Bijlage 2: Effectanalyse Orbis Medisch Centrum, Stichting Orbis Zorgconcern, Stichting participatie Orbis en Stichting Atrium Medisch Centrum Parkstad Openbare versie Juli 2012
Inhoud 1. Inleiding 3 2. Gegevensselectie 4 2.1 Selecteren op productmarkten 4 2.2 Selecteren op productmarkten 4 3. Keuzemodel en methoden 6 4. Resultaten effectanalyse 7 4.1 Diversion ratio s 7 4.2 Resultaten WTP- en LOCI-methoden 8 5. Appendix: zorgaanbieders in gegevensset 10
1. Inleiding De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) geeft in het kader van de vergunningaanvraag ten aanzien van de concentratie van Orbis Medisch Centrum, Stichting Orbis Zorgconcern en Stichting Participatie Orbis (hierna: Orbis) en Stichting Atrium Medisch Centrum Parkstad (hierna: Atrium) een zienswijze aan de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: NMa). De zienswijze van de NZa richt zich op een fusie tussen Orbis en Atrium. Deze bijlage bij de NZa zienswijze bevat de kwantitatieve effectanalyse van een fusie tussen Atrium en Orbis. Hierbij past de NZa de WTPmethode en de LOCI-methode toe. Deze bijlage bij de zienswijze heeft tot doel de gemaakte keuzes en (deel)resultaten in het proces van dataselectie, verwerking en uitvoering van de effectanalyse inzake een fusie tussen Atrium en Orbis te beschrijven. In bijlage 1 bij de zienswijze geeft de NZa een algemene toelichting op deze methoden. Deze toelichting bestaat uit een algemene uitleg van het proces, de methoden, referenties naar de literatuur en overwegingen bij de te maken keuzes. 3
2. Gegevensselectie 2.1 Selecteren op productmarkten De analyses worden uitgevoerd op alle in het DIS aanwezige geopende DBC s in 2009 1. Hiervoor zijn in alle DBC s (zowel A-segment als B- segment) inzake somatische zorg geselecteerd. Deze dataset bevat alle DBC s die zijn aangeleverd aan het DIS door zorgaanbieders die somatische zorg leveren, zowel ziekenhuizen, als categorale aanbieders en ZBC s. Voor de aanbieders zijn vervolgens alle DBC s, aanwezig in het DIS, geselecteerd. Op basis van de Geodan Drive Time matrix is per DBC gecontroleerd of de door de zorgaanbieder ingevulde postcode een correcte postcode betreft 2. Vervolgens zijn de niet-correcte postcodes op basis van de verhoudingen van de correcte postcodes per zorgaanbieder ingeschat om te komen tot een correct resultaat. Bij de meeste zorgaanbieders betreft het maximaal circa 0% - 5% van de postcodes waarbij deze noodzakelijke correctie is toegepast 3. Er zijn een drietal ziekenhuizen die in 2009 grote hoeveelheden DBC's met dezelfde, bestaande postcode (de postcode van het ziekenhuis) hebben aangeleverd aan DIS. Twee instellingen (een ZBC en een categorale instelling) bevatten postcodes die bijna allemaal incorrect zijn. Hiervoor is niet gecorrigeerd en deze instellingen zijn uitgesloten van de analyses. Omdat deze instellingen niet in het werkgebied van de fuserende ziekenhuizen zijn gevestigd, is de verwachting dat deze problematiek weinig effect heeft op de resultaten. In provincie Limburg is één instelling niet zijnde een van de fusieziekenhuizen - gevestigd waarbij het percentage incorrecte ingevulde postcode meer dan 5% is. Deze instelling heeft voor 62% van zijn klinische DBC s een correcte postcode ingevuld en voor zijn nietklinische DBC s is dit percentage 67%. Aan de hand van DBC s uit een eerdere jaar (2006) waarin deze instelling wel voor zijn meeste DBC een correcte postcode heeft ingevuld is er bevestigd dat de verdeling van zijn DBC s over de postcodes in 2009 en de goede jaar gelijk is. Dit sluit uit dat de incorrecte ingevulde DBC s ongelijk over de postcodes zijn verdeeld. Voor de LOCI en WTP analyse worden de DBC s met hun prijzen gewogen. Voor de DBC s in het A-segment gebruiken we de landelijke tarieven en voor de DBC s in het B-segment gebruiken we de landelijke mediaan contractprijs. 2.2 Selecteren op productmarkten Zoals in de zienswijze wordt toegelicht, wordt voor de relevante productmarkt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de definities zoals de NMa deze in eerdere besluiten heeft gehanteerd. Het gaat dan om de markten voor: 1 Hiermee wordt bedoeld de landelijke DBC database, het DBC Informatie Systeem dat beheerd wordt door DBC-Onderhoud. 2 Zie ook www.geodan.nl 3 Het gaat hierbij om bijvoorbeeld postbussen, niet bestaande postcodes of foutieve invoer zoals bijvoorbeeld een combinatie van cijfers en letters.
klinische algemene ziekenhuiszorg; niet-klinische algemene ziekenhuiszorg. Naast de markt voor algemene ziekenhuiszorg bestaat er mogelijk ook een markt voor topklinische ziekenhuiszorg. De DBC systematiek maakt geen expliciet onderscheid in topklinische en niet-topklinische zorg. Er bestaat consensus dat WBMV 4 DBC's in elk geval in de categorie topklinisch vallen. Atrium biedt klinische en niet-klinische algemene ziekenhuiszorg en topklinische ziekenhuiszorg aan en is lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen. Orbis biedt klinische en niet-klinische algemene ziekenhuiszorg aan en is geen lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen. Om de effectanalyse uit te voeren op dat gedeelte van de ziekenhuiszorg waar bij de onderhavige fusie van Atrium en Orbis sprake is van overlap, dient in kaart te worden gebracht welke DBC s de algemene klinische en algemene niet-klinische ziekenhuiszorg vertegenwoordigen. In dat verband is voor de doelstelling van deze effectanalyse de markt voor algemene klinische en niet-klinische ziekenhuiszorg geoperationaliseerd als de groep DBC's die wordt aangeboden door alle algemene ziekenhuizen in de provincie Limburg die niet tevens lid zijn van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen of een academisch ziekenhuis zijn. Daarbij wordt uitgegaan van alle DBC s die de volgende instellingen in de periode 2008 tot en met 2010 hebben geproduceerd (exclusief WBMV-DBC s): ORBIS; SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS; SINT JANS GASTHUIS. Deze groep DBC s bevat in termen van omzet 83% van alle ziekenhuiszorg. Op basis van deze DBC s hebben we de twee productmarkten gedefinieerd: algemene klinische ziekenhuiszorg en algemene niet-klinische ziekenhuiszorg. Voor Atrium betekent dit dat 96% van de omzet ten aanzien van klinische ziekenhuiszorg en 98% van omzet ten aanzien van nietklinische ziekenhuiszorg betrokken is in de NZa effectanalyse. In de appendix bij deze effectanalyse is een overzicht opgenomen met de naam van alle zorgaanbieders die op deze manier mee zijn genomen in de analyse. Deze gegevens zijn uitgesplitst naar klinisch en nietklinische ziekenhuiszorg. 4 Wet op Bijzondere Medische Verrichtingen 5
3. Keuzemodel en methoden Bij deze effectanalyse werkt de NZa met werkelijke marktaandelen. Uit onderzoek, verricht door ECORYS-NEI (2003) is gebleken dat reistijd de belangrijkste factor is voor ziekenhuiskeuze, belangrijker dan (gepercipieerde) deskundigheid van het ziekenhuis en eigen ervaring 5. Om daarmee rekening te houden, is bij deze effectanalyse gekozen om uit te gaan van micromarkten die worden gedefinieerd met behulp van viercijferige postcodegebieden (PC4-gebieden). Een nadere toelichting op deze keuze alsmede een toelichting op de werkwijze is opgenomen in de paragrafen 3.1 en 3.2 van bijlage 1 bij de zienswijze. De marktaandelen en gewichten per micromarkt zijn berekend voor elke zorgaanbieder in de dataset. Het berekenen van de marktaandelen en gewichten is gedaan op basis van DBC omzetten van de betrokken zorgaanbieders. Voor een nadere beschrijving wordt verwezen naar paragraaf 3.3 van bijlage 1 bij de zienswijze. Naast het werken met werkelijke marktaandelen kan ook worden gewerkt met een robuust geschat keuzemodel. Dat is in deze zaak voor de ziekenhuissector niet beschikbaar. Hierna worden de resultaten gepresenteerd van de effectanalyse uitgaande van werkelijke marktaandelen. 5 Vraagfactoren Ziekenhuizen, ECORYS-NEI (2003) in opdracht van de NMa.
4. Resultaten effectanalyse In dit hoofdstuk zijn de diversion ratio s (4.1) en de uitkomsten van de toegepaste LOCI- en WTP-methode (4.2) opgenomen. Alle resultaten betreffen de markt voor algemene klinische en niet-klinische ziekenhuiszorg zoals gedefinieerd in paragraaf 2.2 van deze effectanalyse. 4.1 Diversion ratio s De diversion ratio van ziekenhuis A naar ziekenhuizen B, C etc kan worden beschouwd als de gewogen overlap over alle micromarkten, waarbij de gewichten per micromarkt evenredig zijn met het belang van die micromarkt (omzet) voor ziekenhuis A. In een logit keuzemodel (die de basis vormt van de LOCI en WTP) kan de diversion ratio van ziekenhuis A naar B als volgt worden geïnterpreteerd: Als Ziekenhuis A zijn prijzen (kwaliteit) met x% laat stijgen (dalen), dan zal de fractie van alle consumenten die weggaan van ziekenhuis A overeenkomen met de diversion ratio van A naar B. Dus hoe groter de diversion ratio van A naar B, hoe meer concurrentiedruk ziekenhuis B heeft op ziekenhuis A. Voor een uitgebreide beschrijving van deze methoden wordt verwezen naar hoofdstuk 3 van bijlage 1 bij de zienswijze. Resultaten Klinische algemene ziekenhuiszorg Van ATRIUM naar Diversion ratio* ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT [40-50]% ORBIS [20-30]% STICHTING ADELANTE [0-10]% VIECURI MEDISCH CENTRUM [0-10]% SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS [0-10]% CATHARINA ZIEKENHUIS [0-10]% * Diversion ratio s kleiner dan 2% zijn weggelaten. Van ORBIS naar Diversion ratio* ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT [40-50]% ATRIUM [30-40]% SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS [10-20]% VIECURI MEDISCH CENTRUM [0-10]% * Diversion ratio s kleiner dan 2% zijn weggelaten. Resultaten Niet-klinische algemene ziekenhuiszorg Van ATRIUM naar Diversion ratio* ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT [30-40]% ORBIS [30-40]% STICHTING ADELANTE [10-20]% [ ] [0-10]% [ ] [0-10]% * Diversion ratio s kleiner dan 2% zijn weggelaten. 7
Van ORBIS naar Diversion ratio* ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT [30-40]% ATRIUM [30-40]% SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS [10-20]% [ ] [0-10]% [ ] [0-10]% [ ] [0-10]% [ ] [0-10]% * Diversion ratio s kleiner dan 2% zijn weggelaten. 4.2 Resultaten WTP- en LOCI-methoden 6 Met de LOCI- en WTP-methoden wordt berekend wat de procentuele LOCI dan wel WTP verandering is als gevolg van de fusie van ziekenhuizen. Voor een uitgebreide beschrijving van deze methoden wordt verwezen naar hoofdstuk 4 en 5 van bijlage 1 bij de zienswijze. De LOCI en WTP veranderingen worden vertaald naar prijsstijgingen door te vermenigvuldigen met een geschatte pre-fusie prijskostenmarge van 50%. In paragraaf 2.4 van bijlage 1 worden de stappen die zijn gezet om te komen tot deze resultaten nader toegelicht. De onderstaande tabellen geven de scores voor de WTP indicator pre-fusie aan (weergegeven als WTP Pre ), als ook na de fusie (weergegeven als WTP Post ). De WTP-methode berekent de prijsstijging op het niveau van het gefuseerde ziekenhuisconcern, waarin beide fuserende ziekenhuizen deelnemen (in dit geval Orbis en Atrium samen). Om de WTP verandering op concernniveau te bepalen, moeten de scores van de afzonderlijke ziekenhuizen (Orbis en Atrium) gewogen worden. Dit is verricht met behulp van de omzet van het ziekenhuis. Het omzetaandeel in het fusieziekenhuis ( Share ) van Orbis is [30-50]% en dat van Atrium betreft [40-60]%. Dit geldt zowel voor de markt voor klinische als voor niet-klinische algemene ziekenhuiszorg. Klinische algemene ziekenhuiszorg WTP Share WTP Pre WTP Post in WTP in prijs* ATRIUM [50-60]% [2-3] [2-3] 11% 6% ORBIS [40-50]% [2-3] [2-3] 13% 7% Fusieziekenhuizen 100% [2-3] [2-3] 12% 6% * Onder de aanname van een prijskostenmarge van 50%. LOCI Share Inv- Loci Pre Inv- Loci Post in LOCI in prijs* ATRIUM [50-60]% [4-5] [5-6] 8% 4% ORBIS [40-50]% [3-4] [4-5] 15% 8% Fusieziekenhuizen 100% [4-5] [4-5] 11% 6% * Onder de aanname van een prijskostenmarge van 50%. 6 Zoals aangegeven in hoofdstuk 2, worden de LOCI- en WTP-methode uitgevoerd op een subset van de DBC productie van alle aanbieders (ziekenhuizen, categorale aanbieders en ZBC s). Er is gecontroleerd of het uitsluiten van categorale aanbieders en ZBC s de WTP en LOCI resultaten in wezenlijke mate beïnvloedt. Het heeft geen enkele effect op de resultaten voor de productmarkt klinische algemene ziekenhuiszorg. Voor de productmarkt niet-klinische algemene ziekenhuiszorg zijn de LOCI en WTP stijgingen enkele procentpunten hoger.
Niet-klinische algemene ziekenhuiszorg WTP Share WTP Pre WTP Post in WTP in prijs* ATRIUM [50-60]% [2-3] [2-3] 12% 6% ORBIS [40-50]% [2-3] [2-3] 12% 6% Fusieziekenhuizen 100% [2-3] [2-3] 12% 6% * Onder de aanname van een prijskostenmarge van 50%. LOCI Share Inv- Loci Pre Inv- Loci Post in LOCI in prijs* ATRIUM [50-60]% [4-5] [4-5] 9% 5% ORBIS [40-50]% [3-4] [4-5] 17% 9% Fusieziekenhuizen 100% [3-4] [4-5] 13% 7% * Onder de aanname van een prijskostenmarge van 50%. 9
5. Appendix: zorgaanbieders in gegevensset Klinische gegevensset ACADEMISCH MEDISCH CENTRUM AMSTERD. ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT ADMIRAAL DE RUYTER ZIEKENHUIS ALBERT SCHWEITZER ZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS DE TJONGERSCHA. ALGEMEEN ZIEKENHUIS WESTFRIES GASTH. AMPHIA ZIEKENHUIS ANNATOMMIE - CENTRA VOOR ORTHOPEDIE. ANTONI VAN LEEUWENHOEK ZIEKENHUIS ANTONIUS ZIEKENHUIS ATRIUM HEERLEN BEATRIXOORD BERGMAN MEDICAL CARE BV BETHESDA ZIEKENHUIS BOVENIJ ZIEKENHUIS BV BARIATRISCH CENTRUM LEEUWARDEN CANISIUS-WILHELMINA ZIEKENHUIS CATHARINA ZIEKENHUIS CENTRUM VOOR REUMA EN REVALIDATIE RO. DE OMMELANDER ZIEKENHUISGROEP DERMIS POLIKLINIEKEN LOCATIE MCB DIACONESSENHUIS DIAKONESSENHUIS ELKERLIEK ZIEKENHUIS ERASMUS UNIVERSITAIR MEDISCH CENT. FLEVOZIEKENHUIS GELRE ZIEKENHUIZEN GEMINI ZIEKENHUIS GROENE HART ZIEKENHUIS HAGAZIEKENHUIS HAVENZIEKENHUIS HET BRONOVO ZIEKENHUIS HET DIACONESSENHUIS HET OOGZIEKENHUIS HET RODE KRUIS ZIEKENHUIS HET ZIEKENHUIS IJSSELLAND IJSSELMEERZIEKENHUIZEN IKAZIA ZIEKENHUIS ISALA KLINIEKEN JAN VAN BREEMEN INSTITUUT JEROEN BOSCH ZIEKENHUIS KENNEMER GASTHUIS KLINIEK DE LAIRESSE KNO HET GOOI EN OMSTREKEN KORTEWEG KLINIEK B.V. LEIDS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM (LUMC) MAASSTAD ZIEKENHUIS MAASZIEKENHUIS MARTINI ZIEKENHUIS MAXIMA MEDISCH CENTRUM MEDINOVA KLINIEK KLEIN ROSENDAEL MEDINOVA KLINIEK ZESTIENHOVEN MEDISCH CENTRUM ALKMAAR MEDISCH CENTRUM HAAGLANDEN MEDISCH CENTRUM LEEUWARDEN MEDISCH CENTRUM WAALRE B.V. MILITAIR REVALIDATIECENTRUM AARDENBURG NEDERLANDS CENTRUM VOOR PLASTISCHE CHIRURGIE OPTIMAL CARE PIJNKLINIEKEN ORBIS MEDISCH CENTRUM READE REFAJA ZIEKENHUIS REINIER DE GRAAF GROEP REVALIDATIECENTRUM "HET ROESSINGH" REVALIDATIECENTRUM AMSTERDAM REVALIDATIECENTRUM DE HOOGSTRAAT REVALIDATIECENTRUM DE TOLBRUG REVALIDATIECENTRUM DE TRAPPENBERG REVALIDATIECENTRUM DE WAARDEN DOR. REVALIDATIECENTRUM GROOT KLIMMEND. REVALIDATIECENTRUM HELIOMARE REVALIDATIECENTRUM LEIJPARK REVALIDATIECENTRUM RIJNDAM ADRIAAN. RIJNLAND ZIEKENHUIS RIJNLANDS REVALIDATIE CENTRUM RIVAS MEDIZORG RUWAARD VAN PUTTENZIEKENHUIS SAXENBURGH GROEP
SCHEPER ZIEKENHUIS SEIN EPILEPSIECENTRUM SGL REVALIDATIEARTSENPRAKTIJK SINT ANNA ZIEKENHUIS SINT ANTONIUS ZIEKENHUIS SINT ELISABETH ZIEKENHUIS SINT FRANCISCUS GASTHUIS SINT FRANCISCUS ZIEKENHUIS SINT JANS GASTHUIS SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS SINT LUCAS-ANDREAS ZIEKENHUIS SLINGELAND ZIEKENHUIS SLOTERVAARTZIEKENHUIS SOPHIA REVALIDATIE DEN HAAG SPAARNE ZIEKENHUIS ST. REINAERT KLINIEK ST. REVALIDATIEGENEESKUNDE ZEEL. ST.CENTRA VOOR INTEGRALE REV.&. STICHTING KLINIEK ORTHO-FIT STICHTING ADELANTE STICHTING ALANT VROUW STICHTING ALLESKITS STICHTING ASKLEIPION STICHTING AVE-MEDICAL STICHTING BERGMAN MEDICAL CARE STICHTING BESTE ZORG STICHTING DE KINDERKLINIEK ALMERE STICHTING DE VOGELLANDEN STICHTING DE WATERLANDKLINIEK STICHTING DEVENTER ZIEKENHUIS STICHTING HEELKUNDE INSTITUUT NEDERL. STICHTING HET VAN WEEL-BETHESDA ZIEKE. STICHTING ICONE STICHTING KEMPENHAEGHE STICHTING KLINIEK SPORTSTAD HEERENVEEN STICHTING KNO-HAARLEMMERMEER STICHTING PARK MEDISCH CENTRUM STICHTING PLASTISCHE CHIRURGIE HET GOOI STICHTING RA-MEDICAL STICHTING REVALIDATIE FRIESLAND STICHTING REVALIDATIE ZUID-OOST BRT. STICHTING REVALIDATIECENTRUM BREDA STICHTING TRENTA STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOCATIE ENSCHEDE STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOCATIE VELP STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOKATIE HILVERSUM STICHTING VIAREVA REVALIDATIEGENEESKUNDE STICHTING VIASANA STREEKZIEKENHUIS KONINGIN BEATRIX 'T LANGE LAND ZIEKENHUIS TALMA SIONSBERG TERGOOIZIEKENHUIZEN TWEESTEDEN ZIEKENHUIS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRON. UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM ST. RAD. UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM UTRECHT VAN LEEUWENHOEK KLINIEK VIECURI MEDISCH CENTRUM VLIETLAND ZIEKENHUIS VU-ZIEKENHUIS AMSTERDAM WATERLANDZIEKENHUIS WILHELMINA ZIEKENHUIS ZAANS MEDISCH CENTRUM ZELFSTANDIG BEHANDELCENTRUM BOSCH EN DUIN BV ZIEKENHUIS AMSTELLAND ZIEKENHUIS BERNHOVEN ZIEKENHUIS DE GELDERSE VALLEI ZIEKENHUIS LIEVENSBERG ZIEKENHUIS NIJ SMELLINGHE ZIEKENHUIS RIJNSTATE ZIEKENHUIS RIVIERENLAND ZIEKENHUIS ST JANSDAL ZIEKENHUISGROEP TWENTE ZORGSAAM ZEEUWS VLAANDEREN ZUWE HOFPOORT ZIEKENHUIS Niet-Klinische gegevensset ACADEMISCH MEDISCH CENTRUM AMSTER. ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT ALBERT SCHWEITZER ZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS DE TJONGERSCHANS ALGEMEEN ZIEKENHUIS WESTFRIES GASTHU. AMPHIA ZIEKENHUIS ANNADAL MEDISCH CENTRUM MAASTRICHT ANNATOMMIE - CENTRA VOOR ORTHOPEDIE ANTONI VAN LEEUWENHOEK ZIEKENHUIS ANTONIUS ZIEKENHUIS ATRIUM HEERLEN BEATRIXOORD BERGMAN MEDICAL CARE BV BETHESDA ZIEKENHUIS 11
BLIEK JP DE BOVENIJ ZIEKENHUIS BV BARIATRISCH CENTRUM LEEUWARDEN CANISIUS-WILHELMINA ZIEKENHUIS CARDIO CENTRUM GOES CARDIOLOGIE AMSTERDAM CARDIOLOGIE CENTRUM CARE FOR HEART CATHARINA ZIEKENHUIS CENTRUM VOOR REUMA EN REVALIDATIE RO. DE KONING DE OMMELANDER ZIEKENHUISGROEP DERMAPARK BV DERMATOLOGISCH CENTRUM DERMIS POLIKLINIEKEN LOCATIE MCB DIABETER DIACONESSENHUIS DIAKONESSENHUIS DIALYSE CENTRUM GRONINGEN DR. BRINKMANN KLINIEK ASSEN DR. BRINKMANN KLINIEK NIEUWEGEIN E.P. SCHOOREL ELKERLIEK ZIEKENHUIS ERASMUS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM EYE CENTRE DE IJSSEL FLEVOZIEKENHUIS GELRE ZIEKENHUIZEN GEMINI ZIEKENHUIS GROENE HART ZIEKENHUIS HAGAZIEKENHUIS HAVENZIEKENHUIS HET BRONOVO ZIEKENHUIS HET DIACONESSENHUIS HET OOGZIEKENHUIS HET RODE KRUIS ZIEKENHUIS HET ZIEKENHUIS IJSSELLAND HUIDKLINIEK ZUID IJSSELMEERZIEKENHUIZEN IKAZIA ZIEKENHUIS ISALA KLINIEKEN JAN VAN BREEMEN INSTITUUT JEROEN BOSCH ZIEKENHUIS KENNEMER GASTHUIS KINDERPRAKTIJK HILLEGERSBERG KLINIEK DE LAIRESSE KNO HET GOOI EN OMSTREKEN KORTEWEG KLINIEK B.V. KSYOS EXPERTISE CENTRUM LEIDS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM (LUMC) M.F.D. CSANKY MAASSTAD ZIEKENHUIS MAASZIEKENHUIS MARTINI ZIEKENHUIS MAXIMA MEDISCH CENTRUM MEDINOVA KLINIEK KLEIN ROSENDAEL MEDINOVA KLINIEK OMC HAARLEM MEDINOVA KLINIEK ZESTIENHOVEN MEDISCH CENTRUM ALKMAAR MEDISCH CENTRUM HAAGLANDEN MEDISCH CENTRUM KINDERWENS B.V. MEDISCH CENTRUM LEEUWARDEN MEDISCH CENTRUM WAALRE B.V. MILITAIR REVALIDATIECENTRUM AARDENB. NEDERLANDS CENTRUM VOOR PLASTISCHE NL PROCTOLOGISCH EN BEKKENBODEM CENTRUM (NPBC) OLIAI AA OMC NOORD B.V. OOSTERINK J.G. OPSIS OOGARTSENPRAKTIJK OPTIMAL CARE PIJNKLINIEKEN ORBIS MEDISCH CENTRUM POLIKLINIEK DEN REGENBOEGHE PRAKTIJK DERMATOLOGIE AVENUE CARNISSE PRAKTIJK HASPER PRAKTIJK R.F.H.J. HULSMANS PRAKTIJK SCHARDIJN PRAKTIJK SNEPVANGERS PRAKTIJK STERK READE REFAJA ZIEKENHUIS REINIER DE GRAAF GROEP REVALIDATIECENTRUM "HET ROESSINGH" REVALIDATIECENTRUM AMSTERDAM REVALIDATIECENTRUM DE HOOGSTRAAT REVALIDATIECENTRUM DE TOLBRUG REVALIDATIECENTRUM DE TRAPPENBERG REVALIDATIECENTRUM DE WAARDEN DORD. REVALIDATIECENTRUM GROOT KLIMMENDAAL REVALIDATIECENTRUM HELIOMARE REVALIDATIECENTRUM LEIJPARK REVALIDATIECENTRUM RIJNDAM ADRIAANS. RIJNLAND MEDISCH CENTRUM RIJNLAND ZIEKENHUIS RIJNLANDS REVALIDATIE CENTRUM RIVAS MEDIZORG RUWAARD VAN PUTTENZIEKENHUIS SAXENBURGH GROEP SCHEPER ZIEKENHUIS SEIN EPILEPSIECENTRUM
SGL REVALIDATIEARTSENPRAKTIJK SINT ANNA ZIEKENHUIS SINT ANTONIUS ZIEKENHUIS SINT ELISABETH ZIEKENHUIS SINT FRANCISCUS GASTHUIS SINT FRANCISCUS ZIEKENHUIS SINT JANS GASTHUIS SINT LAURENTIUS ZIEKENHUIS SINT LUCAS-ANDREAS ZIEKENHUIS SLINGELAND ZIEKENHUIS SLOTERVAARTZIEKENHUIS SOPHIA REVALIDATIE DEN HAAG SPAARNE ZIEKENHUIS ST. BELANGENBEHARTIGING MED. CENTRUM ST. BEVORDERING ONTWIK. DERMATOLOGIE. ST. CARDIOLOGIE GEERVLIET ST. DERMATOLOGIE PRAKTIJK EENDENBUR. ST. DERMATOLOGISCH CENTRUM AMSTEL &. ST. DIAGNOSTISCH CENTR. AMSTERDAM ST. DIAGNOSTISCH CENTRUM AMSTERDAM ST. FLEBOLOGISCH CENTRUM GROENEWEG ST. FLEBOLOGISCH CENTRUM OOSTERWAL ST. MOSHE YEMIN KLINIEK HOLY-STAETE NE. ST. MULTIPLE SCLEROSE CENTRUM NIJMEGEN ST. NEDERLANDS CENTRUM VOOR SPATADER. ST. OOGHEELKUNDE RIJSWIJK ST. OOGHEELKUNDIG MEDISCH CENTRUM A. ST. OOGHEELKUNDIG MEDISCH CENTRUM T. ST. POLIKLINIEK DE BLAAK STICHTING CARDIOLOGIE LANDSMEER STICHTING CARDIOLOGIECENTRUM ZUID STICHTING CARDIOZORG STICHTING CARENALIS, LOCATIE ALMERE STICHTING CASA MEDICAL STICHTING DE KINDERKLINIEK ALMERE STICHTING DE VOGELLANDEN STICHTING DE WATERLANDKLINIEK STICHTING DEVENTER ZIEKENHUIS STICHTING DIAGNOSTISCH CENTRUM STICHTING DIAGNOSTISCH CENTRUM STICHTING DIAGNOSTISCH CENTRUM AMSTERDAM STICHTING DIANET STICHTING DOKTER KOLBACH KLINIEK STICHTING DR KUYPERS KLINIEK STICHTING DR. KAPPEL INSTITUUT STICHTING GEERTGEN STICHTING HEELKUNDE INSTITUUT NEDER. STICHTING HET VAN WEEL-BETHESDA ZIEKENHUIS STICHTING ICONE STICHTING KEMPENHAEGHE STICHTING KLINIEK LANGE VOORHOUT STICHTING KLINIEK OUD ZUID STICHTING KLINIEK SPORTSTAD HEERENVEEN STICHTING KNO-HAARLEMMERMEER STICHTING MAURITSKLINIEKEN STICHTING MAURITSKLINIEKEN STICHTING MAURITSKLINIEKEN STICHTING MAURITSKLINIEKEN FCH KLINIEK B.V. ST. PSORIASISDAGBEHANDELINGSCENTRUM MIDDEN-NEDERLAND STICHTING MC 'T GOOI ST. REINAERT KLINIEK ST. REVALIDATIEGENEESKUNDE ZEELAND ST. VISIE CENTRUM VOOR OOGHEELKUNDI. ST. ZORGINSTELLING AQUA MARE HUIDKLIN. ST.CENTRA VOOR INTEGRALE REV.& ARB.AC. STICHTING KLINIEK ORTHO-FIT STICHTING ACURA M.C. STICHTING ADELANTE STICHTING ALANT VROUW STICHTING ALLESKITS STICHTING ANDROS STICHTING ASKLEIPION STICHTING AVE-MEDICAL STICHTING BERGMAN MEDICAL CARE STICHTING BESTE ZORG STICHTING BLUE LABEL STICHTING BRAAM KLINIEK ASSEN STICHTING CAPRI HARTREVALIDATIE ROT. STICHTING CARDIOLOGIE HEELSUM STICHTING MEDISCH CENTRUM BILTHOVEN STICHTING MEDISCH CENTRUM MIDDEN NEDERLAND STICHTING MEDISCH CENTRUM MOLENHOF STICHTING MEDISCH CENTRUM REGENTESSE STICHTING MEDISCH CENTRUM RHIJNAUWEN STICHTING MELLES HOORNVLIESKLINIEK RO. STICHTING MOHS KLINIEKEN STICHTING OOGHEELKUNDIG CENTRUM HAARLEMMERMEER STICHTING OOGKLINIEK HEUVELRUG STICHTING OOGKLINIEK VISSER-ZANDBERG. STICHTING OOGMEDISCH CENTRUM ZAAND. STICHTING OOGZIEKENHUIS EINDHOVEN STICHTING OOGZIEKENHUIS OOST-NEDER. STICHTING OOGZORG AMSTELVEEN STICHTING OOGZORG OPTICUS STICHTING PARK MEDISCH CENTRUM STICHTING PAULUS VAN LOO KNO STICHTING PHACOCENTRUM STICHTING PLASTISCHE CHIRURGIE HET GO. 13
STICHTING POLDERMA STICHTING POLIKLINISCH MEDISCH CENT. STICHTING PROFESSOR HENNEMANN KLINIEK STICHTING PULMONAAL STICHTING RA-MEDICAL STICHTING REVALIDATIE FRIESLAND STICHTING REVALIDATIE ZUID-OOST BRAB. STICHTING REVALIDATIECENTRUM BREDA STICHTING RUGPOLI STICHTING RUGPOLI STICHTING SOMT DIAGNOSTICS STICHTING TCCN STICHTING THE HAND CLINIC STICHTING TRANSPAARNE STICHTING TRENTA STICHTING VELTHUIS KLINIEK STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOCATIE ENS. STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOCATIE VEL. STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOKATIE EIN. STICHTING VELTHUIS KLINIEK, LOKATIE ROT. STICHTING VIAREVA REVALIDATIEGENEESKU. STICHTING VIASANA STICHTING VIECURI-VITAAL STICHTING WOMAN'S HEALTH CARE CENTER STICHTING XPERT CLINIC STICHTING ZBC DE TERP STICHTING ZBC MULTICARE TALMA SIONSBERG TERGOOIZIEKENHUIZEN TWEESTEDEN ZIEKENHUIS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM ST. RAD. UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM UTRECHT VAN VEENENDAAL VAN LEEUWENHOEK KLINIEK VIECURI MEDISCH CENTRUM VLIETLANDZIEKENHUIS VU-ZIEKENHUIS AMSTERDAM W.G. STRACK VAN SCHINDEL-VAN HANS. WATERLANDZIEKENHUIS WILHELMINA ZIEKENHUIS ZAANS MEDISCH CENTRUM ZBC DE BEETHOVENKLINIEK ZBC EYESCAN ZBC VELUWEKLINIEK ZELFSTANDIG BEHANDELCENTRUM BOSCH E. ZIEKENHUIS AMSTELLAND ZIEKENHUIS BERNHOVEN ZIEKENHUIS DE GELDERSE VALLEI ZIEKENHUIS LIEVENSBERG ZIEKENHUIS NIJ SMELLINGHE ZIEKENHUIS RIJNSTATE ZIEKENHUIS RIVIERENLAND ZIEKENHUIS ST JANSDAL STICHTING ZELFSTANDIG BEHANDEL CENTRUM WEERT ZIEKENHUISGROEP TWENTE STICHTING ZORGAANBOD HANZEKLINIEK STICHTING ZORGGROEP ZONNESTRAAL STREEKZIEKENHUIS KONINGIN BEATRIX ZORGSAAM ZEEUWS VLAANDEREN ZUIDOOST KLINIEK ZUWE HOFPOORT ZIEKENHUIS 'T LANGE LAND ZIEKENHUIS