30 Thema: voetbal in en om het stadion Wat zie je in het stadion? Interactieve praatplaat over wat er te doen is in en om het stadion Inhoud en uitgangspunten van de les Uitgangspunt: aan de hand van de verschillende rollen die mensen in een voetbalstadion vervullen, ontdekken leerlingen dat iedereen anders is en hoe belangrijk samenwerking is. Verschillende talenten vullen elkaar juist aan. Leerdoel: de leerlingen weten wie er een rol spelen in en rond een voetbalteam én in en rond een stadion. De leerlingen begrijpen dat bij een voetbalevenement mensen met verschillende kwaliteiten en rollen samenwerken en dat door samenwerking het beste resultaat wordt behaald. Daarvoor hoef je niet te kunnen voetballen of van voetbal te houden: bij een voetbalevenement is er voor iedereen een rol weggelegd. Toelichting op de les Op lespakketkicken.nl vind je een interactieve illustratie van een stadion waarop een heleboel personen te zien zijn: de spelers, de coach, de scheidsrechter, de kaartcontroleur, de mascotte, de materiaalman, enzovoort. Je kunt de illustratie op het digitale schoolbord laten zien. Laat de leerlingen vervolgens het werkblad invullen, dat vanaf lespakketkicken.nl te downloaden en te printen is. Op het werkblad koppelen de leerlingen de verschillende personen aan de juiste functie. Je kunt ze dat laten doen door cijfers van de functies te zetten bij de juiste figuren Zijn de leerlingen klaar? Bespreek klassikaal wat al deze mensen doen in het stadion. De illustratie op het digibord is een uitstekend aanknopingspunt, want als je een van de personen aanklikt, komt deze als het ware tot leven. Ook komt zijn of haar functie met functieomschrijving in beeld. Bespreek aan de hand van de interactieve figuren met de leerlingen de verschillende functies. Wat moet deze figuur kunnen om dit beroep uit te voeren? Waar moet hij of zij goed in zijn? Op lespakketkicken.nl vind je de interactieve overzichtsplaat, voor op het digibord het werkblad met personen en functies de uitgebreide lerarenhandleiding met achtergrondinformatie bij de verschillende rollen in het stadion en gesprekssuggesties
7 9 6 4 3 8 11 5 1 10 2 Achtergrondinformatie en gesprekssuggesties bij de verschillende rollen in het stadion elftalspeler Ik ben een elftalspeler. Ik train bijna elke dag. Zo blijf ik fit en word ik steeds beter. Ik en mijn teamgenoten proberen ons spel op elkaar af te stemmen. Onze trainer helpt ons daarbij. Een goede samenwerking is heel belangrijk. Samen proberen wij wedstrijden te winnen en de beste te worden. Voetbal is een teamsport. In een team hebben alle elftalspelers een verschillende rol en verschillende kwaliteiten, met maar één doel: samen winnen. Je hebt verdedigers, middenvelders en aanvallers, en natuurlijk de keeper. Maar elke voetbalspeler moet een hoop in huis hebben. Hierbiij kun je denken aan: jezelf ontwikkelen; elke dag trainen samenwerken met de andere spelers uit het elftal: teambelang gaat boven eigenbelang kunnen luisteren naar de coach doorzettingsvermogen hebben talent hebben om te voetballen inzicht in je omgeving
tegenstanders Ik ben een voetbalspeler. Ik train bijna elke dag. Zo blijf ik fit en word ik steeds beter. Ik en mijn teamgenoten proberen ons spel op elkaar af te stemmen. Onze trainer helpt ons daarbij. Een goede samenwerking is heel belangrijk. Samen proberen wij wedstrijden te winnen en de beste te worden. Uiteraard zijn tegenstanders ook elftalspelers. Je kunt bij deze karakters ook de omschrijving van de elftalspelers meenemen. Voetbal is vooral een sport van samen spelen en plezier maken. Maar het draait ook om competitie. Het is belangrijk dat je je verdiept in de sterktes en zwaktes van het andere team: hoe beter je je tegenstander kent, hoe meer kans je hebt om te scoren. Je tegenstander is tegelijkertijd een collega: hij/zij houdt net zo veel van voetbal als jijzelf. Je kunt je tegenstander ook juist bewonderen. Hoe bereid je je het beste voor op een tegenstander? coach Ik ben coach. Een voetbalteam kan het niet alleen. Ik zorg ervoor dat het team goed samenwerkt. Ik houd de spelers in de gaten en geef ze tips wat ze kunnen verbeteren. Ik maak een trainingsschema. Ik let erop dat iedereen zijn best doet en elkaar respecteert. Een team kan het niet alleen. Een coach zorgt ervoor dat de neuzen dezelfde kant op staan en dat er goed samengewerkt wordt. Hij bepaalt wat er gebeurt en heeft het laatste woord: iemand moet de leiding hebben. Ook maakt hij het trainingsschema en zorgt voor discipline en naleving van normen en waarden binnen het team. Wie kan beschrijven hoe hij dit allemaal doet en wat hij allemaal moet kunnen? Denk aan: overzicht hebben: elf mensen in de gaten houden goed kunnen communiceren: duidelijk maken wat hij van zijn spelers verwacht spelers kunnen motiveren leiderschapskwaliteiten strategisch denken: welke tactiek moet het team toepassen? masseur Ik ben een masseur/verzorger. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Soms krijgt een speler tijdens een training of een wedstrijd een blessure. Ik geef dan EHBO en probeer hem dan zo snel mogelijk weer op te lappen. Soms moet ik een steunverband aanleggen.
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Regelmatig raakt een speler tijdens een wedstrijd geblesseerd. Een verzorger of masseur probeert hem dan zo snel mogelijk weer op te lappen. Zo n verzorger moet veel kennis hebben over het menselijk lichaam. Hij moet weten hoe hij moet masseren, zodat hij de afvoer van afvalstoffen uit de spieren bevordert. Ook moet hij kunnen tapen: steunverband kunnen aanleggen. De verzorger of masseur heeft als competenties: zelfstandig kunnen werken de speler adviseren; hem of haar voorlichten over hoe je blessures voorkomt opstellen van een behandelplan bij klachten EHBO verlenen scheidsrechter Ik ben scheidsrechter. Voor een eerlijke wedstrijd zijn spelregels nodig. Ik pas de spelregels toe en leid de wedstrijd. Voor de wedstrijd controleer ik of de bal en de kleding, de schoenen en de scheenbeschermers van de spelers in orde zijn. Ik beslis wie er een strafschop krijgt en als een speler zich tijdens de wedstrijd niet aan de regels houdt, geef ik hem een waarschuwing of stuur ik hem het veld af. Ik fluit of laat een gele of rode kaart zien iedereen weet dan wat ik bedoel. Bij voetbal zijn spelregels erg belangrijk. De scheidsrechter leidt de wedstrijd en past de spelregels toe. Houdt een speler zich niet aan de regels? Dan riskeert hij een hoekschop, een vrije trap of een penalty voor de tegenpartij. Zelf kan hij een waarschuwing (een gele kaart) krijgen of direct het veld worden afgestuurd (een rode kaart). De scheidsrechter controleert vooraf ook of de bal en de uitrusting van de spelers in orde is. De competenties van een scheidsrechter zijn onder meer: - leiderschap - zelfverzekerd zijn; je niet te veel aantrekken van wat anderen van je vinden - snel kunnen beslissen (besluitvaardigheid) assistent-scheidsrechter Een scheidsrechter kan niet het hele veld overzien. Daarom help ik hem. Ik ben assistentscheidsrechter. Voorheen werd ik ook wel grensrechter genoemd. Ik houd vooral de doellijn en zijlijnen in de gaten. Als de bal buiten het veld rolt, geef ik dat met mijn vlag aan. Ook bij buitenspel vlag ik. De scheidsrechter kan dan beslissen wat er moet gebeuren. Een scheidsrechter kan niet het overzicht over het hele veld houden. Daarom krijgt hij hulp. Zijn assistent-scheidsrechters houden vooral de doel- en zijlijnen in de gaten. Als de bal buiten het veld is gerold geeft hij met vlagsignalen aan wie er een inworp of hoekschop krijgt. Ook bij buitenspel kan hij vlaggen. De assistent-scheidsrechter moet: kunnen samenwerken: goed kunnen luisteren naar instructies van de scheidsrechter en die instructies opvolgen
groep flink uitgedoste supporters Wij zijn supporters en zitten bij een wedstrijd op de tribune om ons team aan te moedigen. Dat doen we door er zo mooi en leuk mogelijk uit te zien. We dragen de kleuren van ons team en hebben spandoeken mee. We zingen liedjes en roepen yells. Zo vertellen we onze spelers dat we in hen geloven. We maken met zijn allen een goede sfeer. De sfeer in een stadion wordt grotendeels bepaald door de fans. Dat kan enorm gezellig zijn, en je kunt het als fans zo gek maken als je zelf wilt. Waarom zijn fans belangrijk? En wat kun je als fan doen om een wedstrijd zo leuk mogelijk te maken, voor jezelf én anderen? (Denk aan: shirtjes, petjes, pruiken, schminken, maar ook: liedjes zingen, spandoeken maken, etc.) Goede supporters: houden de sfeer erin zingen liedjes en roepen yells moedigen hun team luidkeels aan respecteren de supporters van de tegenstander; samen geniet je immers van het spel materiaalman Voor een grote voetbalwedstrijd moet je een kaartje kopen. Ik controleer of mensen dat ook echt gedaan hebben. Zonder kaartje mogen ze niet naar binnen. Iedereen die een kaartje heeft, laat ik naar binnen. Ik wens ze een fijne wedstrijd. De materiaalman zorgt ervoor dat de naam zegt het al het materiaal in orde is. Hij zorgt ervoor dat alles wat nodig is voor een training of wedstrijd klaarstaat en ruimt het na afloop weer op. Dat is een niet te onderschatten baan. Voorafgaand aan elke training pompt hij soms tientallen ballen op en na afloop moet hij vaak kilo s shirtjes en broekjes wassen. Bij een wedstrijd gaan er vaak kisten vol mee, met warming-upkleding, wedstrijdkleding, regenjassen en warme jassen, matjes, sportdrankjes, de massagetafel, medische spullen, noem maar op. De spelers nemen vaak alleen hun voetbalschoenen van thuis mee, de rest regelt de materiaalman! De materiaalman: werkt hard; hij is vaak van s ochtends vroeg tot s avonds laat bezig en verzet enorme bergen werk is sterk, want het is een hoop gesjouw steeds met al die spullen kan goed regelen en plannen en heeft een goed overzicht, zodat alles altijd aanwezig is; hij ziet geen dingen over het hoofd kaartcontroleur Voor een grote voetbalwedstrijd moet je een kaartje kopen. Ik controleer of mensen dat ook echt gedaan hebben. Zonder kaartje mogen ze niet naar binnen. Iedereen die een kaartje heeft, laat ik naar binnen. Ik wens ze een fijne wedstrijd.
Hoeveel kaartjes zou een kaartcontroleur tijdens een populaire wedstrijd scannen, denk je? Honderd, duizend of duizenden? Dat laatste! Er kunnen al gauw duizenden mensen in een stadion. De Amsterdam Arena is het grootste stadion van Nederland met 53.502 zitplaatsen. Er zijn dus veel controleurs nodig; met ééntje red je het niet. Daarom ook zijn er verschillende ingangen, zodat niet alle supporters door dezelfde ingang hoeven. Veel controleurs hebben ook werk als er geen voetbalwedstrijd gespeeld wordt: in veel stadions vinden namelijk ook andere evenementen plaats, zoals concerten. De kaartcontroleur heeft alles in de gaten; hij let bijvoorbeeld goed op dat mensen niet stiekem naar binnen glippen. is vriendelijk en dienstverlenend. Als mensen binnenkomen, wenst hij ze een fijne wedstrijd. cameraman & interviewer Ik film de voetbalwedstrijd. Zo zorg ik ervoor dat iedereen de voetbalwedstrijd kan volgen op tv. Ik werk vaak samen met de verslaggever. Als hij spelers interviewt, leg ik dat vast met mijn camera. Het leukste is het natuurlijk om een wedstrijd zelf bij te wonen. Maar er past maar een beperkt aantal mensen in een stadion en niet iedereen kan er bovendien naartoe reizen. Journalisten, fotografen en cameramannen zorgen ervoor dat de hele wereld de wedstrijd kan volgen, live of achteraf. Als een cameraman video-opnamen van de wedstrijd maakt moet hij: goed opletten; hij moet niet net een doelpunt missen technisch aangelegd zijn: hij of zij moet zorgen dat de beelden scherp zijn, niet te donker of te licht en afwisselend (long shots, close-ups) zelfstandig kunnen werken (soms met een geluidsman en een verslaggever samen mascotte Als mijn voetbalclub speelt, ben ik erbij. Want ik breng geluk. Ik ben de mascotte en breng iedereen in een goede stemming. Ik maak grapjes met het publiek en juich voor elk doelpunt. Kinderen willen vaak met mij op de foto. Vrijwel elke sportclub heeft zijn eigen mascotte. Dat is vaak een verzonnen figuur. Tijdens de wedstrijd is hij live aanwezig! Iemand verkleedt zich dan als hem. Een mascotte zou geluk brengen. Als de mascotte erbij is, dan gaat de wedstrijd goed, zo hoopt men! Ajax heeft bijvoorbeeld Lucky de Lynx, Feyenoord heeft Coentje, een altijd knipogend mannetje, en PSV s mascotte is de vos Phoxy. Wie kent er nog meer mascottes? En wat zijn de eigenschappen van een goede mascotte? hij is vrolijk hij is enthousiasmerend hij houdt van aandacht hij gaat graag met kinderen op de foto en natuurlijk: hij moet tegen zo n warm pak kunnen
Hoewel ze niet op de tekening te zien zijn, is het leuk om met leerlingen ook de verschillende rollen van kinderen op het veld te bespreken. In deze functie kunnen kinderen immers ook al aan een wedstrijd bijdragen: spelersescorte Een kind dat de voetbalspeler naar het veld begeleidt voordat de wedstrijd begint, wordt een spelersescorte genoemd (in het Engels: player escort of match mascot). Elke volwassen voetballer die speelt, heeft een kind bij zich uit een jeugdteam. Het kind en de voetballer lopen hand in hand het veld op en luisteren vervolgens samen naar het volkslied. Dan gaan alle kinderen het veld weer af. cirkeldoekdragers Bij grote wedstrijden wordt er aan het begin een groot spandoek in de vorm van een bal het veld overgedragen. Daar staat dan de naam van de organisator op. Om dat enorme cirkelvormige doek vast te houden zijn heel veel kinderen nodig: de cirkeldoekdragers. vlaggendragers Terwijl de spelers met hun escorte het veld oplopen en de cirkeldoekdragers het doek dragen, lopen er daaromheen vaak kinderen met vlaggen, om het begin van de wedstrijd nóg feestelijker te maken. ballenjongen of -meisje De ballenjongen of het ballenmeisje zit langs de lijn tijdens de wedstrijd. Als de bal het spel uit raakt moet hij of zij zorgen dat de bal zo snel mogelijk weer in het spel komt. Zo kan er zo snel mogelijk weer verder gespeeld worden. Een heel verantwoordelijke taak dus! En een unieke plek om de wedstrijd goed te bekijken, zo vanaf de lijn.