SAMENVATTING HOOFDSTUK 5 Lesbrief 12 Toezicht Filtersoftware Filtersoftware kan ervoor zorgen dat je niet naar bepaalde websites kunt surfen of dat je niet kunt zoeken naar bepaalde zoekwoorden. Dat kan handig zijn voor ouders of scholen om het internetgedrag van jongeren te regelen. Ouderlijk toezicht In Windows bestaat Ouderlijk Toezicht (in Windows 8 Family Safety). Daarmee kunnen ouders bijvoorbeeld instellen wanneer hun kind achter de computer mag, welke spellen er mogen worden gespeeld en kunnen ze grof taalgebruik blokkeren. Via de internetinstellingen kun je zien of Ouderlijk Toezicht is ingeschakeld. - 1 -
Lesbrief 13 Netwerken Netwerk Binnen een netwerk kun je gegevens op een handige manier uitwisselen of printen op één printer. Voor een bedrijf is dat ook erg handig. Daar zijn de computers meestal allemaal met een server verbonden Daarop staan de bestanden, zodat iedereen erbij kan. Als verschillende computers met elkaar zijn verbonden heet het een LAN (Local Area Network). Met een WAN (Wide Area Network) zijn verschillende LAN s via internet met elkaar verbonden. Dat is handig als een bedrijf meerdere vestigingen heeft. Met een VPN (Virtual Private Network) kan iemand thuiswerken en toch verbinding hebben met de computers van het bedrijf. De netwerkbeheerder Een netwerkbeheerder kan accounts aanmaken en verwijderen binnen een netwerk. Ook kan hij of zij rechten toekennen aan die accounts. Niet iedereen mag hetzelfde. Met rechten kan worden aangegeven of: iemand alleen mag lezen; mag lezen en schrijven; mag lezen, schrijven en uitvoeren. Je krijgt alleen toegang tot een netwerk als je de gebruikersnaam en het password van een geldig account invoert. Draadloos netwerk Een computer kan met een kabel of draadloos met het internet zijn verbonden. Het voordeel van een draadloze verbinding is dat die overal in een huis beschikbaar is. Het nadeel is dat er meer kans op storingen is en de snelheid lager ligt. Een draadloos netwerk moet altijd worden beveiligd met een wachtwoord, anders kan iedereen er zomaar bij. Het is niet slim om verbinding te maken met een onbeveiligd draadloos netwerk omdat er altijd mensen kunnen meekijken. - 2 -
Beveiliging draadloos netwerk Een draadloos netwerk is op verschillende manieren te beveiligen, bijvoorbeeld met een WEP- of een WPA2-sleutel. WPA is een betere beveiliging dan WEP, omdat het moeilijker te kraken is. Als extra beveiliging kun je MAC-adressen gebruiken. Iedere computer heeft zo n uniek adres. - 3 -
Lesbrief 14 Omgaan met bestanden Beveiliging in- of uitschakelen Bij het openen van bestanden krijg je soms een veiligheidswaarschuwing. Het is belangrijk om alleen op Inhoud inschakelen te klikken als je zeker weet dat het bestand te vertrouwen is. Door daarop te klikken schakel je voor dat bestand de macro s in. Met een macro kun je meerdere handelingen in één keer uitvoeren. Er zijn ook mensen die macro s zo maken dat het eigenlijk een virus is. Je moet dus oppassen bij het openen van bestanden als je niet weet waar ze vandaan komen. Bestanden beveiligen Als je niet wilt dat iedereen een bestand kan lezen, kun je het in bijvoorbeeld Word of Excel beveiligen met een wachtwoord. Met Winrar of Winzip kun je bestanden inpakken (ook wel zippen of comprimeren genoemd) om ze per e-mail te kunnen verzenden Je kunt ze tegelijk beveiligen met een wachtwoord. Versleutelen Bestanden kun je versleutelen (ook wel encryptie genoemd). Dan worden ze opgeslagen als een onleesbaar bestand, dat alleen leesbaar is als je het juiste programma en wachtwoord hebt om ze te ontsleutelen. Ook een e-mailbericht kun je versleuteld verzenden. Zo weet je zeker dat niemand de inhoud kan lezen terwijl de e-mail via het internet naar de ontvanger reist. Overmacht Er is sprake van overmacht als er iets gebeurt waar je zelf echt niets aan kunt doen. Overmacht, in de vorm van bijvoorbeeld een overstroming of aardbeving, kan er ook voor zorgen dat er iets met je gegevens gebeurt of dat ze allemaal vernietigd zijn. Het is wel belangrijk om zelf je gegevens zo goed mogelijk te beschermen zodat er, behalve door overmacht, niets mee kan gebeuren. - 4 -
Een back-up Het is erg belangrijk om je werk ook tussendoor regelmatig op te slaan en back-ups (kopieën) te maken van alle data, om dataverlies te voorkomen als de computer bijvoorbeeld crasht. Een back-up kun je maken op een externe harde schijf die je op een andere plaats bewaart. Mocht je je data kwijt raken, dan kun je de gegevens van de back-up-disk weer terugzetten. Een andere manier om je gegevens veilig te stellen, is om ze op te slaan in the cloud. Dit houdt in dat je gegevens via internet opslaat, op een externe server. Bestanden vernietigen Je kunt bestanden, harde schijven, cd s en dvd s vernietigen. Het is belangrijk om te beseffen dat er altijd restjes data achter kunnen blijven. Dit zijn de beste manier om zeker te weten dat echt alles van een schijf weg is: haal de harde schijf door een metaalshredder; maak bestanden met speciale software onleesbaar; demagnetiseer de schijf met speciale apparatuur. - 5 -