Inhoud: Nieuwsbrief Rundvee Juli 2017 1. IBR bestrijding vanaf januari 2018 2. Veranderde UDD wetgeving antibiotica 3. Het onthoornen van kalveren 4. Bioveiligheid 5. Lebmaagverplaatsing 6. Drinkwater 7. Nieuwe producten
Voorwoord De temperatuur buiten loopt behoorlijk op, de gemoederen bij u ook aangaande de onbetrouwbare overheid. De sleutels van de stallen zijn ondertussen ingeleverd bij de burgemeester van Someren. Waar er eigenlijk wat optimisme zou moeten zijn omdat de zuivelprijzen omhoog gaan, zijn er toch veel mensen in mineur. We hopen dat op alle fronten deze zomer niet te heet wordt voor u! Wij zijn begonnen met de sloop van een deel van onze praktijk aan de Slievenstraat. Wij blijven gelukkig doorgaan, op ons tijdelijke adres aan de Lieropsedijk 11 in Someren. Dit is het voormalige pand van de Pluimveepraktijk Zuid-Nederland. Hier kunt u ook de medicijnen ophalen, deze staan na 17.30 uur in een ruimte die is afgesloten met behulp van een cijferslot. Het lab, de GD kliniek en paardenkliniek blijven in bedrijf aan de Slievenstraat 16. Wettelijke IBR bestrijding per 1 januari 2018 Vanaf januari 2018 komt er een wettelijke regeling waarin de besmettelijke ziekte IBR verplicht wordt te bestrijden. Deze verplichting geldt voor alle rundveehouders. In het kort houdt dit in dat bedrijven die niet IBR-vrij òf tankmelkonverdacht zijn, verplicht worden om te gaan enten voor IBR. Ook komt er een onderzoeksplicht op deze ziekte bij aanvoer van een bedrijf met een lage status. Voor de kalversector betekent de voorgenomen maatregel dat er in de toekomst alleen nog IBR-vrije of gevaccineerde kalveren opgezet kunnen worden. Voor BVD komt er nog geen verplichte landelijke bestrijding vanuit de overheid. De Zuivelsector zelf zal zeker al aanvullende eisen gaan stellen en deze opnemen in haar leveringsvoorwaarden. Daarnaast
zal de vleeskalverhouderij dieren uit niet BVD vrije landen op BVD virus gaan testen. Minimale eisen vanuit FrieslandCampina voor 2018 zijn dat een bedrijf deelneemt aan een erkend bestrijdingsprogramma. Dit programma is: - IBR: vrij, onverdacht of enten - BVD: vrij, onverdacht of volledig drageronderzoek op virus Ons voorlopig advies is: IBR: Heeft u tankmelkantistoffen voor IBR? - Ja? -> meer dan 10% vd koppel is besmet -> starten met enten (2x/jaar). - Nee? -> start met tankmelkbewaking IBR en eventueel enten (1x / jaar). -> 2 jaar tankmelkonverdacht? -> eenvoudig vrij worden (alleen koeien > 6jr tappen) BVD: Heeft u nog geen status? Laat dan een Tankmelkonderzoek doen op virus en antistoffen en pak bij 5 dieren tussen de 8 en 12 maanden een bloedje op antistoffen (dit noemen ze de BVD quickscan). - Geen virus of antistoffen -> vrij certificeren of tankmelkbewaking en/of enten - Geen virus, wel antistoffen -> vrij certificeren en/of enten - Wel virus, wel antistoffen -> volledig koppelonderzoek op virus en enten Hoe zit het met de BVD en IBR status bij onze veehouders?
Op dit moment is 80 % van de melkveebedrijven BVD vrij of bezig met BVD vrij te worden. Bij IBR is 56% van de bedrijven vrij of tankmelkonverdacht. Van de vleesvee- en jongveeopfokbedrijven heeft slechts 25% een BVD vrije status (of BVD dragercheck) en 20% een IBR vrije status. Heeft u vragen of opmerkingen, dan kunt u altijd contact opnemen met uw dierenarts. Veranderde UDD wetgeving antibiotica De UDD regeling is sinds dit jaar versoepeld: Op het Bedrijfsbehandelplan staan enkel 1e keuze middelen vermeld die de veehouder zelf op voorraad mag hebben en toedienen. Sinds dit jaar zijn er enkele uitzonderingen op deze regelgeving voor mastitis: hiervoor mogen er nog steeds 2e keuze middelen op het Bedrijfsbehandelplan staan (voorraad om 15% van de vatbare dieren te behandelen). In de toekomst wordt er dus steeds meer naar het gebruik van eerste keuze middelen toegewerkt voor mastitis. De eerste-keuze middelen die nu voorhanden zijn werken enkel tegen gram-positieve kiemen als Streptokokken en Stafylokokken (Orbenin Lactation). Verwacht U dus een E. Coli uierontsteking, dan mag u behandelen met tweede-keuze injectoren (Ubrolexin, Avuloxil, Albiotic). Advies is en blijft om altijd melkmonsters te nemen en te laten onderzoeken, zodat het gebruik van deze middelen onderbouwd en correct blijft.
Het onthoornen van kalveren. Vanuit de NVWA komen er regelmatig nieuwsberichten binnen over het onverdoofd onthoornen van kalveren. Verdoving bij onthoornen is wettelijk verplicht. In de wet- en regelgeving staat dat lichamelijke ingrepen bij dieren op correcte wijze uitgevoerd worden, en niet mogen leiden tot onnodige pijn of letsel. Verder geldt er een maximale leeftijdsgrens van 2 maanden als de veehouder kalveren zelf onthoornd na verdoven door een dierenarts. Zijn de kalveren ouder dan mag dit alleen door een dierenarts uitgevoerd worden. Ons advies is dus om uw kalveren tijdig en correct te laten onthoornen, onder volledige narcose met lokale verdoving en na het onthoornen pijnstillende middelen te geven. Bioveiligheid Bioveiligheid, letterlijk betekent dit: het geheel van maatregelen die genomen worden om het risico op insleep en verspreiding van ziekteverwekkers binnen het bedrijf te minimaliseren. Met het groter worden van bedrijven, en het opschroeven van de gezondheidsstatussen komen er steeds meer risico s tevoorschijn wat betreft in- en versleep van ziekten op een bedrijf.
Daarom hieronder enkele praktische tips m.b.t. de bioveiligheid: Versleping binnen een bedrijf: - Vermijd overbezetting - Goede reiniging en ontsmetting (ook van looppaden) - Zieke dieren in een ziekenboeg zetten (niet als afkalfstal gebruiken!) - Aparte afkalfstal - Kalf meteen weghalen uit afkalfstal na geboorte - Scheiden van leeftijdsgroepen (minimaal apart: NUKA-Jongvee- Melkvee) - Werk van jong naar oud - Voorkom kruisbesmetting van mest door bv besmeurde laarzen of tractorbanden Insleep in een bedrijf: - Bedrijfskleding voor alle erfbetreders. Aangezien maat 62 te klein was (!!!) delen Jos en Niels binnenkort maat 64 overalls uit aan hun klanten.. - Geen aankoop van dieren. - Bij aankoop: volledig bloedonderzoek uitvoeren op herkomstbedrijf, alvorens transport - Vermijd dat veehandelaar tot in het hart van het bedrijf komt: zet kalveren voor de verkoop bijvoorbeeld in iglo s bij de uitrit. - Vermijd aanvoer van mest van andere bedrijven (zeker varkensmest i.v.m. Salmonella)
Lebmaagverplaatsing Een lebmaagverdraaiing komt op elk bedrijf wel eens voor. Oorzaak ligt vaak in het slecht opstarten van koeien, waardoor er via een veel te lage voeropname een negatieve energiebalans ontstaat met daarbij vaak slepende melkziekte (ketose). Risicofactoren voor lebmaagverdraaiing naar Links. In algemene zin wordt dit risico groter bij een verminderde voeropname in de close up periode (vanaf 1 week voor het afkalven) - Tweelinggeboorte - Aan de nageboorte blijven staan/ baarmoederontsteking - Vette koeien bij afkalven - Slepende melkziekte - Grote voerovergangen - Hittestress - Kalfziekte Zaak is het om bij verdenking van een lebmaag zo snel mogelijk in te grijpen. Hoe sneller, hoe beter het herstel. Symptomen die bij een lebmaag kunnen passen zijn o.a. - Verminderde voeropname - Gedaalde melkgift - Geen of verminderde herkauwactiviteit - Te dunne, maar soms ook stijve plakkerige mest - Soms opgezette linkerflank - Koeien die zat zijn De behandeling kan variëren van ernst en stadium. Dit overleggen we natuurlijk met u, omdat de situatie per koe vaak anders is.
Drinkwater Zeker tijdens de warme dagen moeten koeien de beschikking hebben over goed, schoon drinkwater! Hieronder enkele tips: Koeien moeten ten allen tijden toegang hebben tot een drinkbak met proper en koel water. Houd voor een sneldrinker de norm van maximaal 15 dieren per sneldrinker aan. Voor drinkbakken geldt 7 cm lengte van drinkbak per aanwezig dier. In een stal met 60 melkkoeien is het advies om 420 cm aan drinkbakken te hebben. Controleer regelmatig of de bakken zuiver zijn. Zorg dat bakken toegankelijk geplaatst zijn, met makkelijke vluchtwegen (hiërarchie). Melkkoeien hebben een voorkeur voor grote bakken, dat wil zeggen bakken met een grote oppervlakte en inhoud. Koeien drinken ruim 40% van hun dagelijkse opname vlak na het melken en voederen. Het is daarom aan te raden om een makkelijk toegankelijke drinkbak te hebben vlak bij de uitgang van de melkstal en voldoende debiet te voorzien in de wateraanvoer die de behoefte van de dieren na het voederen kan vervullen. Het debiet dient minimaal 15 liter per minuut te zijn bij sneldrinkers.
Denk er ook in de weide aan dat u schoon drinkwater aanbiedt. Pas op voor vervuilde vlotterbakken! Drinkt een koe niet meer voldoende, bijvoorbeeld door ziekte, dan zal ook de voeropname verminderen. Uiteindelijk komt een zieke koe hierdoor in een neerwaartse spiraal en zal uiteindelijk helemaal niks meer eten. Om dit probleem te voorkomen drenchen we tegenwoordig veel runderen, zodat de vertering op gang blijft (bv. kalfziekte, slepende melkziekte, lebmaag, coli-mastitis, pensverzuring etc.). Nieuwe producten Vanaf nu is de Estrumate ook te verkrijgen in verpakkingen van enkelvoudige dosis (2mL). Geen geknoei meer dus met aangebroken flesjes. Indicaties zijn o.a. bronstsynchronisatie (tochtig spuiten) en witvuilers.
Uw dierenartsen. Niels Groot Nibbelink, Stijn van de Voort, Jos van Lier & Stef Frenken Tel: 0493 44 10 44 Email: herkauwers@vc-someren.nl Website: www.vc-someren.nl