Expressionisme Vanaf 1900
Vincent van Gogh, Olijfbomen in berglandschap. Vincent van Gogh, De sterrennacht.
Die Brucke Dresden, 1905 Neue Kunstlervereinigung Munchen, 1909 Der Blauwe Reiter Munchen, 1912 Ernst Ludwig Kirchner Fritz Bleyl Erich Heckel Karl Schmidt-Rottluff Emil Nolde Kees van Dongen Max Pechstein Otto Mueler Overbrengen van gevoel en emotie. Pessimistisch Groep valt uiteen in 1913 Schilders, schrijvers, componisten, dansers en kunsthistorici Wassily Kandinsky Franz Marc Paul Klee Alle kunsten onder 1 noemer Kandinsky en Marc stoppen in 1911 Wassily Kandinsky Franz Marc Gevoel en Spontaniteit
In het Expressionisme geldt maar een wet; Er zijn geen wetten. Geschilderd vanuit het gevoel. Het gebruik van diverse contrasten. Sombere kleuren t.o. felle kleuren. Ernst Ludwig Kirchner Berlin Street 1913
Schilderstijl is slordig. Het gebruik van diverse contrasten. Sombere kleuren t.o. felle kleuren. Ernst Ludwig Kirchner Potsdammer Platz
Contourlijnen ontbreken, daardoor niet ruimtelijk. Perspectief is niet belangrijk. Plat vlak. De band met de werkelijkheid is vaag en valt soms helemaal weg. Otto Mueller Diverse vrouwen afbeeldingen.
Niet het uiterlijk, maar de innerlijke essentie. Kleurensymboliek is heel belangrijk in het werk. Bijvoorbeeld: Blauw = mannelijk, stug, intellectueel. Geel = vrouwelijk, vrolijk, lichtzinnig. Rood = bruut en zwaar. Franz Marc Toren van paarden 1910
De kleine gele paarden, 1912
Wassily Kandinsky Improvisatie Klamm 1914, Munchen
Vormen worden gedeformeerd. De band met de werkelijkheid vervaagt. Edvard Munch De schreeuw
Het expressionisme (van Latijn: expressio, uitdrukking) In het expressionisme tracht de kunstenaar zijn gevoelens, zijn ervaringen, voor de waarnemer uit te drukken door een zekere vervorming van de werkelijkheid. Belangrijk is daarbij vooral de gevoelswaarde, het onderbewuste, dat de kunstenaar ervaart naar aanleiding van het onderwerp, de boventoon voert. Zo vervaagt in het expressionisme de band met de werkelijkheid vaak, soms valt die zelfs helemaal weg. Het expressionisme kent maar één wet: dat er geen wetten zijn, en dat die dan ook niet mogen opgelegd worden. In latere tijden is het een verzamelnaam voor schilderijen die aan die criteria voldoen, onafhankelijk van de stroming. Expressionisme als stijl is vooral bekend in de schilderkunst, maar komt ook in de muziek, literatuur, architectuur, toneel en in de film als stijl voor. Het abstract expressionisme behoort ook tot het expressionisme. Vooral in de schilderkunst wordt, bijvoorbeeld bij het gebruik van kleuren, vaak afgeweken van de werkelijkheid. De kleur wordt gebruikt om gevoelens te accentueren. 4 kenmerken: - felle kleuren - vorm wordt aangetast of gedeformeerd - door ontbreken van lijn- en kleurperspectief weinig ruimtelijk - handschrift van de maker laat zichtbare sporen na Abstract expressionisme is een schilderstroming van de abstracte kunst die de schilderkunstige handeling van de kunstenaar als onderwerp heeft. Doel hiervan is het uitdrukken van emoties en onderbewuste driften. Een Europese versie van het Abstract Expressionisme ontstaat in 1948:COBRA, (Copenhagen, Brussel, Amsterdam) met o.a. Karel Appel.
Abstract expressionisme 1940-1960
Barnett Newman, Who s afraid of red, yellow and blue III, 1966 Stedelijk Museum Amsterdam De handeling van de kunstenaar is het onderwerp. Het uitdrukken van onderbewuste gevoelens en driften.
Barnett Newman, Who s afraid of red, yellow and blue III, 1966 Stedelijk Museum Amsterdam
Jackson Pollock, Nummer 8.
Abstract Expressionisme in Europa: COBRA Copenhagen Brussel Amsterdam Geen plan, maar spontaan. Veel fantasie en direct. Inspiratiebronnen: kindertekeningen, volkskunst, prehistorie, primitieve kunst en het werk van geesteszieken. Karel Appel, De vrijheidschreeuw