1 Dit is een gecoördineerde versie. De datum van de laatste versie is steeds de datum van de laatste verstuurde mededeling

Transcriptie

1 1 Toelichting van 16 februari 2009 bij het besluit van de Vlaamse Regering dd. 13 februari 2009 houdende de regeling van het attest van toezicht voor zelfstandige opvangvoorzieningen De regie van de kinderopvang in Vlaanderen is een kerntaak van Kind en Gezin. Deze taak omvat onder meer de registratie van elk opvanginitiatief, het stimuleren van kinderopvang, het verlenen van informatie en advies aan opvanginitiatieven en (toekomstige) ouders, het bevorderen van de kwaliteit, het toekennen van een erkenning of een attest van toezicht en het toekennen van subsidies en financiële tegemoetkomingen aan voorzieningen die in aanmerking komen. Artikel 1. In dit besluit wordt verstaan onder: 1 Kind en Gezin: het intern verzelfstandigd agentschap, opgericht bij het decreet van 30 april 2004 tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid Kind en Gezin; 2 opvang op bestendige wijze: de gewone, geregeld georganiseerde opvang van kinderen; 3 capaciteit: het maximale aantal kinderen dat een voorziening gelijktijdig mag opvangen, zoals bepaald door Kind en Gezin; 4 attest van toezicht: attest, uitgereikt door Kind en Gezin, op grond van de voorwaarden, vermeld in dit besluit; 5 kwalificatiebewijs: attest, diploma, certificaat of titel van beroepsbekwaamheid; 6 minister: de Vlaamse minister, bevoegd voor de bijstand aan personen. Artikel 2. Iedereen die opvang op bestendige wijze aanbiedt, voor kinderen buitenshuis, vanaf hun geboorte tot zij twaalf jaar zijn, kan een attest van toezicht verkrijgen volgens de bepalingen van dit besluit. Als initiatiefnemer kan je een opvangvoorziening organiseren in lokalen die voor dit doel geschikt zijn. Afhankelijk van het beoogde aantal kinderen dat je gelijktijdig wil opvangen kan dit in je eigen woning of moeten aparte lokalen ter beschikking zijn. Je doet zelf een voorstel van het aantal kinderen dat je wenst op te vangen, niet enkel rekening houdend met de beschikbare ruimte maar ook met het aantal medewerkers dat je wil inzetten. Je kan zelf beslissen of je voorschoolse opvang, buitenschoolse opvang of een combinatie van beide wil aanbieden. Voorschoolse opvang: opvang van kinderen die nog niet naar school gaan. Buitenschoolse opvang: opvang van schoolgaande kinderen, voor of na de school, op schoolvrije of vakantiedagen. Kinderen kunnen buitenschools worden opgevangen tot zij de lagere school verlaten. Het attest van toezicht kan je aanvragen wanneer je meent aan alle voorwaarden te voldoen (zie verder).

2 2 Het beschikken over een attest van toezicht biedt verschillende voordelen: je kan aan de ouders aantonen dat je opvanginitiatief wordt gecontroleerd door Kind en Gezin en dat je moet voldoen aan de voorwaarden vooropgesteld voor het verkrijgen van een attest van toezicht. de ouders kunnen de opvangkosten fiscaal inbrengen. je kunt, naargelang het opvangtype en mits eventuele bijkomende voorwaarden, genieten van bepaalde vormen van financiële ondersteuningen en instappen in een systeem inkomensgerelateerde ouderbijdragen. Artikel 3. De procedure voor de toekenning en intrekking van een attest van toezicht wordt door de minister vastgelegd. Deze procedure is vastgelegd in het ministerieel besluit van 26 februari 2003 houdende vaststelling van de procedure en de modaliteiten voor de toekenning en de intrekking van het attest van toezicht voor zelfstandige opvanginitiatieven. De artikels 24 tot 28 van dit besluit zijn niet langer van toepassing. Artikel 4. Bij uitreiking van een attest van toezicht worden de opvangvoorzieningen opgedeeld in en benoemd als volgende voorzieningstypes: 1 zelfstandige onthaalouder: een opvangvoorziening met een capaciteit van maximaal 7 opvangplaatsen, eigen kinderen jonger dan 6 jaar meegerekend; 2 zelfstandig kinderdagverblijf: een opvangvoorziening die ten minste voorschoolse opvang aanbiedt en een capaciteit heeft van minimaal 8 opvangplaatsen; 3 zelfstandige buitenschoolse opvangvoorziening: een opvangvoorziening die exclusief buitenschoolse opvang aanbiedt aan kinderen uit het basisonderwijs en een capaciteit heeft van minimaal 8 opvangplaatsen. Zelfstandige onthaalouders zijn opvangvoorzieningen met een capaciteit van maximaal 7 kinderen; zij kunnen zowel louter voorschoolse opvang, louter buitenschoolse opvang, of een combinatie van beide aanbieden. Deze opvang kan in de eigen woning georganiseerd worden. Zelfstandige kinderdagverblijven zijn alle zelfstandige opvangvoorzieningen die voorschoolse opvang aanbieden en minimaal 8 opvangplaatsen hebben. De benaming mini-crèches komt niet meer voor in de regelgeving. Ook wanneer er een combinatie van voorschoolse en buitenschoolse opvang wordt aangeboden wordt de term zelfstandig kinderdagverblijf gehanteerd. De opvang vindt plaats in ruimtes die specifiek voor de opvang zijn ingericht. Zelfstandige buitenschoolse opvangvoorzieningen zijn opvangvoorzieningen die louter buitenschoolse opvang aanbieden en minstens 8 opvangplaatsen hebben. De opvang vindt plaats in ruimtes die specifiek voor de opvang zijn ingericht. De capaciteit wordt bepaald door Kind en Gezin.

3 3 Artikel 5. De uitreiking en het behoud van een attest van toezicht is mogelijk als de opvangvoorziening: 1 niet discrimineert op grond van cultuur, maatschappelijke afkomst, nationaliteit, geslacht, geloof of levensovertuiging; 2 de rechten eerbiedigt, gewaarborgd bij het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind; 3 ervoor zorgt dat de fysieke en psychische veiligheid van de kinderen niet in het gedrang komen; 4 verantwoordelijken en medewerkers, die instaan voor de begeleiding van de kinderen, aanstelt die beschikken over pedagogische en organisatorische capaciteiten en beschikbaar zijn voor de kinderen en de ouders; 5 de kinderen benadert met aandacht voor hun eigen ritme en behoeften, maar hen ook voldoende stimulering, structuur en bewegingsvrijheid biedt, zodat de ontwikkeling, het welbevinden en de betrokkenheid van de kinderen worden bevorderd; 6 overlegt met de ouders over de aanpak en het dagverloop van het kind met respect voor het kind en zijn thuismilieu; 7 de ouders van de opgevangen kinderen correct informeert over de opvangregeling; 8 ervoor zorgt dat er altijd voldoende begeleiding is in verhouding tot het aantal en de leeftijd van de aanwezige kinderen; 9 beschikt over lokalen en materialen die aangepast zijn aan het aantal en de leeftijd van de opgevangen kinderen en die veilig en hygiënisch zijn. De nadere voorwaarden met betrekking tot de voorwaarden vermeld in het eerste lid, worden door de minister vastgelegd. De opvang van kinderen is een belangrijke maatschappelijke taak en moet op een kwalitatieve en veilige manier verlopen. De opvangvoorziening mag niet discrimineren en neemt het Internationaal Kinderrechtenverdrag als basis voor de omgang met kinderen. Informatie hierover vind je terug via De voorwaarden in punt 3 tot 9 worden verder geconcretiseerd in het ministerieel besluit van 19 februari 2003 houdende vaststelling van de algemene voorwaarden voor toezicht van Kind en Gezin voor zelfstandige opvangvoorzieningen. Aan dit besluit is een leidraad toegevoegd waarin het besluit wordt toegelicht. Artikel 6. De opvangvoorziening met een attest van toezicht heeft een crisisbeleid en meldt elke gevaarsituatie aan Kind en Gezin, volgens de bepalingen die de minister vastlegt. Omdat je niet kan uitsluiten dat er zich een crisissituatie voordoet in je voorziening moet je hierop voorbereid zijn. Een crisis komt immers altijd onverwacht en kan chaos en ontreddering veroorzaken. Wanneer je vooraf hebt nagedacht over de stappen die je moet ondernemen, erop voorbereid bent door steeds bepaalde informatie bij de hand te hebben, kan dit het handelen in crisismomenten vereenvoudigen

4 4 Modellen van crisisprocedures vind je op de website van Kind en Gezin of kan je opvragen via de Kind & Gezin-lijn Artikel 7. De verantwoordelijke van de opvangvoorziening en alle begeleiders beschikken over een attest van een basisopleiding levensreddend handelen, volgens de bepalingen die de minister vastlegt. Als een kind in levensgevaar verkeert, moet je onmiddellijk de juiste levensreddende technieken kunnen toepassen, in afwachting van gespecialiseerde hulp. Om dit te kunnen doen moeten jij en alle medewerkers een basisopleiding reanimatie volgen. Artikel 8. De opvangvoorziening is betrokken bij het lokaal beleid kinderopvang vermeld in het besluit van de Vlaamse Regering van 4 mei 2007 houdende het lokaal beleid kinderopvang. Het lokaal bestuur (de gemeente, het OCMW) is verantwoordelijk voor het lokaal beleid kinderopvang. Dit wordt vastgelegd in een beleidsplan kinderopvang, dat deel uitmaakt van het lokaal sociaal beleidsplan en wordt goedgekeurd door de gemeenteraad. Het lokaal bestuur heeft ook de opdracht om de inwoners te informeren over de opvangmogelijkheden binnen de gemeente: opvang met een attest of erkenning van Kind en Gezin, opvang in scholen, grabbelpas, speelpleinwerking,.... Omdat het belangrijk is dat het lokaal beleid kinderopvang door de verschillende betrokkenen wordt gedragen, organiseert het lokaal bestuur een gemeentelijke adviesraad, het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK). Vertegenwoordigers van de diverse actoren zoals de opvanginitiatieven, de ouders, het lokaal bestuur en ook andere belanghebbenden maken er deel van uit. Ze geeft advies aan het lokaal bestuur over het lokaal beleidsplan kinderopvang, de uitvoering ervan en over de uitbouw van kinderopvang binnen de gemeente. In verschillende gemeenten heeft het LOK het kinderopvangaanbod in de gemeente in kaart gebracht. Als je start is het belangrijk dat je ook jouw initiatief kenbaar maakt. Informatie over het LOK in jouw gemeente vind je terug op of kan je opvragen via de Kind en Gezin-lijn Artikel 9. Alle verantwoordelijken van de opvangvoorziening hebben kennis van het Nederlands. Die kennis blijkt uit het kwalificatiebewijs of kan worden bewezen via een taalexamen of een taaltest vastgelegd door de minister. Kind en Gezin is een Agentschap van de Vlaamse overheid. Het is belangrijk dat je met ons kan communiceren in het Nederlands. Je kan je kennis van het Nederlands bewijzen door een diploma of ander officieel kwalificatiebewijs uit het Nederlandstalig onderwijs voor te leggen. Beschik je hier niet over, dan moet je een bewijs voorleggen dat je geslaagd bent in een taalexamen of taaltest. Het ministerieel besluit dat de verdere bepalingen van deze taaltesten en taalexamens vastlegt, is momenteel nog niet in voege.

5 5 Artikel 10. Op verzoek van Kind en Gezin of van het intern verzelfstandigd agentschap Inspectie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, opgericht bij het besluit van de Vlaamse Regering van 26 maart 2004, bezorgt de opvangvoorziening binnen de gevraagde termijn bewijsstukken, documenten en cijfergegevens over de opvangactiviteit, alsook identificatiegegevens van de kinderen. Kind en Gezin heeft voor de samenstelling en behandeling van je dossier bepaalde documenten en bewijsstukken nodig. Voor het samenstellen van beleidsinformatie kunnen wij andere gegevens over je opvangvoorziening nodig hebben, zoals bijvoorbeeld het aantal opgevangen kinderen (hiervoor wordt jaarlijks een telling gehouden), de diploma s van verantwoordelijken en medewerkers en dergelijke meer. Tenslotte is het ook mogelijk dat we de adressen van de opgevangen en ingeschreven kinderen opvragen, omdat we de ouders van de opgevangen kinderen op de hoogte wil brengen van gedane vaststellingen. Kind en Gezin werkt samen met het intern verzelfstandigd agentschap (IVA) Inspectie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin om de opvangvoorzieningen ter plaatse te controleren. De inspectieambtenaren die deze bezoeken doen, kunnen net als de provinciale afdelingen van Kind en Gezin, gegevens van je dossier of adressen van ingeschreven kinderen opvragen. Je bent dus verplicht om al deze gegevens door te geven bij de start, bij wijzigingen in je voorziening of op vraag van Kind en Gezin. Artikel 11. Er kan een klacht ingediend worden over het functioneren van de opvangvoorziening bij de klachtendienst van Kind en Gezin. De opvangvoorziening brengt de ouders op de hoogte van deze mogelijkheid. De klachtendienst van Kind en Gezin kan bereikt worden op het adres Hallepoortlaan 27 te 1060 Brussel tel klachtendienst@kindengezin.be. Deze informatie moet je opnemen in de schriftelijke overeenkomst die je afsluit met de ouders. Door zelf open te staan voor vragen en opmerkingen van ouders kan je klachten vermijden. Artikel 12. Artikelen 17 tot 20 van het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juni 1997 houdende regeling van de melding aan de instelling Kind en Gezin van de opvang op bestendige wijze van de kinderen, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse Regering van 22 november 2002 en 2 september 2005, worden opgeheven. In het besluit van 24 juni 1997 werden een aantal artikels over het attest van toezicht ingeschreven. Met de start van dit nieuwe besluit worden deze opgeheven.

6 6 Artikel 13. Opvangvoorzieningen die beschikken over een attest van toezicht op 31 december 2008 krijgen een termijn van vijf jaar na de inwerkingtreding van dit besluit om te voldoen aan artikel 9. Wanneer je verantwoordelijke bent van een voorziening die bij de start van dit besluit over een attest van toezicht beschikt, heb je 5 jaar de tijd om via een kwalificatiebewijs, taalexamen of taaltest je kennis van het Nederlands te bewijzen. Artikel 14. Kind en Gezin ziet toe op de naleving van de bepalingen van dit besluit. Het toezicht op de naleving van de regelgeving wordt op stukken of ter plaatse uitgeoefend. De opvangvoorziening verstrekt Kind en Gezin de gevraagde inlichtingen of stukken over de werking. Het toezicht ter plaatse wordt uitgevoerd door de personeelsleden van het intern verzelfstandigd agentschap Inspectie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, opgericht bij het besluit van de Vlaamse Regering van 26 maart De opvangvoorziening verstrekt de door personeelsleden van het intern verzelfstandigd agentschap Inspectie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin gevraagde inlichtingen of stukken over de werking. Zij krijgen ook de vrije toegang tot de lokalen van de opvangvoorziening. Zij hebben het recht alle administratieve stukken te raadplegen en krijgen op hun verzoek toegang tot alle individuele dossiers. Kind en Gezin werkt samen met het intern verzelfstandigd agentschap (IVA) Inspectie om de opvangvoorzieningen ter plaatse te controleren. De inspectieambtenaren gaan na of aan de voorwaarden voldaan wordt, en dit zowel bij de start van de opvangvoorziening als later, ter opvolging. Daarnaast kunnen zij een bezoek brengen bij klachten of bij signalen van onveilige situaties. Zij hebben toegang tot alle plaatsen en ruimten die voor de opvang bestemd zijn of ermee in verband staan, en tot alle stukken die verband houden met de opvang. De inspectieambtenaar die op bezoek komt moet zich kunnen legitimeren. Art. 15. Dit besluit treedt in werking op 1 januari Art. 16. De Vlaamse minister, bevoegd voor de bijstand aan personen, is belast met de uitvoering van dit besluit.