Blij dat jij er bent! Gastvrije zorg en ergotherapie Uitdagingen voor de ergotherapeut bij ouderen in een ziekenhuis Anneke Habex Tiziana Lenaers 1 1. Wie zijn wij? Habex Anneke Jessa ziekenhuis 2007 Geriatrie à 2012 opstart psychogeriatrie Lenaers Tiziana Jessa ziekenhuis 2015 Dagziekenhuis geriatrie à acute geriatrie à psychogeriatrie 2 1
2. Wie zijn jullie? Waar werken jullie? 3 3.1 Populatie Problemen: Geheugen Ouder worden Relationeel vlak omgang met anderen 4 2
3.1 Populatie Richten op: Aanpassingsproblemen Psychische problemen Functionele of psychiatrische stoornissen Psycho-organische stoornissen (vnl. dementiële beelden) àbij iedere patiënt is er een observatievraag (vraag naar diagnose) Dementie vs depressie vs 5 3.2 Inrichting afdeling Gesloten deur = boekenkast Leefruimte achteraan gang, weg van deur Gang v/d kamers = wit à niet aantrekkelijk Gang van de leefruimte = kleuraccenten à meer aantrekkelijk 1 deur = fel groene kleur à toilet Toiletbrillen hebben andere kleur Licht met bewegingssensor in badkamers 6 3
3.3 Contextueel denken Wat? Rekening houden met: dynamische verbondenheid van een persoon Betekenisvolle relaties Relaties en rollen in verleden en toekomst Hoe? Anamnesegesprek Genogram 7 3.3 Contextueel denken Anamnesegesprek: Met mantelzorger Levensgeschiedenis à rollen Gezinssituatie à controle Huidige leefomstandigheden vs leefomstandigheden voor opname Genogram: In kaart brengen van: Gezin van herkomst Relatie tussen verschillende personen 8 4
3.4 Observatieperiode 14 dagen Iedere discipline zelfde items: Bewustzijn, aandacht, zintuiglijk, stemming en gedragingen, geheugen, taal, handelen, waarneming, denken, rust vs onrust, sociaal contact Iedere discipline bekijkt dit vanuit eigen bril Ergo legt nadruk op: Geheugen Taal Handelen 9 3.4.1 Hoe observeren wij? A. Observatietool: Zelf ontworpen Individueel aanpasbaar per patiënt 10 5
3. Psychogeratrie 3.4.1 Hoe observeren wij? Voorbeelden: KTG: foto voorwerpen à conclusie: verschil aandachtspanne Oriëntatie: tijd, plaats Perceptie: visuele herkenning Ruimtelijke waarneming: lichaamsschema, oriëntatie in omgeving Handelen: nabootsen, dubbeltaken, samengestelde opdrachten Ruimtelijk inzicht: tangram, insteekpatroon, 3D Taal: Woordvinding, woordvloeiendheid, lezen en schrijven 11 3.4.1 Hoe observeren wij? B. ADL Observeren handelen Initiatief Verzamelen materiaal Ruimtelijke oriëntatie Volgorde van handelen Herkenning materiaal Structuur - Overname 12 6
3.4.1 Hoe observeren wij? C. CPT Prestatiegebaseerd beoordelingsinstrument 7 subtaken 6 cognitieve levels Volledig doeltreffend uitvoeren - extra cues, taakvereenvoudiging, problemen executieve functies, tot het niet kunnen uitvoeren Verklaren en voorspellen functioneren in verschillende contexten Voorspelling mogelijkheden behoeften bij ADL 13 3.4.1 Hoe observeren wij? D. Technologische ondersteuning Tovertafel Verder in dementiële proces Wanneer via gesprek weinig observatie mogelijk is Observaties kunnen zijn: reactie patiënt, kopiëren van gedrag, Zora de zorgrobot Observatie vergemakkelijken tijdens groepstherapie Bij achterdocht naar zorgverleners Sociale interactie 14 7
3.5 Contact mantelzorger Psycho-educatie Uitleg dementie Hoe omgaan met storend gedrag Concrete voorbeelden 15 3.6 Wat na de observatie Na de observatie volgt er een behandelopdracht! Er wordt doelgericht gewerkt, aanbod is individueel en groepsgericht afhankelijk van de behoeften. De behandeling is zowel psychotherapeutisch als medicamenteus. Vb. verpleegplan 16 8
3.7 Gastvrije zorg GASTVRIJHEID = BELEVING à Voor ieder mens anders à Centraal stellen van de mens om wie het gaat 17 3.7 Gastvrije zorg Communicatietheorie Watzlawick: Circulair denken, de manier waarop je omgaat met mensen heeft invloed op welk gedrag mensen stellen! Vb. aandacht familie = medewerking Alles wat tussen mensen gebeurt is communicatie! Vb. nonverbale communicatie Bewust zijn van invloed van eigen gedrag! Vb. intonatie stem 18 9
3.7 Gastvrije zorg Waar proberen we binnen de afdeling op te letten? Zich welkom voelen vb. rondleiding + kennismaking met een tasje koffie Menselijk worden benaderd Regisseur kunnen zijn over hun eigen leven (autonomie) -> zelf beslissingen kunnen nemen vb. ik wil nu nog niet opstaan Eigen verantwoordelijkheid hebben vb. Het is uw verantwoordelijkheid als u beslist uw medicatie nu niet te nemen. Over keuzevrijheid beschikken vb. kledij kiezen Algemeen gevoel van welbehagen 19 4. Ergo op acute geriatrie afdeling 4.1 Traject Individueel in groep oefenen 1 uur/dag Multidisciplinair: ergo + kiné Doorschuifsysteem 20 10
4. Ergo op acute geriatrie afdeling 4.2 Testing In kaart brengen van: Cognitief functioneren MMSE, KTT, ADS, MOCA, GDS,. Functioneren in de thuissituatie B-ADL, I-ADL, NPIQ, à therapie op maat 21 4. Ergo op acute geriatrie afdeling 4.3 Valpreventie Valevaluatie Bevragen thuissituatie Beweging (Loop)hulpmiddelen. Geven van concrete adviezen op maat van ieder individu 22 11
4. Ergo op acute geriatrie afdeling 4.4 Mantelzorgoverleg Advies familieleden/mantelzorgers Individueel aangepaste tips mbt transfers, valpreventie, hulpmiddelen, 23 5. Hoe werken jullie? 24 12
5. Hoe werken jullie? 25 5. Hoe werken jullie? 26 13
5. Hoe werken jullie? Welke testings worden er bij jullie gedaan en wanneer? 27 5. Hoe werken jullie? Betrekken jullie familieleden tijdens de ziekenhuisopname? 28 14
5. Hoe werken jullie? Hoe verloopt de samenwerking tussen de verschillende disciplines? 29 5. Hoe werken jullie? Hoe verloopt het multidisciplinair overleg? 30 15
Hoe werken jullie? Maken jullie gebruik van technologische snufjes vb. tablet? Zo ja, hoe gebruiken jullie deze? 31 5. Hoe werken jullie? Integreren jullie gastvrije zorg binnen jullie afdeling? En zo ja, hoe? 32 16
33 17