5.3 Documentatie Oudste vermelding van de eendenkooi van Bornem in een schattingsverslag van 7 september 1318 Rijksarchief Gent, Fonds de Saint-Genois, nr. 1359: la nuit no(str)e dame en septembre lan mil trois cent et dijssewijt Item Lojsellerie des ojseaux de riviere de la terre de bournchem estimee et prisee a cent ojseaux. Si est chacun ojsel prise a quatre deniers paris veiz Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 1 van 14
Gravure van het kasteel van Bornem in Flandria Illustrata door A. Sanderus (1644) Detail uit Flandria Illustrata door A. Sanderus (1644) met weergave van het eiland in de Oude Schelde en 4 vangpijpen in de eendenkooi van Bornem Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 2 van 14
Figurative kaert van den polder van Weert, gelegen ontrent Bornhem (zuid georiënteerd), n.g. (17de eeuw) afkomstig uit het archief van het Bisdom Gent, met weergave van het eiland in de Oude Schelde Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen nr. 484 Schematische kaart van de nieulanden langsheen de Oude Schelde (ca. 1700) met weergave van 8 vangpijpen in de eendenkooi van Bornem - Kasteelarchief Bornem, serie 2, carton 1, Liasse 4, 1700 Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 3 van 14
Kaart van Villaret (1745-1748), zonder expliciete weergave van de eendenkooi van Bornem Kabinetskaart van de Ferraris Weens exemplaar (1770-1778), met weergave van het eiland in de Oude Schelde en 1 schematische vangpijp Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 4 van 14
Figuratieve kaart (ca. 1780) Bibliothèque Nationale de France, département Arsenal MS-646-1 (641A) (Parijs) met weergave van 6 vangpijpen in de eendenkooi van Bornem en opschrift: Caerte figuratief van de Coye, ofte Canarie, aen het Casteel tot Bornhem / hoedanigh de pijpen gemaeckt sijn te weten datter 17. bogen oft reepen sijn, ider eenen stap / van malcander, waer van den eersten niet grooter en is dan datter het net oft fuijck / daer op past, ende alsoo vervolgens grooter als in de eerste pijp ende figuer te sien ende / genumereert is, alle de welcke met een stercke getarde nette overspannen sijn tot aen den / omtreck ende haege, booghs-gewijs over de Riole geflochten, tot aen het groot water, het welck / beset staet met negen riete schutsels 4. schreden lanck, ende soo hoogh dat men daer / over niet gesien kan worden, tusschen welcke schutsels sijn 7. stapkens van riet, daer men/ naer het eynde kan oversien, ende overstappen, in welcke stapkens is een gat daer den / hont door kruypt, het welck de tamme vogels een teecken is, dat sij sullen gespijst worden / ende komen diep in de pijpe, alwaer den meester hun t'eten geeft, ende siende door een clijn / splete oft gaetien gemaeckt in het riete schutsel, met eenen lollepot 1 in sijn hant met huyvetters torf brandende ende roockende, op dat de wilde vogels den Canarier niet riecken ofte gewaer worden / en souden ende hun eten gevende maeckt de wilde vogels dieper in de pijpe te krijgen, alswanneer / hij de selve jaeght tot in de fuijck, daer hij die alsdan kan vangen ende dooden nae sijn believen. 1 Een 'lollepot' is volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal een stenen pot met gaten in het deksel, waarin vuur wordt gedaan: http://gtb.inl.nl, lemma 'lollepot' (schriftelijke mededeling Thomas Van Driessche) Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 5 van 14
Primitief kadaster Bornem (1810) met weergave van 7 vangpijpen in de eendenkooi van Bornem Poppkaart Bornem (1842-1879) met weergave van 7 vangpijpen in de eendenkooi van Bornem Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 6 van 14
Schematische tekening van een vangpijp in de eendenkooi van Bornem door E. Best (1877) - Erfgoedbibliotheek H. Conscience (Antwerpen) Pentekening van een uitgeruste vangpijp in de eendenkooi van Bornem door E. Best (1877) - Erfgoedbibliotheek H. Conscience (Antwerpen) Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 7 van 14
Presentatieplan voor de heraanleg van het Parc du Château de Bornhem (circa 1879) naar ontwerp van landschapsarchitect Eduard Keilig Kasteelarchief Bornem, kaarten en plannen Detail van de omgeving van de eendenkooi (circa 1879) met suggestie voor een ornamentele beplanting Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 8 van 14
Detail van het wilgenvlechtwerk (circa 1887) in de eendenkooi van Bornem Kasteelarchief Bornem Foto van een vangpijp in de eendenkooi van Bornem, grotendeels opgebouwd met wilgenvlechtwerk (circa 1898). Een kooiman draagt het samengeplooide vangfuiknet - archief Jos Winckelmans Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 9 van 14
Foto van een gevlochten mand met initialen M X, kenletters van Graaf de Marnix de Sainte Aldegonde, waarin de gevangen eenden werden gestapeld om af te voeren naar de wildveiling in Brussel archief Jos Winckelmans Foto van Jan Pauwels, kooiman in Bornem, met een op 30 januari 1922 geschoten jonge zeearend archief Jos Winckelmans Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 10 van 14
Foto van een zuidelijke vangpijp in de eendenkooi van Bornem (circa 1980) afgezet met cementvezelplaten - archief Jos Winckelmans Foto van ringer Jules Van Riet bij één van de zuidelijke vangpijpen (circa 1980), waarbij eenden gelokt werden door herhaaldelijk een opgezette uil te tonen boven de cementvezelplaten archief André Verstraeten Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 11 van 14
Deelkaart 8 met opnames van de wilgenbemonstering langs de Schelde en Oude Schelde (opnames 734 en 739 in de eendenkooi van Bornem-Weert) studie Zwaenepoel A. (2003) Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 12 van 14
Inventarisatie van houtige en kruidachtige soorten aan de zuidelijke oever van de Oude Schelde ter hoogte van de eendenkooi (fiche 734) - studie Zwaenepoel A. (2003) Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 13 van 14
Inventarisatie van houtige en kruidachtige soorten aan de noordelijke oever van de Oude Schelde ter hoogte van de eendenkooi (fiche 739) - studie Zwaenepoel A. (2003) Dossiernummer: 4.001/12007/102.1 pagina 14 van 14