Initiatiefvoorstel klankbordgroepen Inleiding In Langedijk lopen momenteel een aantal grote, ingrijpende projecten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van door de gemeente ingestelde klankbordgroepen. Daarnaast worden klankbordgroepen ingesteld bij het ontwikkelen van beleid. De wijze van omgaan met klankbordgroepen is voor de raad niet helder en staat niet omschreven. In het coalitieakkoord 2006-2010 is opgenomen: - De gemeente (raadsleden, college en ambtenaren) moet bewust de burgers opzoeken en daar input voor het beleid vandaan halen. Het college en ambtenaren voor wat betreft de juiste uitvoering van het beleid en raadsleden voor wat betreft de juiste aansluiting van het beleid op de behoeften van de bevolking. - Er dient meer gebruik te worden gemaakt van klankbordgroepen, vooral voor grote projecten. De transparantie van de werkwijze en het gebruik van klankbordgroepen moet toenemen. Met het oog op het doel van de klankbordgroepen moet er een visie opgesteld worden over de gewenste samenstelling ervan, rekening houdend met kennis, input en achterban in relatie tot het project waartoe de klankbordgroep wordt ingesteld. In het collegeprogramma is opgenomen dat er een visie over klankbordgroepen wordt opgesteld. Die visie is tot nu toe uitgebleven. Daarom nemen ChristenUnie, CDA, PvdA en
VVD het initiatief om met een voorstel te komen waarin kaders worden gegeven waarbinnen de gemeente het instellen en gebruiken van klankbordgroepen invulling kan geven. Klankbordgroepen: De wet voorziet in inspraakprocedures bij onder andere ruimtelijke ontwikkelingen. Deze formele procedures zijn vaak gericht op de fase van het ontwerp. Hoewel beïnvloeding nog steeds mogelijk is, zijn principiële keuzes dan vaak al gemaakt. Bij heroverwegingen blijkt de drempel veelal hoog om nog principiële wijzigingen door te voeren. Om dit probleem te voorkomen kan gebruik gemaakt worden van klankbordgroepen. Kennis en kunde van inwoners, eigenaren, verenigingen en belangengroeperingen kunnen zo in een vroeg stadium worden meegenomen in de planontwikkeling. Bovendien ontstaat er zo veel eerder inzicht in eventuele tegengestelde belangen. Zodoende kan beter ingespeeld worden op alle belangen die bij planontwikkeling een rol spelen. Uiteindelijk kan dit positief uitwerken voor het draagvlak van het project. Ook bij het ontwikkelen van beleid kan het gebruiken maken van een klankbordgroep bijdragen aan het creëren van draagvlak. De gemeente kan per project (ruimtelijk dan wel beleidsmatig) een klankbordgroep instellen. De wijze van samenstellen en invullen van de rol van de klankbordgroep dient in principe gelijk te zijn. Daarom vinden ChristenUnie, CDA, PvdA en VVD het belangrijk dat er een regeling komt waaraan gemeente en klankbordgroep zich conformeren. Het ontbreken van een uniforme wijze van inzetten van klankbordgroepen leidt tot onduidelijkheid bij de gemeenteraad en leden van klankbordgroepen: wat is precies de rol van klankbordgroepen, worden er verslagen gemaakt, wie zitten eigenlijk in de klankbordgroep, wie heeft de leiding over de klankbordgroep, welke verwachtingen hebben de leden en wat mag de gemeenteraad verwachten, wat is de betrokkenheid bij besluitvorming? Bij elk project wordt er weer anders met klankbordgroepen omgegaan. Enkele recente voorbeelden: - Masterplan uitbreiding winkelcentrum Broekerveiling: geen afspiegeling, men kon halverwege instappen, onduidelijkheid over status plannen - VVL: hier kon men niet halverwege instappen, relatief veel deskundigen zitting
- Westerdel: niet volledig geïnformeerd, geen volledige vertegenwoordiging (LTO ontbrak), verslagen inzichtelijk voor de raad - Duurzame Veiligheid, op brief als bijlage bij het voorstel na, geen inbreng helder, ook niet bij besluitvorming voor gemeenteraad - Vaarbeleid: verslagen openbaar (pas verderop in proces aan leden gemeld), 13 leden waarvan 5 werknemers van de gemeente, in eerste overleg wordt geen doel of functie van het zijn van klankbordgroep besproken Dat is jammer. Zo komt het instrument niet volledig tot zijn recht en lopen zowel de gemeente als de gemeenteraad het risico dat inwoners geen zitting meer willen nemen in een klankbordgroep. Terwijl het juist van belang is voor inwoners om al vroeg bij planvorming en beleidsontwikkeling betrokken te worden. Voor de gemeente en de gemeenteraad is het van belang tijdig de visie van inwoners te vernemen. Daarom stellen wij u voor de volgende regeling klankbordgroepen Langedijk vast te stellen: 1. Het instellen van de klankbordgroep Bij aanvang van het project (ruimtelijk dan wel beleidsmatig) stelt de projectleiding vast of het instellen van een klankbordgroep gewenst is. Dit wordt gemotiveerd vastgelegd in de startnotitie van het project, die ter vaststelling aan de raad wordt voorgelegd. Indien wordt afgezien van het instellen van een klankbordgroep kan de raad, in afwijking hierop, het college verzoeken wel over te gaan tot het instellen van een klankbordgroep. De startnotitie geeft weer: a) of het instellen van een klankbordgroep voor het project wenselijk is b) hoe de klankbordgroep wordt samengesteld c) hoe de aanpak van het project is en hoe de klankbordgroep hierin betrokken wordt d) begin- en eindpunt en de kaders, zoals in deze regeling vastgesteld, waarbinnen de klankbordgroep opereert 2. Rol, taken, bevoegdheden en afbakening klankbordgroep a) de klankbordgroep heeft een adviserende rol b) zijn taak is het behartigen van de belangen van de door de klankbordgroep vertegenwoordigde achterban in de vorm van het leveren van input van en namens de achterban
c) de klankbordgroep heeft de bevoegdheid om gevraagd en ongevraagd adviezen, voorstellen en aanbevelingen inzake het project uit te brengen d) de klankbordgroepleden hebben de plicht hun eventuele achterban tijdig en volledig te informeren over de voortgang van het project e) tot de taken en bevoegdheden behoort niet: het behartigen van belangen in formele zin. In de formele procedures die deel uitmaken van het inspraaktraject, dus bij wet in formele en materiële zin geregeld, is geen rol voor de klankbordgroep als zodanig weggelegd. Wel behoud ieder afzonderlijk lid van de klankbordgroep het recht om, gebruik te maken van de rechtsmiddelen bezwaar en beroep als deze open staan. Noot bij d) Het informeren van de achterban vindt plaats aan de hand van de informatie-uitwisseling tussen gemeente en klankbordgroep. Daarnaast zorgt de gemeente uiteraard voor het breed informeren van alle betrokkenen via de website, publicaties, bewonersavonden etc. 3. Samenstelling klankbordgroep, vertegenwoordigde belangen a) een klankbordgroep is samengesteld uit diverse organisaties en personen, en vormt een afspiegeling van de vertegenwoordigde achterban waarbij opgemerkt wordt dat ook individueel deelnemen mogelijk is b) de samenstelling van de klankbordgroep als representatieve afspiegeling van de achterban brengt met zich mee dat binnen de klankbordgroep een diversiteit aan belangen bestaat c) de diversiteit aan belangen maakt benadering van het project vanuit de verschillende belangen mogelijk, al naar gelang deze door de klankbordgroep worden ingebracht d) de klankbordgroep committeert zich niet aan één belang, mening of opvatting die door het grootste gedeelte van de groep wordt gedragen. 4. Status klankbordgroep De klankbordgroep heeft een adviserende rol. Er is geen sprake van een orgaan met formele rechten en bevoegdheden. 5. Taken en bevoegdheden van de projectleiding in relatie tot de klankbordgroep De projectleiding: a) benoemt bij de instelling van de klankbordgroep de momenten dan wel
projectfases waarop de klankbordgroep wordt geraadpleegd b) garandeert dat de inbreng van de klankbordgroep tijdig (vóórdat besluitvorming plaatsvindt) beschikbaar is voor het besluitvormend orgaan c) stelt op voorhand vast tot in welke fase van het project de klankbordgroep een rol kan spelen d) stelt de klankbordgroep tussentijds in kennis van zaken die van belang zijn voor de leden en de door hen vertegenwoordigde achterban 6. Afspraken inzake communicatie tussen gemeente en klankbordgroep a) de gemeente maakt een verslag van de klankbordgroepvergaderingen dat aan de leden van de klankbordgroep wordt toegezonden b) eventuele op- en/of aanmerkingen op het verslag van de leden van de klankbordgroep, worden opgenomen in het verslag van de vergadering waarin deze worden ingebracht c) de leden van de klankbordgroep ontvangen, ter kennisname, een afschrift van alle relevante openbare stukken die ter besluitvorming aan de gemeentelijke bestuursorganen worden overlegd en afschriften van de relevante openbare besluiten die het gemeentebestuur neemt 7. Klankbordgroep en besluitvormingproces Ten aanzien van de besluitvorming door het bestuursorgaan in relatie tot de inbreng van de klankbordgroep is het volgende van toepassing: a) adviezen, ideeën, suggesties en bedenkingen van de klankbordgroep worden in de verslagen van de klankbordgroepvergaderingen en eventuele overige overlegde stukken vastgelegd en verstrekt aan de bestuursorganen (het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad) ten behoeve van de besluitvorming b) de klankbordgroep wordt in de gelegenheid gesteld om kennis te nemen van het voorstel wat uiteindelijk ter behandeling aan het college zal worden voorgelegd c) de klankbordgroep wordt in oriënterende fase van de behandeling van het voorstel in het forum in de gelegenheid gesteld haar inbreng toe te lichten d) het bestuursorgaan weegt de inbreng van de klankbordgroep bij de besluitvorming over het plan mee e) de klankbordgroep wordt in kennis gesteld van het genomen besluit f) de gemeente licht de aan het besluit ten grondslag liggende argumentatie in de klankbordgroepvergadering toe, met name voor wat betreft de raakvlakken met de inbreng
van de klankbordgroep g) indien het besluitvormend orgaan adviezen, ideeën, suggesties dan wel bedenkingen van de klankbordgroep in het besluitvormingsproces terzijde legt, stelt de projectleiding de klankbordgroep hiervan in de eerstvolgende vergadering van de klankbordgroep in kennis, met mededeling van de argumenten die hieraan ten grondslag liggen. Een en ander voor zover besluitvorming expliciet openbaar is h) het uitbrengen van een advies in een besluitvormingsproces is een algemeen, formeel geregeld recht voor iedere burger en daarmee ook voor de individuele leden van de klankbordgroep (bijvoorbeeld het meepraten in de oriënterende behandelfase in het forum of het indienen van een bezwaarschrift). Deelname aan een klankbordgroep werkt niet beperkend op de uitoefening van dat recht Januari 2009 Erica van As Fractievoorzitter ChristenUnie Willemien Koning Fractievoorzitter CDA Frits Westerkamp Fractievoorzitter PvdA Piet Beers Fractievoorzitter VVD