DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Maatregelen selecteren voor een klimaatbestendige wijk Hoe doe je dat? Ir. Laura Kleerekoper 25 november 2015 1
KIEZEN TUSSEN MAATREGELEN 2
KIEZEN TUSSEN MAATREGELEN Op basis van effect op: lucht temperatuur comfort index oppervlakte temperatuur Waar wil je effect? Wanneer wil je effect? Hoeveel graden koeling is het doel? Hoe ga je de doelstelling evalueren? 3
DRIE ONDERSCHEIDENDE KENMERKEN Bebouwingshoogte Bebouwingsvorm Verhouding verhard/natuurlijk Laag (t/m 3 lagen) Strokenbouw Weinig groen (0-10%) Midden hoog (4-6 lagen) Open bouwblok Gematigd groen (10-30%) Hoog (7-10 lagen) Gesloten bouwblok Veel groen (30-50%) High-rise (9 en meer lagen) Verspreide bebouwing/grid Zeer veel groen (50-100%) Categorization of urban types (based on Berghauser Pont and Haupt 2009) in relation to the microclimate 5
WIJKTYPOLOGIEËN Stedelijke typologie Microklimaat categorie Periode Hoogte Bebouwingsvorm Groen Historisch stadsbouwblok voor 1910 Midden hoog Gesloten bouwblok Weinig groen & vooroorlogs bouwblok 10-30 Tuindorp 10-30 Laag Gesloten bouwblok Gematigd tot veel groen Woonwijk 30-40 Laag Gesloten bouwblok Weinig groen Naoorlogse tuinstad laagbouw Naoorlogse tuinstad 50-60 Midden hoog/ Open bouwblok hoogbouw hoog Bloemkoolwijk 75-80 Laag Strokenbouw Open bouwblok 45-55 Laag Open bouwblok Gematigd tot veel groen Gematigd tot veel groen Weinig tot gematigd groen Sub-urbane uitbreiding - 90-05 Laag Strokenbouw Gematigd groen Vinex Gesloten bouwblok Hoogbouw stadscentra 60-present Hoog Verspreide bebouwing Weinig groen Gebaseerd op typologieën zoals omschreven door Lorzing et al. (2008) in An urban typology 6
WIJKTYPOLOGIEËN 7
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK 8
HISTORISCH BOUWBLOK landgebruik stedelijk oppervlak 9
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK Tijdelijke en flexibele maatregelen: canvas doeken boven straten en pleinen, vernevelen van water langs voetgangersroutes, straten nat maken om de warmtestraling van verharding te verminderen, zitelementen die zijn beschut voor de zon (zomer) en wind (winter) en plaats elementen die passief ventileren; Vaste en robuuste maatregelen: pergola s overgroeid met bladverliezende klimplanten, arcades langs zuidgevels, gedeeltelijk overdekte straten of wandelpaden, ondiepe waterstroompjes in de straat, fonteinen, witte daken, groene daken, gevel begroeiing. 10
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK 11
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK 12
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK 13
VENTILATIE NOORDOOSTEN WIND BIJ EXTREME HITTE EN KOU Wind rose giving the number of days (left) and the average wind speed (right) per cardinal direction during heat waves (above) and cold waves (below) between 1950 and 2011, based on KNMI data. 14
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK Vincent Peters WUR 15
WIJKTYPOLOGIE HISTORISCH BOUWBLOK Vincent Peters WUR 16
WIJKTYPOLOGIE TUINDORP 17
TUINDORP landgebruik stedelijk oppervlak 18
WIJKTYPOLOGIE TUINDORP 19
WIJKTYPOLOGIE TUINDORP 20
WIJKTYPOLOGIE WOONWIJK 21
WOONWIJK landgebruik stedelijk oppervlak 22
WIJKTYPOLOGIE WOONWIJK Ondiep, Utrecht 23
WIJKTYPOLOGIE WOONWIJK Transvaal, Den Haag 24
WIJKTYPOLOGIE TUINSTAD LAAGBOUW 25
Foto straatprofiel WIJKTYPOLOGIE TUINSTAD LAAGBOUW landgebruik stedelijk oppervlak 26
Bestaande situatie Toenemende temperaturen Less Afnemende upheating temperaturen
WIJKTYPOLOGIE TUINSTAD LAAGBOUW 28
TUINSTAD HOOGBOUW 29
TUINSTAD HOOGBOUW Foto straatprofiel landgebruik stedelijk oppervlak 30
WIJKTYPOLOGIE TUINSTAD HOOGBOUW Bosschaert, 2010 31
BLOEMKOOLWIJK Foto straatprofiel 32
BLOEMKOOLWIJK Foto straatprofiel 33
BLOEMKOOLWIJK Foto straatprofiel landgebruik stedelijk oppervlak 34
WIJKTYPOLOGIE BLOEMKOOLWIJK 35
WIJKTYPOLOGIE BLOEMKOOLWIJK 36
WIJKTYPOLOGIE VINEX 37
WIJKTYPOLOGIE VINEX landgebruik stedelijk oppervlak 38
AMALIAPARK LEIDSCHE RIJN 39 Changsoon Choi, WUR
HOOGBOUW WIJKTYPOLOGIE HOOGBOUW 40
WIJKTYPOLOGIE HOOGBOUW landgebruik stedelijk oppervlak 41
WIJKTYPOLOGIE HOOGBOUW De EWICON genereert stroom wanneer wind water druppels in beweging zet hier in Den Haag 42
VAN KOEL NAAR WARM 43
PRODUCT BEGIN 2016 44
MEER TYPOLOGIEËN Stedelijke typologie Microklimaat categorie Periode Hoogte Bebouwingsvorm Groen Historisch stadsbouwblok voor 1910 Midden hoog Gesloten bouwblok Weinig groen & vooroorlogs bouwblok 10-30 Tuindorp 10-30 Laag Gesloten bouwblok Gematigd tot veel groen Woonwijk 30-40 Laag Gesloten bouwblok Weinig groen Naoorlogse tuinstad laagbouw Naoorlogse tuinstad 50-60 Midden hoog/ Open bouwblok hoogbouw hoog Bloemkoolwijk 75-80 Laag Strokenbouw Open bouwblok 45-55 Laag Open bouwblok Gematigd tot veel groen Gematigd tot veel groen Weinig tot gematigd groen Sub-urbane uitbreiding - 90-05 Laag Strokenbouw Gematigd groen Vinex Gesloten bouwblok Hoogbouw stadscentra 60-present Hoog Verspreide bebouwing Weinig groen Gebaseerd op typologieën zoals omschreven door Lorzing et al. (2008) in An urban typology 45
VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK Weet u een voorbeeld die we kunnen opnemen als case? neem contact op met: Ronald Loeve: r.loeve@hva.nl hva.nl/klimaatbestendigestad 46
BEELD KWALITEITSNIVEAU GROEN 47 crow.nl
BATEN VAN GROEN TEEB-Stad.nl (The Economics of Ecosystems and Biodiversity) Groen Loont! Tom Bade G erben Smid Fred Tonneijck 48
DISCUSSIE & VRAGEN www.hva.nl/klimaatbestendigestad 49