Fotografie
OPDRACHTKAART AV-01-01-01 Het ontstaan van fotografie Voorkennis: Geen Intro: Mensen proberen de dingen die ze zien vast te leggen. Deze behoefte heeft onder andere gezorgd voor het ontstaan van de fotografie. Door middel van deze opdracht maak je kennis met het ontstaan en de ontwikkeling van fotografie. Doelen: Als je deze opdracht hebt uitgevoerd, heb je de volgende doelen bereikt: Je kent de globale geschiedenis van de fotografie. Je kunt onderscheid maken tussen de stijlen binnen deze geschiedenis. Je kunt onderscheid maken tussen diverse soorten foto s. Je kunt een omschrijving geven van diverse soorten foto s. Activiteiten: Reserveer eventueel een computer met printer en internetverbinding. Lees de tekst Het ontstaan van fotografie. Voer de bijgeleverde opdrachten uit. Vul de checklist in. Vul het evaluatieformulier in. Tijd: Voor deze opdracht krijg je 3 lesuren: Theorie 1 lesuur. Praktijk 2 lesuren. Materiaal: Computer met internetverbinding. Schrijfpapier of printer met printpapier. Fotoboeken of tijdschriften. Beoordeling: De docent beoordeelt op zelfstandigheid, volledigheid en zorgvuldigheid m.b.t. de uitvoering van de opdrachten.
AV-01-01-02 Het ontstaan van fotografie Mensen proberen de dingen die ze zien vast te leggen. Ze proberen de werkelijkheid na te bootsen, en in beelden om te zetten. Deze behoefte heeft ervoor gezorgd dat in 1839 de fotografie ontstond. De fotografische beelden waren veel realistischer dan de tekeningen en schilderijen die daarvóór werden gemaakt. Dit was in vele opzichten een vooruitgang. De allereerste fotografen hadden een manier ontdekt om beelden vast te leggen met behulp van licht. Ze gebruikten hiervoor een camera obscura. Een camera obscura is een donkere kamer, oftewel een lichtdicht kastje, met aan de voorkant een klein gaatje. Het licht dat op een voorwerp valt, wordt in rechte lijnen weerkaatst en gaat vervolgens door het gaatje. Hierdoor wordt het beeld op de achterwand van het kastje zichtbaar. Spiegels met een geheugen Door een lichtgevoelige plaat tegen de achterwand te plaatsen, werd het mogelijk om de beelden vast te leggen. Deze lichtgevoelige plaatjes waren een uitvinding van de fotograaf Daguerre. Hij noemde ze Spiegels met een geheugen, omdat ze letterlijk een spiegelbeeld lieten zien van de werkelijkheid. Hierdoor werd het mogelijk om realistische portretten te maken. Omdat deze portretten heel kostbaar waren, lieten vooral rijke mensen zich fotograferen. Deze foto s toonden dan ook maar één kant van de werkelijkheid, namelijk die van de rijke mensen.
AV-01-01-03 De belichtingstijden waren érg lang, soms wel 10 à 15 minuten. Omdat men lang moest stilzitten, werd het hoofd meestal in een klem geplaatst. Daardoor zagen de portretten er vaak star en levenloos uit. Zonnebeelden Door de uitvinding van Fox Talbot werd het fotograferen een beetje makkelijker. Dit waren papieren foto s die een kortere belichtingstijd nodig hadden. Hij noemde zijn foto s zonnebeelden. Vanaf nu werd het mogelijk om levendige portretten te maken, die veel meer een impressie gaven van de werkelijkheid. Dit was vooral heel interessant voor kunstenaars, omdat zij nu de kans kregen om hun persoonlijke visie vast te leggen. Dankzij het flitslicht werd het mogelijk om echte snap shots te maken. Jacob Riis was één van de eerste fotografen die flitslicht gebruikte. Daardoor kon hij met heel weinig licht tóch fotograferen. In 1890 gaf hij een belangrijk boek uit. Dit fotoboek liet namelijk de andere kant van de werkelijkheid zien. Hierin werd de armoede in de sloppenwijken van New York getoond. Hij wilde met behulp van deze fotoserie de leefsituatie van deze mensen verbeteren.
AV-01-01-04 Zijn visie en zijn foto s zorgden voor een belangrijke verandering binnen de fotografie. Steeds meer fotografen gooiden de oude gewoontes overboord. Ze zochten naar nieuwe vormen om een andere kijk op de werkelijkheid te laten zien. Moderne fotografie In eerste instantie werden er vooral veel foto s gemaakt van mensen in hun omgeving. Deze foto s waren niet in scène gezet. Ze lieten bijvoorbeeld het dagelijkse leven van arbeiders en arme mensen zien. Maar er waren ook fotografen die heel bewust voor een andere richting kozen. Zo onstonden er rond 1900 een aantal nieuwe stromingen, zoals het Picturalisme, het Modernisme en de Straight Photography.
AV-01-01-05 Picturalisme Deze groep fotografen kwam in opstand tegen de gevestigde fotografie. Zij zagen zichzelf meer als kunstenaars en dit kwam ook duidelijk naar voren in hun werk. Ze werden geïnspireerd door klassieke schilders en kozen daarom voor een schilderachtige benadering. Ze maakten geen scherpe realistische beelden, maar beelden met een zachte natuurlijke uitstraling. Sommige delen van de foto s waren zelfs bewust onscherp, omdat niets in de natuur scherpe omtreklijnen heeft. Ook wilden ze de mensen op de foto s laten samenvloeien met hun omgeving, omdat ze vonden dat deze onlosmakelijk bij elkaar hoorden. Op deze manier wilden ze de charme en het mysterie van de natuur laten zien. Fotografen zoals Edward Steichen, Alfred Stieglitz en Gertrude Käsebier waren belangrijke mensen binnen deze stroming. Modernisme Deze groep beschouwde de fotografie meer als een grafische techniek. Ze wilden vooral ideeën fotograferen, in plaats van de zichtbare werkelijkheid. Door te experimenteren met verschillende vormen en materialen ontstonden er abstracte beelden.
AV-01-01-06 Kunstenaars zoals Man Ray en Moholy Nagy maakten zelfs foto s zonder camera, door voorwerpen direct op het fotopapier te leggen. Ze hielden zich ook bezig met fotomontages. Door stukken van verschillende foto s te combineren, maakten ze een geheel nieuw beeld. Straight Photography Deze groep hield zich vooral bezig met het fotograferen van close-up s. Door alledaagse voorwerpen en lichamen van heel dichtbij te fotograferen, ontstond er een abstract vormenspel. Ze wilden met deze beelden de essentie van schoonheid laten zien. Paul Strand en Edward Weston maakten bijvoorbeeld extreme close-ups van schelpen en paprika s, die daardoor bijna een erotische uitstraling kregen. Als reactie hierop, gingen een aantal fotografen letterlijk en figuurlijk meer afstand nemen van hun onderwerp. Maar ze wilden het persoonlijke karakter in de foto s niet verliezen. De werkelijkheid werd in zijn totaliteit getoond, maar dan wel gezien door hún ogen. Zo onstond er rond 1920 de reportage-fotografie.
AV-01-01-07 Reportage-fotografie Fotografen als Dorothea Lange en Henri Cartier Bresson gingen zich richten op reportages. Ze wilden het leven van de mens in een soort fotografisch dagboek vastleggen. De omgeving speelde hierbij een belangrijke rol, omdat deze het persoonlijke karakter zeker zo goed verbeeldde als de mens zelf. De reportages van de kunstenaar Rodchenko lieten ook heel duidelijk de gewone mensen in hun dagelijkse omgeving zien. Vreemde standpunten en invalshoeken benadrukten zijn persoonlijke visie. Hedendaagse Fotografie Na de Tweede Wereldoorlog wilden de fotografen meer als individu naar voren treden. Ze wilden niet meer bij een bepaalde stroming horen, maar zelf een eigen herkenbare stijl ontwikkelen. Ook de techniek stond niet stil. De doorbraak van de kleurenfotografie zorgde voor een belangrijke verandering. En er kwamen nieuwe camera s op de markt, die door iedereen eenvoudig te bedienen waren. Het werd dus nog veel makkelijker om te fotograferen. Na deze tijd ging het allemaal heel snel. Tegenwoordig is fotografie niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Overal om je heen zie je foto s; in reclamefolders, op cd-hoesjes en op het internet. Alles kan en alles mag. Er zijn veel verschillende stijlen en technieken, die door elkaar worden gebruikt. Toch zijn er nog genoeg fotografen die opvallen door hun persoonlijke visie en stijl. Nederlandse fotografen zoals Erwin Olaf, Paul Huf, Patricia Steur en Anton Corbijn zijn wereldberoemd geworden door hun eigen herkenbare stijlen. Zo heeft Erwin Olaf veel bekendheid gekregen door zijn opvallende fotoseries. Bovenaan de volgende bladzijde staan een aantal voorbeelden van zijn werk.
AV-01-01-08 Ook Anton Corbijn is wereldberoemd geworden met zijn herkenbare foto s van filmsterren en beroemde muzikanten. Zo heeft hij veel foto s gemaakt van U2, The Red Hot Chilli Peppers en andere bekende bands. Erwin Olaf en Anton Corbijn maken ook videoclips. Dit komt omdat fotografie veel overeenkomsten heeft met video. Beide media laten met behulp van licht een beeld van de werkelijkheid zien. Daarbij speelt de compositie van het beeld natuurlijk een heel belangrijke rol. Het grote verschil is dat fotografie stilstaande beelden laat zien, en dat video bestaat uit bewegende beelden.
PRAKTIJKOPDRACHT AV-01-01-09 Wat ga je doen: Beantwoord de onderstaande vragen zo volledig en duidelijk mogelijk. Tip: Bepaalde beelden kun je opzoeken met behulp van internet, mediatheek of bibliotheek. Kies 1 foto uit het theoriegedeelte, die indruk op je heeft gemaakt. Omschrijf ook waarom deze foto indruk heeft gemaakt. Zoek zelf 5 foto s die je heel erg mooi vindt. Kies hieruit 1 foto en omschrijf waarom je deze foto zo mooi vindt. Zoek ook 5 foto s die je lelijk vindt. Kies hieruit 1 foto en omschrijf waarom je deze foto zo lelijk vindt. Voeg de foto s en de omschrijvingen die bij elkaar horen samen. Stop alle foto s en notities in je presentatiemap en presenteer deze aan je docent. Aantekeningen
Checklist AV-01-01-10 Leerling Docent Heb je 1 foto uit het theoriegedeelte gekozen? O O Heb je zelf 10 foto s opgezocht? O O Heb je bij 2 foto s een omschrijving gegeven? O O Heb je de foto s en de omschrijvingen goed bij elkaar gevoegd? O O Heb je de foto s en omschrijvingen bij je docent ingeleverd? O O
Evaluatie AV-01-01-11 Praktijkopdracht: 1. Wat vond je leuk aan deze opdracht? 2. Wat vond je moeilijk aan de opdracht? 3. Wat zou je de volgende keer anders doen? 4. Had je voldoende tijd voor de opdracht? 5. Geef jezelf een beoordeling voor de opdracht. OZeer onvoldoende, omdat: OOnvoldoende, omdat: OMatig, omdat: OVoldoende, omdat: OGoed, omdat: OZeer goed, omdat: 6. Heb je nog andere op-/ of aanmerkingen?