Prospectie naar Nederlandstalige gedrukte publicaties voor de deponering Ik kom u graag vertellen over onze prospectie naar niet-periodieke gedrukte publicaties boeken zeg maar - voor de hedendaagse collecties van de KBR In 2015 werd de prospectie voor onze hedendaagse collecties in 1 nieuwe cel Prospectie en controle geïntegreerd dat wil zeggen dat de prospectie met het oog op wettelijke deponering enerzijds, en aankoop van publicaties anderzijds, in nauwe samenwerking kan gebeuren hierdoor heeft men het aanwinstenbeleid van de hedendaagse collecties van de KBR kunnen rationaliseren zeker in het licht van omspringen met krimpende budgetten: in eerste instantie gaan we na of we een Belgische publicatie kunnen ontvangen in het kader van de wettelijke deponering : deze wettelijke verplichting houdt - onder meer - in dat 2 exemplaren van een niet-periodieke publicatie aan de KBR moeten bezorgd worden het gaat om: elke publicatie van een Belgische uitgever, mede-uitgever, drukker/uitgever, een auteur die zijn werk zelf uitgeeft (in eigen beheer zoals men zegt) of een buitenlandse publicatie van een Belgische, in ons land gedomicilieerde auteur (kleine opmerking daarbij: e-publicaties vallen nog niet onder de wettelijke deponeringsplicht maar een wetswijziging is in de maak) wanneer de prijs van een publicatie meer dan 286 euro bedraagt (dit is een geïndexeerd bedrag), dan is er vergoeding mogelijk
als een publicatie niet via deze deponering kan verworven worden, dan kan ze aangekocht worden, namelijk wanneer ze relevant is voor onze collecties: we noemen ze gemakshalve de Belgicana omdat ze bv. handelen over ons land nu heeft de wet op de wettelijk deponering de prospectie niet overbodig gemaakt om een idee te geven, op basis van een ruwe schatting, zijn van de om en bij 20 000 titels die gedeponeerd werden in 2015, ongeveer 4000 opgevraagd door onze cel en hierdoor ook gedeponeerd bij ons speurwerk maken we gebruik van een waardevolle en gebruiksvriendelijke databank, de Boekenbank site openen? In deze Boekenbank bevinden zich (onder meer) alle publicaties waarvoor een ISBN aangevraagd werd in het Nederlandstalig taalgebied van België, Vlaanderen dus Deze databank is gebaseerd op de input van Vlaamse uitgevers: Boek.be beheert namelijk het contingent ISBN-nummers van de Nederlandstalige publicaties in België, en doet dit in opdracht van het Centraal Boekhuis in Culemborg (in Nederland) kleine opmerking: onze Franstalige collega s beschikken niet over een vergelijkbare tool voor hun prospectie, maar het is wel zo dat ze sinds mei 2015 van AFNIL maandelijks een lijst ontvangen met de nieuwe Belgische uitgevers die ISBNnummers hebben aangevraagd - toch al een nieuwe basis om de deponering van Franstalige Belgische publicaties te controleren (AFNIL = Agence Francophone pour la Numérotation Internationale du Livre - in Parijs)
Boekenbank omschrijft zichzelf op zijn website zo: www.boekenbank.be is begin 2000 opgericht door Meta4Books (dit is een onderdeel van Boek.be, die het best gekend is als organisator van de jaarlijkse boekenbeurs in Antwerpen) Boekenbank is een online informatie- en bestelplatform voor het boekenvak in Vlaanderen: Uitgevers en distributeurs kunnen informatie over hun boeken doorgeven aan de boekhandels Omgekeerd kunnen boekhandels hun orders online doorgeven aan de uitgevers Bibliotheken kunnen op hier terecht voor opzoekingen en het plaatsen van bestellingen Boekenbank is dé professionele omgeving voor leden van het Vlaamse boekenvak waar correcte metadata over boeken in Vlaanderen te vinden zijn We zijn de collega s van Meta4Books dankbaar voor dit onmisbaar instrument bij onze prospectie, en voor de goede samenwerking die we met hen al hebben kunnen realiseren We hebben met deze databank een goed overzicht van de boekproductie in Vlaanderen, maar bij uitbreiding ook van de publicaties van Belgische auteurs verschenen in Nederland; bovendien ontvangen we van Meta4Books automatisch een wekelijkse lijst van alle te verschijnen titels (door input van de uitgevers) waaraan een ISBN werd toegekend (dit zijn csv-bestanden) We vinden in Boekenbank ook alle contactgegevens van de Vlaamse uitgevers dankzij Boekenbank is het heel praktisch om uitgevers te contacteren, met onze vraag om titels die nog niet gedeponeerd werden te bezorgen;
zoekresultaten kunnen namelijk eenvoudig geëxporteerd worden naar Excel, en een lijst met titels uit een bepaald fonds, die nog ontbreken in onze collecties, kan dan met één muisklik gemaild worden naar de betrokken uitgever voor prospectie naar publicaties van Belgische auteurs in het buitenland zijn er daarnaast ook nog de catalogi van nationale bibliotheken, zoals de Koninklijke Bibliotheek van Nederland, de Bibliothèque nationale de France, de British Library, ook de Library of Congress in Washington, en daarnaast blijft er nog veel te prospecteren naar de zogenaamde grijze literatuur dwz overheidspublicaties, publicaties van vzw s, lokale verenigingen allerhande de lokale pers en tijdschriften over heemkunde enz. worden door mijn collega doorgenomen om publicaties die bestemd zijn voor een lokaal publiek op te sporen, deze hebben vaak geen ISBN-nummer en zijn moeilijker te traceren de websites van deze instanties en verenigingen zijn natuurlijk ook een nuttige bron voor deze specifieke prospectie
KORTOM, het is dus vooral de combinatie van verscheidene kanalen en zoekmogelijkheden, die ons een vollediger beeld geeft van wat er verschijnt het blijft een zeer arbeidsintensieve maar ook boeiende taak, en we streven in de mate van het mogelijke naar volledigheid natuurlijk vinden we een positieve communicatie naar de uitgevers toe belangrijk, we benaderen hen toch vanuit onze vraag tot samenwerking voor het realiseren van een gemeenschappelijk doel, en dat is het optimaal bewaren van ons uitgeverspatrimonium: onze directeur Sophie Vandepontseele verwoordde het onlangs in haar artikel in Science Connection (het magazine van Federaal Wetenschapsbeleid), 50 years of print (juni-julinummer) zo: Op die manier staat de Koninklijke Bibliotheek van België in voor de zorgvuldige bewaring van monografieën, tijdschriften, jaarboeken, elektronische publicaties, enzovoort. Al die publicaties samen vormen als het ware het geheugen van het uitgeverswezen in ons land. In heel wat gevallen is onze Bibliotheek de enige plek waar bepaalde publicaties nog te vinden zijn. Zo, dat was het een beetje, hebt u nog vragen? Dank u voor uw aandacht, en prettige dag nog Katrien Cuypers Hedendaagse collecties - Cel prospectie en controle Koninklijke Bibliotheek van België Kunstberg B - 1000 BRUSSEL Katrien.cuypers@kbr.be