DEMOPROJECT WEKENSYSTEMEN ARBEID IN DE PRAKTIJK IN 3- EN 4-WEKENSYSTEMEN Elien Vancaysele Nathalie Nollet Inagro vzw
INLEIDING Meerwekensysteem: georganiseerde aanpak van arbeid Meest genoemde voordelen zijn: Meer rendement (grotere groepen, betere technische resultaten, ) Meer arbeidsefficiëntie (minder aanlooptijden) Wat zijn de arbeidsbehoeften in de verschillende systemen? Hoe wordt de tijd besteed? METEN EN EVALUEREN
HET METEN VAN DE ARBEIDSDUUR 6 bedrijven, opgevolgd gedurende 3 of 4 weken 2 met 4-wekensysteem (gem. 330 zeugen) 4 met 3-wekensysteem (gem. 169 zeugen) Inzicht krijgen in: nodige arbeidstijd voor de specifieke activiteiten binnen de weken (dekken, werpen, spenen) bijkomende tijd voor vaste arbeidstaken Tijdsregistratieprogramma Taken zeugenhouderij in detail VV, batterij bijkomend
HET METEN VAN DE ARBEIDSDUUR Metingen in 3 niveaus Kraamstal Dagelijkse taken Werpen Spenen Spenen verhokken Spenen reinigen Spenen kraamhok opvullen Bigbehandelingen Vaccineren zeugen Andere taken
ALGEMENE BEMERKINGEN Bedrijven sterk verschillende georganiseerd Behandelen van de biggen Opvangen van overtallige biggen Al dan niet extra arbeidshulp Op elk bedrijf nevenactiviteiten extra werk bij zeugen (CCM, selectie van biggen VPF)
RESULTATEN Totale arbeid per dag: 4u12min 8u39min Tijd besteed aan de zeugen: 2u22min 6u25min Meeste arbeid wordt besteed aan de kraamafdeling Tweede belangrijkste afdeling is dekafdeling Spenen is piekmoment in elk systeem
RESULTATEN Dracht 15% (gem. 0u32min) Opfok gelten 3% (gem. 0u08min) Kraamhok 60% (gem. 2u30min) Dek 22% (gem. 0u52min) Verdeling van de arbeid zeugen per dag voor de verschillende afdelingen
Tijd (uur) RESULTATEN Verdeling gemiddelde arbeid zeugen per dag 7:12:00 6:00:00 4:48:00 3:36:00 2:24:00 Opfok gelten Drachtafdeling Dekafdeling Kraamhok 1:12:00 0:00:00 Bedrijf 1 (300) Bedrijf 2 (360) Bedrijf 3 (135 ) Bedrijf 4 (210 ) Bedrijf 5 (190 ) Bedrijf 6 (140) Bedrijven (aantal zeugen) 4 WS 3 WS
Arbeid zeugen (per dag per zeug) VERGELIJKING 3- EN 4-WEKENSYSTEEM 0:05:00 0:04:00 KI werpen Bedrijf 3 Bedrijf 4 Bedrijf 5 Bedrijf 6 0:03:00 0:02:00 Gem: 00:01:32 0:01:00 Gem: 00:01:14 Gem: 00:01:08 Gem: 00:01:01 0:00:00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Dag spenen Het arbeidsverloop binnen bedrijven met een 3-wekensysteem
Arbeid zeugen (per dag per zeug) VERGELIJKING 3- EN 4-WEKENSYSTEEM 0:07:00 0:06:00 0:05:00 KI werpen 0:04:00 0:03:00 Bedrijf 1 Bedrijf 2 0:02:00 Gem: 0:01:17 0:01:00 Gem: 0:00:41 0:00:00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Dag spenen Het arbeidsverloop binnen bedrijven met een 4-wekensysteem
VERGELIJKING 3- EN 4-WEKENSYSTEEM 3-wekensysteem: Georganiseerd, maar continue arbeidsdruk Kortere arbeidspieken tussendoor Overlap van verschillende activiteiten 4-wekensysteem: Arbeidspieken tijdens spenen, insemineren en werpen Pieken zijn korter maar intenser Afgewisseld met rustigere periodes
INVLOED VAN DE BEDRIJFSGROOTTE EN - STRUCTUUR OP DE ARBEIDSDUUR Bedrijf 2: grootste groep zeugen, minste arbeid per zeug hoe groter de zeugenstapel, hoe minder arbeid per zeug Meeste tijd wordt gewonnen bij het spenen: door de grotere groepen kan het vlotst gewerkt worden Loopafstand tussen kraam-, dek- en biggenafdeling bepaalt mee tijd nodig bij het spenen
INVLOED VAN DE ARBEIDSDUUR OP DE TECHNISCHE KENGETALLEN Hoe meer tijd besteed aan bronststimulatie en inseminatie hoe korter interval spenen - dekken hoe lager % herdekkingen en falingen hoe hoger #worpen per 100 dekkingen Extra inspanningen tijdens dekmanagement resulteert in betere kengetallen!
INVLOED VAN DE ARBEIDSDUUR OP DE TECHNISCHE KENGETALLEN Geen verband tussen arbeidsduur in de kraamstal en aantal levend/dood geboren % biggensterfte aantal gespeend Aanwezigheid in kraamstal kan leiden tot onrust / stress omgekeerd effect? Meer arbeid spenderen bij de zeugen resulteert niet altijd in een hoger / lager produktiegetal
KEUZE VAN HET SYSTEEM IN FUNCTIE VAN DE ARBEID Grotere groepen relatief minder tijd besteden per dier Georganiseerd werken meer efficiëntie, meer concentratie Extra arbeidskrachten nodig op piekmomenten Combinatie met nevenactiviteiten? Beschikbare plaatsen Leeftijd gespeende biggen
KEUZE VAN HET SYSTEEM IN FUNCTIE VAN DE ARBEID Stalindeling, looplijnen, afstand tussen de afdelingen? Aangepaste materialen: vb. biggenkar, inseminatiekar, vaste hoge drukreiniger Andere voordelen: Betere gezondheidsstatus (AI/AO) Rendabiliteit: grotere groepen biggen of vleesvarkens, grotere hoeveelheden bij aankoop, Betere bronststimulatie, verleggen van biggen,.
TOT SLOT Al of niet georganiseerd werken = eigen voorkeur Strakke planning noodzakelijk! Mogelijkheid tot opvangen van arbeidspieken Haalbaarheid van nevenactiviteiten Organisatie: Efficiënte aanpak van het werk Stalindeling Materiaal