OPDRACHT WANDELING COUPE Matongewijk in Brussel 20 MEI 2015 FRIPONT KELSEY 1sa2
EEN WANDELING IN DE MATONGEWIJK IN BRUSSEL 1. WELKE VOOROORDELEN HEB IK VAN DEZE BEURT? Ik stelde mij de Afrikaanse wijk voor als echt een stukje Afrika in België. Ik denk dat er veel kappers zijn en veel zwarte mensen die lange rokken dragen met de gekste kleuren en patronen. Ik stel mij smalle steegjes voor waar manden met kruiden op de weg staan om te verkopen of winkels met veel vers en tropisch fruit met een zwarte man achter de kassa in een schort en teenslippers. Ik denk dat de wegen er maar stoffig bijliggen en de auto s al oud zijn en niet meer goed starten. De mensen zijn vriendelijk en vrolijk. Wat ik ook nog verwacht van deze wijk is dat er veel reiskantoren zijn zodat de inwoners van de Afrikaanse wijk gemakkelijk terug naar hun familie kunnen om hen te bezoeken. Wat ik verder nog verwacht is dat er veel kleine winkeltjes zijn die Lycamobile verkopen, dit zijn simkaarten waarmee je heel goedkoop naar heel de wereld kunt bellen, ik veronderstel dan dat de mensen van de Matongewijk hier gebruik van maken om hun familie in Afrika op de hoogte te houden van hun wel en wee. Verder denk ik dat de huisjes gezellig zijn en kleurrijke gordijnen bevatten en verwacht ook veel Afrikaanse restaurants waar je een groot stuk vlees kan eten voor een appel en een ei. Deze restaurants zijn maar heel smal en hebben een terras buiten staan met wiebelende witte stoeltjes. Deze stereotypes heb ik waarschijnlijk meegenomen na een tal van vakanties in Afrika. Ik hoop dat er een Afrikaanse kledingswinkel aanwezig is en deze zou ik dan heel graag willen bezoeken. Omdat ik enorm geïnteresseerd ben in Afrikaanse culturen vind ik zo een winkeltjes altijd heel tof. 2. HOE HEB IK DEZE BEURT ECHT ERVAREN? Mijn verwachtingen zijn niet allemaal ingelost. Hier en daar zag je wel heel duidelijk dat het over een Afrikaanse wijk ging maar dan heb ik het maar over een paar straten. Andere straten waren al redelijk verwesterd en je vond er winkelketens zoals H&M. Maar er waren ook straten bij me toch nog een heel authentiek gevoel van Afrika gaven. Op deze straten vond je Afrikaanse kappers die extenties in kroezelhaar vlechten. Ook de kapperswinkels waren voltallig aanwezig. In deze winkels kon je haarolies en andere schoonheidsproducten kopen. Verder waren er nog andere handelsfuncties aanwezig. Hier kon je bijvoorbeeld goedkope Gsm s kopen voor een mindere prijs dan doorgaans in onze winkels (waarschijnlijk ingevoerd).
De verwachting dat er waarschijnlijk veel reiskantoren waren is ook uitgekomen. Er waren dus inderdaad veel kantoren waar je op de deur altijd acties zag hangen van verschillende luchtvaartmaatschappijen om naar Afrikaanse landen te gaan. Op het gebied van mensen zijn mijn verwachtingen niet uitgekomen. Maar ongeveer 50 procent van de mensen die we zijn tegengekomen waren van Afrikaanse afkomst. Er liepen hier ook veel blanken mensen rond. Wat wel op viel aan de zwarte mensen was dat ze nog veel tradities naleefden van hun afkomst, dan heb ik het vooral over hun klederdracht. 3. WAAR? Brusselse vijfhoek Matonge
3.2 WANDELING start
3.3 ROUTE BESCHREVEN We namen de metro naar de Naamse Poort. Op de hoek van de Naamse Poort was er een theater: Theatre Molière. Hier worden vooral workshops, cursussen, tentoonstellingen en concerten georganiseerd. Wat meteen opviel was dat tegenover dit theater een Congolees restaurant was waar je authentieke maaltijden kon kopen voor weinig geld. De eerste sfeer van Afrika is een feit. Eigenlijk is matonge niet echt een Afrikaanse wijk waar Afrikanen zicht expliciet komen huisvesten maar is het eerder een ontmoetingspunt. Een streek met een levende handel en diensten. Wanneer we richting Waversesteenweg wandelden botsten we meteen op juwelierszaken. Hier kon men goud kopen. Dit is ook weer iets typisch Afrikaans, want van de ene dag op de andere kan je geld waardeloos zijn. Daarom bieden goud en juwelen vaak meer zekerheid in de Afrikaanse cultuur. Iets ervoor zijn we al voorbij galerie De la Porte de Namur gewandeld. In deze Galerij bevinden zich reisbureaus met in het bijzonder vluchten naar Afrikaanse landen. Verder zie je nog stoffenwinkels met typische Afrikaanse stoffen en natuurlijk ook de kapperswinkels. Wanneer we op de Waversesteenweg wandelden zagen we galerie D Lxelles. Oorspronkelijk bevonden zich hier Belgische winkeltjes die nu omgevormd zijn tot Afrikaanse boetieks. Hier bruist het van leven. Het volgende wat ons was opgevallen was de Art Nouveaux gebouwen met meestal op het gelijkvloers een commerciële bedoeling. Toen we nog verder de wandeling volgden en de Vrede straat insloegen zagen we iets vrij eigenaardig. De Sint-Bonifatius- Kerk. Het is een neogotische kerk die werd gebouw als soort van lokaas voor goede burgers. De stijl van deze kerk is zeer contrasterend met de omgeving. Voor de kerk staat er een standbeeld van advocaat en katholiek politicus Charles Woeste. Deze man was een tegenstander van Priester Daens (Deans was een Priester die op kwam voor de slecht behandelde arbeiders in de industriële revolutie.) Priester Woest heeft hier ook niet toevallig een stambeeld. Hij nam het bijvoorbeeld op voor de mensen in Congo tijdens de strijd van Leopold II. Wanneer we verder wandelden konden we niet langs de cosmetica winkels kijken. Het is wel duidelijk dat een kapsalon voor Afrikanen heel belangrijk is. Het is voor hun meer dan alleen hun haar knippen, het is weeral een soort van ontmoetingsplaats. Je kan er meestal heel comfortabel zitten en iets drinken. Wat ook meteen opviel was dat in de toonzaal ook bleekproducten stonden. Zoals wij zelfbruiners hebben hebben Afrikaanse vrouwen bleekmakers. Zij willen graag een iets blekere huid, terwijl
wij voor de bruinere tinten gaan. Verder op de Lang Leven straat kwamen we veel cafés en restaurants tegen. Het is als het ware het kloppende hart van het uitgangsleven in Matonge. Vooral in de zomer komt deze straat echt tot leven. Deze straat illustreert ook echt mooi het internationale karakter van de wijk. Op de hoek vonden we een stambeeld terug au dela de l espair. Dit standbeeld is gemaakt door een Congoleze kunstenaar die zijn atelier heeft in deze wijk. Het beeld is gemaakt van kogelhulzen wat dan weer mooi de angst van sommige afrikanen tijdens de oorlog illustreert. Helaas wekte dit beeld ook veel opstand en werd vernield. Tegenover het standbeeld vind je een dienst genaamd western Union. Van daaruit kan je geld opsturen naar andere landen. Afrikanen sturen jaarlijks massaal veel geld op naar hun land van herkomst. Zo veel zelfs dat het een grotere financiële inbreng is dan alle andere ontwikkelingshulp samen. Verder in onze wandeling zien we een leegstaande dancing club, Mambo. Vroeger een bekende club waar zelfs Bob Marley uitging. In deze club werd Afrikaanse muziek gedraaid. Maar sinds een paar jaar wacht de Mambo op een nieuwe uitbater en momenteel ligt de club er dus verlaten bij. Wanneer we op de Elzax-Lotharingenstraat kwamen vielen meteen weer de tal van kapperszaken op. We merkten hoe het straatbeeld kleurde en we ons op dat moment in de sfeer van Afrika bevonden. Aan het einde van de wandeling kwamen we uit aan een parkje, het Marsveldparkje. Wat hier vooral opviel was dat de culturele wijk sterk onder druk komt te staan van het Europese Parlement. Tal van kantoorgebouwen nemen de sfeer weg. Het parkje dat centraal in deze hoogbouw kantoren ligt is formeel eigendom van ING en normaal gezien niet voor openbaar publiek. De bedoeling was om dit parkje te gebruiken voor uitbreidingen van de ING kantoren maar de overheid gaf hier geen toestemming voor en kwam overeen met ING om er tijdelijk een openbaar parkje van te maken. We hebben de oorspronkelijke wandeling uitgebreid en zijn nog langs het paleis gewandeld. Het contrast was enorm! Wat voor een groot verschil kan je hebben op slechts een paar meters van elkaar? De lossere Afrikaanse sfeer van een paar meter geleden was veranderd in een stijve propere buurt met brede lanen. Zo beeindigden wij onze wandeling.