Preek over 1 Tim. 4:1-5 i.c.m. 1 Kor. 6:12-20 (openbare geloofsbelijdenis) Vandaag wil ik het met jullie hebben over seks. Waarom doe ik dat? Omdat bij het leven van een christen altijd een bepaalde lifestyle hoort. Als je belijdenis doet, kies je er bewust voor om niet alleen vandaag ja te zeggen (dat is makkelijk) maar om ook morgen te leven als christen. Nu zijn er twee misverstanden over wat christenen moeten en mogen. De eerste is deze: veel mensen lopen rond met het idee dat het christelijk geloof bestaat uit regels (je mag dit niet, je moet dat, enz.) En de tweede is dit: oké, zeggen mensen dan, regels zijn natuurlijk nodig maar waarom deze? Waarom zou je bijvoorbeeld wachten totdat je getrouwd bent met het hebben van seks? En hoe zit het met uitgaan, mag je alcohol gebruiken, ben je verplicht om naar de kerk te gaan. Enzovoort. [dia 3] Er zijn veel vooroordelen over wat christenen schijnen te moeten of juist niet mogen omdat veel mensen misschien wij zelf wel niet begrijpen waarom. Dan krijg je zoiets (beamer). Wat ik vanochtend wil doen is dus eigenlijk dit: ik pak er één onderwerp uit (de vraag hoe je als christen omgaat met seks). [dia 4 leeg scherm] Mijn stelling is dat christenen niet preuts zijn, maar dat seks volgens de Bijbel heilig is. En dat het christelijke geloof niet gebaseerd is op regels, maar dat achter alle christelijke gewoonten en afspraken hele diepe overtuigingen zitten over wie God is en wie Hij wil zijn voor jullie en voor iedereen die gelooft ( ) Wat dat betekent voor de manier waarop christenen met seks omgaan, dat ik uitleggen aan de hand van wat Paulus schrijft aan de gelovigen in Efeze en in Korinte. [dia 5] Als iemand christen werd, betekende dat in die tijd (maar ook nu?) een radicale verandering in de manier waarop je dacht en omging met geld en met seks. Je kunt je voorstellen dat het lang niet makkelijk was om belijdenis te doen in Korinte, want je had punt 1) lang niet zoveel geld meer om met je vrienden te feesten en 2) jij was steeds degene die als iedereen z n kleren uitdeed en op elkaar sprong moest zeggen kunnen we vanavond niet een keer wat anders doen?
Voor een christen was niet geld, maar seks iets heiligs: iets om te beschermen, privé, waardevol. Geld was (en is) maar een middel een middel om weg te geven aan mensen die het harder nodig hadden. [dia 6] In een reactie op de manier waarop mensen omgingen met seks zeiden sommige christenen (met name in de kerk van Efeze): seks is taboe. Seks mag niet. Zelfs als je getrouwd bent kan je beter kuis blijven. Vroom zijn is droog staan. Eigenlijk wel begrijpelijk, als je er over nadenkt [dia 7] Anderen zeiden (vooral in de kerk van Korinte): wat maakt het uit, God heeft mij toch bevrijd - ik leid nu een geestelijk leven. Voor mij geen wetten en regels meer: ik bepaal zelf wat ik doe of laat. Wat goed voelt, is goed: alles is mij toegestaan. (1 Kor. 6:12) Het voedsel is er voor de buik en de buik is er voor het voedsel, en God zal aan beide een einde maken. (vers 13) M.a.w.: wat maakt het uit wat je met je lichaam doet. Vandaag leven we, morgen zijn we dood. Paulus gaat dan uitleggen hoe christenen moeten omgaan met seks. [dia 8] De regel is duidelijk (vers 18): geen ontucht! Het Grieks woord voor ontucht (lett. porno ) betekent seks met iemand anders dan je eigen man of vrouw. Geen seks buiten het huwelijk, dus. Je kunt de regel ook positief formuleren: bewijs God eer met je lichaam (vers 20). Paulus zeilt hier voortdurend tussen twee klippen door: God eer bewijzen met je lichaam, dat doe je niet door a) géén seks te hebben. Maar ook niet b) door met iedereen seks te hebben. Maar dan gaat Paulus die regel uitleggen. Hij gebruikt vier argumenten, die we stuk voor stuk langs lopen. [dia 9.1] De christenen in Efeze zeiden: sommige dingen, zoals seks, zijn niet goed. Die van Korinte zeggen: alles is goed (toegestaan). Paulus zegt dan tegen de eersten, luister: alles wat God gemaakt heeft, is goed. En tegen de tweeden voegt Paulus daaraan toe: Zeker, alles is mij toegestaan, maar ik mag me door niets laten beheersen. Inderdaad, alles is goed, maar niet alles is goed voor jullie. M.a.w.: wat goed voelt, hoef je daarom nog niet de hele tijd te doen.
Met dat alles is goed. Daarmee verwijst Paulus naar Genesis 1. Alles wat God gemaakt heeft is goed, omdat God het gemaakt heeft. Voor een christen zijn er geen taboes. Ook seks niet. Het refrein uit Genesis 1 (En God zag dat het goed was) is de basis voor een gezond, christelijk geloof. Alles is goed. Het gaat er maar om, zegt Paulus, hoe je het gebruikt. Het kwaad zit m niet in de seks of in wat je eet of wat dan ook, maar in de manier waarop je ermee omgaat. En dan is de vraag: gebruík je de dingen die God gemaakt heeft of gebruiken die dingen jou? In het tweede geval ben je afhankelijk, misschien zelfs verslaafd: je hebt steeds weer eten, drinken of seks nodig om gelukkig te worden. In het eerste geval sta je erboven en kan je God danken voor alle goede dingen die Hij gemaakt heeft: eten, drinken én seks. Alles wat God geschapen heeft is goed. Niets hoeft te worden verworpen als het onder dank wordt aangenomen het gaat erom hoe je ermee omgaat - want het is geheiligd door het woord van God (dan denk ik vooral aan dat refrein van Genesis 1: Hij zag dat het goed was ) en door het gebed. Als je dat ziet dan kan je God danken voor al die goede dingen waar je gebruik van maakt (niet: waar je verslaafd aan bent). [dia 9.2] Paulus vervolgt door te zeggen: wat je met je lichaam doet, is belangrijk. De Korintiërs zeiden: Het voedsel is er voor de buik en de buik is er voor het voedsel, en God zal aan beide een einde maken. Nu zouden we zeggen: vandaag leven we, morgen zijn we dood. Let op: zowel de christenen van Efeze als die van Korinte dachten eigenlijk heel negatief over hun lichaam. De Korintiërs zeiden: wat maakt het uit, God zal aan beiden een eind maken. De Efeziërs zeiden: het lichaam is niet van belang, het gaat om de geest. Je kunt beter helemaal geen seks hebben. Maar Paulus zegt: je lichaam doet ertoe, voor God. Je lichaam is een tempel van de H. Geest. (vs. 15; 19). Bedenk dat het lichaam er niet is om ontucht mee te plegen: je lichaam is er voor de Heer en de Heer is er voor het lichaam. Wat bedoelt Paulus daarmee? Nou dit: God heeft de Heer (dat is Jezus) niet voor niets lichamelijk opgewekt, en Hij zal ook jou lichamelijk opwekken wanneer Hij terugkomt.
Dat is een belofte die verder gaat dan wat welke religie ook belooft het gaat God niet alleen om je geest, maar ook om je lichaam! Bedenk wat een vooruitzicht dat is voor gehandicapte mensen. De Korintiërs zeiden: vandaag leven we, morgen zijn we dood. De Bijbel zegt: als je gelooft, leef je vandaag én morgen. Besteed dus aandacht aan wat je met je lichaam doet! Wees er zuinig mee. Je lichaam is belangrijk. Voor God. [dia 9.3] Paulus schrijft verder (vers 15-16). Paulus verwijst hier wéér naar Genesis, waar staat dat de man zijn vader en zijn moeder zal verlaten om met zijn vrouw één lichaam te worden. Eén lichaam worden dat is je vader en je moeder verlaten om een andere relatie voor het leven aan te gaan, waarin je financieel, economisch, sociaal helemaal aan elkaar vast zit. Seks is de bekroning van die eenheid. Seks komt ook alleen maar tot z n recht als je ook voor de rest aan elkaar verbonden bent. Wat doe je dus als je niet trouwt, maar wel seks hebt (of andersom: je trouwt wel maar hebt geen seks)? In de ogen van God lieg je dan. Je zegt ermee: ik wil de meest ultieme eenheid met jou beleven, maar mijn pincode houd ik nog even geheim. Ik wil helemaal één met je worden maar ik kan je niet beloven voor hoelang. De Bijbel zegt: seks is als een rivier. Bruisend, vruchtbaar, verfrissend, geweldig. Maar een rivier heeft oevers nodig: trouw. Want zonder oevers is een rivier niet zo geweldig. Wie zich met een hoer verenigt (dat is: wie steeds wisselende seksuele contacten heeft) wordt samen met haar één lichaam. Dat is dus iets dat volgens de Bijbel eigenlijk helemaal niet kan! Je kunt niet steeds weer opnieuw één lichaam worden met iemand anders. Snel de stap naar Paulus laatste argument. Een tijdje geleden kreeg ik een vraag, waarvan ik toen eigenlijk nog niet begreep hoe belangrijk die vraag eigenlijk was. de vraag was deze: was Jezus eigenlijk wel single? Heeft Hij nooit kinderen gehad? En zo ja, waarom was dat?
Jezus was inderdaad single en wat er in vers 17 staat heef mij doen inzien dat dat belangrijk is omdat Hij zich door zijn Geest wil verenigen: een nieuwe levenseenheid wil vormen; één lichaam wil worden met mensen die in Hem geloven! Ga maar ns na. Als Jezus een vrouw had gehad (en kinderen) dan waren die en hun nakomelingen méér zijn familie geweest dan zomaar een paar mensen als wij, toch? Dan hadden er misschien mensen rondgelopen die (zoals de Da Vinci Code beweert of in de islam gebeurt) kunnen zeggen: maar ik ben familie van de profeet! Paulus zegt, en nu komen we bij het diepste geheim van alles dat met seks, met eten en drinken, met geld, met noem maar op wat te maken heeft (en toen ik dat door kreeg kreeg ik pas echt rode oren): Maar wie zich met de Heer verenigt wordt met Hem één geest. Wie zich met de Heer verenigt dat doen jullie, vandaag zeggen jullie daar heel bewust ja op die wordt één, een nieuwe levenseenheid met Hem. In goede en slechte dagen, in rijkdom en armoede, gezondheid en ziekte. Voor wie zich verenigt met Jezus wordt alles een geheim dat verwijst naar de gemeenschap met Hem! [dia 10] Paulus schrijft over seks in Efeziërs 5: Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één lichaam zijn. Dit mysterie is groot en ik betrek het op Christus en de kerk. [dia 11] Voor wie gelooft zijn er geen taboes, maar wordt alles heilig omdat het verwijst naar Jezus en wie God in Hem is voor jou. Elke regel verwijst naar een diepere werkelijkheid: de relatie die je nu al hebt met Jezus, en straks helemaal wanneer Hij terugkomt. Concreet: Wat je eet, wordt voorproef van de bruiloftstaart die je eet op de bruiloft wanneer Jezus terugkomt. Wanneer Hij jullie, met zijn hele kerk als zijn bruid, trouwt. Als je je pinpas trekt mag je denken aan de rekening die Jezus betaalde aan het kruis ook aan het eindresultaat als Jezus straks terugkomt: een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Zonder verdriet, eenzaamheid, ziekte, handicaps.
Voor wie gelooft wordt zelfs de seks een geheim dat verwijst naar de gemeenschap met God door Jezus Christus. Een heilig geheim dat verwijst naar de totale bevrediging van al je verlangens behoeften. Verlangens, gevoelens en behoeften waarvan je misschien niet eens wist dat je ze had. Bevrediging, niet door mensen maar door God, die liefde is én trouw. 100% liefde en 100% trouw. Hij heeft jullie gekocht en betaald. Dus bewijs Hem eer niet alleen met de geest en met je mond door straks ja te zeggen, maar ook morgen, met je lichaam. Tot de dag komt dat je niet langer hoeft te geloven omdat je Hem ziet, met wie je nu al één Geest mag zijn. Nu één geest in een lichaam dat vergaat. Straks één geest in een verheerlijkt lichaam. Verheerlijkt, dat is: perfect, zonder defecten. Echt goed. [amen]