Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College of Child Development and Education Graduate School of Child Development and Education Nieuwe Prinsengracht 130 1018 VZ Amsterdam infopow@uva.nl Studiehandleiding Onderzoekspracticum (PW-70130340GY) Bachelorjaar 3 Cursusjaar: 2013-2014 Semester:1 (Blok 2 en 3) en 2 (Blok 1) coördinator/contactdocent: G.J.A. Garst uitvoerende docenten: zie BlackBoard Amsterdam, september 2013 1
1. Deelname aan het onderwijs en tentamen Deelname onderwijs/tentamen Om deel te kunnen nemen aan het onderwijs en/of eerste afsluitingsgelegenheid (tentamen) in deze module moet je je binnen de aanmeldingsperiode aanmelden via het Studenteninformatiesysteem (SIS). De aanmeldingsperiode van het eerste semester loopt van 17 juni t/m 01 juli 2013. De aanmeldingsperiode van het tweede semester loopt van 02 december t/m 16 december 2013. Mocht je problemen hebben bij het aanmelden voor de vakken via SIS neem dan tijdens de aanmeldingsperiode contact op met de onderwijsadministratie via infopow@uva.nl. De onderwijsadministratie zoekt dan samen met jou uit wat het probleem is en lost het samen met jou op. Zie voor meer informatie www.student.uva.nl/pow in de A-Z lijst Vak- en tentamen-aanmelding en SIS. Let op na de aanmeldingsperiode kun je je niet meer zelf via SIS voor vakken aanmelden. De aanmelding is dan gesloten. Na de aanmeldingsperiode kun je uitsluitend via de onderwijs-administratie worden aangemeld voor vakken op een vaste na-aanmeldingsdag* onder de volgende voorwaarden: 1. uiterlijk tot en met de eerste week waarin het vak is gestart 2. uitsluitend dan wanneer er nog plaats beschikbaar is 3. én tegen betaling van 70 euro administratiekosten * datum van de na-aanmeldingsdag moet nog worden vastgelegd. Deze datum wordt t.z.t. doorgegeven door de onderwijsadministratie via een e-mailbericht aan alle studenten. Deelname herkansing De aanmelding geldt voor het onderwijs alsmede voor de eerste afsluitingsgelegenheid. Studenten die het vak niet bij de eerste afsluitingsgelegenheid hebben behaald worden door de onderwijsbalie voor de herkansing aangemeld. Meld je op tijd af voor vak(ken) waar je niet aan gaat deelnemen. 2. Inleiding Introductie module Het onderzoekspracticum (OP) vormt samen met de cursus Testconstructie en Onderzoeksverslaglegging (T&O) een samenhangend geheel. In T&O maak je je de benodigde statistische en methodologische kennis eigen. Bovendien leer je hoe je verslag legt van empirische onderzoek en statistische uitkomsten. In het OP pas je al deze kennis toe door de gehele empirische cyclus te doorlopen. Het onderzoekspracticum is het sluitstuk van methodologische cursussen (AMLS, TMLS, Onderzoeksvoorstel en T&O), waarbij je een theoretisch zinvolle vraagstelling volledig uitwerkt tot een wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoekspracticum is gericht op het aanleren van onderzoeksvaardigheden. Het onderzoekspracticum bestaat uit een basisdeel en een praktijkdeel. In het basisdeel (6 ECTS) "Testconstructie en onderzoeksverslaglegging" (T&O) komen onderwerpen aan bod met betrekking tot het proces van het onderzoek, schaalconstructie en enige onderwerpen uit de methodenleer en statistiek. In het praktijkdeel van het onderzoekspracticum (OP; 15 ECTS) wordt in groepen van doorgaans vijf studenten, aan de hand van een onderzoeksopdracht van een docent, een empirisch onderzoek opgezet, uitgevoerd, en gerapporteerd. De onderzoeksopdrachten zijn afkomstig van verschillende terreinen van de pedagogiek. De onderzoeksopdrachten worden zo geformuleerd dat in het practicum een volledige cyclus van het empirisch onderzoek wordt doorlopen. De module wordt afgesloten met het schrijven van het onderzoeksverslag en het houden van een presentatie waarin de onderzoeksopzet en de verkregen resultaten worden toegelicht. Meer informatie over het praktijkdeel zal worden gegeven in de Catalogus van onderzoeksvoorstellen die eind september of begin oktober gepubliceerd wordt (via Blackboard). Doel en plaats van de module in het studieprogramma Aan het einde van de Bachelor voer je bij het onderzoekspracticum gezamenlijk met medestuden- 2
ten een onderzoek uit, waarbij vele eerdere onderdelen van de opleiding samenkomen. Het onderzoekspracticum is hierdoor zowel een afsluiting van de Bachelor als een voorbereiding op de Master waarbij eveneens een onderzoek moet worden uitgevoerd (maar dan zelfstandig). Doelgroep Het onderzoekspracticum is verplicht voor alle studenten Pedagogiek. Relevantie van de module met betrekking tot de beroeps- en wetenschapsbeoefening Een universitaire opleiding houdt onder meer in dat je wordt opgeleid tot wetenschappelijk onderzoeker. Dat houdt in dat je in staat bent alle fasen van het onderzoek uit te voeren (het bestuderen van relevante literatuur, het formuleren van een (of meerdere) onderzoekbare vraag (vragen), het opzetten en plannen van het onderzoek, het daadwerkelijk uitvoeren, resultaten analyseren en verantwoorde conclusies hieruit te kunnen trekken met betrekking tot de onderzoeksvraag en uiteindelijk een wetenschappelijk verslag te kunnen vervaardigen). Door zelf de gehele onderzoekcyclus uit te voeren, ben je niet alleen in staat om zelfstandig onderzoek uit te voeren (actief), maar kun je hierna ook beter de kwaliteit van vakliteratuur beoordelen (passief) op bijv. empirische evidentie. 3. Voorkennis en aansluiting met andere modulen AMLS en TMLS moeten afgerond zijn voordat met T&O begonnen kan worden. De student kan het Onderzoekspracticum pas starten indien actief is deelgenomen aan de module Testconstructie en Onderzoeksverslaglegging en het verslag ingeleverd is voor de eerste bijeenkomst van het Onderzoekspracticum. De studiepunten voor het Onderzoekspracticum worden echter pas toegekend indien aan alle eisen van het Onderzoekspracticum (inclusief T&O) is voldaan. Het onderzoekspracticum sluit inhoudelijk aan bij de modulen Ontwikkelings- en opvoedingsproblemen, Opvoeding en Ontwikkeling in sociale contexten, Onderwijsleerproblemen en Ontwikkelingspsychologie. Het onderzoekspracticum sluit inhoudelijk aan bij de modulen Gezin en samenleving, Sociaal-emotionele ontwikkeling in opvang en onderwijs, Cognitieve ontwikkeling en leerproblemen en Ontwikkelingspsychologie. 4. Leerdoelen Doel van het Onderzoekspracticum is het verwerven van kennis, inzicht en vaardigheden in het opzetten, uitvoeren en rapporteren van wetenschappelijk onderzoek. De student komt in aanraking met alle fasen van de onderzoekspraktijk: ontwerp, planning, uitvoering, dataverzameling, data-analyse en verslaglegging van pedagogisch onderzoek. 5. Inhoud In kleine groepen (van doorgaans vijf studenten) wordt een pedagogisch onderzoek opgezet, uitgevoerd en beschreven in een onderzoeksverslag. In principe wordt de gehele empirische cyclus doorlopen. In de studiehandleiding is een catalogus van onderwerpen en docenten opgenomen, verspreid over de disciplines van de algemene pedagogiek en (forensische) orthopedagogiek. Hierbij komen verschillende methoden en benaderingswijzen aan de orde. Studenten kunnen op grond van de catalogus een voorkeur opgeven, waarmee bij de indeling in groepen zoveel mogelijk rekening wordt gehouden. Het Onderzoekspracticum wordt afgesloten met eindpresentaties van de onderzoeksresultaten. 6. Literatuur - Hamaker, C. (2003) Verslaggeving van psychologisch onderzoek. (op Blackboard te downloaden) - Literatuur over het onderzoeksonderwerp (deels zelf te zoeken, deels aangeleverd door docent). 3
- Als naslagwerken: studiemateriaal behorende bij de vakken AMLS, Onderzoeksvoorstel, TMLS en T & O. - Starreveld*, P. A. (Ed.). (2012). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (3e druk). Meppel: Boom (154 pp). - Starreveld*, P. A. (Ed.). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (2e, geheel herziene, druk). Meppel: Boom (147 pp). *zowel 3 e druk als 2 e geheel herziene druk kunnen gebruikt worden. Neem bij twijfel contact op met cursuscoördinator. 7. Onderwijsvormen In het OP wordt in groepjes van 4 à 5 personen zelfstandig een empirisch onderzoek uitgevoerd onder leiding van een Pedagogiekdocent of onderzoeker. Groepsindeling In de catalogus staan de onderwerpen beschreven die in elke groep worden onderzocht. Je kunt je 1e, 2e en 3e voorkeur voor een onderwerp aangeven via de roosterings-applicatie Vanessa: www.test.uva.nl/vanessa/. Log in met je UvANetID en volg de aanwijzingen. Je logt in met je UvANetID en ziet dan een overzicht van onderwerpen zoals beschreven in de catalogus. Volg de aanwijzingen om je keuze te maken. Bij de toewijzing aan groepen wordt zoveel mogelijk met individuele- en groepsvoorkeur rekening gehouden, maar het spreekt vanzelf dat het met zoveel studenten niet altijd mogelijk is om iedereen tevreden te stellen. Houd er dus rekening mee dat het voor kan komen dat je niet bij een onderwerp van je keuze wordt ingedeeld! Bij de indeling krijgen individueel ingeschreven studenten voorrang. Als groep heb je dus een stuk minder kans om bij een onderwerp van je voorkeur ingedeeld te worden. 8. Rooster Elke groep bepaalt onderling, in overleg met de docent, op welke dagen bijeenkomsten worden gepland. Enkele belangrijke data zijn: woensdag 9 okt 2013 catalogus beschikbaar woensdag 16 okt 2013 deadline inschrijving (12:00 uur) maandag 21 okt 2013 indeling bekend maandag 28 okt 2013 start OP (exacte datum afhankelijk van indeling) vrijdag 28 mrt 2014 eindpresentaties, afsluiting OP 9. Van de student verwachte activiteiten Het Onderzoekspracticum is intensief. Er wordt van je verwacht dat je de gehele periode aanwezig bent en actief deelneemt aan elke fase van het onderzoek. Afwezigheid in verband met bijzondere omstandigheden moet besproken worden en gecompenseerd in overleg met je begeleider en de overige groepsleden. In het practicumdeel van het OZP wordt van elke student actieve participatie verwacht. In groepjes van vijf doet iedere student actief aan elke fase van het onderzoek mee. Ook aan de verslaglegging van het onderzoek moeten alle deelnemende studenten ongeveer evenveel bijdragen. Het practicumdeel wordt afgesloten met een gezamenlijke presentatie van het onderzoek voor een publiek van docenten en medestudenten. 10. Beoordeling 4
Het Onderzoekspracticum wordt afgesloten met het onderzoeksverslag en een presentatie waarin het onderzoek (vraag, methode, resultaten, conclusie) wordt toegelicht. Het onderzoeksverslag moet voldoen aan de richtlijnen van 'Verslaggeving van psychologisch onderzoek' (Hamaker, 2003; syllabus bij Testconstructie en Onderzoeksverslaglegging). Aan het verslag moeten alle studenten ongeveer evenveel bijdragen. De presentatie wordt gehouden voor een publiek van docenten en medestudenten op vrijdag 28 maart 2014. Meer informatie over de beoordeling van het verslag en de presentatie wordt te zijner tijd gegeven via BB. Het practicumdeel van het OP wordt beoordeeld met een cijfer tussen 1 en 10, door de docent (i.e., de docent die het onderzoeksvoorstel geschreven heeft en die ook als begeleider optreedt). De beoordeling wordt bepaald door de voorbereiding en uitvoering van de onderzoeksopdracht, de samenwerking als groep, en de mondelinge en schriftelijke verslaggeving. In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) vind je meer algemene informatie over toetsing, bijvoorbeeld over de voorwaarden om aan tentamens te mogen deelnemen, herkansingen en de geldigheidsduur van uitslagen. Zorg ervoor dat je van deze informatie op de hoogte bent! Je vindt de OER in de digitale studiegids, en op www.student.uva.nl/pow onder Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER bevat ook andere belangrijke informatie, zoals over volgordeverplichtingen, aanwezigheidsverplichtingen, keuzepunten en minoren. NB. In de OER is het volgende vastgelegd: Deel A, artikel 3.3.: In geval van een paper, verslag, opdracht of scriptie, zoals beschreven in deel A van deze regeling, artikel 3.4, lid 3, is de herkansing in de vorm van revisie. Indien een paper, verslag, opdracht of scriptie met een voldoende beoordeeld is, zoals in artikel 3.6, lid 2, is vastgelegd, mag deze eveneens herkanst worden. Deel A, artikel 3.6.2: De eindbeoordeling van een onderdeel is voldoende bij een 5,5 of hoger. Eindbeoordelingen tussen 5,0 en 6,0 worden in de registratie afgerond op hele cijfers. Deel A, artikel 3.6.3: Bij deeltoetsingen wordt de eindbeoordeling bepaald op basis van een (gewogen) gemiddelde van de samenstellende delen. Daarbij worden geen minimumeisen gesteld aan het niveau waarop de afzonderlijk deeltoetsen worden afgesloten, tenzij deze voor aanvang van het onderdeel zijn goedgekeurd door de examencommissie en zijn opgenomen in de studiehandleiding. Deel A, artikel 3.7.5: Indien de afsluiting van een onderdeel bestaat uit meerdere tentamenvormen, worden deze afzonderlijk beoordeeld en bepalen deze deelresultaten tezamen het eindcijfer. Deelresultaten zijn geldig gedurende één studiejaar. Uitzondering hierop zijn resultaten van schriftelijke deeltentamens, zoals beschreven in deel A, artikel 3.4, lid 3. Deelresultaten van schriftelijke tentamens vervallen indien bij de eerste tentamengelegenheid deze gezamenlijk een onvoldoende resultaat opleveren en het eindcijfer van het onderdeel onvoldoende is. De herkansing van deeltentamens in de vorm van schriftelijke tentamens is altijd overkoepelend; schriftelijke tentamens kunnen niet in delen worden herkanst. In uitzonderlijke gevallen kan een deelresultaat langer gehandhaafd blijven, mits dit vooraf door de examencommissie is goedgekeurd, in de studiehandleiding is opgenomen en een maximale duur betreft van hooguit een extra studiejaar. 11. Feedback De feedback over de eindbeoordeling zal door de begeleider gegeven worden in de laatste groepsbijeenkomst. 12. Evaluatie van het onderwijs 5
Docenten en het onderwijsinstituut hebben behoefte aan feedback van de studenten op de kwaliteit van het gegeven onderwijs. Waar nodig kan een betreffende module verbeterd worden voor de volgende groep studenten. Maar evalueren kan ook een goed leermoment zijn voor jou als student, omdat je zo extra nadenkt over je eigen leerproces en nagaat hoe je achteraf kijkt naar de inhoud van een module. Binnen de FMG wordt gewerkt met een vragenlijst die UvA-breed wordt toegepast. Bij het laatste college of na afloop van het tentamen zal je gevraagd worden deze vragenlijst in te vullen. Vul deze vragenlijst zo eerlijk mogelijk in, de resultaten ervan hebben geen consequenties voor de uitslag van het tentamen. Bovendien blijf je bij het invullen van de vragenlijst anoniem. Indien uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat toelichting nodig is op de evaluatie van de betreffende module, organiseert het Onderwijsinstituut een panelgesprek. Hiertoe worden een aantal studenten uitgenodigd en wordt samen met de docent en de onderwijsdirecteur of studieadviseur gesproken over het verloop en de inhoud van de betreffende module. Studenten kunnen indien gewenst ook zelf een panelgesprek aanvragen. Fraude Onder fraude wordt verstaan het handelen of nalaten van de student dat erop gericht is het vormen van een juist oordeel door de examinator omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de student geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken. Een voor iedereen duidelijk herkenbare vorm van fraude is bijv. het op enigerlei wijze spieken tijdens het tentamen. Een helaas vaak voorkomende vorm van fraude, die in de wetenschappelijke wereld zeer zwaar wordt aangerekend, is het plegen van plagiaat. Plagiaat Een wetenschappelijke tekst moet controleerbaar zijn en daarom dien je gebruikte (internet)bronnen altijd vermelden in een zogenaamde bronvermelding. Als je een stuk tekst of tabel van iemand overneemt geef je precies aan wie de auteur is en waar je de tekst of tabel hebt gevonden. Doe je dat niet en wek je dus de indruk dat die tekst of die gegevens van jezelf zijn, dan wordt dat plagiaat genoemd. Het plegen van plagiaat in een paper of scriptie betekent altijd uitsluiting van de betreffende tentamen- of scriptiegelegenheid. Bovendien kan de examencommissie nog zwaardere straffen opleggen. Zorg dus dat je altijd goed je bronnen vermeldt en niet zomaar stukken tekst of gegevens van anderen overneemt. Zie ook de studentenwebsite www.student.uva.nl/pow, in de A-Z lijst onder Fraude, plagiaat en bronvermelding,, en OERen bachelor- en masteropleiding Pedagogische wetenschappen en Onderwijskunde, deel A, artikel 3.11. Beroepsmogelijkheden Als je het niet eens bent met een beslissing van een examinator, is het verstandig om je eerst te wenden tot de Examencommissie POW met het verzoek om een uitspraak te doen over je eventuele klacht. Na die uitspraak kun je besluiten om binnen 4 weken beroep aan te tekenen bij de COBEX. Raadpleeg de studieadviseurs voor advies en de procedure. Je kunt hen bereiken via een e-mailbericht aan studieadviseurs-pow@uva.nl. Onderwijs- examenregeling (OER) Algemene en specifieke informatie die geldig is voor de bachelor- en mastervakken kan gevonden worden in de Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER is gepubliceerd op de studentenwebsite in de A-Z lijst onder OER en in de UvA Studiegids 2013-2014. 6