Rapport Hengelvangst registratie 211 SNOEKBAARS Volkerak Zoommeer Bathse Spuikanaal Schelde-Rijnkanaal Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 1 van 11
Inhouds opgave Onderwerp blz Inleiding 3 Deelnemers aan de vangstregistratie 3 Gegevens hengelvangstregistratie 4 Vangsten en onttrekking 5 Onttrekking snoekbaars 7 Onttrekkingspercentage gevangen MAATSE snoekbaars 7 Gemiddelde vangst per uur 8 Vangsten per maand 8 Bijvangst van snoek en/of baars 9 Samenvatting 1 Conclusies en aanbevelingen per onderwerp 11 Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 2 van 11
RAPPORT HENGELVANGSTREGISTRATIE 211 Volkerak, Zoommeer, Bathse Spuikanaal en Schelde-Rijnkanaal Inleiding De in de kop aangegeven wateren staan in de Landelijke & Federatieve Lijst van Viswateren 21-211 - 212 die bij de vispas hoort. Met ingang van 27 heeft het bestuur van Sportvisserij Zuidwest Nederland besloten de meeneemlimiet voor snoekbaars voor deze wateren op nul te stellen. Op advies van de visstandbeheercommissie Volkerak/Zoommeer is het voor sportvissers, die voor eigen gebruik snoekbaars willen meenemen, toegestaan dat zij vanaf 27 gebruik kunnen maken van een onttrekkingsvergunning, waarvoor in 211 7,5 in rekening werd gebracht. De beroepsvisserij mag haar bijvangsten aan snoekbaars behouden. Met deze onttrekkingsvergunning is het toegestaan maximaal 3 maatse snoekbaarzen per visdag mee te nemen. Als tegenprestatie voor het onttrekken van snoekbaars is de sportvisser echter verplicht tot registratie van de gevangen snoekbaars in aantallen en lengte per visdag en de locatie waar de snoekbaars gevangen is. Tevens moet het aantal dat voor eigen gebruik mee genomen wordt ook worden vermeld. Bij de onttrekkingsvergunning wordt ten behoeve van de verplichte registratie een Vangstregistratiekaart Snoekbaars verstrekt aan de sportvisser. De sportvisser kan er echter óók voor kiezen om in plaats van de vangstregistratiekaart gebruik te maken van het Hengelvangstregistratiesysteem HVR Online van Sportvisserij Nederland. HVR Online is een internettoepassing voor het registreren van hengelvangsten. In 28 hebben 18 sportvissers HVR Online gebruikte voor registratie van hun snoekbaarsvangsten, in 29 waren dit slechts 4, in 21 liep dit aantal weer op tot 15 sportvissers en in 211 daalde het aantal sportvissers dat gebruik heeft gemaakt van HVR Online tot slechts 6. Rekening houdend met 165 retour ontvangen registraties maakt minder dan 4% van de sportvissers gebruik van de mogelijkheid om gegevens aan te leveren via HVR Online. Dat is erg weinig. Sportvisserij Nederland heeft besloten een nieuw hengelvangstregistratiesysteem op te zetten. Daardoor kan in 212 geen gebruik meer worden gemaakt van de internet toepassing HVR Online voor het registreren van snoekbaarsvangsten. Dit rapport heeft betrekking op de in 211 gevangen snoekbaars die via de retour gestuurde vangstregistratiekaarten geregistreerd zijn door de sportvissers alsmede op de vangstgegevens van 6 sportvissers die hun vangsten geregistreerd hebben in HVR Online. Deelnemers aan de vangstregistratie Het aantal in 211 verstrekte onttrekkingsvergunningen is 252. T.o.v. 21 toen 374 vergunningen werden verstrekt is dit een daling van 33% Van de 252 vergunninghouders werden 174 vangstregistratiekaarten retour ontvangen waarvan er 159 kaarten correct zijn ingevuld. 6 sportvissers met een onttrekkingsvergunning hebben hun snoekbaarsvangsten geregistreerd via HVR Online. Voor dit rapport zijn dus de snoekbaarsvangstgegevens van 159 + 6 = 165 sportvissers in beschouwing genomen. In onderstaande tabel is het retourpercentage voor 27 t/m 211 uitgerekend: Tabel 1 Jaar aantal verstrekte vergunningen aantal retour ontvangen registraties % retour 27 6 252 42% 28 415 216 52% 29 389 258 66% 21 374 24 55% 211 252 165 65% Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 3 van 11
Geconstateerd kan worden dat in 211 het aantal uitgegeven onttrekkingsvergunningen sterk is gedaald t.o.v. 21. Het aantal retour gezonden vangstregistratiekaarten is in 211 echter gestegen naar 65%. Het retour zenden van de registratiekaart is een voorwaarde om het jaar erop weer een onttrekkingsvergunning te kunnen ontvangen Bijna 2/3 van de sportvissers met een onttrekkingsvergunning stuurde in 211 de vangstregistratiekaart retour na afloop van het jaar. Gegevens hengelvangstregistratie In onderstaande tabel zijn de basisgegevens van de hengelvangstregistratie 27 t/m 211 opgenomen welke via de registratiekaart én via HVR Online zijn geregistreerd door de sportvissers die mee hebben gewerkt aan het snoekbaarsmonitoringsproject voor het Volkerak, Zoommeer, Bathse Spuikanaal en het Schelde-Rijnkanaal. Tabel 2 BASISGEGEVENS 211 21 29 28 27 Aantal deelnemende sportvissers 165 24 258 216 252 Aantal visdagen 1158 1313 1684 121 *) Aantal visuren 1165 12787 1655 125 *) Aantal gevangen snoekbaarzen 4737 4783 7275 7459 866 Aantal meegenomen (ontrokken) snoekbaarzen 197 1153 1633 122 192 Maximale lengte gevangen snoekbaars 12 14 17 16 *) *) Zijn in 27 NIET geregistreerd De basisgegevens zijn ingevoerd in een spreadsheet en daarna met de selectie- en combinatiemogelijkheden die dit programma biedt, verwerkt in grafieken en tabellen die zijn opgenomen in dit rapport hengelvangstregistratie 211. Grafiek 1: Deelnemers snoekbaarsvangstregistratie Deelnemers Snoekbaarsvangstregistratie Aantal 16 14 12 1 8 6 4 2 143 134 151 18 82 17 86 114 67 94 4 4 27 28 29 21 211 Jaar Nederlanders Belgen Duitsers Van de in totaal 165 sportvissers die hun snoekbaarsvangstgegevens voor 211 hebben ingeleverd, komen er 67 uit Nederland, 94 uit België en 4 uit Duitsland. Opmerkelijk blijft dat het merendeel van de uitgegeven onttrekkingsvergunningen is aangevraagd door sportvissers uit België. Dit zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat het Volkerak en Zoommeer een aantrekkelijk snoekbaarswater is dat relatief dicht in de buurt van België is gelegen. Geconstateerd kan worden dat in 211 wederom een daling heeft plaatsgevonden van het aantal deelnemers aan het snoekbaarsvangstregistratieproject. T.o.v. van het topjaar 29 is de daling in 211 bijna 36 %. Dat sportvissers uit België meer snoekbaars meenemen, iets dat vaak beweerd wordt, is juist, maar uit Grafiek 2 op blz 4 blijkt het verschil zeer gering te zijn. Deze rapportage geeft geen inzicht in de omvang van stroperijactiviteiten. In 29 is Sportvisserij Zuidwest Nederland gestart met controle op het Volkerak/Zoommeer. De eigen BOA s controleren regelmatig op dit water. Zo werden er tot twee maal toe arrestaties verricht. Het is zaak voor zowel de sport als de beroepsvisserij zeer actief te blijven controleren op onder meer het vissen Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 4 van 11
Grafiek 2: Aantal gevangen en meegenomen snoekbaarzen door Belgen en Nederlanders in 211 aantal 3 25 2 15 1 5 2737 192 gevangen 676 391 98 12 meegenomen belgen : 25% meegenomen nederlanders : 21% meegenomen duitsers : 12% meegenomen zonder toestemming en op snoekbaarsstroperij. Op de website www.sportvisserijbelangen.nl is meer informatie te vinden over controleactiviteiten. Vangsten en onttrekking In totaal zijn 4737 snoekbaarzen gevangen en daarvan werden 179 meegenomen (onttrokken) in 211. De verdeling daarvan over de betreffende wateren is als volgt: Grafiek 3: Aantal gevangen en onttrokken snoekbaarzen per water 5 4737 45 4 35 3645 aantal 3 25 2 gevangen onttrekking 15 1 5 Bathse Spuikanaal 33 21 Schelde Rijnkanaal 64 196 Volkerak 767 Zoommeer 419 95 totaal 179 De lengte van de gevangen snoekbaarzen varieerde van 21 cm tot 12 cm. Het onttrekkingspercentage per water is weergegeven in tabel 3 op blz. 7 In de volgende grafiek zijn de aantallen gevangen snoekbaarzen per lengteklasse (cm) weergegeven voor het totaal van de 4 wateren. Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 5 van 11
Grafiek 4: Lengte en aantal gevangen snoekbaarzen in 28, 29, 21 én 211 (Totalen: 28 = 7459, 29 = 7275, 21 = 4783 en 211 = 4737 stuks) Aantal 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 67 1 194 297 394 557 672 749 684 544 275 139 16 25 15 7 2 28 29 21 211 21-25 26-3 31-35 36-4 41-45 46-5 51-55 56-6 61-65 66-7 71-75 76-8 Lengteklassen 81-85 86-9 91-95 96-1 11-15 16-11 Ten opzichte van 28 (7459 stuks) is het aantal in 211 gevangen snoekbaarzen (4737 stuks) vergelijkbaar met de aantallen (4783) die in 21 zijn gevangen. Hiermee lijkt de dramatische afname van 21 gestopt. In bovenstaande grafiek 4 is te zien dat in de lengteklasse 21 tot 35 cm en óók in de lengteklassen 56 tot 7 cm meer snoekbaars is gevangen dan in 21. Rekening houdend met het aantal visuren in 211 kan geconstateerd worden dat het aantal te vangen snoekbaarzen in 211 gestegen is naar 1 snoekbaars per uur. In 21 was de vangstkans slechts,37 snoekbaars per uur (zie tabel 5 op blz. 8). Met de beschikbare registratie van de aantalen per lengteklasse is de gemiddelde lengte van de gevangen snoekbaars in cm, voor elk water te berekenen. In onderstaande grafiek 5 is deze berekening inzichtelijk gemaakt. Grafiek 5: Gemiddelde lengte (cm) van de gevangen Snoekbaars Lengte in cm 58 56 54 52 5 48 46 44 49,3 5,5 Zoommeer 52,4 49,8 49,7 49,3 5,9 55 Bathse Spuikanaal 51,5 53,8 Volkerak 55,6 56,3 53,9 51,8 52,5 52,5 Schelde Rijnkanaal 51 53,1 Totaal 55,1 55,2 28 29 21 211 De gemiddelde lengte van de snoekbaarzen die aan de hengel zijn gevangen is 55,2 cm. Bij deze lengte heeft de snoekbaars een gewicht van gemiddeld ca 1,5 kg ( bron: Kennisdocument snoekbaars 27). De gemiddelde lengte van de gevangen snoekbaars in 211 is verwaarloosbaar gestegen met,1 cm t.o.v. 21. Dit is niet voor alle wateren gelijk. Voor het Zoommeer is er sprake van een daling van de gemiddelde lengte van de gevangen snoekbaars met ruim 2 cm. Voor het Batse Spuikanaal is in 211 Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 6 van 11
een aanzienlijke stijging te constateren t.o.v. 21 met ruim 4 cm. Echter dit kan ook te maken hebben met het geringe aantal snoekbaarzen dat hier gevangen werd. Onttrekking snoekbaars Door sportvissers mogen, conform de onttrekkingvergunning, per visdag 3 snoekbaarzen worden meegenomen. De registratiekaart voorziet in het kunnen noteren van het aantal meegenomen snoekbaarzen per visdag. Houden we rekening met het totaal aantal gevangen snoekbaarzen, het totaal aantal meegenomen snoekbaarzen en de gemiddelde lengte en gewicht per snoekbaars dan kan het totale onttrekkingsgewicht in kg en het onttrekkingspercentage per water worden berekend. In onderstaande tabel 3 is per water het onttrekkingsgewicht en percentage weergegeven voor het jaar 211. Ter vergelijking zijn óók de onttrekkingspercentages voor 27, 28, 29 én 21 opgenomen. Bij het totaal aantal meegenomen snoekbaars is rekening gehouden met de gemiddelde lengte en gewicht van de maatse snoekbaars boven 42 cm welke in 211: 58,7 cm en 1,8 Kg bedraagt. Tabel 3 Onttrekkings- Tabel 211 Totaal aantal gevangen snoekbaarzen 211 Totaal aantal meegenomen 211 Ontrekkingspercentages 27 t/m 211 (op basis van aantal) water aantal Gew (Kg) Aantal Gew (Kg) 211 21 29 28 27 Bathse Spuikanaal 33 5 21 38 64% 36% 26% 23% 39% Schelde Rijnkanaal 64 96 196 353 31% 4% 28% 31% 3% Volkerak 3645 5468 767 1381 21% 22% 22% 15% 22% Zoommeer 419 629 95 171 23% 21% 21% 15% 16% Totalen 4737 716 *) 179 1942 **) 23% 24% 22% 16% 22% *) op basis van een gemiddelde lengte van 55,2 cm met een gemiddeld gewicht van 1,5 kg **) op basis van een gemiddelde lengte van 58,7 cm met een gemiddeld gewicht van 1,8 kg Onttrekkingspercentage gevangen MAATSE snoekbaars. In onderstaande tabel is het onttrekkingspercentage berekend rekening houdend met de gemiddelde lengte van de MAATSE snoekbaars (dus de snoekbaars met een lengte boven 42 cm). De gemiddelde lengte van de maatse snoekbaars is 58,7 cm. Bij deze lengte heeft de snoekbaars een gewicht van gemiddeld 1,8 kg (bron: Kennisdocument Snoekbaars 27). Tabel 4 Onttrekkingstabel 211 Maatse Snoekbaars Totaal aantal gevangen maatse snoekbaarzen 211 Totaal aantal meegenomen 211 onttrekkingspercentage maatse vis aantal Gew (Kg) Aantal Gew (Kg) 211 21 totalen 211 479 7342 179 1942 26% 27% Voor de uitkomsten van zowel tabel 3 en 4 dient rekening gehouden te worden dat slecht 65% van de sportvissers met een onttrekkingsvergunning in 211 vangstgegevens heeft aangeleverd. Mogelijk hebben sportvissers die weinig snoekbaars vangen hun registratiekaart niet teruggestuurd. In elke geval zal dit van invloed zijn op de hoeveelheden gevangen en onttrokken snoekbaars. Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 7 van 11
Gemiddelde vangst per uur Deze vraag zal menig sportvisser met veel belangstelling beantwoordt willen zien. Met de gegevens die verzameld zijn is daar vrij eenvoudig een antwoord op te geven. In onderstaande tabel 5 is dit inzichtelijk gemaakt: Vangstregistratie snoekbaars water Totaal aantal gevangen snoekbaarzen in 211 Gemiddeld aantal te vangen snoekbaarzen per uur Totaal aantal hengeluren in 211 211 21 29 28 Bathse Spuikanaal 33 377,5,9,2,32,32 Schelde Rijnkanaal 64 2421,26,15,25,31 Volkerak 3645 7747 7 7,51,69 Zoommeer 419 114,5,38,28 8,61 Totalen 4737 1165 1,37.45,6 *) gepubliceerde cijfers 28 gecorrigeerd voor het gebruik van 2 hengels Het Volkerak komt in 211 weer als beste uit de bus en scoort gelijk als in 21. De vangkans in het Bathse Spuikanaal is in 211 erg achteruit gegaan terwijl het Schelde Rijnkanaal juist beter scoort dan in 21. De grootste vissen in 211, twee snoekbaarzen elk van 12 cm, zijn gevangen op het Volkerak. Vangsten per maand Door de sportvissers zijn de vangsten per visdag genoteerd. Samenvatting van de vangstgegevens per maand levert een interessant overzicht op, zie onderstaande grafiek 6: Grafiek 6 : Gemiddelde vangst per uur gedurende het jaar 211 (april tot eind mei is gesloten tijd) Gemiddeld aantal snoekbaarzen per uur 1,4 1,2 1,,8,6,2,,3,6,3 jan febr mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec 28 29 21 211 Maand Opmerkelijk is dat er kennelijk nog steeds sportvissers zijn die niet op de hoogte zijn van de wettelijk gesloten tijd voor snoekbaars gedurende de maanden april tot eind mei terwijl dit toch nadrukkelijk is vermeld op de vergunning. Ten opzichte van 21 is er in de gesloten periode weer een stijging te Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 8 van 11
zien. Geadviseerd wordt om dit ook duidelijk te vermelden op de vangstregistratiekaart en in de maanden april en mei intensiever te controleren. In de voorgaande jaren waren de maanden december en januari de beste vangstmaanden. In 211 kunnen we constateren dat de vangstkansen gedurende het gehele jaar vergelijkbaar zijn. Een reden te meer om er het hele jaar op uit te trekken. Bijvangst van baars en/of snoek In 211 is de vangstregistratiekaart aangepast. Sportvissers kunnen nu ook hun bijvangst aan baars of snoek registreren op de kaart. In tabel 6 is een overzicht gegeven van de bijvangsten per viswater. Tevens is het bijvangstpercentage (baars en/of snoek) berekend t.o.v. de snoekbaarsvangst. Tabel 6: Bijvangst van Baars en/of Snoek Totaal aantal gevangen in 211 % bijvangst water Baarzen Snoeken Snoekbaarzen Snoek of Baars t.o.v. Snoekbaars Bathse Spuikanaal 15 2 33 52% Schelde Rijnkanaal 99 2 64 19% Volkerak 62 338 3645 26% Zoommeer 179 37 419 52% totalen 895 397 4737 27% Gemiddeld bedraagt de bijvangst van baars en/of snoek 27 %. Dus ruim ¼ van de vangsten bij het vissen op snoekbaars is bijvangst. Opmerkelijk is dat het percentage bijvangst in het Bathse Spuikanaal en het Zoommeer aanmerkelijk hoger is, 52%, dan in het Schelde Rijnkanaal en het Volkerak. Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 9 van 11
Samenvatting De meest significante aspecten van de hengelvangstregistratie snoekbaars zijn in onderstaande tabel samengevat voor de jaren 27 t/m 21. Tabel 7 Aspect 211 21 29 28 27 Aantal verstrekte onttrekkingsvergunningen 252 374 389 415 6 Aantal retour ontvangen registratiekaarten 165 ( 65% ) 24 ( 55% ) 258 ( 66% ) 216 ( 52% ) 251 ( 42% ) Aantal visdagen 1158 1313 1684 121 * ) Aantal visuren 1165 12787 1655 125 * ) Gemiddeld aantal hengels per visdag 1,6 1,6 1,6 1,6 Gemiddeld aantal visuren per dag 6,27 6,3 5,95 6,5 *) Gemiddeld aantal visuren per jaar per sportvisser 7,6 62,7 62,2 57,9 *) Aantal gevangen snoekbaarzen 4736 4783 7275 7459 866 Aantal onttrokken snoekbaarzen 179 1153 1633 ( 22% ) 122 ( 16% ) 192 ( 22% ) Maximum lengte gevangen snoekbaars 12 14 17 cm 16 cm * ) Gemiddelde lengte gevangen snoekbaars 55,2 55,1 53,1 cm 51, * ) Gemiddelde lengte gevangen MAATSE snoekbaars ( > 42 cm) Aantal te vangen snoekbaarzen per uur (gemiddeld) 58,7 58, 57,1 54,7 * ) 1,37.45,6 * ) Beste vangmaand Gehele jaar gelijk januari december december * ) * ) = Geen registratie Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 1 van 11
Conclusies en aanbevelingen per onderwerp Deelnemers vangstregistratie 1. Het aantal verstrekte vergunningen is in 211 is sterk teruggelopen t.o.v. 21. Dit is een daling van 33%. Het aantal retour ontvangen registratiekaarten is t.o.v. het voorgaande jaren is licht gestegen tot 65%. Aanbeveling: Geen. 2. Er blijken, óók in 211, nog steeds sportvissers te zijn die geen weet hebben van de gesloten tijd in de maanden april en mei. Aanbeveling: In de uit te geven vergunning voor 212 de gesloten tijd wel vermelden. 3. Het gebruik van hengelvangstregistratie Online van Sportvisserij Nederland voor snoekbaarsonttrekking is erg laag. Slechts 4% van de sportvissers die de vangstregistratiekaart retour hebben gezonden maken melding dat ze HVR Online gebruiken voor het snoekbaarsvangsten. Sportvisserij Nederland is gestopt met het gebruik van HVR Online en is een nieuw hengelvangstregistratiesysteem aan het ontwikkelen dat gebruikersvriendelijker moet worden. Aanbeveling: Hengelvangstregistratie op Snoekbaars voorlopig laten registreren op kaarten totdat het nieuwe hengelvangstregistratiesysteem van Sportvisserij Nederland gereed is. Vangsten en onttrekking: 4. De dramatische daling van Snoekbaarsvangsten in 21 is gestopt in 211: In 211 is het totale aantal vangsturen t.o.v. 21 licht gedaald met 8 %. Echter totale aantal gevangen Snoekbaarzen in 211 daalde met minder dan 1% t.o.v. 21. Aanbeveling: geen 5. In 211 is het onttrekkingspercentage 23 % en met 1% gedaald t.o.v. 21. Dus minder dan ¼ van de gevangen snoekbaars wordt door de sportvissers meegenomen voor consumptie. Aanbeveling: Een regelmatige controle (op het water) van het aantal in bezit zijnde snoekbaarzen (maximaal 3 per visdag) is aan te bevelen. Ook controle bij het einde van de visdag op het in bezit hebben van maximaal 3 snoekbaarzen is zeer aan te bevelen. 5. De gemiddelde lengte van de gevangen snoekbaarzen is in 211 gestegen naar 55,2 cm (in 21 was dit 55,1 cm). De gemiddelde lengte van de gevangen MAATSE snoekbaars ( > 42 cm) is in 211 gestegen naar 58,7 cm ( in 21 was dit 58, cm. Aanbeveling: Geen 6. De gemiddelde vangkans per uur (in 21:,37 snoekbaars per uur) is licht gestegen tot 1 snoekbaars per uur. In de voorgaande jaren waren de maanden december en januari de beste vangstmaanden. In 211 waren de vangkansen het hele jaar nagenoeg gelijk. Aanbeveling: Geen. 7. In 211 is de vangstregistratiekaart uitgebreid zodat de sportvissers óók hun bijvangst aan aantallen baars en snoekbaars kunnen registreren op de kaart. Gemiddeld gezien bedraagt de bijvangst aan baars en snoek ruim ¼ van de snoekbaarsvangsten. Opmerkelijk is wel dat het percentage bijvangst in het Bathse Spuikanaal en het Zoommeer aanmerkelijk hoog is, n.l. 52%, dan de bijvangst in het Schelde Rijnkanaal en het Volkerak. Aanbeveling: Wel doorgaan met het laten registreren van de bijvangst aan baars en snoek. Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 11 van 11