lezerstest Verrekijkers Op het eerste oog weinig verschil De verrekijker hoort, als het goed is, tot de standaarduitrusting van elk motorcht. Even een boeinummer lezen, een haveningang bekijken of een nauwkeuriger blik werpen op de boordlichten van een naderend schip... En wellicht dat er af en toe ook een vogel wordt gespot. Maar welke kijker is nu het meest geschikt voor op een boot? En is de duurste per se ook de beste? Motorboot schakelde haar lezerspanel in, om zeven kijkers aan een onderlinge test te onderwerpen. Hans Papenburg Het lezerspanel testte aan boord van redactieschip de een kompas. De kijkers werden speciaal voor de test ge- Zeester zeven in Nederland verkrijgbare porro-verre- leverd door Dekker Watersport uit Zaandam. Namens kijkers: de Steiner Commander Pro ( 999), de Steiner deze firma geeft Marc Prins ook commentaar op de uit- Navigator ( 539), de Bynolyt Sea Ranger 3 ( 22), de slagen van deze lezerspaneltest. ( 349), de Bynolyt Sea Bird ( 169), 60 de Plastimo 53260 ( 169) en de Talamex 9510019 Vergroting ( 199). Al deze kijkers zijn waterdicht en uitgerust met Alle geteste kijkers vergroten zeven keer, hebben een ob-, diameter en Schemergetal : de terreinbreedte die u op 1000 meter afstand kunt overzien Een aantal begrippen nader verklaard. als u door de kijker kijkt. Porro-kijker: een verrekijker waarbij het licht via een N-vormige knik naar Uittredepupil: de diameter (in millemeters) van de twee lichtcirkeltjes in de het oog wordt geleid. kleine lenzen aan de achterzijde van de kijker. 6 tot 8 mm is ideaal. : de mate waarin een kijker voorwerpen dichterbij haalt. Lichtsterkte: het kwadraat van de waarde van de uittredepupil. Hoe hoger Bij een vergrotingsfactor van 10 lijkt een voorwerp op 1000 meter honderd het getal, hoe meer licht de kijker doorlaat. meter bij u vandaan. Schemergetal: de vergrotingsfactor x de objectiefdiameter en daar de wor- Diameter: De diameter (in millimeters) van de grote lenzen aan de voor- tel weer van. Zo berekent u het schemergetal. Dit getal maal 10 is afstand kant van de kijker. in meters, waarbij in theorie nog details zijn te onderscheiden. w w w. m o t o r b o o t. c o m
jectiefdiameter van millimeter, een lichtsterkte van And the winner is... 51,0 en een schemergetal van 18, (zie voor een toelich- De verrekijkertest van het Motorboot-lezerspanel is gewonnen door de Steiner Commander Pro ting van deze begrippen het kader elders op deze pa- en de Steiner Navigator. Op alle onderdelen kwamen deze beide kijkers van Duitse makelij als gina). beste uit de test, met uitzondering van het onderdeel Prijs/kwaliteit-verhouding. Dat leverde in Dat alle kijkers de zelfde vergrotingsfactor en diame- het overall-klassement uiteindelijk een dikke voldoende op: een,8. De beide kijkersscoorden ter hebben, is geen toeval. Als een kijker zeven keer vooral hoog op de onderdelen Constructie en Beeldkwaliteit. vergroot, betekent dat dat voorwerpen op 1000 meter afstand voor het oog zeven keer dichterbij worden gehaald. Voor de watersport is een dergelijke vergrotingsfactor gunstig, omdat je de kijker dan nog goed met de P r a k t i j k te s t hand kunt stilhouden. Bij een kijker die tien keer ver- Met de theorie achter de verrekijker is gemakkelijk een groot, is dat op een bewegend schip vrijwel ondoenlijk. lijvig boek te vullen. Het deze keer uit tien personen be- Je ziet dan alles wel heel dichtbij, maar tegelijkertijd staande lezerspanel heeft de theorie echter goeddeels ook sterk bewegend. Voor de diameter van de lenzen gelaten voor wat zij was en de kijkers uitsluitend beoor- geldt eigenlijk hetzelfde: bij mm heb je in het sche- deeld op hoe zij in de praktijk werden ervaren: hoe is de mer genoeg licht, zonder dat het beeld in de volle zon kijker geconstrueerd, is hij niet te zwaar en ligt hij lekker ondraaglijk wordt voor de ogen. in de hand, laat de kijker zich gemakkelijk bedienen voor Een andere waarde die belangrijk is bij verrekijkers is wat bijvoorbeeld het scherpstellen betreft, is het beeld het gezichtsveld. Hiermee wordt de terreinbreedte weer- helder en zijn details goed zichtbaar, is de kijker geschikt gegeven die u kunt overzien op 1000 meter afstand. Die voor brildragers en hoe zit het met de prijs/kwaliteits- varieerde bij de geteste kijkers van 114 meter voor de verhouding? Voor elk van deze onderdelen kon per kij- Bynolt Seabird tot 132 meter voor de Talamex. ker een cijfer toegekend worden, varierend van 1 tot 10. Alle kijkers zijn stof- en waterdicht en om die reden met Dat leverde uiteindelijk 420 cijfers op voor in totaal zes gas gevuld. Het gebruikte gas bedoeld om overdruk op verschillende testonderdelen. De kijker met de hoogste te bouwen is in alle gevallen stikstof. gemiddelde totaalscore eindigde als testwinnaar. Coating en k om pa s W e i n i g ve r sc h i l Alle kijkers uit de test zijn voorzien van een coating, om De test leverde uiteindelijk hoge cijfers op voor de alle de optische kwaliteit van de lenzen te verbeteren en on- kijkers, met in de einduitslag slechts een halve punt ver- gewenste reflecties zoveel mogelijk weg te nemen. Zo n schil tussen de als eerste en als laatste geïndigde test- coating kan in bepaalde gevallen echter de weergave van deelnemer. Op de testonderdelen Handelbaarheid & de kleuren beïnvloeden. En een kijker waarmee je groen gewicht en Prijs/kwaliteitverhouding waren de verschil- en rood niet goed kunt onderscheiden, is voor de water- len het grootst. Opmerkelijk daarbij is dat de twee kijkers sport minder geschikt. die uiteindelijk het hoogst scoorden in het eindklasse- Dat de meeste watersportkijkers worden geleverd met ment, juist op het onderdeel Prijs/kwaliteitverhouding een ingebouwd kompas, is een gegeven waar veel motor- behoorlijk achterbleven bij de rest van het deelnemers- bootschippers in de praktijk weinig gebruik van zullen veld. Vast staat in ieder geval, dat een bootbezitter niet maken. Toch kan zo n kompas handig zijn als je wilt aan- per se 999 of 539 euro hoeft uit te geven voor een prima geven op hoeveel graden je een schip of een boei hebt verrekijker, want zelfs de twee goedkoopste kwamen met waargenomen, bij het doorgeven van de kijker aan een gemiddeld een,5 en een,4 als eindcijfer heel behoor- meevaarder. lijk uit de test. JUNI 2010 61
lezerstest Verrekijkers Uitslagen verrekijkert e s t Constructie 3. Plastimo 53260 8,3 8,2 5. Bynolyt Sea Ranger 3 3. Bynolyt Sea Ranger 3,8 4.,. Bynolyt Sea Bird,3 Prijs/kwaliteit v erho uding Beeldkwaliteit,3 Talamex 9510019 Handelbaarheid en gewicht, Talamex 9510019 Bynolyt Sea Bird,8 8,3 1. Bynolyt Sea Ranger 3 8,1 8,0 2. Plastimo 53260,9,8 3.,8 4. Bynolyt Sea Bird,5 3. Bynolyt Sea Ranger 3, Steiner Navigator 3. Bynolyt Sea Bird,6 4. Bynolyt Sea Ranger 3,3 5. Talamex 9510019, 5. Talamex 9510019,4 6. Bynolyt Sea Bird,3 6. Steiner Navigator,3,1. Steiner Commander Pro 6,5. Plastimo 53260 Over All-klassement Bedieningsgemak 6,6 8,2. Talamex 9510019 6,5 8,0 Steiner Navigator 3. Bynolyt Sea Bird,9 3. Bynolyt Sea Ranger 3 4. Bynolyt Sea Ranger 3,8 5., 5. Bynolyt Sea Bird,5,,4,5. Talamex 9510019,3 Vergroting, gezichtveld en scherpstellen 8,1,9. Talamex 9510019,8, Steiner Navigator: Top k i j k e r v o o r b i j n a d e he l f t va n h e t g e l d 1125 gram daarmee door de panelleden zo op het eerste gezicht hoger te zijn ingeschat dan door de fabrikant zelf. Tien ar is voor een kijker van dik 0 euro in ieder geval niet opvallend royaal; Bynolyt geeft bijvoorbeeld 25 ar garantie voor de slechts 169 euro kostende Sea Bird. Dat alles mt niet weg, dat de Steiner Navigator uiteinde- lijk op een gedeelde eerste plaats werd gezet, met zeer hoge 51 / 18, cijfers voor degelijkheid, bedieningsgemak en beeldkwaliteit. (2 meter) 118,0 Reactie Dekker Wat ersport 10 ar Als je een echte verrekijker zoekt dan koop je een Steiner! Alles 539,- is net even beter en degelijker. Vooral de helderheid van de verrekijker is super. Een terechte winnaar. Een gedeelde eerste plaats voor de Steiner Navigator, die uiteindelijk alleen de uit dezelfde fabriek afkomstige Steiner Commander Pro voor zich moest dulden. De Navigator scoorde op vier van de zes testonderdelen een fractie minder dan de Commander Pro, maar deed het op het onderdeel Prijs/kwaliteitverhouding daarentegen een stuk beter. En dat leverde de Navigator uiteindelijk een dik verdiende gedeelde eerste plaats op. Opmerkelijk genoeg scoorde de Navigator op het onderdeel Constructie met een 8,2 slechts 0,1 punt lager dan de Commander Pro, terwijl de fabrikant op deze goedkopere Steiner slechts tien in plaats van dertig ar garantie geeft. De te verwachten levensduur van deze kijker lijkt 62 w w w. m o t o r b o o t. c o m
Steiner Comm a n d e r P r o : d e Al l e r b e s t e 1145 gram kelijk bedienen en een perfecte beeldkwaliteit, zo luidde kort samengevat het oordeel van de pannelleden. Over de exacte weging van de prijs/kwaliteitverhouding waren de panelleden het overigens niet helemaal eens. Duur maar goed, oordeelde de een; goed maar duur, noteerde een ander. Het is kennelijk maar net hoe je het bekijkt. Een feit is in ieder geval, dat deze kijker binnen het deelnemersveld de absolute top met verve 51 / 18, wist te vertegenwoordigen. (10 meter) 130,0 30 ar 999,- Goed maar duur, dat hoor ik meer. De Commander Pro is tot in elk detail perfect. Super helder, gemakkelijk te verstellen. De speciale oogkappen worden vaak gewaardeerd. De prijs is De beste kijker op alle testonderdelen, met uitzondering van het onderdeel Prijs/kwaliteitver- inderdaad aan de hoge kant. Verder helemaal niets op aan houding. Wie er een kleine duizend euro voor over heeft, koopt met deze kijker een absolute te merken. topper waar de Duitse fabrikant maar liefst 30 ar garantie op geeft. Het is tijdens de test niet uitgeprobeerd, maar de meeste panelleden waren er van overtuigd dat deze oerdegelijke kijker best een stootje zou kunnen lijden. De Steiner Commander Pro scoorde als enige van de geteste kijker een acht of hoger op vier van de zes testonderdelen, waaronder een 8,3 voor zowel de constructie als voor de beeldkwaliteit. Degelijk, ligt lekker in de hand, laat zich heel gemak- B ynolyt S ea R a n g e r 3 : b e s t e pr i j s / k wa l i t e i t- v e rho u d i n g 11 gram redelijk breed gezichtveld: 126 meter op een afstand van 1000 meter. Daarbij lag deze forse kijker volgens de meeste panel- leden lekker in de hand, met een goede grip. Als minpuntje werd genoteerd dat de beschermkapjes van de objectieven een beetje in de weg zitten, door de manier waarop ze (om te voor- komen dat ze kwijtraken) aan de kijker zijn vastgemaakt. Maar dat is een euvel waar meer kijkers last van bleken te hebben. 51 / 18, 126,0 De best verkochte verrekijker van de afgelopen ren is de 25 ar Searanger 3. De prijs/kwaliteit-verhouding is helemaal goed. 22,- De meeste consumenten kopen nu eenmaal gewoon geen verrekijker van 0 euro of meer. Naast de gunstige prijs is het grote oculair het grote voordeel van deze kijker. Met een 8,1 op het onderdeel Prijs/kwaliteit-verhouding bood de Bynolyt Sea Ranger 3 volgens het lezerspanel van alle testdeelnemers veruit de meeste waar voor zijn geld. En dat was niet alleen vanwege de royale garantietermijn van 25 ar, die Bynolyt standaard meegeeft voor al haar modellen vanaf 1 euro. Hoewel de Sea Ranger 3 op geen van de overige testonderdelen een eerste plaats wist te bemachtigen, scoorde de kijker met een gemiddelde van, als eindcijfer namelijk heel behoorlijk: drie keer een,8 voor Constructie, Bedieningsgemak en Beeldkwaliteit en een keurige, voor Vergroting, gezichtsveld en scherpstelbereik (,). De kijker stelt scherp vanaf 10 meter en heeft een JUNI 2010 63
lezerstest Verrekijkers Bynolyt S ea R anger 4 : D i g i ta a l k o mpa s 11 gram over all-klassement uiteindelijk één plaats hoger dan de Sea Ranger 4. Eigenlijk zou je dat andersom verwachten, omdat de Sea Ranger 4 als opvolger geldt van de Sea Ranger 3 en de flink hogere prijs een beter product doet vermoeden. De meest opvallende wijziging aan de Sea Ranger 4 ten opzichte van de Sea Ranger 3 is de iets minder rechthoekige vormgeving. De digitaal voordelen daarvan kwamen in de test niet echt naar voren; 51 / 18, beide kijkers kregen van het panel een,3 voor Handelbaar- heid en gewicht. 126,0 25 ar Reactie Dekker Wat ersport 349,- Ik verwacht dat deze het stokje van de Sea Ranger 3 als beste verkochte verrekijker wel gaat overnemen. De Sea Ranger 4 is weer een verbeterde versie van de 3. En net in prijs verlaagd. De Sea Ranger 4 heeft een digitaal kompas, terwijl de Sea Ranger 3 een analoog De consument gaat al op allerlei manieren digitaal en kan nu kompas heeft. Voor het overige hebben beide kijkers exact dezelfde specificaties. Wat dat betreft dus ook digitaal gaan met deze verrekijker! is het opmerkelijk, dat de Sea Ranger 4 op het onderdeel Vergroting, gezichtsveld en scherpstelbereik 0,1 punt hoger scoorde dan de Sea Ranger 3. Dat moet haast wel een gevoelskwestie zijn geweest. Op de onderdelen Constructie en Bedieningsgemak scoorde de Sea Ranger 3 juist weer 0,1 punt beter, terwijl de beide kijkers hetzelfde rapportcijfer kregen Beeldkwaliteit : een,8. Vanwege de iets gustiger prijs/kwaliteitverhouding eindigde de Sea Ranger 3 in het Plastimo 53260: Vee l k i j k e r v o o r w e i n i g g e l d 1380 gram scoorde met een,8 daarentegen weer wél opvallend goed op het onderdeel Vergroting, gezichtsveld en scherpstelbereik. Alleen de beide Steiners (respectievelijk drie en zes keer zo duur als de Plastimo) deden het op dit onderdeel iets beter. Over de afwerking van de Plastimo waren niet alle panelleden even tevreden. Samen met de Talamex eindigde de Plastimo analoog op dit onderdeel op een gedeelde zesde plaats, met overigens 51 / 18, nog altijd een keurige,3 als gemiddeld rapportcijfer. (1 meter) 131,0 5 ar 169,- Reactie Dekker Wat ersport Deze Plastimo is een goede compacte verrekijker voor een scherpe prijs. De verrekijker lijkt een broertje of zusje te hebben in de vorm van de Talamex, die ook aan de test van het Met een,9 als rapportcijfer voor het onderdeel Prijs/kwaliteitverhouding bood de Plastimo lezerspanel deelnam. Het enige verschil is de coating. De 53260 volgens de leden van het lezerspanel veel kijker voor weinig geld. Alleen de Bynolyt Sea Plastimo heeft een opvallende rode coating en dat geeft hem Ranger 3 scoorde op dit onderdeel beter. meer reflectie in plaats van extra lichtopbrengst. De Plastimo was niet de grootste kijker uit het deelnemersveld, maar met een gewicht van 1380 gram wel veruit de zwaarste. Té zwaar, oordeelde een aantal panelleden en dat kwam de score voor wat betreft Handelbaarheid en gewicht uiteindelijk niet ten goede; de kijker moest hier genoegen nemen met een 6,6 als rapportcijfer en een zesde plaats op dit onderdeel. De Plastimo 64 w w w. m o t o r b o o t. c o m
B ynolyt S ea B ir d : v e r u i t d e l icht s t e 865 gram die handmatig moest worden scherpgesteld, wat in de praktijk overigens weinig problemen opleverde. Meer moeite hadden de panelleden met het aflezen van het kompas, terwijl een aantal handmatig brildragers ondanks de juist voor hen aangebrachte draai- knoppen op de occulairen niet helemaal tevreden was over de beeldkwaliteit als men met de bril op door de kijker keek. 51 / 18, 114,0 De Bynolyt Sea Bird is een goede lichte en compacte verrekij- 25 ar ker. In plaats van rubberen doppen heeft deze draaibare plas- 169,- tic doppen, om het brildragers gemakkelijk te maken. Zelf vind ik dit lekker werken, het testpanel had er wat moeite mee. Met een,5 als eindcijfer scoorde de goedkoopste van de drie aan de test deelnemende Bynolyt-kijkers zeker niet slecht, ook al moest deze kijker haar twee duurdere broers uiteindelijk voor zich dulden. Samen met de Plastimo 53260 was de Bynolyt Sea Bird de goedkoopste kijker uit de test en van alle kijkers met een gewicht van slechts 865 gram bovendien veruit de lichtste. De kijker kreeg met een,6 dan ook een relatief hoog cijfer voor Handelbaarheid en gewicht ; alleen de beide Steiners scoorden op dit onderdeel een fractie beter. Daar staat tegenover dat de Sea Bird van alle kijkers het kleinste gezichtsveld had: 114 meter op een afstand van een kilometer. Bovendien was het de enige kijker Talamex 951001 9 : h e t g r o o t s t e g e z ich t s v e l d 1320 gram als rapportcijfer daarentegen weer tweetiende punt hoger dan de Plastimo. Voor Constructie scoorde de Talamex net als de Plastimo een,3 met ook in dit geval de aantekening dat de afwerking iets beter zou kunnen. Alles bij elkaar opgeteld scoorde de Talamex in het over all- klassement uiteindelijk 0,1 punt lager dan de Plastimo, met analoog als gemiddeld eindcijfer een zeker niet onverdienstelijke,3. 51 / 18, 132,0 5 ar De Talamex is het zusje van de Plastimo en waarschijnlijk uit 199,- dezelfde Chinese fabriek afkomstig. Beide zijn robuuste verre- kijkers. In de test eindigde de Talamex uiteindelijk als laatste, maar een,3 als eindcijfer is absoluut niet slecht te noemen. Zo op het eerste gezicht lijken de Talamex 9510019 en de Platimo 53260 op de kleur en het merklogo na regelrechte kopieën van elkaar. Toch biedt de specificatielijst een paar kleine verschillen: de Talamex is 60 gram lichter en heeft een íets groter gezichtsveld. Sterker nog: met een opgegeven gezichtsveld van 132 meter op een afstand van 1 kilometer bood de Talamex op papier van alle testdeelnemers de ruimste blik op het water. In de praktijk kwam dat verschil er overigens niet echt uit. Op het onderdeel Vergroting, gezichtsveld en scherpstelbereik scoorde de Talamex zelfs een fractie minder dan de Plastimo. Op het onderdeel Beeldkwaliteit scoorde de Talamex met een fraaie, JUNI 2010 65