Voorwoord Op 4 mei herdenken we allen burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Zojuist zijn als onderdeel van de Stille tocht bloemen neergelegd bij het monument aan de Singel en op de begraafplaats waar zeven gesneuvelde Britse militairen zijn begraven. Straks zullen we, na twee minuten stil te zijn geweest, nog bloemen neerleggen bij de plaquette, bevestigd aan deze kerk. Drie plaatsen waar we eer brengen aan al die mensen hun leven hebben gelaten in de strijd voor vrede en vrijheid of ten onder zijn gegaan aan haat en moord. We denken aan de Joden, opgepakt en vernietigd in kampen. We denken aan de omgekomen verzetsstrijders, omgekomen in actie of na verraad. We denken aan de gevallen militairen in hun strijd voor de vrede, hier of ver weg. We denken aan de tewerkgestelden, die onder vreselijke omstandigheden voor de vijand moesten werken. We denken aan de mensen die van honger en ellende zijn omgekomen. We denken aan dierbaren en onbekenden. Op de plaquette staat: 'En we blijven gedenken en herdenken want in het verleden ligt de toekomst.' Dat past wonderwel bij het thema van de 4 en 5 mei viering dit jaar: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst. Herdenken is ook kijken naar nu en morgen. Jaco Rus, voorzitter Comité Herdenking 4 mei. 1
Programma Herdenkingsbijeenkomst 2015 Welkomstwoord door Jaco Rus, voorzitter Comité Herdenking 4 mei Gedachten over Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst door Tjapko Poppens, burgemeester van Wijk bij Duurstede Dichter bij 4 mei. Het gedicht 'Het blijft maar komen', gemaakt door Isa Hamerlinck (winnaar finale van Dichter bij 4 mei) wordt tijdens de herdenking op de Dam in Amsterdam voorgedragen. We horen haar woorden ook in Wijk bij Duurstede. Het is ons verteld, zoals de zee zo veelzijdig Goed of kwaad, hoe je het ook bekijkt Wij weten wat jij hebt gedaan Maar wat als, wat als wij daar hadden gezeten Hadden wij het dan ook zo gedaan Zoveel vragen voor je, maar het kan niet meer Ik kan ze niet meer stellen, het heeft nooit gekund Maar wat als, wat als het had gekund Had ik dat dan gedaan, had ik dat gewild Wat als mijn vragen beantwoord zouden zijn Zou ik dan teleurgesteld zijn, of juist niet Steeds meer vragen, ze blijven maar komen Net als de duinen maar blijven groeien Face to Face Koor o.l.v. Tom van Ginkel Fragile Tekst en muziek: Sting De kwetsbaarheid van het leven. If blood will flow when flesh and steel are one Drying in the colour of the evening sun 2
Tomorrow's rain will wash the stains away But something in our minds will always stay On and on the rain will fall On and on the rain will fall Perhaps this final act was meant To clinch a lifetime's argument That nothing comes from violence and nothing ever could For all those born beneath an angry star Lest we forget how fragile we are On and on the rain will fall Like tears from a star Like tears from a star On and on the rain will say How fragile we are, how fragile we are On and on the rain will fall Like tears from a star Like tears from a star On and on the rain will say How fragile we are, how fragile we are, how fragile we are, how fragile we are I don t know how to love him Andrew Lloyd Webber Onbereikbare liefde. I don't know how to love him, What to do, how to move him. I've been changed, yes, really changed. In these past few days when I've seen myself I seem like someone else. I don't know how to take this I don't see why he moves me. He's a man, he's just a man. And I've had so many men before In very many ways: He's just one more Should I bring him down? Should I scream and shout? Should I speak of love - let my feelings out? I never thought I'd come to this - what's it all about? Don't you think it's rather funny I should be in this position? I'm the one who's always been So calm, so cool, no lover's fool Running every show He scares me so. I never thought I'd come to this - what's it all about 3
Yet, if he said he loved me I'd be lost, I'd be frightened. I couldn't cope, just couldn't cope. I'd turn my head, I'd back away, I wouldn't want to know - He scares me so. I want him so. I love him so. De Inrichting: Brief van een onderduiker Jan Jens leest de brief voor die zijn vader schreef aan zijn allerliefste, toen hij moest onderduiken. Face to Face Koor o.l.v. Tom van Ginkel Tekst en muziek: The Scene. Dit is voor de misfits die je her en der alleen ziet staan. Die onder straatlantaarns eten en drinken bij de volle maan. Dit is voor degene die je overal herkent. Het leven is voor jou en mij, want dit is ons moment. En ik hef het glas op jouw gezondheid, want jij staat niet alleen.. Deze is voor iedereen die passie heeft en die voor passie gaat. In het donker kan ik jou niet zien, maar ik weet dat jij daar staat. En ik hef het glas op jouw gezondheid, want jij staat niet alleen.. Ooh yeah yeah yeah Rood zwart,wit geel, jong oud, man of vrouw In het donker kan ik jou niet zien, 4
maar deze is van ons aan jou. En ik hef het glas op jouw gezondheid, want jij staat niet alleen van iedereen (9x) Mag ik dan bij jou Tekst: Claudia de Breij. Muziek: Rogier Wagenaar, Sander Geboers. Als de oorlog komt, en als ik dan moet schuilen, Als er een clubje komt, waar ik niet bij wil horen, Als er een regel komt waar ik niet aan voldoen kan En als ik iets moet zijn, wat ik nooit geweest ben, Mag ik dan bij jou schuilen, als het nergens anders kan? En als ik moet huilen, droog jij m n tranen dan? Want als ik bij jou mag, mag jij altijd bij mij. Kom wanneer je wilt, ik hou een kamer voor je vrij. Als het onweer komt, en als ik dan bang ben, Als de avond valt, en t is mij te donker, Als de lente komt, en als ik dan verliefd ben Als de liefde komt, en ik weet het zeker, Mag ik dan bij jou schuilen, als het nergens anders kan? En als ik moet huilen, droog jij m n tranen dan? Want als ik bij jou mag, mag jij altijd bij mij. Kom wanneer je wilt, ik hou een kamer voor je vrij Mag ik dan bij jou schuilen, als het nergens anders kan? En als ik moet huilen droog jij m n tranen dan? Want als ik bij jou mag, mag jij altijd bij mij Kom wanneer je wilt, k hou een kamer voor je vrij. 5
Als het einde komt, en als ik dan bang ben, Als het einde komt, en als ik dan alleen ben, 'Herdenken en het hier en nu: handelen in het grijze gebied tussen goed en kwaad' door Rebecca Onderstal Face to Face Koor o.l.v. Tom van Ginkel De waarheid Tekst en muziek: John Ewbank. Ik denk aan wat je voelt. Ik denk aan hoe je lacht Ik denk aan al die liefde die jij aan me hebt gegeven En wat jij verwacht aan wat je van me denkt En hoe je voor me leeft. Ik ontwijk je ogen Als ze mij willen doorgronden telkens als ze naar me kijken Zorg ik dat ik ze net mis als je voor me staat Vlucht ik steeds weer in je armen zodat ik niet kan verraden Wat de waarheid is. Elke dag vertel je mij Hoeveel je van me houdt Hoe fijn je leeft in zekerheid. Hoe jij op mij vertrouwt Chorus: Hoe vertel je iemand dat de aarde niet meer rond is Dat de vogels niet meer vliegen en de zon niet langer schijnt Hoe vertel ik jou dat 't leven dat je leefde En de liefde die je voelde binnenkort verdwijnt Je raakt me kwijt Je raakt me kwijt, 't Is de waarheid Chorus : De waarheid Afscheid nemen bestaat niet Tekst en muziek: John Ewbank en Han Kooreneef. Afscheid nemen bestaat niet. Ik ga wel weg maar verlaat je niet Lief, je moet me geloven al doet het pijn... Ik wil dat je me los laat en dat je morgen weer verder gaat Maar als je eenzaam of bang bent zal ik er zijn.. Kom als de wind die je voelt en de regen Volg wat je doet als het licht van de maan Zoek me in alles dan kom je me tegen Fluister mijn naam, en ik kom eraan 6
Zie, wat onzichtbaar is. Wat je gelooft is waar Open je ogen maar en, dan zal ik bij je zijn Alles wat jij moet doen is mij op m'n woord geloven Afscheid nemen bestaat niet Kom als de wind die je voelt en de regen Volg wat je doet als het licht van de maan Zoek me in alles dan kom je me tegen Fluister mijn naam en ik kom eraan Kijk in de lucht, kijk naar de zee Waar je ook zult lopen ja, ik loop met je mee Iedere stap en ieder moment. Waar je dan ook bent! Wat je ook doet, waar je ook gaat Wanneer je me nodig hebt fluister gewoon mijn naam En ik kom eraan Afscheid nemen bestaat niet Slotwoord door Jaco Rus We verlaten de kerk. Aansluitend zijn we op de Markt 2 minuten stil en zingen we het Wilhelmus. Daarna zullen kransen en bloemen worden gelegd door: Burgemeester Comité herdenking 4 mei Wijk bij Duurstede Veteranen Scouting Delegatie Ewoud & Elisabeth Brandweer Maatschappelijk betrokkenen Alle aanwezige scouts Verdere aanwezigen Harmonie Concordia zal ons begeleiden 7
Colofon Onderstaande mensen hebben meegewerkt aan de 4 mei herdenking 201 5: Comité Herdenking 4 mei Wijk bij Duurstede: Jaco Rus (voorzitter) Anneke Sterrenburg (secretaris) Piet Boonman Diana Hijman Sprekers: Tjapko Poppens Rebecca Onderstal Scouting: Niels Gadellaa Klokkenluidersgilde: Evert van Leeuwen Hans Koning Harmonie Concordia: Marjo Boonman Veteranen: Rein Broman Face to Face: Tom van Ginkel, piano en leiding Ingrid Jalving, dwarsfluit Laura van den Bogaard, dwarsfluit Marijke van Ginkel, saxofoon Maaike van Ginkel, percussie 8