ADA vóór gelijke behandeling Jaarbericht 2007
2
vóór gelijke behandeling ADA Inhoud Groter werkgebied 5 Campagne 5 ijksregeling 7 Advies en ondersteuning bij klachten 7 Informatie & advies 11 Zuid-Holland-Zuid 13 otterdam-ijnmond 13 Midden- en West-Brabant 14 ADA Jaarbericht 2007 3
Locatie Vlaardingen 4
Groter werkgebied ADA is sinds 2007 niet alleen actief in otterdam-ijnmond, maar ook in Zuid-Holland-Zuid en Midden- en West-Brabant. Het Meldpunt Discriminatie Dordrecht en het Bureau Discriminatiezaken Midden- en West-Brabant zijn in ADA opgegaan. Het werkgebied van ADA omvat nu 2,7 miljoen inwoners, 66 gemeenten en 3 politieregio s. vóór gelijke behandeling ADA In september 2007 werd de organisatie met een nieuwe huisstijl en de start van de campagne 1 aan de buitenwacht gepresenteerd. De aanpak van discriminatie op de discriminatiegronden afkomst, sekse, seksuele gerichtheid, levensovertuiging, handicap en leeftijd is en blijft de bestaansgrond van ADA. De aangepaste schaalgrootte stelt ADA in staat t om zowel bestrijding als preventie van discriminatie met nog meer professionaliteit en effectiviteit aan te pakken. Campagne Met de campage 1 attendeert ADA mensen en organisaties om te handelen als ze discriminatie waarnemen of ervaren. Verschillende media werden ingezet, zoals reclame op trams en bussen, banieren in diverse soorten en maten, advertenties en tv- en radiospotjes. De website van ADA kent een gedeelte waar verslag wordt gedaan van de activiteiten in het kader van de campagne. Bij de start van de campagne werd een tram, geheel bedrukt met de leus 1, make a difference, door minister Ella Vogelaar de otterdamse tramremise uitgereden. Naast de tram reden er ook door de hele ADA regio Connexxion-bussen met de slogan. Het eerste campagnebanier met daarop de tekst van artikel 1 van de Grondwet werd op 24 september aangeboden aan de otterdamse wethouder Orhan Kaya en de Dordtse wethouder Hans Spigt. Daarop volgde de overhandiging van het banier aan talrijke burgemeesters, wethouders, scholen en politiebureaus. Op veel plaatsen kreeg het banier een prominente plek, bijvoorbeeld in de hal van een stadhuis. ADA Jaarbericht 2007 5
De ADA-website is enorm populair. In 2007 werd voor het eerst de magische grens van 1 miljoen visits overschreden! 6 ADA Jaarbericht 2007
ijksregeling vóór gelijke behandeling ADA De regering wil komen tot een landelijk stelsel van antidiscriminatiebureaus. Eind 2007 werd een wetsvoorstel voor advies aan de aad van State gestuurd. Kamerbehandeling is voorzien voor medio 2008. Binnenkort kan iedere burger in Nederland in zijn eigen omgeving terecht voor ondersteuning en advies bij de aanpak van discriminatie. Met de wethouders van de gemeenten Dordrecht en otterdam is afgesproken dat zij het initiatief nemen tot een regionale conferentie om te komen tot een goede regeling voor het werkgebied van ADA. Advies en ondersteuning bij klachten Wethouder Orhan Kaya ADA heeft een bureau in Breda, Dordrecht en otterdam. Op iedere locatie worden klachten en meldingen over discriminatie aangenomen en wordt advies en ondersteuning geboden. In 2007 kwamen er bij ADA in totaal 646 klachten en meldingen binnen. Klachten en meldingen bij ADA Midden- en West-Brabant: 160 otterdam-ijnmond: 421 Zuid-Holland-Zuid: 65 ADA Jaarbericht 2007 7
ADA vóór gelijke behandeling Klachten Iedereen die geconfronteerd wordt met discriminatie kan bij ADA terecht. ADA biedt ondersteuning als een burger of organisatie vermoedt dat er sprake was van discriminatie. iminatie. Of het nu gaat om onbeschofte behandeling in een winkel, intimidatie op het werk, weigering in een discotheek of signalering van een discriminerende leus, in al die gevallen kan ADA van dienst zijn. Klagers hoeven niet persoonlijk gedupeerd te zijn om melding te doen bij het klachtenmeldpunt, ook getuigen van discriminerende voorvallen kunnen bij ADA terecht. Aard van de klachten en meldingen ADA Midden- en West-Brabant Minister Vogelaar bij de aftrap van ADA Discrimininatieklachten naar maatschappelijk terrein otterdam-ijnmond Vijandige bejegening Omstreden behandeling Geweld Bedreiging Overig Arbeidsmarkt Commerciële dienstverlening Politie/Justitie Openbare ruimte Buurt/wijk Onderwijs Collectieve voorzieningen Media en reclame Horeca en amusement Publieke en politieke opinie Huisvesting Sport en recreatie Privésfeer Overig 8 ADA Jaarbericht 2007
vóór gelijke behandeling ADA ADA is voorstander van het zogeheten dialoogmodel. ADA vindt dat de aangeklaagde persoon of organisatie de kans moet krijgen zijn/haar visie op de situatie te geven of alsnog de misstand te corrigeren. Wanneer deze dialoog niet mogelijk of wenselijk is, kunnen andere stappen worden ondernomen. Dat kan zijn een gesprek tussen klager en de aangeklaagde, het inschakelen van een bemiddelaar, het starten van een klachtenprocedure, het doen van nader onderzoek, het zoeken van publicitaire of politieke aandacht of het doen van aangifte bij de politie. Klachten en meldingen naar discriminatiegrond ADA Zuid-Holland-Zuid Afkomst/ras Geloofsovertuiging Leeftijd Seksuele gerichtheid Handicap Geslacht Overig Klachtindieners/melders in otterdam Discriminatie treft niet alleen etnische minderheden. d Autochtone Nederlanders d waren in 2007 het meest vertegenwoordigd in de groep gedupeerden. Zij meldden discriminatie op de meest uiteenlopende gronden. Leeftijd, handicap en sekse zijn onder autochtone Nederlanders de meest gemelde discriminatiegronden. Een kwart van de meldingen van autochtone Nederlanders betreft discriminatie op grond van de autochtone etniciteit. In otterdam zijn Marokkaanse otterdammers de grootste etnische minderheidsgroep die discriminatie meldt bij ADA, gevolgd door de Surinaamse otterdammers. Het aantal melders dat van oorsprong uit (overig) Europa komt, neemt iets toe. Dit ligt mogelijk aan de toeloop van mensen uit Midden- en Oost-Europa en hiermee samenhangende problemen omtrent huisvesting en negatieve beeldvorming. ADA Jaarbericht 2007 9
10
Turkije Marokko Suriname Antillen Nederland Overig Afrika Overig Amerika Overig Azië Overig Europa Afkomst klagers bij ADA otterdam-ijnmond vóór gelijke behandeling ADA Informatie en advies Behalve mensen met een klacht over discriminatie, adviseert en informeert ADA ook andere belanghebbenden over discriminatie en gelijke behandeling. In 2007 vroegen zo n 625 belangstellenden informatie aan. ADA is hiermee een belangrijke vraagbaak voor publiek en professionals op het terrein van antidiscriminatie. Bovendien stelt ADA veel materiaal beschikbaar via het internet. Op de website zijn de antwoorden te vinden op de tien meest gestelde vragen aan ADA. De jaaroverzichten, (trend)rapportages en publicaties zijn gratis te downloaden van het internet. De website kreeg in 2007 ruim 1 miljoen visits. ADA brengt op maat geschreven factsheets uit; bladen met kerngegevens die zijn afgestemd op verschillende doelgroepen en waarin informatie wordt gegeven over specifieke discriminatiegronden. Deze informatie wordt onder andere gebruikt bij voorlichtingsactiviteiten. Zo zijn er inmiddels factsheets over homoseksualiteit en discriminatie, leeftijdsdiscriminatie, handicap en discriminatie, seksediscriminatie, maar ook meer algemene folders over jongeren en discriminatie, kledingseisen op school en geloof op het werk. Info- en adviesvragen Midden- en West-Brabant otterdam-ijnmond Zuid-Holland-Zuid ADA Jaarbericht 2007 11
Publicatie: Zet discriminatie buitenspel! Publicatie: Gevallen en gevoelens van discriminatie onder de Marokkaanse otterdammers 12
Zuid-Holland-Zuid vóór gelijke behandeling ADA Sportmeeting Bij ADA Zuid-Holland-Zuid komen geregeld signalen binnen over discriminatie in het amateurvoetbal. Om de geconstateerde discriminatie aan te pakken heeft ADA een regionale expertmeeting georgani- seerd over discriminatie in het amateurvoetbal. Er is een enquête gehouden naar ervaringen met discriminatie in het amateurvoetbal, en in december vond een bijeenkomst plaats met de KNVB en enkele voetbalverenigingen in De Kuip. De avond bestond uit een presentatie over diversiteit in het amateurvoetbal, twee workshops en een afsluitende plenaire discussie. De bijeenkomst werd bezocht door bestuursleden van amateurvoetbalverenigingen, de KNVB en afgevaardigden van de gemeente Dordrecht. Door het bijeenbrengen van sleutelfiguren is een belangrijke stap gezet om in de toekomst samen te werken aan de bestrijding van discriminatie in het amateurvoetbal. De Dordtse wethouder Hans Spigt met bezoekers van het Stadhuis otterdam-ijnmond Gevallen en gevoelens van discriminatie onder de Marokkaanse otterdammers Discriminatie vormt een dominant thema in het leven van veel Marokkaanse otterdammers. Sommigen voelen zich al snel en soms te snel het mikpunt van discriminatie. Maar feitelijk gezien is de groep ook regelmatig de dupe van neerbuigende opmerkingen, scheldpartijen, weigeringen en zelfs bedreigingen en geweld. Sommigen relativeren en nuanceren juist discriminatie-ervaringen of maken de kans op discriminatie zo klein mogelijk door risicovolle situaties uit de weg te gaan. Overheersend gegeven is dat Marokkaanse otterdammers zich niet of minder dan andere groepen beschermd voelen. Dit blijkt uit het ADA/SMO rapport met de titel Gevallen en gevoelens van discriminatie onder de Marokkaanse otterdammers. ADA sprak ruim 650 Marokkaanse otterdammers over twee typen ervaringen met discriminatie. De geobjectiveerde ervaringen (dat wil zeggen, die ervaringen die als discriminerend kunnen worden aangemerkt), worden in het rapport weergegeven als gevallen van discriminatie, de subjectieve ervaringen als gevoelens van discriminatie. ADA Jaarbericht 2007 13
ADA vóór gelijke behandeling Dag van de Dialoog Schiedam, otterdam en Spijkenisse Op zaterdag 24 maart 2007 organiseerde ADA in samenwerking met meerdere Schiedamse organisaties de 5e editie van de Dag van de Dialoog. Ongeveer 220 mensen deden hieraan mee. Het hoofdthema was vriendschap. ADA heeft als voorbereiding op de Dag van de Dialoog een tweetal workshops met de titel hoe voer je een dialooggesprek? georganiseerd voor de gespreksleiders. Het jaar 2007 was het eerste lustrum van de Schiedamse Dag van de Dialoog. Op 14 april organiseerde ADA een bijeenkomst op de partyboot de Smaragd 2. Aan deze bijeenkomst deden ongeveer 175 mensen mee. In 2007 vond de 6e otterdamse Dag van de Dialoog plaats. Het thema was Luister nou!. Op 19 september verrichtte de beschermheer van de Dag van de Dialoog, burgemeester Ivo Opstelten, de kick-off in het Stadhuis. Aanwezig waren 90 deelnemers. Op vrijdag 2 en zaterdag 3 november werden er 213 gesprekstafels georganiseerd. Ongeveer 1700 mensen gingen met elkaar in dialoog over het thema Luister nou!. ADA is nauw betrokken bij de organisatie van deze grootschalige activiteit en organiseerde op de dag zelf ook enkele dialoogtafels. In Spijkenisse werd een pilot gehouden met twee gesprekstafels in een buurthuis. Het ging om gesprekken tussen jongeren en ouderen. Midden- en West-Brabant Zet discriminatie i i buitenspel In Brabant is onderzoek verricht naar discriminatie in het voetbal. Hiervoor zijn bij acht van de zestien Bredase voetbalclubs interviews afgenomen met spelers, trainers, vrijwilligers en bestuursleden. Bijna de helft van de respondenten is wel eens met discriminatie in het voetbal in aanraking geweest. Hierbij gaat het vooral om discriminatie op grond van herkomst. Ook discriminatie van islamitische spelers komt regelmatig voor. Tevens valt op dat de respondenten kwetsende opmerkingen over homoseksuelen in mindere mate afkeuren dan kwetsende opmerkingen over allochtonen. City Talk In 2006 werd in Breda gestart met een politiek café rond actuele thema s, waarbij jongeren in een informele setting met elkaar in debat gaan over actuele en aansprekende thema s. In 2007 werden vier bijeenkomsten georganiseerd. De thema s waren cultuur en Breda, wonen, liefde en uitgaan. Per avond namen rond de 50 bezoekers deel aan de discussies. 14 ADA Jaarbericht 2007
vóór gelijke behandeling ADA Tilburg by Night Met het project Tilburg by Night werd een uitgebreide nulmeting gedaan in de Tilburgse horeca. De toegankelijkheid van de Tilburgse horeca werd onderzocht op onder meer de transparantie van het deurbeleid. Een spectaculaire kick-off vond plaats op 3 november in een uitverkocht 013, ondersteund door de Tilburgse wethouder Jan Hamming als dj. Diversen Panel Deurbeleid Het Panel Deurbeleid otterdam kreeg in 2007 25 klachten binnen over discriminatie aan de deur bij horecagelegenheden. In de meeste gevallen kwam het met de exploitanten tot een bevredigende oplossing. In Breda is een speciale werkgroep in het leven geroepen om discriminatoir deurbeleid tegen te gaan. Deze werkgroep heeft als taak het bewerkstelligen van een Panel Deurbeleid, met bijbehorend P-offensief, evenals een pakket van maatregelen op het gebied van veiligheid en toegankelijkheid. Het initiatief ligt bij de gemeente Breda. ADA is de trekker van dit project en zal in de toekomst het secretariaat van het Panel gaan voeren. Provinciale monitor Al een aantal jaren bestaat er een samenwerkingsverband tussen de drie antidiscriminatiebureaus (ADB s) in de provincie Noord-Brabant. Doel van de samenwerking is het uitbrengen van een gezamenlijke nulmeting voor het jaar 2006 en een gezamenlijke monitor voor het jaar 2007, ten einde meer inzicht te krijgen in de witte vlekken in de regio. Dit zijn gemeenten die nog niet hebben voorzien in een ADB. De klachten en meldingen die zijn binnengekomen bij ADA Midden- en West-Brabant, het meldpunt Basta! in Den Bosch en het Eindhovense Adviespunt Discriminatie, zijn gebundeld. De nulmeting en de eerste monitor worden in de eerste helft van 2008 gepresenteerd. Overigens werden ook in Zuid-Holland de gegevens gebundeld, wat in 2007 leidde tot de publicatie Discriminatie in Zuid-Holland; Provinciale Monitor Discriminatie 2006. Trainingen ADA heeft in 2007 geïnvesteerd in een aparte trainings- en voorlichtingsafdeling. Medewerkers hebben een train-de-trainer-programma gevolgd en er zijn uitwisselingen geweest met organisaties in Duitsland, Oostenrijk en Zuid-Afrika. ADA ontwikkelt en geeft trainingen op maat aan diverse doelgroepen. In het kader van het onderzoek onder Marokkaanse otterdammers werden zo n 50 voorlichtingen gegeven. Ook werd het voltallige politiedistrict Waterweg-Noord getraind. ADA Jaarbericht Sociaal Jaarbericht 2007 2008 15
ADA otterdam-ijnmond Grotekerkplein 5, otterdam Postbus 1812, 3000 BV otterdam t 010 411 3911 e info-rotterdam@radar.nl ADA Zuid-Holland-Zuid Wijnstraat 237, Dordrecht Postbus 1136, 3300 BC Dordrecht t 078 639 0429 e info-dordrecht@radar.nl ADA Midden- en West-Brabant Delpratsingel 1, Breda Postbus 3614, 4800 DP Breda t 076-530 9137 e info-breda@radar.nl ADA Centraal adres Grotekerkplein 5, otterdam Postbus 1812, 3000 BV otterdam t 010-411 3911 e info@radar.nl radar.nl