Toezicht in de buitenschoolse opvang Wat na 1 april 2014? Inspiratiedag VVSG BKO 20 maart 2014 Inhoud Situering Zorginspectie binnen het landschap van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wie zijn we? wat doen we? wat doen we niet? kwaliteitsbewaking binnen Zorginspectie enkele cijfers voorstelling van het team dat de kinderopvang inspecteert 2 1
Inhoud Organisatie van het toezicht in de buitenschoolse opvang krijtlijnen van het toezicht toezicht na 1 april 2014 Relevante cijfers/vaststellingen uit het jaarverslag (2012) Wie zijn we? Oorsprong: Beter Bestuurlijk Beleid (BBB) vernieuwingsproject Vlaamse overheid Samenvoegen van verschillende inspectiediensten binnen het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin naar 1 inspectieagentschap Zorginspectie Basis voor oprichting van Zorginspectie oprichtingsbesluit van 26 maart 2004 - start 1 april 2006 decreet ZI is in opmaak 4 2
Wie zijn we? Zorginspectie - www.zorginspectie.be maakt deel uit van het Beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin o.l.v. minister Jo Vandeurzen (overzicht zie bijlage 1) agentschap zonder rechtspersoonlijkheid geen raadgevend comité 5 Wat doen we? Missie - visie waarden - doelgroep Missie: inspecteren met focus op kwaliteit van zorg Visie: via slagvaardige, transparante, risico-gestuurde inspectie een bijdrage leveren aan de verbetering van de zorgpraktijk gebruiker (kind staat centraal) de rechtmatige besteding van overheidsmiddelen beleidsevaluatie en voorbereiding en dit met betrouwbare, professionele en integere medewerkers 6 3
Wat doen we? Inspecteren Wat? regelgeving/referentiekaders die van toepassing zijn focus op kwaliteit van zorg Waar? voorzieningen die zorg aanbieden bv. Kinderopvang, Jongerenwelzijn, Woonzorgcentra, Ziekenhuizen, Voorzieningen voor personen met een handicap, Centra algemeen welzijnswerk,. personen met tegemoetkoming bv. PAB 7 Wat doen we? Inspecteren Output? inspectieverslag per bezoek wordt verstuurd naar de voorziening -bestuur/ geïnspecteerde reactiemogelijkheid voor voorziening-bestuur/ geïnspecteerde na reactietermijn beschikbaar voor het agentschap dat subsidies geeft en/of erkent/vergunt/attesteert 8 4
Wat doen we? Inspecteren Beschikbaarheid van inspectieverslagen voor de burger Nu Passieve openbaarheid = burger kan verslagen opvragen Toekomst Actieve openbaarheid = plaatsen van inspectieverslagen op de website van Zorginspectie 9 Wat doen we? Rapporteren Beleidsrapporten maken Wat? =bundeling van inspectieresultaten en aanbevelingen per sector naar aanleiding van een inspectieronde of inspecties binnen een sector in een bepaalde periode (bv. jaarlijks) 10 5
Functiescheiding Wat doen we niet? Voor de oprichting van ZI (voor 1/4/2006) maakten de verschillende inspectiediensten deel uit van een ander agentschap (bv. K&G, VAPH, Zorg en Gezondheid,..) en was er geen functiescheiding 11 Functiescheiding Wat doen we niet? Opstellen van regelgeving: niet Zorginspectie, maar minister en Vlaams Parlement Zorginspectie spreekt zich niet uit over de mogelijke gevolgen van een inspectie, beslist niet over erkenning, attest, vergunning,. Handhaving= andere organisatie (Kind en Gezin, Zorg en Gezondheid, VAPH, Jongerenwelzijn ) 12 6
Functiescheiding Wat doen we niet? Zorginspectie geeft geen advies over de dagelijkse werking (bv. over welk speelgoed, veiligheid, voeding ) is niet onze opdracht wel verduidelijking over inhoud van regelgeving 13 Kwaliteitsbewaking binnen Zorginspectie Klantenbevraging Resultaten op www.zorginspectie.be Voorbije 3 jaar team KO :+/- 85% is tevreden tot zeer tevreden over inspectiebezoeken Klachtenprocedure Klachten van voorzieningen over de werkwijze van de inspecteur worden opgenomen door de klachtenbehandelaar van Zorginspectie De klachtenbehandelaar is onafhankelijk van de inspectieteams Beroep mogelijk bij de Vlaamse Ombudsdienst 14 7
Enkele cijfers - 2012 Informatie over Zorginspectie, over onze werkwijze, inspecties en rapporten zijn terug te vinden op onze website www.zorginspectie.be 4418 inspecties in 2012 waarvan 2426 inspecties in de Kinderopvang (=54 %) 104 medewerkers waarvan 76 inspecteurs (5 teams) ondersteund door stafmedewerkers, administratieve medewerkers, informatici en leidinggevenden 15 Het team Kinderopvang 2014 32 inspecteurs + 1 teamverantwoordelijke 2 inspecteurs deels functie van coach en inspecteur eigen regio maar regelmatig uitwisseling van opdrachten inspecteurs: diploma hoger onderwijs/bachelor (verpleging, maatschappelijk werk, kleuterleider, regent, psychologisch assistent ) - teamverantwoordelijke is pedagoge Veel praktijkervaring vanuit dagdagelijkse, jarenlange inspectie-ervaring 16 8
21/03/2014 Het team Kinderopvang 2014 driewekelijks overleg met alle inspecteurs supervisie i.f.v. afstemming tussen inspecteurs vragen/problemen rond bezoeken/vaststellingen worden voorgelegd aan coachen/ teamverantwoordelijke jaarlijkse evaluatie- en planningsgesprekken systematisch aanbod van opleiding/vorming werkgroepen bereiden concrete werkwijze voor veel aandacht voor de afstemming tussen inspecteurs, maar blijft mensenwerk 17 18 9
in de Kind en Gezin -sectoren Toezicht op voorzieningen erkend of geattesteerd door Kind en Gezin (+/- 4500 inspectiepunten) Wanneer? op vraag van Kind en Gezin, of op eigen initiatief van Zorginspectie Welke? Kinderopvang voorschoolse Buitenschoolse PGO-sectoren (o.a. Huizen van het kind) Adoptie 19 in de Kind en Gezin -sectoren Toezicht op het financiële luik van de regelgeving door collega s van het team Financieel van ZI Naast het toezicht door Zorginspectie is er ook nog toezicht door brandweer, voedselveiligheid (FAVV), Sociale inspectie, Inspectie arbeidswetgeving, 20 10
in de buitenschoolse opvang Hoe verloopt een inspectie in het algemeen? In principe: onaangekondigd de opvang moet op ieder moment aan de voorwaarden voldoen inspecteur probeert de werking zo weinig mogelijk te (ver)hinderen nu in erkende sector: bij verlenging van erkenning aangekondigd Inspectie is een momentopname 21 in de buitenschoolse opvang Inspecteur gaat na of de werking overeenstemt met de regelgeving Met standaard werkdocumenten dit is noodzakelijk voor de afstemming tussen de inspecteurs 22 11
in de buitenschoolse opvang Inspectieverloop introductie doel van bezoek en verloop tijdens bezoek gesprekken met verantwoordelijke, medewerkers observatie van de werking in de leefgroepen/opvangsituatie 23 in de buitenschoolse opvang bezoeken van lokalen documenten inkijken (bv. aanwezigheidsregister, attesten levensreddend handelen,.) vaststellingen bespreken met gesprekspartner(s), kans om toe te lichten of te nuanceren afronding feedback over (belangrijkste) vaststellingen zowel positieve en negatieve vaststellingen verder verloop na het bezoek (verslag, ) 24 12
25 in de buitenschoolse opvang Inspectieverslagen Leeswijzer: hierin wordt de werkwijze beschreven en de opbouw van het verslag en vaststellingen Verschillende rubrieken, opbouw is gebaseerd op regelgeving bv. verplichte documenten, bezetting, veiligheid van ruimten, hygiëne en gezondheid,. enkel rubrieken die aan bod kwamen tijdens het bezoek komen in het verslag terecht 26 13
in de buitenschoolse opvang Inspectieverslagen Vaststellingen tijdens inspectiebezoeken worden opgedeeld in tekorten en aandachtspunten Tekort werking stemt niet overeen met de regelgeving - moet bijgestuurd worden Aandachtspunt iets wat afwijkt van een aanbeveling van Kind en Gezin niet verplicht weg te werken wel aan te raden: veel aanbevelingen van Kind en Gezin zijn immers wetenschappelijk onderbouwd 27 in de buitenschoolse opvang Inspectieverslagen de inspecteur weegt op basis van vaststellingen/verklaringen af of kwaliteit voldoende gegarandeerd is. belang van kind staat steeds centraal! bij twijfel: intern overleg binnen het team de inspecteur geeft op basis van het geheel een advies aan Kind en Gezin het advies is opgenomen in het verslag 28 14
29 in de buitenschoolse opvang Inspectieverslagen voorziening ontvangt ontwerpverslag 14 kalenderdagen om te reageren: onjuistheden in het inspectieverslag: een fout e- mailadres, onduidelijk omschreven vaststelling geen reactie: na 14 dagen wordt het verslag definitief 30 15
in de buitenschoolse opvang Inspectieverslagen Wel reactie inspecteur heeft 14 kalenderdagen om reactie te verwerken- daarna definitieve versie Definitieve verslag (+ reactie) bezorgt Zorginspectie aan Kind en Gezin 31 in de buitenschoolse opvang Vervolg na inspecties (zie ook functiescheiding) Kind en Gezin spreekt zich uit over mogelijke gevolgen van de inspectie vragen over regelgeving, dossier, moet de voorziening stellen aan Kind en Gezin verbeterplannen moet de voorziening voorleggen aan Kind en Gezin - niet aan Zorginspectie 32 16
Op 1/04/2014 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 - start Decreet Kinderopvang - BVR Vergunningen en Subsidiëring Gevolg voor BKO? - nieuw eengemaakt besluit voor alle buitenschoolse opvang in de maak (timing?) geen grote wijzigingen maar bijvoorbeeld - verschil in terminologie (afgestemd op definities besluit vergunningen) - geen termijn van erkenning of attest meer - geen Kwapoi meer in de ZBO s vanaf 1april 2014 33 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 communicatie van K&G over dit nieuwe besluit goed opvolgen en nagaan welke de gevolgen zijn voor uw opvang via nieuwsbrief en snelinfo via website van K&G toezicht (bv. inspectieverslag) van ZI wordt aangepast aan het nieuwe besluit evolutie te volgen via website van Zorginspectie en via mailing door ZI 17
in de buitenschoolse opvang Huidige inspecties BKO (2013) anticiperen al op het nieuwe besluit BKO - minder procedures kwaliteitshandboek - meer observatie op de werkvloer - onaangekondigde bezoeken aan de locaties 35 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Hoe voorbereiden op een inspectiebezoek? inspectie maakt deel uit van de voorwaarden voor het verkrijgen/ behouden van een erkenning/attest = must goede voorbereiding (weten welke aspecten aan bod kunnen komen tijdens de inspectie) = kennis regelgeving aftoetsen aan eigen werking 36 18
Toekomst Toezicht na 1 april 2014 medewerkers voorbereiden, leren omgaan met inspectie inspectie zien als een externe toets van eigen werking en aanduiding van mogelijke verbeterpunten 37 Vragen? 38 19
Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Zie ook www.zorginspectie.be In 2012 2556 inspectiebezoeken waarvan 353 erkende sector 143 KDV 64 DVO 142 IBO (exclusief bezoeken aan locaties) 2043 zelfstandige sector 1329 ZKDV 61 ZBO 646 ZOO 34 PGO-sectoren (CKG s, Inloopteams, consultatiebureaus) 126 financiële inspecties In 2012 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang 37% van het totaal van de erkende opvang geïnspecteerd 67% van het totaal van de zelfstandige sector Noot: sommige voorzieningen krijgen meer dan 1 bezoek per jaar 20
Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Redenen voor een inspectiebezoek 80 % van de bezoeken is in opdracht van K&G (procedureopdrachten- klachten) 20 % op eigen initiatief van Zorginspectie 280 inspecties naar aanleiding van een klachtopdracht Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Verhoogd toezicht Aandachtsvoorziening= verschillend van risicovoorziening -op 31/12/2012 9% in verhouding tot het aantal voorzieningen in 2012 redenen IBO s (7%)- veiligheid binnenruimte - veiligheid buitenruimte -inzet van personeel redenen ZBO s (12%) functionaliteit van de inrichting en accomodatie- verplichte documentenveiligheid van inrichting en accomodatie 21
Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Adviezen (K&G beslist wat) positief advies advies met voorwaarden (447) IBO: 55 ZBO:12 negatieve adviezen (149) IBO: 13 (vooral op locatieniveau) ZBO:8 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Evaluatie van de kwaliteit in de erkende voorzieningen erkenningsvoorwaarden: zijn in orde IBO: minder op bezetting, crisisprocedure en veiligheid kwaliteitszorg: minder goed nieuwe regelgeving is niet/minder goed geïmplementeerd, maar ook in het verleden gelijkaardige resultaten 22
Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Evaluatie van de kwaliteit in de zelfstandige voorzieningen gemiddelde score Kwapoi= 4,7 globaal genomen goede opvolging van voorwaarden AvT maar iets minder goede opvolging van administratie ( aanwezigheden, attesten, overeenkomsten) en bezetting Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Reacties op de ontwerpverslagen 2900 -tal verslagen per jaar 5% reactie (105) waarvan 63 % aangepast wordt reacties worden altijd overgemaakt aan K&G, ook als ze buiten termijn zijn 23
Bijlage 1 Beleidsdomein WVG situering Zorginspectie 24