november 2016 Dé tweemaandelijkse nieuwsbrief met actuele wet- en regelgeving over Utrecht voor professionals en vrijwilligers. Inhoud Adempauze voor mensen met schulden... 2 Filmpje kanteling schulddienstverlening... 3 Tijdelijke overbruggingsuitkering AOW aanvragen met terugwerkende kracht... 4 Startpunt Geldzaken... 6 U Map, vanaf half november verkrijgbaar... 8 Extra kinderbijslag bij intensieve zorg... 9 De Geldzaak... 10 Vrijwilligersvacature cliëntenraadsbrigade... 11 november 2016 Pagina 1 van 11
Adempauze voor mensen met schulden Begin oktober heeft staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het Besluit Breed Moratorium naar de Raad van State gestuurd voor advies. Het is de bedoeling dat het voorstel ingaat per 1 januari 2017. In het voorstel wordt een adempauze van maximaal een half jaar geregeld voor mensen die diep in de schulden zitten en er in een gewoon schuldhulpverleningstraject niet uitkomen. In die periode mogen deurwaarders, incassobureaus en de overheid geen beslag leggen op goederen, inkomen of uitkering. Zo heeft de schuldenaar de kans om met hulp van de schuldhulpverlening alle zaken op een rij te zetten en tot een stabiele financiële situatie te komen. De adempauze is alleen bedoeld voor mensen die via de reguliere weg geen oplossingen vinden, dus als het niet lukt om via een gebruikelijk traject goede afspraken te maken tussen schuldenaar en schuldeisers, waardoor beide partijen uiteindelijk benadeeld worden. De rechter kan dan op verzoek van het college van burgemeesters en wethouders een moratorium vaststellen. Daarmee komt er tijd om orde en overzicht te krijgen in de financiën en een plan te maken om op een realistische manier schulden te gaan afbetalen. In die periode heeft de schuldenaar niet te maken met incasso s, maar worden wel alle inkomsten ingehouden boven het minimale bedrag waar hij van moet leven (de beslagvrije voet). Dit geld wordt opgespaard en aan het eind van het moratorium, als er goede betalingsafspraken kunnen worden gemaakt, ingezet om de schulden af te lossen. Voor het besluit dat er nu ligt, is grondig voorwerk verricht. Er is intensief overleg geweest met de belangenbehartigers van schuldhulpverleners (NVVK), gerechtsdeurwaarders (KBvG), VNG en de vier grote steden. De belangen van alle verschillende partijen moeten in evenwicht zijn. Zowel van schuldeisers als van schuldenaren. Het moratorium moet ook goed passen in de huidige schuldhulpverlening. Er zijn immers al veel instrumenten om mensen met schulden te helpen, het moratorium moet daarin een goede aanvulling zijn. Een moratorium betekent dat de huur van iemand met schulden tijdelijk niet mag worden opgezegd, dat gas, water en elektra niet mogen worden afgesloten en dat de zorgverzekering niet mag worden ontbonden. Op dit moment kan de gemeentelijke schuldhulpverlening al afspraken maken met schuldeisers om een pauze in te lassen bij het incasseren, zodat een hulptraject meer kans van slagen heeft. De schuldhulpverlening kan dat echter nog niet afdwingen. Dus als één schuldeiser weigert, kan het hele plan mislukken. Als het brede moratorium er inderdaad komt kunnen gemeenten naar de rechter stappen om zo n adempauze af te dwingen als zij er niet op een minnelijke manier uitkomen met de schuldeisers. Volledige titel: Besluit tot invoering van een afkoelingsperiode voor natuurlijke personen ter stabilisering van hun financiële situatie alsmede tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van artikel 5 van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Besluit breed moratorium. november 2016 Pagina 2 van 11
Filmpje kanteling schulddienstverlening Na de kanteling op 1 september jongstleden is de nieuwe werkwijze schulddienstverlening ingegaan. De voornaamste verandering in deze nieuwe werkwijze is dat het buurtteam de toegang vormt tot schulddienstverlening. Onderstaand filmpje brengt de veranderingen duidelijk in beeld. https://www.youtube.com/watch?v=ckzxrqbdtvc&feature=youtu.be november 2016 Pagina 3 van 11
Tijdelijke overbruggingsuitkering AOW aanvragen met terugwerkende kracht Door de verhoging van de AOW-leeftijd vanaf 1 januari 2013 moeten mensen soms tijdelijk leven van een lager inkomen in afwachting van de datum waarop het AOW-pensioen ingaat. Soms is er zelfs gedurende een periode geen inkomen. Denk aan een VUT- of prepensioenuitkering die stopt, lager wordt of overgaat in een ouderdomspensioen vóórdat het AOW-pensioen ingaat. Of een aanvullend pensioen dat al loopt en dat op 65-jarige leeftijd verlaagd wordt in de verwachting dat de AOW het gat opvult. Er zijn meer voorbeelden van inkomensvoorzieningen die op 1 januari 2013 al liepen en die eindigen bij 65 jaar. Bijvoorbeeld uitkeringen op grond van een private verzekering zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor voormalige zelfstandigen, een WIA/WGA-verzekering en een Anw-hiaatverzekering of pensioen. Voor deze situaties, waar mensen te weinig voorbereidingstijd hebben gehad of weinig mogelijkheden hadden om het verlies aan AOW te compenseren, is er sinds 2013 de Tijdelijke regeling overbruggingsuitkering AOW. Deze regeling compenseert het verlies aan inkomen. Uit onderzoek is gebleken dat de overbruggingsregeling minder vaak wordt gebruikt dan verwacht. Het niet-gebruik van de regeling heeft onder andere te maken met het misverstand dat de overbruggingsuitkering een lening zou zijn. Mensen dienen daardoor geen aanvraag in terwijl zij op basis van hun inkomen en vermogen mogelijk wel recht hebben op de uitkering. Vanaf 1 oktober 2016 geldt voor de aanvraag van de overbruggingsuitkering een terugwerkende kracht van een jaar. Aanvragen kan tot de dag waarop iemand de AOW-leeftijd bereikt. In bijzondere gevallen kan de Sociale verzekeringsbank (SVB) beslissen om een langere terugwerkende kracht toe te kennen. Wanneer kan iemand de overbruggingsuitkering krijgen? Geboren na 30 september 1950. Na 1.1.2013 maar voor 1.7.2015 een uitkering gekregen uit een van de volgende regelingen: - VUT, prepensioen, overbruggingspensioen of functioneel leeftijdsontslag - partnerpensioen - particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering voor (voormalige) zelfstandigen - particuliere Anw-hiaatverzekering of een particuliere WIA/WGA-verzekering - lijfrente wegens ontslag (ontslagvergoeding die door uzelf of de werkgever is omgezet in een periodieke uitkering - wachtgelduitkering op basis van een wachtgeldregeling - levensloop, of - niet-nederlandse uitkering die overeenkomt met een van bovengenoemde regelingen. Deze uitkering stopt, wordt lager of gaat over in een ouderdomspensioen: in de maand waarin iemand 65 jaar wordt, of op de eerste dag van de maand na het bereiken van de leeftijd van 65 jaar, of in de maand waarin iemand de oude AOW-leeftijd bereikt, of op de eerste dag van de maand daarna. Het inkomen is zes maanden voor de oude AOW-leeftijd lager dan 3.074,40 bruto (alleenstaande) of 4.611,60 bruto (samen met een partner). Eenmalige inkomsten in die maand (bonus, eindejaarsuitkering, vakantiegeld) tellen niet mee. Bedragen gelden per 1 juli 2016. november 2016 Pagina 4 van 11
Vermogen op 1 januari van het jaar waarin iemand de oude AOW-leeftijd bereikt ligt onder de vrijstellingsgrens van box 3 (alleenstaand 24.437; met partner 48.874). Voor (voormalige) zelfstandigen geldt boven deze grens een extra vrijstelling van 120.161. Eigen huis en pensioenvermogen tellen niet mee. Bedragen gelden in 2016. Er is ten minste één jaar AOW opgebouwd. Als de partner al AOW heeft mag die geen AOW-toeslag ontvangen. De inkomsten zijn niet te hoog. Hoe hoog de overbruggingsuitkering is, hangt af van de eigen inkomsten. Deze worden van de overbruggingsuitkering afgetrokken. Er is geen recht op overbrugging bij een pensioen of uitkering van meer dan 1.152,79 bruto per maand (alleenstaande) of 744,67 bruto per maand (met partner). Bedragen gelden per 1 juli 2016. Kijk voor meer informatie op http://svb.nl/int/nl/obr/index.jsp november 2016 Pagina 5 van 11
Startpunt Geldzaken De website Startpunt Geldzaken stelt geldplannen beschikbaar voor huishoudens in verschillende (financiële) omstandigheden. De Gemeente Utrecht stelt deze geldplannen gratis beschikbaar aan haar inwoners. Tot voor kort waren er de geldplannen Beter rondkomen en Sparen, aflossen of beleggen. Per 1 oktober is de website uitgebreid met het geldplan Kom uit de geldzorgen!, een online programma voor (vrijwilligers)organisaties die ondersteuning geven aan mensen met geldzorgen. Het programma Kom uit de geldzorgen! is door het Nibud ontwikkeld, samen met diverse (vrijwilligers)organisaties die actief zijn in de thuisadministratie en het tegengaan van armoede en schulden. Het plan werkt in drie stappen: 1. QuickScan -> inzicht in de ernst van de situatie om te beoordelen welke hulp gewenst is 2. Inventarisatie -> overzicht van bezittingen, schulden, inkomsten en uitgaven 3. Actieplan -> aan de slag om stap voor stap uit de geldzorgen te komen Het geldplan is anoniem te gebruiken. De ingevulde gegevens kunnen worden opgeslagen om er later mee verder te gaan. Voordeel van anoniem gebruik is dat er geen gegevens worden opgeslagen waarmee iemand geïdentificeerd kan worden. Het is ook mogelijk gebruik te maken van een persoonlijk account, beveiligd met een gebruikersnaam en een wachtwoord. Voordeel hiervan is de herinneringsfunctie die attendeert op het uitvoeren van actiepunten. Kijk voor informatie over de verschillende geldplannen op https://utrecht.startpuntgeldzaken.nl/ Uitgebreide informatie voor hulpverleners over het geldprogramma Kom uit de geldzorgen staat op https://utrecht.uitdezorgen.startpuntgeldzaken.nl/info-voor-hulpverleners november 2016 Pagina 6 van 11
Verlaging eigen bijdrage zorgkosten in 2017 Het kabinet komt per 2017 eenverdienerhuishoudens waarbij één van de partners chronisch ziek is, financieel tegemoet. Het gaat om de Maatregel tegemoetkoming eenverdienerhuishoudens met een chronisch zieke partner. Lees meer Voor ongeveer 12.000 niet AOW-gerechtigde meerpersoonshuishoudens betekent dat een aanzienlijke verlaging van de eigen bijdrage voor Wmo-ondersteuning. Huishoudens met een inkomen tot 35.000,- betalen zelfs helemaal geen eigen bijdrage meer. Ook andere huishoudentypen profiteren in meer of mindere mate van de maatregel. Voor één groep treedt aanpassing van de eigen bijdrage al eerder in werking: met terugwerkende kracht voor 2016. Dat is de groep chronisch zieken met een modulair pakket thuis (Wlz) waarvoor nu een eigen bijdrage is vastgesteld die niet in verhouding staat tot de kostprijs van de zorg. De inzet van informele zorg kan daardoor onbedoeld worden ontmoedigd. De eigen bijdrage voor mensen die alleen een modulair pakket thuis hebben en 20 uur of minder per maand Wlz-zorg afnemen, wordt gelijk gesteld aan de minimale eigen bijdrage van 23,- per maand. De terugwerkende kracht van de maatregel kan in het meest uitzonderlijke geval leiden tot bijstelling van de maximale eigen bijdrage van 701,80 naar 23,-. Samengevat komen de maatregelen hierop neer: Voor alle niet AOW-gerechtigde meerpersoonshuishoudens: de maximale periodebijdrage van 27,80 per vier weken wordt afgeschaft; de bijdrage van 15% over het verschil tussen het bijdrageplichtige inkomen en 28.177,- wordt verlaagd naar 12,5%; het inkomensbedrag waarboven de bijdrage van 12,5% verschuldigd is, wordt verhoogd van 28.177,- naar 35.000,-. Voor alle overige huishoudens die een eigen bijdrage voor een maatwerkvoorziening betalen: de maximale periodebijdrage van 19,40 voor eenpersoonshuishoudens en 27,80 voor meerpersoonshuishoudens wordt gelijkgetrokken en verlaagd naar 17,50; de procentuele bijdrage wordt verlaagd van 15% naar 12,5%. Kijk voor de laatste stand van zaken over de veranderingen op http://www.hetcak.nl/portalserver/portals/cak-portal/pages/k1-7-92-verlaging-eigen-bijdrage november 2016 Pagina 7 van 11
U Map, vanaf half november verkrijgbaar Mensen die moeite hebben bij het op orde brengen van de administratie kunnen vanaf half november gebruik maken van de U Map! De U Map is verkrijgbaar in alle buurtteams. november 2016 Pagina 8 van 11
Extra kinderbijslag bij intensieve zorg Sinds 1 januari 2015 is de Tegemoetkoming voor ouders van gehandicapte kinderen (TOG) vervallen. Sindsdien kunnen ouders van thuiswonende kinderen die intensieve zorg nodig hebben in aanmerking komen voor dubbele kinderbijslag van de SVB. Ouders die heel 2015 aan de voorwaarden voldeden voor dubbele kinderbijslag kunnen in aanmerking komen voor een eenmalige vergoeding van 1460 euro. Deze vergoeding kan tot uiterlijk 1 december worden aangevraagd. Lees hier de voorwaarden om voor dubbele kinderbijslag in aanmerking te komen. Lees hier de voorwaarden van de extra eenmalige bijdrage. november 2016 Pagina 9 van 11
De Geldzaak Vanaf 1 september is Stadsteam I&A van U Centraal gestart met de Geldzaak. Op dinsdag en woensdag van 16:00 tot 18:00 kunnen mensen terecht bij de Drift 11 om zelf of onder begeleiding met hun financiën aan de slag te gaan. De Geldzaak richt zich op mensen die (nog) geen financiële problemen hebben en die niet bij de reguliere hulpverlening terecht willen. Op deze manier hoopt de Geldzaak mensen in een vroeger stadium te bereiken. De diensten bestaan veelal uit vergelijkings- of budgetprogramma's en deskundig advies. De Geldzaak is bedoeld voor eenmalige korte dienstverlening. Er worden geen dossiers aangelegd en mensen bepalen zelf met welk onderwerp zij aan de slag gaan. november 2016 Pagina 10 van 11
Vrijwilligersvacature cliëntenraadsbrigade U Centraal heeft zowel een Cliëntenraad als een Vrijwilligersraad (http://u-centraal.nl/over-ucentraal/clientenraad-en-vrijwilligersraad). Deze raden houden de organisatie scherp, denken met ons mee, zijn soms kritisch, brengen ons op ideeën en helpen ons zo om onze dienstverlening voor zowel de cliënt als de vrijwilliger nog verder te verbeteren. De Cliëntenraad start binnenkort met een nieuw en innovatief project en is hiervoor op zoek naar pioniers, in de twee vacatures voor de clientenraadsbrigade vind je over deze brigade en de rol van vrijwilligers hierin meer informatie: https://www.u-centraal.nl/vrijwilligerworden/medezeggenschap/vrijwilliger-clientenraadsbrigade/ en https://www.ucentraal.nl/vrijwilliger-worden/medezeggenschap/cooerdinerend-vrijwilliger-cliëntenraadsbrigade/ Misschien is het iets voor jou? november 2016 Pagina 11 van 11