Netwerk Palliatieve Zorg 2016 Zaanstreek- Waterland Jaarplan
Inhoud Inleiding... 3 1. Coördineren (A)... 5 Omschrijving beoogde activiteiten... 5 Omschrijving beoogde resultaat... 5 Tijdsinvestering... 5 2. Informeren (B)... 6 Omschrijving beoogde activiteiten... 6 Omschrijving beoogde resultaat... 6 Tijdsinvestering... 6 3. Signaleren (C)... 7 Omschrijving beoogde activiteiten... 7 Omschrijving beoogde resultaat... 7 Tijdsinvestering... 7 4. Faciliteren (D)... 8 Omschrijving beoogde activiteiten... 8 Omschrijving beoogde resultaat... 8 Tijdsinvestering... 8 Bijlage: Activiteitenplan 2015-2017 netwerk palliatieve zorg Zaanstreek-Waterland
Inleiding Voor u ligt het jaarplan 2016 van het netwerk palliatieve zorg Zaanstreek-Waterland. In dit jaarplan worden de activiteiten van het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland beschreven. In het jaarplan wordt een indeling gevolgd overeenkomstig de subsidieaanvraag en de verantwoording zoals die naar VWS gedaan wordt. De indeling bestaat uit vier basisactiviteiten: A: Coördineren B: Informeren C: Signaleren D: Faciliteren Inhoudelijk sluiten deze basisactiviteiten aan bij de doelstellingen van het Nationaal Programma Palliatieve Zorg (zie pagina 4). Het jaarplan 2016 is, in samenwerking met kerngroep en bestuur, opgesteld door de coördinator van het netwerk: Mariska Laros, W.M. Dudokweg 69 1703 DC HEERHUGOWAARD 072 541 4600 06 19 84 65 11 m.laros@zonh.nl www.netwerkpalliatievezorg.nl/zaanstreekwaterland 3
Doelstellingen Nationaal Programma Palliatieve Zorg (NPPZ) 2014-2020: In 2020 is iedere burger, als het aan de orde is, verzekerd van goede palliatieve zorg op de juiste plaats, op het juiste moment en met de juiste zorg en ondersteuning. Doelstellingen op het gebied van bewustwording en cultuur: 1. Het bewustzijn over palliatieve zorg bij burgers is vergroot en het is normaal om tijdig stil te staan bij het levenseinde. 2. Het bewustzijn over palliatieve zorg bij zorgverleners is vergroot en het is normaal om tijdig stil te staan bij het als of niet doorbehandelen. Doelstellingen op het gebied van organisatie en continuïteit 1. Meer mensen kunnen op de plek van hun voorkeur (veelal thuis) overlijden dan in 2014. 2. De zorg is onderdeel van de reguliere zorgverlening en sluit beter aan bij (onder meer) de ouderenzorg en de welzijnssector. 3. Specialistische en multidisciplinaire kennis is snel beschikbaar, met meer aandacht voor de sociale en spirituele dimensie tijdens de palliatieve fase. Doelstellingen op het gebied van zorginnovatie en kwaliteit: 1. De kwaliteit van de palliatieve zorg is verbeterd. 2. Iedereen werkzaam in de zorg heeft een goede basiskennis over palliatieve zorg (inclusief sociale en spirituele dimensie). 3. Minder mensen ervaren onnodige pijn en benauwdheid tijdens het sterfproces. 4. De kennis over en organisatie van palliatieve zorg voor speciale doelgroepen (kinderen, ggz, vgz, dementerenden, dak- en thuislozen) is verbeterd. Doelstellingen op het gebied van patiëntparticipatie en ondersteuning: 1. De behoefte van mensen in de laatste levensfase en hun naasten staan centraal. Mensen in de laatste levensfase zijn beter voorbereid en meer betrokken als partner bij de palliatieve behandeling. 2. Mantelzorgers zijn minder vaak overbelast. 3. De inzet van opgeleide vrijwilligers in de laatste levensfase is mogelijk op alle plaatsen waar mensen overlijden. 4
1. Coördineren (A) Omschrijving beoogde activiteiten Besturen en ontwikkelen netwerk. Voortzetten netwerkontwikkeling: 1. Uitvoering geven aan het meerjaren beleidsplan /activiteitenplan van het netwerk; 2. Organiseren bestuurlijk overleg 4 á 5x per jaar; 3. Organiseren kerngroepoverleg 4 á 5x per jaar; 4. Organiseren gezamenlijke beleidsdag kerngroep/bestuur 1 x per jaar 5. Organiseren en begeleiden werkgroepen indien van toepassing; 6. Jaarplannen van betrokken organisaties en het netwerk worden gedeeld, zodat kansrijke mogelijkheden in de verbinding van de wederzijdse activiteiten t.b.v. verbetering van palliatieve zorg (-organisatie) elkaar kunnen versterken. 7. Actieve participatie in het Consortium Palliatieve Zorg Noord-Holland&Flevoland In bijgevoegd Activiteitenplan NPZ ZW 2016 worden de geplande activiteiten van het netwerk Zaanstreek-Waterland nader beschreven. Omschrijving beoogde resultaat De coördinatie is gericht op een compleet, samenhangend en dekkend aanbod van palliatieve terminale zorg van verantwoorde kwaliteit in de netwerkregio. Er is sprake van een gevarieerd en een geïntegreerd aanbod van palliatieve zorg in de regio. Er is goede afstemming naar inhoud en omvang tussen vraag en aanbod in de regio. Er is een goede communicatie tussen de deelnemers van het netwerk. De coördinatie bestaat uit het samenbrengen van relevante partijen rondom concrete thema s en het zorg dragen voor een effectief en efficiënt (zorg-)proces. Ter bevordering van de samenwerking worden professionals, managers en bestuurders structureel en duurzaam samengebracht. Tijdsinvestering Coördinator 416 uur, Ondersteuning ZONH 52 uur, Bestuur 9 uur per persoon. Begroting personeel, materieel, overig: 31.578,50 5
2. Informeren (B) Omschrijving beoogde activiteiten 1. Doorlopend actualiseren en beheren van de website, noodzakelijk voor inzicht in (beschikbare) zorg in de regio en kiesbeter.nl. 2. Actualiseren aanbod t.a.v. publieksvoorlichting en website; 3. Rond de IDPZ zal vanuit het netwerk een bijeenkomst / publieksactie georganiseerd worden. 4. Herkenbaarheid en inbreng van het netwerk breder onder de aandacht brengen bij betrokken netwerkorganisaties en zorgverleners via nieuwsitems en/of gebruik van sociale media. In bijgevoegd Activiteitenplan NPZ ZW 2016 worden de geplande activiteiten van het netwerk Zaanstreek-Waterland nader beschreven. Omschrijving beoogde resultaat Er wordt informatie verstrekt over het aanwezige aanbod van palliatieve terminale zorg in de regio. Er is goede, betrouwbare, onafhankelijke en toegankelijke informatie over palliatieve zorg in de regio beschikbaar op één centraal punt. Inhoud en vorm van de informatie sluiten aan bij de populatie in het werkgebied. Tijdsinvestering Coördinator 52 uur, Ondersteuning ZONH 52 uur. Begroting personeel, materieel, overig; 6.350,- 6
3. Signaleren (C) Omschrijving beoogde activiteiten Door middel van een programmatische aanpak van het netwerkbeleid en bijbehorende activiteiten gefaseerd en systematisch zicht krijgen op de palliatieve zorg in het werkgebied. De hiaten en overlap die optimale palliatieve zorg in de weg staan, worden in kaart gebracht. Uitvoering van het meerjarenbeleid en verbeterprojecten. Dit programma wordt gebruikt ter concretisering van het convenant Regiovisie Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland dat in 2012 door het netwerk is opgesteld en door alle netwerkpartners is ondertekend. In bijgevoegd Activiteitenplan NPZ ZW 2016 worden de geplande activiteiten van het netwerk Zaanstreek-Waterland nader beschreven. Omschrijving beoogde resultaat Organisatorische, kwalitatieve en kwantitatieve tekortkomingen in de palliatieve zorg worden gesignaleerd en aangepakt. Het netwerk signaleert, op basis van behoefte en benutting van de beschikbare capaciteit, de optimale intramurale capaciteit voor palliatief terminale zorg binnen het werkgebied en vervult hierin een adviserende rol. De signalerende en adviserende rol beoogt mede om over- of ondercapaciteit in de regio zoveel mogelijk te voorkomen. Tijdsinvestering Coördinator 208 uur, Ondersteuning ZONH 52 uur. Begroting personeel, materieel, overig; 15.264,50 7
4. Faciliteren (D) Omschrijving beoogde activiteiten 1. Hulpmiddelen en instrumenten (landelijk en regionaal) worden ter beschikking gesteld om oplossingen voor gesignaleerde organisatorische, kwalitatieve en tekortkomingen in de regionale palliatieve zorg te faciliteren.. 2. Het netwerk organiseert jaarlijks een regionaal symposium/netwerkdag rondom een actueel thema in de palliatieve zorg. 3. Het netwerk faciliteert de activiteiten van het Centrum voor Levensvragen Zaanstreek-Waterland door budget en coördinatie te leveren. 4. Het netwerk faciliteert de organisatie van Café Doodgewoon in de regio door budget te leveren. 5. Jaarlijks worden scholingen palliatieve zorg voor niveau 2, 3, 4 en 5 (bovenregionaal) georganiseerd. Bovenregionale cursussen worden i.s.m. de netwerken palliatieve zorg West-Friesland, Kop van Noord-Holland en Noord-Kennemerland georganiseerd. Het scholingsaanbod bestaat uit een basisscholing palliatieve zorg en verdiepingsmodules. Hiernaast worden op aanvraag in-companyscholingen door het netwerk georganiseerd. In bijgevoegd Activiteitenplan NPZ ZW 2016 worden de geplande activiteiten van het netwerk Zaanstreek-Waterland nader beschreven. Omschrijving beoogde resultaat Oplossingen voor gesignaleerde organisatorische, kwalitatieve en kwantitatieve tekortkomingen worden gefaciliteerd. Continuïteit van zorg is gewaarborgd. Deskundigheidsbevordering wordt lokaal afgestemd en gefaciliteerd. Tijdsinvestering Coördinator 156 uur, Ondersteuning 52 uur. Begroting personeel, materieel, overig; 18.220,- Begroting netwerk totaal Maximum totaal aan te vragen subsidiebedrag bij VWS 71.413,- 66.413,- 8
Coördineren Bijlage: Activiteitenplan 2016 netwerk palliatieve zorg Zaanstreek-Waterland Thema Onderwerp Doelstelling Actie en Resultaat Door wie Tijdspad Landelijke Netwerkcoördinator en ontwikkelingen bestuursleden Bovenregionale samenwerking Regionale netwerkzorg Landelijke ondersteuningsstructuur palliatieve zorg en de plaats van de regionale netwerken Consortium Palliatieve Zorg Noord- Holland&Flevoland Bestuurlijke verankering (van de positie) van het netwerk bij de deelnemende organisaties. Het netwerkbestuur is op de hoogte van de ontwikkelingen t.a.v. de landelijke ondersteuningsstructuur palliatieve zorg. Actieve participatie van het netwerk in het Consortium Palliatieve Zorg Noord- Holland&Flevoland, waarbij de lokale kleur van het netwerk niet uit het oog verloren wordt. Bestaande contacten en draagvlak binnen de organisaties consolideren en uitbouwen, met name op bestuurlijk en managementniveau. Op de voet volgen van de ontwikkelingen t.a.v. het Nationaal Programma Palliatieve Zorg. De coördinator informeert en adviseert het bestuur doorlopend over de ontwikkelingen via bestuursvergaderingen. Het netwerk heeft inzicht in de toekomstige ontwikkelingen en anticipeert hier proactief op met haar (toekomstig) beleid. Het netwerk is bestuurlijk vertegenwoordigd in de organisatiestructuur van het consortium. De netwerkcoördinator maakt deel uit van het dagelijks bestuur van het consortium. De netwerkcoördinator en het afgevaardigde bestuurslid informeren het voltallige bestuur periodiek over ontwikkelingen en activiteiten die vanuit het consortium plaatsvinden. Best practices vanuit het consortium worden vertaald naar de netwerkregio. Deelnemende organisaties dragen conform de regiovisie verantwoordelijkheid voor het creëren, garanderen en behouden van draagvlak voor het netwerk binnen de eigen organisatie. Jaarplannen en jaarverslagen van het netwerk worden met sleutelfiguren in relevante organisaties persoonlijk besproken, wederzijdse verwachtingen Bestuur, netwerkcoördinator bestuursleden en/of kerngroepleden 9
Netwerkcontacten Volgend aan landelijke en regionale ontwikkelingen agendeert het netwerk het thema palliatieve zorg bij relevante organisaties en zorgketens in de regio. Continuïteit Subsidie VWS Zorg dragen voor de jaarlijkse aanvraag en verantwoording van de netwerksubsidie. Besturen en ontwikkelen netwerk Bestuur en Kerngroep Ter bevordering van de samenwerking worden professionals, managers en bestuurders structureel en duurzaam samengebracht. worden gedeeld. Indien gewenst, wordt contact gelegd en onderhouden met relevante (zorg-) organisaties en zorgketens in de regio (COPD,Dementie,VG, CVA, evt. gemeenten). Jaarlijks indienen aanvraag en verantwoording netwerksubsidie bij VWS. De financiële continuïteit t.b.v. de coördinatie van het netwerk is gewaarborgd. Organiseren bestuurlijk overleg 4 á 5x per jaar. Organiseren kerngroepoverleg 4 á 5 x per jaar. Organiseren gezamenlijke beleidsdag kerngroep/bestuur 1 x per jaar. Het (meerjaren) activiteitplan van het netwerk wordt uitgevoerd. Netwerkcoördinator bestuur, ZONH bestuursleden en kerngroepleden Jaarlijks in mei en september Informeren Thema: Voorlichting Beleid Verdere professionalisering van het netwerk t.b.v. optimale invulling en uitvoering van de vier kernfuncties van het netwerk (coördineren, informeren, signaleren, faciliteren) Het netwerk(-bestuur) acteert vanuit een gezamenlijk in overeenstemming gekomen meerjarenbeleid. Het netwerk heeft een compact meerjaren beleidsplan inclusief gezamenlijke missie en visie, strategie, doelstellingen en speerpunten. Het meerjaren beleidsplan wordt periodiek geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Bestuur, netwerkcoördinator, kerngroepleden Onderwerp Doelstelling Actie en Resultaat Door wie Tijdspad Ontwikkeling en verspreiding van informatiemateriaal Herkenbaarheid en inbreng van het netwerk breder onder de aandacht brengen bij netwerkorganisaties, patiënten, Magazine Pal voor U jaarlijks verspreiden inclusief regionale informatiegids. Informatiemateriaal bundelen, desgewenst ontwikkelen, promoten en verspreiden kerngroepleden. Doorlopend 10
naasten en hulpverleners. binnen het netwerk. Er wordt informatie verstrekt over de organisatie en activiteiten van het netwerk. Website Er is goede, betrouwbare, onafhankelijke en toegankelijke informatie over palliatieve zorg in de regio beschikbaar op één centraal punt. Doorlopend actualiseren en beheren van de website, noodzakelijk voor inzicht in (beschikbare) zorg in de regio en kiesbeter.nl. Er wordt informatie verstrekt over het aanwezige aanbod van palliatieve terminale zorg in de regio. Doorlopend actualiseren van het aanbod t.a.v. digitale publieksvoorlichting over palliatieve zorg. secretariaat Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ). Palliatieve zorg wordt bij het brede publiek onder de aandacht gebracht. Jaarlijks organiseren van een bijeenkomst/publieksactie rondom de IDPZ. netwerkorganisaties Signaleren Thema: Kwaliteit Kennis- en informatiedeling via sociale media. Uitbreiding van mogelijkheden tot kennis- en informatiedeling binnen het netwerk. Inventariseren van het gewenste doel en gebruik + randvoorwaarden van sociale media t.b.v. het netwerk Besluitvorming t.a.v. doel en gebruik sociale media door het netwerk Bij positieve besluitvorming selectie van een geschikt sociale medium t.b.v. het netwerk. kerngroepleden, bestuur Onderwerp Doelstelling Actie en Resultaat Door wie Tijdspad Verbeterprojecten Organisatorische, kwalitatieve en kwantitatieve tekortkomingen in de palliatieve zorg worden gesignaleerd en aangepakt. Door middel van een programmatische en/of projectmatige aanpak van het netwerkbeleid en bijbehorende activiteiten wordt gefaseerd en systematisch zicht gekregen op de palliatieve zorg in het werkgebied. De hiaten en overlap die optimale Bestuur, kerngroepleden, werkgroepen, netwerkcoördinator 11
palliatieve zorg in de weg staan, worden in kaart gebracht. Uitvoering van het meerjarenbeleid en verbeterprojecten. Activiteiten worden waar mogelijk/nodig extern en/of in cocreatie met netwerkpartners gefinancierd. Palliatieve sedatie Regionale afspraken rondom palliatieve sedatie worden doorlopend geborgd en geactualiseerd. Continuering en borging werkgroep Regionaal protocol palliatieve sedatie. Zorgverleners zijn op de hoogte van en werken volgens de regionale afspraken m.b.t. palliatieve sedatie in de thuissituatie. Het regionaal protocol Palliatieve sedatie in de thuissituatie wordt structureel ter beschikking gesteld. technisch thuiszorgteams Evean en Zorgcirkel, huisartsen, (ziekenhuis-) apothekers Informele Zorg Coördinatoren informele zorg van betrokken netwerkorganisaties worden in staat gesteld om kennis te delen en/of gezamenlijke activiteiten te ontplooien t.a.v. regionale informele palliatieve zorg. Continuering werkgroep Informele Zorg, door coördinatoren informele zorg. Actieve participatie in het verbeterproject STEM. Coördinatoren informele zorg, netwerkcoördinator Projecten Palliatieve zorg in de 1 e lijn STEM Versterking en verbetering van de samenwerking tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen t.a.v. eerstelijns palliatieve zorg. Communicatievaardigheden van informele en formele zorgverleners bij hospices, VPTZ en inloophuis verbeteren. Draagvlak creëren onder huisartsen voor het starten van PaTz-groepen Indien mogelijk en gewenst actieve participatie in PaTz-projecten Uitvoering van het ZonMw Verbeterproject STEM in 2 hospices, 1 palliatieve verpleeghuisunit, de VPTZorganisatie en 1 inloophuis. kerngroepleden, huisartsen en thuiszorgorganisaties in de regio coördinatoren hospices, palliatieve unit, VPTZ en inloophuis. Overdracht/Transitie Palliatieve patiënten ervaren een naadloze aansluiting in de transitie tussen de diverse settings waar zij Actieve participatie in het consortiumproject rondom overdracht/transities van de palliatieve Bestuur, kerngroepleden, netwerkcoördinator 2016-2027 12
palliatieve zorg ontvangen waardoor zij op hun plaats van voorkeur kunnen overlijden. patiënt. Capaciteit Faciliteren In Gesprek met de Burger Ontwikkelen van een effectieve en efficiënte manier om met burgers in gesprek te gaan over het levenseinde, rekening houdend en aansluitend bij diverse culturele en levensbeschouwelijke achtergronden. Het netwerk signaleert, op basis van behoefte en benutting van de beschikbare capaciteit, de optimale intramurale capaciteit voor palliatief terminale zorg binnen het werkgebied en vervult hierin een adviserende rol. Actieve participatie in het consortiumproject rondom het over het levenseinde in gesprek gaan met de burger. Onderzocht wordt op welke wijze feiten en cijfers over palliatieve zorg in regio Zaanstreek-Waterland in beeld kunnen worden gebracht (PTZ-indicaties, sterftecijfers, aanbod palliatieve zorg, aantal palliatieve bedden, bedbezetting) Waar mogelijk worden feiten en cijfers over palliatieve zorg in regio Zaanstreek- Waterland in beeld gebracht. Bestuur, kerngroepleden, netwerkorganisaties, netwerkcoördinator bestuur, kerngroep Thema Onderwerp Doelstelling Actie en Resultaat Door wie Tijdspad Deskundigheidsbevordering Basisscholing en Secretariaat, verdiepingsmodules netwerkcoördinator Deskundigheidsbevordering en passend vervolgaanbod worden (boven-)regionaal afgestemd en gefaciliteerd. Jaarlijks worden scholingen palliatieve zorg voor niveau 2, 3, 4 en 5 (bovenregionaal) georganiseerd. Bovenregionale cursussen worden i.s.m. de netwerken palliatieve zorg West-Friesland, Kop van Noord- Holland en Noord-Kennemerland georganiseerd. Het scholingsaanbod bestaat uit een basisscholing palliatieve zorg en verdiepingsmodules voor de verschillende niveau s. Op aanvraag in-companyscholingen organiseren Netwerkdag Samenbrengen van relevante Jaarlijks een netwerkdag organiseren 13
Spirituele zorg Publieksbijeenkomsten Centrum voor Levensvragen Café Doodgewoon partijen rondom concrete thema s en het zorg dragen voor een effectief en efficiënt (zorg-)proces. Het aanbod van regionale spirituele zorg via het Centrum van Levensvragen (CvL) is gewaarborgd en wordt op een toekomstbestendige manier vormgegeven. Op interactieve wijze thema s rondom palliatieve zorg aan de orde stellen en patiënten en hun naasten (en anderen) hierover op een laagdrempelige manier in contact brengen met anderen. rondom een specifiek actueel thema binnen de palliatieve zorg. De diensten en activiteiten van het CvL zijn structureel in het beschikbare palliatieve zorgaanbod in de regio opgenomen. Bieden van ondersteuning aan de coördinator van het Centrum voor Levensvragen. Voorwaarden creëren voor een goed lopend bovenregionaal Centrum voor Levensvragen. Werkgroep Café Doodgewoon organiseert minimaal 4 tot 6x per jaar een Café Doodgewoon in de regio. Het netwerk faciliteert de activiteiten van het Café Doodgewoon door budget te leveren. werkgroep organisatie symposium kerngroep, bestuur Werkgroep Café Doodgewoon 14