Brandweer on(der)wijs belangrijk!
Versterking Brandweeronderwijs Brandweeronderwijs is een onderwerp dat het hart van de brandweer raakt. Alle brandweermensen hebben er hun hele carrière mee te maken. Daarom is brandweeronderwijs onwijs belangrijk! Een kwaliteitsslag van het onderwijs is noodzakelijk om een professionele uitvoering van het brandweervak te garanderen. De eerste stappen hebben we met elkaar (op papier) gezet in het project Versterking Brandweeronderwijs (VBo). Nu zijn verschillende partijen aan zet om de nieuwe koers in praktijk te brengen.
Versterking Brandweeronderwijs Resultaten De nieuwe koers die we gezamenlijk binnen het project VBo hebben ontwikkeld, richt zich concreet op: een landelijk opleidingsstelsel voor initiële opleidingen, een nieuw examenstelsel, uniforme standaarden, kennisroulatie en innovatieve leermiddelen. In deze waaier zetten we de belangrijkste veranderingen voor de diverse doelgroepen op een rij. Deze veranderingen hebben we niet van vandaag op morgen gerealiseerd. De genoemde concrete veranderingen zullen zeker twee tot drie jaar duren.
Vakbekwaam worden Waarom? Initiële opleidingen kennen nu weinig kaders voor een uniforme uitvoering en er is geen landelijk kwaliteitssysteem. Een nieuw onderwijsstelsel vormt de basis voor de noodzakelijke kwaliteitsslag.
Vakbekwaam worden Wat gaat er veranderen? In het nieuwe onderwijsstelsel worden normen structureel bijgehouden door de werkveldadviescommissie. Het veld is daarin vertegenwoordigd. Om te controleren of de opleidingsinstituten aan de nieuwe normen voldoen, wordt een auditsysteem ingericht. Opleidingsinstituten voeren een zelfevaluatie uit, worden geaudit door collega s en vanaf 2016 onafhankelijk gecertificeerd. Er is een fonds ingesteld voor de ontwikkeling van digitale les- en leerstof.
Vakbekwaam worden Dit betekent voor jou als Docent of instructeur dat je kaders en normen hebt om je werk goed te kunnen uitvoeren. Examinator of beoordelaar dat je opnieuw bent opgeleid en je weet hoe in een duaal stelsel tussentijds wordt beoordeeld en hoe de eindtoetsing plaatsvindt. Als examinator kun je worden ingezet als beoordelaar bij tussentijdse toetsen.
Vakbekwaam worden Dit betekent voor jou als Deelnemer dat je actueel onderwijs krijgt dat dicht tegen de praktijk van alle dag aanligt. Het onderwijs ontwikkelt zich steeds mee met de veranderende functies. Blended learning (elektronisch leren afgewisseld met klassikaal onderwijs en praktijkonderwijs) maakt onderwijs toegankelijker en makkelijker. Medewerker van Vakbekwaamheid dat je aan de hand van actuele normen en kaders concrete handvatten hebt om met de eigen afdeling bij te dragen aan de verbetering van het brandweeronderwijs.
Examinering Waarom? Ons huidige examenstelsel is toe aan vernieuwing om aan de eisen en wensen van deze tijd te voldoen. Er is behoefte aan tussentijdse toetsen, minder piekbelasting en betere afstemming tussen opleiden en oefenen.
Examinering Wat gaat er veranderen? Binnen het duaal leren is niet langer alleen de eindtoets bepalend voor het slagen. De beoordeling wordt nu gebaseerd op tussentijdse opdrachten én eventueel een eindexamen. Bij examens wordt er in de toekomst duidelijk op andere criteria gelet dan bij de huidige examens. Bij examens wordt vooral gelet op complexe vaardigheden en competenties zoals samenwerken en communicatie.
Examinering Dit betekent voor jou als Docent of instructeur dat je een beoordelende rol krijgt binnen het eigen opleidingsinstituut. Examinator dat je bij examens beoordeelt op complexe vaardigheden en competenties. De beoordelaars toetsen tijdens de opleiding bij het opleidingsinstituut de elementaire vaardigheden. Deelnemer dat je minder piekbelasting hebt omdat je tussentijdse toetsen maakt. Medewerker van Vakbekwaamheid dat je een beter beeld hebt hoe de deelnemers ervoor staan in hun opleiding. Daardoor kun je beter begeleiden op de werkplek.
Vakbekwaam blijven Waarom? In de regio s wil men zinvol oefenen! Gericht op kwaliteit en niet op kwantiteit; niet oefenen om te oefenen. Passend bij de risico s in het verzorgingsgebied; alleen wat nodig is. Met ruimte voor individueel maatwerk; vooral dat wat we niet zo vaak tegenkomen of wat we nog niet zo goed kunnen.
Vakbekwaam blijven Wat gaat er veranderen? Samen met het veld zijn landelijke kwaliteitsstandaarden blijvende vakbekwaamheid voor tien repressieve functies opgesteld. De standaarden worden opgenomen als bijlage bij de kwalificatiedossiers van de betreffende functie en zijn daarmee bindend als minimale branchenorm. Regionale brandweerorganisaties bepalen zelf op basis van regioprofielen wat daar bovenop aan maatwerk nodig is.
Vakbekwaam blijven Dit betekent voor jou als Oefencoördinator of oefenleider dat je gecombineerde oefenscenario s opstelt in het oefenprogramma. Oefenleider of waarnemer dat je landelijke standaarden beoordeelt in het oefenprogramma. Deelnemer dat je meer op maat oefent op basis van de risico s in je regio. Medewerker van Vakbekwaamheid dat je in samenspraak met andere disciplines in de organisatie de landelijke standaarden doorvoert in het oefenprogramma.
Kennisroulatie Waarom? Het uitwisselen van nieuwe kennis en inzichten is waardevol om het vakmanschap binnen de brandweer te vergroten. Wij wisselen nu veel informatie uit over (bijna-)incidenten, maar passen nieuwe kennis en inzichten onvoldoende toe in de praktijk. Tijd voor verandering.
Kennisroulatie Wat gaat er veranderen? Kennisregisseurs gaan meer informatie uitwisselen met elkaar en binnen de eigen organisatie. Ze pakken de ontwikkeling van kennisregie gezamenlijk op. Er komt een platform waar kennis over en ervaring met (bijna-) incidenten wordt uitgewisseld.
Kennisroulatie Dit betekent voor jou als Docent, instructeur, oefenleider of waarnemer dat je meer kennis en ervaringen kunt delen op het gebied van incidenten bij opleiding en oefening. Brandweerfunctionaris dat je meer betrokken wordt bij het leren van incidenten en je na incidenten ook zelf nieuwe inzichten kunt aandragen. Kennisregisseur dat je goed binnen je organisatie gepositioneerd wordt en centrale regie voert op het leren van incidenten.
Brancheafspraken Waarom? Om de versnippering in het onderwijs tegen te gaan en de samenwerking tussen de opleidingsinstituten te versterken, worden bindende brancheafspraken gemaakt. Het vertrekpunt is gezamenlijke professionele standaarden en kaders voor eenheid in onderwijs en uitvoering.
Brancheafspraken Wat gaat er veranderen? Regio s gaan in de uitvoering van onderwijs zaken samen oppakken en slimmer regelen. In districtsverband wordt dit opgepakt onder regie van zes regionale commandanten. De Brandweeracademie stelt met de districten een opleidingskalender op voor schaarse en specialistische opleidingen met afspraken over de tarieven. Voor de onderwijskundigen in heel Nederland wordt een uitwisselingsprogramma opgesteld om eenheid in onderwijs te bereiken.
Brancheafspraken Dit betekent voor jou als Docent of instructeur dat je in het eigen district op uniforme wijze brandweeronderwijs verzorgt. Deelnemer dat je sneller aan de slag kunt met goed afgestemde specialistische leergangen. Medewerker van Vakbekwaamheid dat je intensiever samenwerkt met collega s binnen je eigen district en niet zelf het wiel opnieuw hoeft uit te vinden. Kortom, meer eenheid en minder versnippering.
Meer informatie staat op www.brandweernederland.nl/vbo De Brandweeracademie is onderdeel van het Instituut Fysieke Veiligheid. april 2015