2 967 ppm 737 ppm 796 ppm 718 ppm 752 ppm 611 ppm groepsruimte 2 K groepsruimte 3 A: 93 m3/u A8 L A: 95 m3/u 510 ppm A: 17 m3/u 487 ppm Slaapruimte 1 A: 23 m3/u A: 18 m3/u 2.1.1.41 2.1.1.41 10.2.1.32 A38 A: 10 m3/u Slaapruimte 4 1415 ppm A6 A9 1021 ppm L T: 46 m3/u U1-uitg1 T: 36 m3/u U1.1.65 A35 groepsruimte 6 A: 22 m3/u A: 80 m3/u A: 29 m3/u 635 ppm A: 52 m3/u NV 7.6.1.24 5.2.1.37 A: 80 m3/u Hal 2 M3a 80 Slaapruimte 5 Hal 1 6.1.1.1 t.b.v. deuropeners 445 m3/u Begane grond 13.3.1.14 Natte cel 13.2.1.13 A10 445 m3/u A: 37 m3/u A: 188 m3/u M11 50 L T: 95 m3/u K U1.1.62 groepsruimte 8 A: 26 m3/u Hal 1 13.4.1.15 766 ppm 959 ppm 1238 ppm A45 U1.1.52 A: 48 m3/u A: 117 m3/u groepsruimte 716.1.1.6 A: 95 m3/u Berging 14.1.1.12 A: 22 m3/u M15 72 Slaapruimte 20 Slaapruimte 21 1386 ppm 7.2.1.5 M16 72 1088 ppm A: 87 m3/u A: 82 m3/u A: 45 m3/u A28 16.3.1.8 A13 16.2.1.7 M9 71 15.2.1.10 A: 80 m3/u Slaapruimte 17 Slaapruimte 18 Slaapruimte 19 A: 56 m3/u Pauze ruimte 1 586 ppm A24 L U1.1.60 15.3.1.17 A: 22 m3/u U1.1.51 A: 52 m3/u Slaapruimte 15 berging 7.4.1.19 17.1.1.20 Natte cel 16.4.1.18 445 m3/u 7.3.1.16 A37 M10 45 445 m3/u Dit gedeelte is niet in gebruik T: 257 m3/u A: 42 m3/u A59 A: 52 m3/u Slaapruimte 14 U1.1.61 17.2.1.21 7.1.1.4 groepsruimte 9 579 ppm M12 78 U1.1.58 779 ppm A: 14 m3/u 11.2.1.29 275 m3/u A: 214 m3/u U1.1.74 8.1.1.33 2.1.1.41 Slaapruimte 6 A: 163 m3/u 8.2.1.26 berging U1.1.75 ST44.1.1 Pauze ruimte 2 A: 15 m3/u 2.1.1.41 459 ppm 7.5.1.22 M7 67 A: 26 m3/u U1.1.67 bediening wtw 545 ppm 5.1.1.2 M3 54 11.1.1.28 894 ppm U1.1.50 groepsruimte 4 A: 67 m3/u Kantoor 1 1021 ppm 445 m3/u A: 26 m3/u K 12.1.1.30 U1.1.66 U1.1.63 Groep 28 t.b.v. BMC Berging 1298 ppm 10.1.1.27 9.2.1.25 Natte cel A58 A: 91 m3/u A23 T: 146 m3/u 445 m3/u 1.1.1.40 M14 72 A: 30 m3/u 9.1.1.23 2.1.1.41 T: 22 m3/u 11.3.1.31 A: 80 m3/u A: 12 m3/u U1.1.68 Slaapruimte 11 Slaapruimte 12 U1.1.64 T: 42 m3/u Slaapruimte 3 A: 16 m3/u groepsruimte 5 A: 46 m3/u M13 72 A: 83 m3/u A: 82 m3/u A: 23 m3/u M2 53 10.3.1.33 9.5.1.36 A34 2.1.1.41 Slaapruimte 10 9.3.1.34A36 9.4.1.35 A: 49 m3/u 636 ppm A40 9 Slaapruimte ruimte voldoet als kantoor, maar niet als KDV ruimte Capaciteit installatie is dan onvoldoende 764 ppm Slaapruimte 8 Slaapruimte 7 A21 A: 20 m3/u 488 ppm 472 ppm A: 17 m3/u 896 ppm M6 67 A: 18 m3/u A: 16 m3/u groepsruimte 1 M5 71 M4 69 959 ppm 15.1.1.9 A52 13.1.1.11 ruimte voldoet als pauze ruimte, maar niet als KDV ruimte. Capaciteit installatie is dan onvoldoende 1067 ppm 912 ppm M8 69 1251 ppm 844 ppm 1160 ppm 761 ppm 680 ppm 978 ppm DIT DOCUMENT IS CONFIDENTIEEL. MAG ZONDE ONZE SCHIFTELIKE TOESTEMMING NIET WODEN VEVEELVOUDIGD EN/OF OPENBAA WODEN GEMAAKT OP WELKE WIZE DAN OOK. vloertemperatuur 25 C envooi Meetpunt Co2 / relatieve vochtigheid / temperatuur 304 m3/u xxx ppm xxx ppm xx.x m3/u Te openen raam K L xxx m3 / uur uitgangspunt bouwbesluit 2012 nieuwbouw Max. gemeten Co2 waarde (gehele meetperiode) Max. gemiddelde Co2 waarde tussen 08:00-17:00 (maandag - vrijdag) Capaciteit mechanische ventilatie Grenswaarde CO2 Estro Kinderopvang Utrechtseweg 9 3811 NA Amersfoort Gezond binnenklimaat Matig binnenklimaat Slecht binnenklimaat Westhof De Veldert bso / Musical De Muziektuin Frederik oeskestraat De uijtbaan 81 Musicalstraat 14 75 1076 2685EC SAmsterdam Poeldijk 1312VP Almere Luchtkwaliteitsonderzoek Plafond rooster A: xx m3/u debiet afvoer T: xx m3/u debiet toevoer A xx kamille 97 4102 HZ Culemborg Tel.: 0345 785 611 www.airteq.eu info@airteq.eu April 2014 maart 2013
Bijlage 3 Vervolg traject Vervolg traject: Op basis van deze rapportage kan bij verschillende partijen een offerte worden opgevraagd. Stap: 1. 2. 3. 4. 5. Wie: opdrachtgever & opdrachtgever & opdrachtgever & Installateur naar keuze Proces: apportage / PvE Offerte uitvraag Uitvoering werkzaamheden Oplevering - Nazorg - Borging onderhoud - Deze rapportage is uitgangspunt voor het verbeterplan. - Offertes uitvragen bij diverse partijen (door opdrachtgever of samen met AirTeq) - Controleren offertes op basis PvE - Evt. begeleiding werkzaamheden - evt. Toezicht / projectleiding Als onafhankelijke partij controleert AirTeq of de installatie voldoet aan het programma van eisen en bestek Bovenstaand overzicht is een schematische weergave hoe een vervolgtraject kan uitzien. Dit is de definitieve rapportage verder uitgewerkt Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 19
Bijlage 4 Energiescan Niet in budget versie Analyse temperatuur MEETPEIODE: 7 DAGEN Gem. Temp. 07:00 18:00 kdv in bedrijf Gem. Temp. 18:00 21:00 7dagen gem. Gem. Temp. 21:00 03:00 7dagen gem. Gem. Temp. 03:00 07:00 7dagen gem. Kolom A Totaal tussen: 18:00-06:00 > 20 C. Kolom B Percentage in % totaal: 55 uur totaal: 113 uur Groepsruimte 1 (A38) 13,8 13,7 13,6 13,6 0 Groepsruimte 3 (A34) 15,7 15,2 15,8 16,4 0 Groepsruimte 5 (A9) 20,4 20,2 19,9 19,9 19 17% Groepsruimte 6 (A23) 21,2 21,1 20,5 20,5 84 74% Groepsruimte 7 (A24) 21,8 21,7 21,1 20,9 84 74% Groepsruimte 8 (A10) 21,8 21,6 20,8 20,4 84 74% Kantoor 1 (A35) 21,6 21,5 20,9 20,7 84 74% Pauze ruimte (A37) 19,7 19,6 19,3 19,1 2 1% Groepsruimte 9 (A59) 22,0 22,1 21,7 21,6 84 74% Slaapkamer 7 (A8) 14,9 15,1 14,9 14,8 0 Slaapkamer 8 (A21) 18,1 18,1 17,9 18,0 0 Slaapkamer 9 (A36) 16,8 16,9 16,7 16,6 0 Slaapkamer 10 (A40) 16,9 17,0 16,8 16,7 0 Slaapkamer 11 (A6) 17,5 17,8 17,5 17,3 0 Slaapkamer 17 (A13) 17,6 17,8 17,5 17,2 0 Slaapkamer 18 (A28) 16,0 16,2 16,1 15,9 0 Slaapkamer 19 (A52) 16,4 16,5 16,3 16,1 0 Slaapkamer 20 (A45) 18,3 18,5 18,3 18,0 0 Hal 1 (A58) 21,9 22,1 21,4 21,2 84 74 % Buitentemperatuur: Overdag max. < 15 graden in de nacht < -3 graden In totaal is er 168 uur gemeten. (7 dagen / 24h) Hiervan is de locatie 55 uur in bedrijf. Er blijft ca. 113 uur dat de locatie niet in gebruik is. In kolom A is aangegeven hoeveel uur de temperatuur (van de 113 uur) boven de 20 graden is geweest. Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 20
Bijlage 5 Nazorg Nazorg is uiterst belangrijk voor het behalen en behouden van goede resultaten. De kwaliteit van de uitgevoerde werkzaamheden kunnen bij oplevering worden gecontroleerd door AirTeq. Hiermee is het opleveringsniveau gewaarborgd. Daarbij wordt een instructie (indien dit nodig is) over gedrag gegeven die zorg draagt voor zowel goed onderhoudsgedrag als ondersteunend gedrag door de medewerkers en de kinderen. Ook zal het periodieke onderhoud geborgd moeten worden in de organisatie. Daarnaast is het mogelijk om een AirCheq te plaatsen. Dit door AirTeq ontwikkelde meetsysteem monitort 24/365 dagen per jaar het binnenklimaat en de verwarming. Bij onregelmatigheden wordt er automatisch een alarmering afgegeven (bijvoorbeeld een mail). Voor meer informatie zie www.aircheq.nl Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 21
Energie verspilling: Onderzoek wijst uit dat er veel geld verloren gaat door een verkeerde afstelling van de verwarming. De Aircheq waarschuwt u automatisch als de verwarming buiten gebruikstijden blijft branden. Dit levert een aanzienlijke energie besparing op. Functies Aircheq: Meten en opslaan van temperatuur / relatieve vochtigheid en CO2. Op basis van de gemeten waarden direct advies geven van te nemen maatregelen in de ruimte (optie via een tablet). Meetresultaten realtime online in te zien. Direct analyse van de CO2-resultaten conform de GGD richtlijnen. Direct analyse van de temperatuur (energiebesparing). Geeft inzicht of de verwarming buiten gebruikstijden brandt. Automatisch genereren van samenvattingen en deze versturen per mail. Instellen van alarm bij overschrijding grenswaarden. Automatische updates & nieuwe functies. Een inlog voor al uw locaties. Voordelen: Minder energieverbruik. Binnenklimaat verbetert aantoonbaar gemiddeld met 15-30%. Prestaties van gebruikers nemen toe bij een gezond binnenklimaat. Terugverdientijd < 6 maanden. apportage voor de GGD. Online portal: Aircheq verzorgt de monitoring 24 uur per dag en 7 dagen per week. Alle meetdata wordt veilig meervoudig opgeslagen waardoor verlies van data tot een minimum beperkt is. De data is altijd online overal op veilige wijze toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers. Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 22
Bijlage 6 egelgeving Niet in budget versie Dit is de definitieve rapportage verder uitgewerkt Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 23
Binnenklimaat onderzoek Voorbeeld Locatie 25