GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente 's-gravenhage. Nr. 174222 12 december 2016 VASTSTELLING BEKOSTIGINGSPLAFOND, PROGRAMMA ONDERWIJSHUISHUISVESTING 2017, OVERZICHT 2017 EN PROGRAMMA BOUWVOORBEREIDING 2017 HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Overwegende dat: -het bepaalde in de artikelen 93, 95 en 96 van de Wet op het primair onderwijs (WPO), de artikelen 91, 93 en 94 van de Wet op de expertisecentra (WEC) en de artikelen 76d, 76f en 76g van de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO). Besluit: I. Onder verwijzing naar artikel 4.1, respectievelijk artikel 8.3, van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Den Haag 2015 (verder: de Verordening) voor voorzieningen in de huisvesting respectievelijk bouwvoorbereiding voor het jaar 2017, conform bijgaande toelichting, een bekostigingsplafond vast te stellen ten bedrage van 36 miljoen, waarvan: - 27,3 miljoen ten behoeve van voorzieningen in de huisvesting als bedoeld in artikel 1.2 van de Verordening (investeringsdeel) en - 8,5 miljoen ten behoeve van voorzieningen in de huisvesting als bedoeld in artikel 1.2 van de Verordening (exploitatiedeel) en - 0,2 miljoen ten behoeve van de bekostiging van bouwvoorbereiding als bedoeld in artikel 1.3 van de Verordening. II. III. IV. De op basis van artikel 2.1, eerste lid, van de Verordening aangevraagde voorzieningen, voor zover zij zijn vermeld in bijlage 1 overeenkomstig de aangegeven omvang en voorwaarden goed te keuren en op te nemen op het Programma onderwijshuisvesting 2017. Met inachtneming van het gestelde in artikel 99, eerste lid, van de WPO, artikel 97, eerste lid, van de WEC en artikel 76j, eerste lid, van de WVO, dat de bekostiging van een voorziening die is opgenomen op het Programma onderwijshuisvesting 2017 (bijlage 1) daadwerkelijk een aanvang kan nemen met ingang van 1 februari 2017. De op basis van artikel 2.1, eerste lid, van de Verordening aangevraagde voorzieningen, voor zover zij zijn vermeld in bijlage 2 af te wijzen en op te nemen op het Overzicht 2017. V. De op basis van artikel 8.1, eerste lid, van de Verordening aangevraagde bekostiging van bouwvoorbereiding voor het jaar 2017, zoals vermeld in bijlage 3 op het Programma bouwvoorbereiding 2017 toe te kennen respectievelijk af te wijzen. VI. Het budget voor voorzieningen in de huisvesting en bouwvoorbereiding voor het kalenderjaar 2017 ten laste van het Meerjaren Investeringsplan 2017-2020 vast te stellen op 27,3 miljoen en het Investeringsplan 2017-2020 (bijlage 5) bij de eerstvolgende wijziging hierop budgettair neutraal aan te passen. Hiervoor is dekking aanwezig binnen het Meerjaren Investeringsplan 2017-2020 voor een bedrag van 27,5 miljoen inclusief de bijbehorende kapitaallasten, zoals door de gemeenteraad is vastgesteld op 4 november 2016 (RIS 294957). Het restant ad 0,2 miljoen van de door de raad beschikbaar gestelde middelen voor de bekostiging van onderwijshuisvesting in het MIP 2017-2020 zal worden aangewend voor het Programma huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen 2017 (zie BOW/2016.356). VII. Kennis te nemen van het Indicatief Meerjaren Investeringsplan Onderwijshuisvesting 2018-2021 (IMIP) volgens bijlage 4. 1
VIII. Het budget voor voorzieningen in de huisvesting voor het programma onderwijshuisvesting 2017 ten laste van de exploitatiebegroting 2017 vast te stellen op 8,0 mln. Hiervoor is voor 8,5 miljoen dekking aanwezig binnen de exploitatiebegroting 2017 voor onderwijshuisvesting. Het restant ad 0,5 miljoen zal worden aangewend voor het exploitatie deel van het Programma huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen 2017 (zie BOW/2016.356). IX. Dit besluit treedt in werking op de dag na bekendmaking in het gemeenteblad. Den Haag, 6 december 2016 Toelichting 1. Inleiding Schoolbesturen hebben op grond van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Den Haag 2015 (hierna: de Verordening) jaarlijks de gelegenheid voor 1 februari bij het college aanvragen voor voorzieningen in de huisvesting in te dienen, waarvan de uitvoering in het daaropvolgende jaar dient aan te vangen. Bekostiging van toegekende voorzieningen geschiedt vanuit de algemene middelen van de gemeente. Aanvragen voor voorzieningen in de huisvesting die in behandeling zijn genomen, worden beoordeeld en getoetst aan de in de Verordening opgenomen criteria, zoals noodzaak en omvang van de aangevraagde voorziening. Voorzieningen die na beoordeling en toetsing van een positief (bekostigings-) advies worden voorzien zijn opgenomen op het jaarlijks vast te stellen "Programma onderwijshuisvesting" (bijlage 1). Aanvragen die op grond van de Verordening niet voor vergoeding in aanmerking komen, zijn opgenomen op het "Overzicht" (bijlage 2). Aanvragen voor bekostiging van bouwvoorbereiding zijn opgenomen op het Programma bouwvoorbereiding (bijlage 3). 2. Programma onderwijshuisvesting 2017 Juridisch is het programma onderwijshuisvesting een bundel van beschikkingen, waarop titel 4.2 Subsidies van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing is. Met opname van een voorziening in de huisvesting op het Programma ontstaat een financiële aanspraak van het betrokken schoolbestuur op de gemeente. Toetsing en beoordeling van de ingediende aanvragen voor voorzieningen in de huisvesting en het daarover gevoerde overleg met de schoolbesturen resulteren in het door het college vastgestelde Programma onderwijshuisvesting 2017. De gemeente kan op grond van de wet en de Verordening een voorziening deels of geheel anders toekennen dan door een schoolbestuur is aangevraagd. Deze aanvragen zijn gekenmerkt door de toevoeging Pr/Ov op zowel het Programma onderwijshuisvesting 2017 (toekenning) als het Overzicht 2017 (afwijzing). Met het toekennen van een andere voorziening dan is gevraagd, wordt bereikt dat enerzijds de beschikbare onderwijshuisvesting in de stad zo efficiënt mogelijk wordt gebruikt en anderzijds de beschikbare middelen zo effectief mogelijk worden ingezet. De bedragen die achter de toegekende voorzieningen staan vermeld, zijn normbedragen indien de toegekende voorziening betrekking heeft op (vervangende) bouw, uitbreiding, eerste aanschaf van onderwijsleerpakket en/of meubilair of huur sportterrein in het voortgezet onderwijs. Betreft de toegekende voorziening sloop of ingebruikname dan is sprake van een geraamd bedrag. In het laatste geval wordt de vergoeding gebaseerd op de feitelijke kosten, zoals deze blijken uit door de schoolbesturen te overleggen offertes of, indien van toepassing, uit de resultaten van een aanbesteding. De bekostiging van de toegekende voorzieningen kan vanaf 1 februari 2017 een aanvang nemen, mits de wettelijk voorgeschreven toetsing aan nieuwe feiten en omstandigheden waarin de school verkeert, heeft plaatsgevonden en een algemene uitvoeringsbeschikking door de gemeente is afgegeven. 2
Het betrokken schoolbestuur is opdrachtgever voor de tot stand te brengen voorzieningen en draagt de financiële gevolgen voor onderhoud en exploitatie. Na de wettelijk voorgeschreven toetsing aan nieuwe feiten en omstandigheden van de voorzieningen die op het Programma zijn opgenomen, wordt het subsidiebedrag definitief toegekend. De schoolbesturen zijn vervolgens gehouden voor 1 oktober van het programmajaar de opdrachten te verstrekken. Bekostiging door de gemeente vindt plaats aan de hand van de door de schoolbesturen in te zenden facturen met betalingsbewijzen, waaruit blijkt dat de prestatie geleverd is. Hierbij moet worden aangetekend dat bij de uitvoering van de projecten er sprake kan zijn van niet vooraf te voorziene vertraging als gevolg van bezwaarprocedures, eventuele faillissementen van aannemers/onderaannemers, wijzigende omstandigheden etc. Op het Programma onderwijshuisvesting 2017 zijn de volgende omvangrijke bouwprojecten en uitbreidingen opgenomen: - vervangende bouw ten behoeve van 22 groepen, 2 speellokalen en een gymnastiekzaal voor basisschool De Oase op de locatie Donker Curtiusstraat, in combinatie met de Pastoor van Arsschool en de Hofstad MAVO; - vervangende bouw van 4271 m2 en gymnastiekzaal voor de Hofstad MAVO op de locatie Donker Curtiusstraat, in combinatie met de Pastor van Arsschool en De Oase ; - vervangende bouw van 4952 m2, twee gymnastiekzalen en revitalisering van het monumentale deel (801 m2) voor Het Vrijzinnig Christelijk Lyceum op de locatie Van Stolkweg 35; - tijdelijke basisschool voor 12 groepen en een gymnastiekzaal voor de wijk Vroondaal op een locatie aan de Madepolderweg voor een te verhuizen basisschool uit Loosduinen. In verband met de fasering van de budgettaire ruimte wordt de school voor speciaal basisonderwijs Pastoor van Arsschool op het programma voor 2018 opgenomen. 3. Overzicht 2017 Het Overzicht 2017 (bijlage 2) bevat de afgewezen aanvragen voor voorzieningen in de huisvesting. De meeste aanvragen zijn op het Overzicht geplaatst op grond van "geen noodzaak", dat wil zeggen dat niet voldaan is aan het in de Verordening aangegeven noodzakelijkheidscriterium voor toekenning van een gevraagde voorziening. Indien een aanvraag wordt afgewezen op grond van het criterium niet haalbaar in 2017, dan wil dat zeggen dat redelijkerwijs niet kan worden verwacht dat met de aangevraagde voorziening in 2017 een aanvang kan worden gemaakt, of dat de voorziening in 2017 kan worden gerealiseerd. Wettelijk is het niet toegestaan in dergelijke gevallen een voorziening op het Programma onderwijshuisvesting voor het desbetreffende kalenderjaar op te nemen. 4. Bekostiging van bouwvoorbereiding 2017 Voorafgaand aan het opnemen van een aangevraagde voorziening voor bekostiging van nieuwbouw op het Programma onderwijshuisvesting biedt de Verordening schoolbesturen de mogelijkheid een aanvraag in te dienen ter bekostiging van de kosten van bouwvoorbereiding. Daarbij moet gedacht worden aan te vergoeden kosten van architecten en adviseurs. De bekostiging van de kosten van bouwvoorbereiding is bedoeld om een bouwplan zo ver voor te bereiden dat het jaar van uitvoering zo goed mogelijk kan worden ingepland en een definitief ontwerp kan worden gemaakt voor het kunnen indienen van een aanvraag. Een toegekend bedrag voor de bekostiging van de kosten van bouwvoorbereiding wordt te zijner tijd in mindering gebracht op een eventueel toe te kennen bekostiging van de stichtingskosten van nieuwbouw (exclusief grond). 3
Voor de volgende projecten is bekostiging van bouwvoorbereiding opgenomen op het Programma bouwvoorbereiding 2017 (bijlage 3): - vervangende bouw voor 17 groepen en een gymnastieklokaal voor de Helen Parkhurst Daltonbasisschool op de locatie Baambruggestraat 2 en 4; - uitbreiding en vervangende bouw voor 16 groepen en een gymnastieklokaal voor de Galvanibasisschool op de locatie Galvanistraat 43. 5. Integrale Huisvestingsplan nen Onderwijs (IHP) en Indicatief Meerjaren Investeringsplan (IMIP) Voor alle acht Haagse stadsdelen is een IHP beschikbaar. De in een IHP opgenomen voorstellen worden binnen een planperiode van tien jaar gerealiseerd. Een geactualiseerd IHP basisonderwijs voor het stadsdeel Escamp is in concept gereed en geactualiseerde IHP s basisonderwijs voor de stadsdelen Loosduinen (inclusief de nieuwe wijk Vroondaal) en Segbroek zijn in voorbereiding. De geactualiseerde IHP s basisonderwijs voor de stadsdelen Escamp, Loosduinen en Segbroek zullen in de eerste helft 2017 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. Voor het voortgezet onderwijs is door de gezamenlijke schoolbesturen zelf een plan voor toekomstige bouwinvesteringen gemaakt. De in de IHP s en in het plan voor bouwinvesteringen voortgezet onderwijs opgenomen voorstellen worden in overleg met de schoolbesturen gefaseerd opgenomen op het jaarlijks voortschrijdend vierjarig Indicatief Meerjaren Investeringsplan (IMIP) en worden vervolgens, na aanvraag door het schoolbestuur, geplaatst op het Programma Onderwijshuisvesting van enig jaar, waarna de voorziening feitelijk wordt gerealiseerd. Met deze werkwijze is sprake van evenwichtige spreiding van de jaarlijkse investeringen binnen de gegeven budgettaire kaders. In bijlage 4 is ter kennisname het Indicatief Meerjaren Investeringsplan Onderwijshuisvesting 2018-2021 (IMIP) opgenomen. 6. Uitvoering Programma s onderwijshuisvesting In 2016 zijn drie nieuwe scholen opgeleverd te weten: Maris Kijkduin aan de Landréstraat, de Gert van Wijkschool aan de Withuysstraat, en de Ds. W.E. Den Hertogschool aan de Luxemburgstraat. Een viertal scholen zullen in begin 2017 worden opgeleverd in plaats van december 2016, waardoor het aantal opgeleverde scholen in 2016 lager is dan verwacht. In 2016 is voor tien scholen de nieuwe huisvesting in aanbouw genomen of nog in uitvoering en zullen waarschijnlijk in 2017 worden opgeleverd: De Witte Vogel (SO/VSO) en de Piramide (SO-afdeling) aan de Melis Stokelaan en de VSO-afdelingen van de Piramide en de Cor Emous aan de Steenwijklaan 30, uitbreiding Krullevaar en nieuwbouw Haagse Beek aan Bentelostraat (Brede Buurtschool+ Morgenstond), Het Volle Leven aan de Rijslag, M.M. Boldingh basisschool en een deel van De Populier aan het Verhulstplein/Dunklerstraat en uitbreiding De Vliegerschool aan de Frits Diepenlaan. 7. Bijzondere ontwikkelingen De bedragen voor investeringen in het onderwijs worden voor het eerst sinds 2005 negatief geïndexeerd voor het jaar 2017 (- 3,56 %). Dit wordt veroorzaakt door de prijsdaling van de bouwkosten over de periode juli 2015 juli 2016 (opgave CBS). In de in 2015 vastgestelde Verordening is opgenomen dat ook een negatieve indexering in de budgetten voor voorzieningen in de onderwijshuisvesting verwerkt zal worden. Voorheen werd bij een berekende negatieve indexering deze niet toegepast in Den Haag. Hierdoor is over de jaren 2011 t/m 2015, in tegenstelling tot de rest van Nederland, geen negatieve indexering toegepast. Over 2016 is een positieve indexering (+ 2,15%) toegepast. 4
In november 2015 heeft de raad een motie aangenomen om te onderzoeken of het wenselijk en mogelijk is om de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs op het punt van renovaties van schoolgebouwen aan te passen. In dat onderzoek dient in ieder geval te worden meegenomen: a. de wettelijke mogelijkheden b. de financiële consequenties c. de relatie tot duurzaamheid d. de wensen van schoolbesturen e. de verschillende verordeningen rond onderwijshuisvesting in de overige G4-steden. De raad zal geïnformeerd worden over dit onderzoek en het college zal indien gewenst met een voorstel tot aanpassing van de verordening komen. Dat onderzoek is nog niet afgerond. Vanaf voorjaar 2016 is namelijk ook de landelijke discussie over renovatie en Integrale Huisvestingsplannen begonnen. De aanleiding is een rapport van de Algemene rekenkamer over onderwijshuisvesting en vragen in de Tweede Kamer. De VNG met de PO- en VO-Raad heeft met inbreng van diverse gemeentes, waaronder Den Haag, een notitie aan de staatssecretaris aangeboden. De strekking van die notitie met de stand van zaken met betrekking tot de motie over renovatie wordt in een aparte raadsmededeling naar de raad gestuurd. 8. Bestuurlijk overleg Voordat een besluit met betrekking tot het Programma onderwijshuisvesting 2017, Overzicht 2017 en Programma bouwvoorbereiding 2017 door burgemeester en wethouders kan worden genomen, moeten op grond van artikel 3.2, respectievelijk artikel 8.2, van de Verordening de bevoegde gezagsorganen van de desbetreffende scholen voor primair en voortgezet onderwijs in Den Haag in de gelegenheid worden gesteld hun zienswijze over de voorgenomen inhoud van het te nemen besluit naar voren te brengen. Daartoe zijn de concepten van het Programma onderwijshuisvesting 2017, het Overzicht 2017 en het Programma bouwvoorbereiding 2017 schriftelijk aan de vertegenwoordigers van de schoolbesturen van de (overleg-) kamers voor Primair- en Voortgezet Onderwijs voorgelegd. Er zijn geen opmerkingen door de bestuursvertegenwoordigers naar voren gebracht. 9. Financiële dekking Met het Programma onderwijshuisvesting 2017 en het Programma bouwvoorbereiding 2017 is ten behoeve van het investeringsdeel een bedrag gemoeid van 27,3 miljoen, waarvan 0,2 miljoen bouwvoorbereiding. Het Investeringsplan 2017-2020 (bijlage 5) wordt hierop bij de eerstvolgende wijziging budgettair neutraal aangepast. Naast 27,3 miljoen voor onderwijshuisvesting en bouwvoorbereiding is 0,2 miljoen bestemd voor het Programma huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen 2017 (zie BOW/2016.356). Hiervoor is dekking aanwezig binnen het Meerjaren Investeringsplan 2017-2020. Het investeringskrediet is door de raad vastgesteld op 4 november 2016 (RIS 294957) voor een bedrag van 27,5 mln. Voor het exploitatiedeel van het Programma onderwijshuisvesting 2017 is een bedrag van 8,0 miljoen nodig. Voor exploitatiedeel van het Programma huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen 2017 (zie BOW/2016.356) is een bedrag van 0,5 miljoen nodig. De totale dekking hiervan ad 8,5 miljoen is aanwezig binnen de exploitatie begroting 2017 voor Onderwijshuisvesting. 5