VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2

CO 2 VOETAFDRUK 2013 SHANKS NETHERLANDS HOLDING BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER R A P P O R T S N L _ C O 2 _ 2 0 1 3 D. D. 2 3-0 4-2 0 1 4

INHOUD INLEIDING... 2 CO 2 VOETAFDRUK 2013 SHANKS NETHERLANDS HOLDING BV... 3 EMISSIES... 3 VERMEDEN EMISSIES... 3 VERSCHILANALYSE MET CO 2 VOETAFDRUK 2012... 5 CO 2 VOETAFDRUK 2012 VS 2013... 5 VERKLARING VAN DE VERSCHILLEN PER ONDERDEEL... 7 Procesemissies... 7 Kantoren en productielocaties... 8 Goederenvervoer... 9 Personenvervoer... 9 Vermeden emissies... 11 SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 1 van 13

INLEIDING Shanks Netherlands Holding BV (hierna Shanks) heeft haar CO 2 voetafdruk laten certificeren conform de eisen van de CO 2 prestatieladder van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). In onderhavig document wordt de CO 2 voetafdruk voor het kalenderjaar 2013 en de verschillen met de voetafdruk uit 2012 gepresenteerd. De CO 2 voetafdruk is bepaald in overeenstemming met ISO 14064. De scope 1, 2 en 3 emissies zijn geverifieerd door KEMA Emission Verification Services B.V. met een beperkte mate van zekerheid en voorzien van een goedkeurende verklaring. SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 2 van 13

CO 2 VOETAFDRUK 2013 SHANKS NETHERLANDS HOLDING BV EMISSIES In 2013 is in totaal 392 kton CO 2 geïmiteerd. Het overgrote deel (72 % of 283 kton) zijn dit procesemissies vanwege het verwerken van chemische afvalstoffen en thermisch reinigen van grond, het composteren/vergisten van GFT en organische afvalstromen en de methaanemissie uit de stortplaats. De emissies vanwege het gebruik van brandstoffen en elektriciteit is 106 kton in 2013. Hiervan is 41% (43 kton) afkomstig van het transport van goederen en 59% ( 63 kton) van het gebruik van brandstoffen en elektriciteit op onze productielocaties. Conform de eisen van de CO 2 prestatieladder zijn ook de CO 2 emissies bepaald van personenvervoer bij Shanks. De emissies vanwege leaseauto s, het zakelijk gebruik van privéauto s, vliegreizen en reizen met het openbaar vervoer is iets meer dan 2,3 kton CO 2 (< 0,6 % van het totaal). VERMEDEN EMISSIES Recycling activiteiten kosten uiteraard energie en zorgen voor CO 2 emissies. Het recyclen van afval zorgt echter ook voor een afname van het gebruik van primaire grondstoffen. In de laatste jaren zijn er veel onderzoeken verschenen waar ook het CO 2 voordeel van recycling wordt benadrukt. In 2013 is in totaal 34,9 MWh duurzame energie geproduceerd, 2,9 miljoen GJ aan energie uit afval gebruikt en zijn 2,8 miljoen ton (secundaire) brand- en grondstoffen uit afval geproduceerd 1 waarmee potentieel 687 kton CO 2 in de gehele keten 2 is vermeden. De volledige berekening van onderdelen en toerekening naar divisies is gegeven in bijlage 1. In de navolgende tabel worden de totale CO 2 voetafdruk van Shanks en de verdeling naar divisies gegeven. Het overzicht met alle brondata en grafieken met de verdeling per (hoofdbedrijf) is bijgevoegd in bijlage 1 en 2 (uitsluitend interne versie). 1 Het totaal aan secundaire grondstoffen uit afval die Shanks in 2012 heeft geproduceerd is groter. Dit betreft echter grondstoffen met een emissiefactor die verwaarloosbaar of niet bekend is 2 Het betreft hier de keten vanaf het ontstaan van het afval tot en met het omzetten van een afvalstof tot een nieuw product SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 3 van 13

Admin Hazardous Organic Solid Emissies 391.688 188 265.411 39.549 86.540 Scope 1 348.967 132 240.331 31.104 77.401 Scope 2 42.719 56 25.079 8.445 9.139 Scope 3 1 0 1 0 0 Potentieel vermeden emissies -725.935 0-257.022-56.160-412.754 Procesemissies 283.031 0 227.358 28.568 27.105 Composteren 27.955 0 0 17.734 10.221 Stortplaats 16.884 0 0 0 16.884 Vergisten 10.834 0 0 10.834 0 Verwerken gevaarlijk afval 227.358 0 227.358 0 0 Kantoren en productielocaties 63.341 52 28.308 10.677 24.304 Brandstoffen 11.049 0 1.719 2.351 6.979 Electriciteit 41.902 52 25.006 8.287 8.557 Gas 9.824 0 1.583 39 8.201 Warmte 567 0 0 0 567 Goederenvervoer 43.031 0 8.599 0 34.433 Personenvervoer 2.285 136 1.146 304 699 OV 1 0 1 0 0 Vliegreizen 161 4 38 116 2 Zakelijk personenvervoer 2.123 132 1.106 188 697 Potentieel Vermeden Emissies -725.935 0-257.022-56.160-412.754 Productie duurzame energie -18.307 0 0-17.703-604 Energie uit afval -257.022 0-257.022 0 0 Productie secundaire brandstoffen -156.597 0 0 0-156.597 Materiaalhergebruik -294.010 0 0-38.457-255.553 SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 4 van 13

VERSCHILANALYSE MET CO 2 VOETAFDRUK 2012 CO 2 VOETAFDRUK 2012 VS 2013 In onderstaande overzichten zijn de verschillen tussen de CO2 voetafdruk 2012 en 2013 weergegeven CO2 voetafdruk 2012 2013 % Chg % Chg Emissies 408.008 391.688 100% -16.319-4,0% Vermeden Emissies -661.631 3-725.936 100% -64.306 9,7% CO2 per divisie 2012 2013 % Chg % Chg Shanks NL COE/SSC 143 188 0% 45 31,7% Hazardous Waste 294.680 265.411 68% -29.269-9,9% Organic 34.181 39.549 10% 5.368 15,7% Solid Waste 79.004 86.540 22% 7.537 9,5% Total 408.008 391.688 100% -16.319-4,0% CO2 per bedrijf 2012 2013 % Chg % Chg Afvalstoffen Terminal Moerdijk 284.591 254.752 65% -29.839-10,5% Icova Groep 18.075 22.173 6% 4.099 22,7% Klok 5.000 5.248 1% 247 4,9% Orgaworld Group 34.181 39.549 10% 5.368 15,7% Reym 10.090 10.659 3% 570 5,6% Shanks NL COE/SSC 143 188 0% 45 31,7% van Vliet Contrans 18.056 24.315 6% 6.259 34,7% Van Vliet/Smink Regio Centraal 31.761 28.658 7% -3.102-9,8% Vliko 6.112 6.146 2% 34 0,5% Total 408.008 391.688 100% -16.319-4,0% 3 De cijfers met betrekking tot vermeden emssies 2012 wijken af van het vorig jaar omdat enkele conversiefactoren zijn veranderd. Om cijfers vergelijkbaar te maken zijn vermeden emissies 2012 herberekend met deze nieuwe factoren. Wijziging van factoren heeft beperkte invloed op de emissies te weten 4,8 kton op 657 kton (minder dan 1%) SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 5 van 13

CO2 per scope 2012 2013 % Chg % Chg Directe Emissie 378.940 348.967 89% -29.972-7,9% Indirecte Emissie 29.066 42.719 11% 13.653 47,0% Keten Emissie 1 1 0% 0 7,3% Total 408.008 391.688 100% -16.319-4,0% CO2 per onderwerp 2012 2013 % Chg % Chg Goederenvervoer 44.440 43.031 11% -1.408-3,2% Kantoren en productielocaties 52.215 63.341 16% 11.126 21,3% Personenvervoer 2.318 2.285 1% -33-1,4% Procesemissies 309.035 283.031 72% -26.004-8,4% Total 408.008 391.688 100% -16.319-4,0% Vermeden emissies secundaire brandstoffen % Chg Divisie/Bedrijf 2012 2013 ICOVA -43.741-45.755 4% Smink -1.854-558 -232% Van Vliet Groep -78.315-87.019 10% Van Vliet Contrans -5.573-5.286-5% KLOK -14.660-17.671 17% Vliko -429-308 -39% Shanks / Solid Waste -144.571-156.597 8% Vermeden emissies materiaalhergebruik % Chg Divisie/Bedrijf 2012 2013 Organics -39.241-38.457-2% Solid Waste -240.466-255.553 6% ICOVA -46.582-51.365 9% Smink -15.051-10.814-39% Van Vliet Groep -34.445-37.144 7% Van Vliet Contrans -40.446-45.722 12% KLOK -11.369-11.943 5% Vliko -92.573-98.565 6% Shanks -279.707-294.010 5% SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 6 van 13

De CO2 emissies zijn in 2013 lager zijn dan in 2012 met name vanwege de afname procesemissies bij Hazardous Waste en ondanks de stijging van de CO2 emissies door het beëindigen van de afname groene stroom. De stijging van vermeden emissies is veroorzaakt door een hogere productie van hout voor biomassacentrales, meer compost en meer glasinzameling en productie van glas. VERKLARING VAN DE VERSCHILLEN PER ONDERDEEL PROCESEMISSIES Per Segment 2012 2013 % Chg % Chg Hazardous Waste 257.885 227.358 80% -30.527-11,8% Organic 27.169 28.568 10% 1.399 5,1% Solid Waste 23.981 27.105 10% 3.124 13,0% Total 309.035 283.031 100% -26.004-8,4% Naar Aard 2012 2013 % Chg % Chg Composteren 24.129 27.955 10% 3.826 15,9% Stortplaats 17.107 16.884 6% -223-1,3% Vergisten 9.915 10.834 4% 919 9,3% Verwerken gevaarlijk afval 257.885 227.358 80% -30.527-11,8% Total 309.035 283.031 100% -26.004-8,4% De lagere emissies bij Hazardous Waste zijn met name veroorzaakt door productiestoringen bij verwerken verontreinigde grond. De toename bij Organic en Solid Waste zijn ontstaan door hogere doorzet in de composteerinstallaties en de vergistinginstallatie. SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 7 van 13

KANTOREN EN PRODUCTIELOCATIES Shanks totaal Segment 2012 2013 % Chg % Chg Shanks NL COE/SSC 51 52 0% 1 2,8% Hazardous Waste 27.449 28.308 45% 860 3,1% Organic 6.678 10.677 17% 3.999 59,9% Solid Waste 18.037 24.304 38% 6.266 34,7% Total 52.215 63.341 100% 11.126 21,3% Energiedragers 2012 2013 % Chg % Chg Brandstoffen 14.882 11.049 17% -3.833-25,8% Electriciteit 28.221 41.902 66% 13.681 48,5% Gas 8.615 9.824 16% 1.208 14,0% Warmte 496 567 1% 71 14,2% Total 52.215 63.341 100% 11.126 21,3% Per divisie Hazardous Waste 2012 2013 % Chg % Chg Brandstoffen 2.177 1.719 6% -457-21,0% Electriciteit 23.510 25.006 88% 1.496 6,4% Gas 1.762 1.583 6% -179-10,2% Total 27.449 28.308 100% 860 3,1% Organic Waste 2012 2013 % Chg % Chg Brandstoffen 2.734 2.351 22% -383-14,0% Electriciteit 3.923 8.287 78% 4.364 111,2% Gas 21 39 0% 18 84,1% Total 6.678 10.677 100% 3.999 59,9% SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 8 van 13

Solid Waste 2012 2013 % Chg % Chg Brandstoffen 9.972 6.979 29% -2.993-30,0% Electriciteit 738 8.557 35% 7.819 1.060,1% Gas 6.831 8.201 34% 1.370 20,0% Warmte 496 567 2% 71 14,2% Total 18.037 24.304 100% 6.266 34,7% Wat bij kantoren en productielocaties met name opvalt is de stijging van de CO2 emissie vanwege het gebruik van elektriciteit. Tot 2012 gebruikte Shanks voor een deel groene stroom voor haar productielocaties. In 2013 is het contract geëindigd en is geen nieuwe contract afgesloten vanwege de toename in kosten. Shanks zal in 2014 onderzoeken in hoeverre het verbruik kan worden teruggebracht of zelf meer groene stroom kan worden geproduceerd. GOEDERENVERVOER Segment 2012 2013 % Chg % Chg Hazardous Waste 8.162 8.599 20% 437 5,4% Solid Waste 36.278 34.433 80% -1.846-5,1% Total 44.440 43.031 100% -1.408-3,2% PERSONENVERVOER Shanks totaal Per Segment 2012 2013 Share Chg % Chg Shanks NL COE/SSC 92 136 6% 44 47,7% Hazardous Waste 1.185 1.146 50% -39-3,3% Organic 334 304 13% -30-8,9% Solid Waste 708 699 31% -8-1,2% Total 2.318 2.285 100% -33-1,4% SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 9 van 13

Naar Aard 2012 2013 Share Chg % Chg OV 1 1 0% 0 7,3% Vliegreizen 217 161 7% -56-26,0% Zakelijk personenvervoer 2.100 2.123 93% 23 1,1% Total 2.318 2.285 100% -33-1,4% Per divisie Shanks NL COE/SSC 2012 2013 % Chg % Chg Vliegreizen 10 4 3% -7-64,2% Zakelijk personenvervoer 82 132 97% 51 61,9% Total 92 136 100% 44 47,7% Hazardous Waste 2012 2013 % Chg % Chg OV 1,4 1,5 0% 0,1 8,0% Vliegreizen 43 38 3% -5-10,8% Zakelijk personenvervoer 1.141 1.106 97% -34-3,0% Total 1.185 1.146 100% -39-3,3% Organic Waste 2012 2013 % Chg % Chg OV 0,01 0,00 0% -0,01-100,0% Vliegreizen 162 116 38% -46-28,1% Zakelijk personenvervoer 172 188 62% 16 9,3% Total 334 304 100% -30-8,9% Solid Waste 2012 2013 % Chg % Chg Vliegreizen 2 2 0% 0 13,1% Zakelijk personenvervoer 706 697 100% -9-1,2% Total 708 699 100% -8-1,2% De emissie van CO2 vanwege het vervoer van personen blijft laag ten opzichte van de overige CO2 emissies (< 1% van het totaal). Verhogingen en verlagingen zijn over het algemeen gelijk aan het verhogen of verlagen van het aantal medewerkers met leaseauto s of vergoedingen voor gebruik van privé-auto voor zakendoeleinden. SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 10 van 13

VERMEDEN EMISSIES Vermeden emissies diverse activiteiten Bedrijf Aard 2012 2013 % Chg % Chg ATM Energie uit afval -219.784-257.022 93% -37.237 16,9% Icova Leveren warmte -119 0 0% 119-100,0% Klok Zonnecollectoren 0-1 0% -1 - Orgaworld Vergisten biomassa -16.782-17.703 6% -921 5,5% Smink Energie uit stortgas -665-603 0% 62-9,3% Total -237.350-275.328 100% -37.979 16,0% SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 11 van 13

Vermeden emissies door productie secundaire brandstoffen of recycling Divisie Regio Bedrijf Secundaire brandstoffen Materiaalhergebruik 2012 2013 % 2012 2013 % Organics 0 0 nvt -39.241-38.457-2% NL 0 0 nvt -26.682-26.078-2% Canada 0 0 nvt -12.559-12.379-1% Solid Waste -144.571-156.597 8% -240.466-255.553 6% Noord -43.741-45.755 5% -46.582-51.365 10% Midden -80.168-87.577 9% -49.496-47.958-3% Zuid West -20.662-23.265 13% -144.388-156.231 8% ICOVA -43.741-45.755 4% -46.582-51.365 9% Smink -1.854-558 -232% -15.051-10.814-39% Van Vliet Groep -78.315-87.019 10% -34.445-37.144 7% Van Vliet Contrans -5.573-5.286-5% -40.446-45.722 12% KLOK -14.660-17.671 17% -11.369-11.943 5% Vliko -429-308 -39% -92.573-98.565 6% Shanks -144.571-156.597 8% -279.707-294.010 5% De toename vermeden emissies bij Organics is ontstaan door de hogere productie van compost. Bij Solid Waste is de toename ontstaan door hogere productie van secundaire brandstoffen (ICOPOWER pellets en hout tbv biomassacentrales) en de hogere productie van glas en compost in de categorie materiaalhergebruik. SNL _CO2 _2013 final2 Pagina 12 van 13