SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 340 van HERMAN WYNANTS datum: 24 februari 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Antidopingbeleid - Stand van zaken Het Vlaams regeerakkoord 2014-2019 geeft de ambitie aan dat Vlaanderen een koploper moet blijven op het vlak van antidopingbeleid, met efficiëntie en klantvriendelijkheid als uitgangspunt. Een snelle aanpassing van de regelgeving aan de nieuwe WADA-code (World Anti-Doping Agency) is daarbij een prioriteit. Het Antidopingdecreet van 25 mei 2012 werd daarom aangepast middels het decreet van 19 december 2014 aan de WADAcode 2015. Naar aanleiding van de samenvoeging van de afdeling Sport van het Departement CJSM (Cultuur, Jeugd, Sport en Media) en het agentschap Bloso in het nieuwe agentschap Sport Vlaanderen werd het Antidopingdecreet nogmaals aangepast door het decreet van 25 november 2015 tot wijziging van diverse decreten, wat betreft de integratie van de beleidsondersteunende opdracht inzake sport in het agentschap Sport Vlaanderen, en tot wijziging van het Antidopingdecreet van 25 mei 2012. Een antidopingbeleid voeren, vereist ook de nodige middelen voor de werking van NADO Vlaanderen (Nationale Antidopingorganisatie), voor preventie en educatie, om dopingcontroles uit te voeren enzovoort. 1. Kan de minister voor 2014 en 2015 de totale kostprijs meedelen voor de Vlaamse overheid m.b.t. de dopingbestrijding in de sport? Gelieve deze totale kostprijs verder op te splitsen op basis van de belangrijkste kostencomponenten (o.a. kosten voor de werking van NADO Vlaanderen, bijdrage aan WADA, kosten voor organiseren van dopingcontroles). 2. Stuk 13 ((2015-2016) Nr. 2-H) leert dat bij BO 2016 in 986 keuro voorzien werd voor dopingbestrijding in de sport. Heeft de minister reeds zicht op een verdeling van dit totaalbedrag t.a.v. de belangrijkste kostencomponenten? 3. In de beleidsbrief Sport 2015-2016 stelt de minister uitdrukkelijk meer te willen inzetten op preventie en educatie inzake dopinggebruik in Vlaanderen. Op welke manier zal de minister dit beleidsvoornemen omzetten in de praktijk? Welke concrete acties en maatregelen zal de minister uitrollen in 2016 in functie van een actievere preventie en educatie inzake dopinggebruik in Vlaanderen? 4. De beleidsbrief Sport bevat ook volgende passage: Er zal bijvoorbeeld werk worden gemaakt van een geobjectiveerd spreidingsplan voor de dopingcontroles.
Kan de minister verduidelijken wat bedoeld wordt met een geobjectiveerd spreidingsplan? Op welke manier zal die objectivering aangepakt worden? Waarin schuilt concreet het verschil met de huidige aanpak van dopingcontroles? 5. Artikel 20 van het besluit van de Vlaamse Regering genomen op 13 februari 2015 houdende uitvoering van het decreet van 25 mei 2012 bepaalt het volgende: De minister stelt de vergoedingen vast voor de prestaties en onkosten van de controleartsen, controlelaboratoria, de chaperons en de experts. a) Kan de minister meer toelichting geven bij de huidige (vastgestelde) vergoedingen voor de prestaties en onkosten van de controleartsen, controlelaboratoria, chaperons en experts? b) Hoeveel controleartsen zijn momenteel erkend door de minister? c) Hoeveel vergoedingen voor de prestaties en onkosten van de controleartsen betaalde de Vlaamse overheid uit in 2014 en 2015? d) Hoeveel vergoedingen voor de prestaties en onkosten van de controlelaboratoria betaalde de Vlaamse overheid uit in 2014 en 2015? e) Hoeveel chaperons zijn momenteel erkend door minister? f) Hoeveel vergoedingen voor de prestaties en onkosten van de chaperons betaalde de Vlaamse overheid uit in 20142015? g) Hoeveel vergoedingen voor de prestaties en onkosten van de experts betaalde de Vlaamse overheid desgevallend uit in 2014 en 2015? 6. In de beleidsbrief Sport 2015-2016 lees ik dat wetenschappelijk onderzoek op het vlak van dopingbestrijding gefinancierd werd via de ondersteuning van een project van het WADA-erkend dopingcontrolelaboratorium in Gent. Het betrof de ontwikkeling en validering van een gevoelige GC-MS/MS-methode voor dopeermiddelen. In welk budget werd hiervoor voorzien? Werd het onderzoek reeds afgerond? Welke meerwaarde kunnen de onderzoeksresultaten genereren in functie van de dopingbestrijding?
PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT ANTWOORD op vraag nr. 340 van 24 februari 2016 van HERMAN WYNANTS 1. 2014 2015 Vergoedingen controleartsen en 214.000 euro 195.000 euro chaperons Analysekosten 599.000 euro 651.000 euro + 14.000 euro (APME) Kosten i.v.m. educatie en informatie 12.000 euro 14.000 euro Wetenschappelijk onderzoek 78.000 euro 26.000 euro Juridische kosten (inhuren juridische 8.000 euro 3.000 euro expertise) Overige kosten in het kader van 148.000 euro 155.000 euro dopingbestrijding en preventie (allerlei en inclusief WADA-bijdrage) TOTAAL 1.059.000 euro 1.058.000 euro De laatste jaren beschikt NADO Vlaanderen over 986.000 euro aan werkingsmiddelen. Daarnaast doet ze uitgaven vanop het begrotingsfonds dat gespijsd wordt met de boetes betaald door dopingovertreders. 2. Ook in 2016 zal het grootste deel van het werkingsbudget waarover NADO Vlaanderen beschikt, worden gespendeerd aan analysekosten en de vergoedingen voor de controleartsen en de chaperons. Daarnaast zijn er ook de weerkerende kosten zoals de werkingssubsidie aan het WADA, de kosten voor aankoop van materiaal (urine- en bloedkits), preventie, juridische kosten, Deze zullen zich naar alle waarschijnlijkheid in de grootteorde van vorige jaren situeren De subsidie aan het WADA werd verwerkt in de tabel onder punt 1, allerlei. Voor 2014 bedroeg de subsidie 78.380 USD en voor 2015 79.540 USD. 3. Het luik preventie en educatie inzake dopinggebruik kwam recentelijk uitvoerig aan bod op de studiedag antidoping: hoe het was en hoe het in de toekomst kan zijn op 5 maart 2016. Een 100-tal deelnemers waren aanwezig. Inmiddels is er een groot aanbod beschikbaar aangaande communicatiekanalen en promotiemateriaal. Er is natuurlijk de website www.dopinglijn.be. Bijkomend zijn er specifieke generieke e-mailadressen ontwikkeld voor de sporters zoals info@nado.vlaanderen, ttn@nado.vlaanderen en elitesporter@nado.vlaanderen. Er is een nieuwsbrief van geschorste sporters. Er is promotiemateriaal beschikbaar zoals folders, brochures en affiches: een folder TTN, dit staat voor toestemming wegens therapeutische noodzaak voor elitesporters en een folder TTN voor breedtesporters. Daarnaast zijn er nog de klassiekers zoals video s op de website, stands via SVS apotheose en via de Dag van de Trainer en een antidopingmodule in de trainersopleiding van de VTS. Daarnaast werd een antidopingcharter voor de arts ontwikkeld. Dit is een engagement dat de arts aangaat om zelf dopingvrij en in het belang van de patiënt-sporter te handelen.
Dit is ook het geval voor de fitness waar momenteel ongeveer 150 centra het antidopingcharter voor de fitnessindustrie 2015-2016 ondertekenden. Het WADA speelt uiteraard ook een grote rol waar ze nadrukkelijk de klemtoon legt op een preventieve aanpak. In Vlaanderen willen we dat samen doen met de sportfederaties en de door hen aangestelde contactpunten antidoping. Op dit moment zijn er 104 contactpunten antidoping aangesteld. Hoe kunnen we nu verder voorwaarts gaan op vlak van preventie? Door ten eerste volop in te zetten op de rol en de taak van de contactpunten antidoping. Het zijn immers zij die op het terrein het verschil kunnen maken. Voor hun takenpakket verwijs ik naar het Antidopingdecreet en uitvoeringsbesluit waar dit uitvoerig besproken staat en natuurlijk kunnen zij ook altijd terecht bij de NADO voor ondersteuning. Zo verwijs ik naar artikel 5 van het decreet waar er gevraagd wordt om actuele informatie te bezorgen over de dopinglijst, de dopingpraktijken, de gevolgen van dopingpraktijken op medisch en sociaal vlak, met inbegrip van sancties, de dopingcontroleprocedures, de rechten en plichten van sporters en begeleiders, de mogelijkheid tot het verkrijgen van een TTN, de risico s van het gebruik van voedingssupplementen waar je op de website bijkomende info kan terugvinden, de sportethische gevolgen van dopingpraktijken, de verplichtingen op het vlak van verblijfsgegevens voor de elitesporters. De verplichtingen van de federaties werden nog verder gepreciseerd in artikel 11 tot en met 14 van het Antidopingdecreet. Ook in het BVR van 13 februari 2015 werden de verplichtingen verder gedetailleerd uitgewerkt. En ten tweede door het volgen van een internationale afgesproken structurele aanpak die werkt volgens het ICE-principe (informatie, communicatie en educatie) waarbij een antidopingpreventieplan opgesteld is afhankelijk van de doelgroep die verschillende gradaties van preventiemogelijkheden bevat. Concluderend zal de NADO werken volgens de PLAN, DO, CHECK en ACT- methode. Dit betekent concreet: PLAN: opstellen van een communicatieplan voor periode X, portfolio met acties (boodschappen, doelgroepen, timing). DO: uitwerken van acties in miniprojecten, projectfiche met scope, doel van de actie, status, budget en Kritische prestatieindicatoren. CHECK: controleren van effectiviteit van de acties, KPI s meten: bijvoorbeeld het aantal hits op de dopinglijn, het aantal binnenkomende vragen). ACT: het analyseren van successen en verbeterpunten. 4. De Code 2015 vereist dat elke antidopingorganisatie een planning voor de spreiding van dopingcontroles (Test Distribution Plan of TDP) ontwikkelt en dopingcontroles uitvoert op een intelligente en evenredige manier. Gedurende jaren vormden beproefde strategieën, zoals de willekeurige selectie, onderdeel van de procedure. Een slimmere strategie bestaat erin om specifieke risicofactoren te identificeren die gelinkt zijn aan een specifieke sport, discipline of groep van sporters. Door die controlestrategie zal een antidopingorganisatie beter geplaatst zijn om een effectieve en efficiënte planning voor de spreiding van dopingcontroles te ontwikkelen die gericht is op: disciplines waarin het waarschijnlijker is dat er doping zal plaatsvinden, types van sporters die meer kans hebben om risicogedrag te vertonen en de beste periodes om dopingcontroles uit te voeren bij die sporters.
Een planning voor de spreiding van dopingcontroles is bijgevolg een document dat opgesteld is door een antidopingorganisatie die van plan is om dopingcontroles uit te voeren bij sporters waarover zij controlebevoegdheid heeft, in overeenstemming met de vereisten van de internationale standaard voor dopingcontroles en onderzoeken. Dergelijke controles moeten effectief zijn in het opsporen en afschrikken van dopingpraktijken. Aangezien antidopingorganisaties worden aangeraden om hun inspanningen en middelen te prioriteren, moeten ze over een gepaste planning voor de spreiding van dopingcontroles beschikken. De planning voor de spreiding van dopingcontroles van de antidopingorganisaties moet de middelen efficiënt verdelen onder de verschillende sporten, disciplines, competities, leeftijdsgroepen, sporters enz. die tot de bevoegdheid van de antidopingorganisatie behoren. De belangrijkste activiteiten voor het spreidingsplan zijn dan ook risicobeoordeling en prioriteitstelling, inclusief de verzameling, monitoring en follow-up van informatie. De dopinggevoeligheid per sport en het belang van de sport in Vlaanderen zijn hierbij belangrijke criteria. 5. a) De artsen verantwoordelijk voor de OOC-controles of out of competition controles voor de elitesporters zijn personeelslid van de Vlaamse overheid, vier van hen hebben een deeltijdse arbeidsovereenkomst als contractueel personeelslid en één is een deeltijdse statutaire arts. De andere pool van erkende controleartsen ontvangen ten laste van de begroting van de Vlaamse Gemeenschap een vergoeding per opdracht. De criteria werden vastgelegd bij ministerieel besluit van 11 april 2013, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 26 april 2013. De geïndexeerde vergoedingen 2016 bedragen 327,61 euro voor de controleartsen en 90,37 euro voor de chaperons (= op basis van de afgevlakte index). Bij ministerieel besluit van 25 september 2014 tot wijziging van het ministerieel besluit van 11 april 2013 werd de vergoeding voor de controlelaboratoria vastgesteld. De vergoedingen variëren naargelang het gaat over analyses van urinemonsters of bloedmonsters. b) Momenteel zijn er 25 controleartsen door de minister erkend. c-f) In 2014 bedroeg de kost aan vergoedingen en verplaatsingskosten voor de controleartsen en chaperons 214.000 euro, in 2015 bedroeg deze 195.000 euro. d) De analysekosten bedroegen in 2014 599.000 euro, in 2015 651.000 euro. Daarnaast was er in 2015 een eerste keer een kost i.v.m. de APME van 14.000 euro. Atleet paspoort management eenheid, afgekort APME staat voor de eenheid bestaande uit een persoon of personen, aangeduid door NADO Vlaanderen, en verantwoordelijk voor het administratief beheer van de biologische paspoorten die NADO Vlaanderen bijstaat met het oog op het intelligenter en doelgerichter maken van dopingcontroles. Verder staat de APME in contact met de commissie van experten, stelt ze een atleet biologisch documentatiepakket samen en keurt ze dat goed en rapporteert ze afwijkende paspoortresultaten. e) Chaperons worden niet erkend door de minister maar aangesteld door NADO Vlaanderen. Dit werd vastgelegd in het Besluit van de Vlaamse Regering van 13 februari 2015 houdende uitvoering van het Antidopingdecreet van 25 mei 2012. Momenteel gaat het over 63 chaperons. g) Zie antwoord c h) geen
6. Een methode werd op basis van het onderzoek ontwikkeld, gevalideerd en aan onafhankelijk toezicht onderworpen. Dit toezicht gebeurde door Belac, de Belgische ISO-accrediterende organisatie. De methode werd geschikt bevonden en werd sindsdien routinematig toegepast op alle stalen van NADO Vlaanderen. Door toepassing van de methode werden de detectielimieten (de laagste concentratie aan dewelke men een verboden substantie kan detecteren) van 247 van de 253 substanties verbeterd met een factor 2-1000. Dit resulteerde in 2015 in de detectie van op zijn minst 12 dopingsubstanties in stalen van NADO Vlaanderen die voorheen onopgemerkt zouden gebleven zijn. De methode werd inmiddels ook in besloten kring gepresenteerd op de Mafred Donike Workshop for Doping analysis, het jaarlijkse congres van de anti-dopinglaboratoria in Keulen. Op basis van de presentatie daar, zijn er reeds 4 laboratoria voor een training op bezoek gekomen naar DoCoLab (Salt Lake City, Bloemfontein, Rio de Janeiro en Australië). De methode werd in één van deze laboratoria reeds succesvol geïmplementeerd en ingezet. De andere laboratoria zijn bezig met de implementatie. Bijkomende training wordt binnenkort gegeven aan de laboratoria van Stockholm, Londen, Almaty en Wenen. Gezien de korte termijn voor de Olympische Spelen in Rio, is het onzeker of de methode daar daadwerkelijk in zijn geheel zal worden ingezet. Wel werd recent door het laboratorium gemeld dat men onderdelen van de methode zal implementeren en werd om dit te garanderen bijkomende assistentie gevraagd van het DoCoLab. Deze zal geleverd worden door bijkomende training en de aanwezigheid van verschillende leden van het Vlaamse anti-dopinglaboratorium op de Olympische en Paralympische Spelen. Voor het project werd een subsidie van 97.229 euro uitgetrokken, waarvan de helft voor loonkost. Hierdoor voldeed NADO Vlaanderen aan de criteria voor onderzoek en ontwikkeling, zoals vooruitgeschoven door de Raad van Europa en WADA. De bijkomende financiering van het project ruim 130.000 euro (zonder aankoop van het toestel twv 193.000 euro) werd door DoCoLab gedragen.