Zorgwonen Deze informatiebrochure maakt u wegwijs in het zorgwonen.
INHOUDSTAFEL 1. Wat is zorgwonen... 3 2. Voorwaarden zorgwonen 4 3. Een melding of vergunning? 5 4. Hoe moet u zorgwonen aanvragen? 6 A. Stedenbouwkundige vergunning? 6 B. Melding 7 Hoe verloopt dit? 7 Welke attesten zijn nodig? 8 5. Wat als u de zorgsituatie beëindigt? 10 6. Meer weten? Contactinformatie 12 2
1. Wat is zorgwonen... Zorgwonen is het laten inwonen van een zorgbehoevende en/of oudere in een bestaande woning. Wilt u uw zorgbehoevende moeder en/of vader in huis nemen, maar toch voor elk een eigen huis creëren? Wilt u uw andersvalide kind zoveel mogelijk zelfstandig laten wonen, maar toch in de buurt kunnen blijven voor dagelijkse ondersteuning? Of dacht u er aan om een goede vriend te laten inwonen omdat hij fysieke hulp nodig heeft? Dat kan. De Vlaamse Codex maakte zorgwonen mogelijk via een meldingsprocedure. In het verleden werd u op fiscaal vlak beschouwd als één gezin wanneer u een hulpbehoevende persoon in huis nam. Dit was helemaal niet voordelig omdat de zorggever of hulpbehoevende daardoor moest inleveren op de sociale uitkeringen en/of sociale voordelen (o.a. pensioen, uitkering). Dit is vandaag niet meer zo, zorgverlener en zorgbehoevende behouden elk hun eigen fiscaal statuut indien het zorgwonen wordt gemeld. 3
2. Voorwaarden zorgwonen Zorgwonen is ingeschreven in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening onder artikel 4.1.1.18. Dit artikel vermeldt dat zorgwonen een vorm van wonen is als alle hiernavolgende voorwaarden voldaan zijn: In een bestaande woning wordt één ondergeschikte wooneenheid gecreëerd. De ondergeschikte wooneenheid vormt één fysiek geheel met de hoofdeenheid. De ondergeschikte wooneenheid, daarin niet begrepen de met de hoofdwooneenheid gedeelde ruimten, maakt ten hoogste één derde uit van het bouwvolume van de volledige woning. De eigendom, of ten minste de blote eigendom, op de hoofd- en ondergeschikte wooneenheid berust bij dezelfde titularis of titularissen. De creatie van de ondergeschikte wooneenheid gebeurt met het oog op het huisvesten van: hetzij ten hoogste twee ouderen in de zin van de gecoördineerde decreten van 18 december 1991 inzake voorzieningen voor ouderen (ouder dan 65) hetzij ten hoogste twee hulpbehoevende personen, zijnde personen met een handicap, die in aanmerking komen voor een ten laste neming door de Vlaamse zorgverzekering, alsmede personen met nood aan ondersteuning om zich in het thuismilieu te kunnen handhaven 4
3. Een melding of vergunning? Wilt u twee aparte huishoudens samenbrengen in een zorgwoning? Dan moet u voldoen aan de voorwaarden uit de wet (zie hiernaast). Als u constructieve ingrepen doet als u uw huis moet vergroten om het tot een zorgwoning om te bouwen dan moet u een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning doen. De Dienst Burgerzaken wordt verwittigd van uw stedenbouwkundige aanvraag, zodat u met twee gezinnen onder één dak kan wonen en u toch fiscaal apart wordt beschouwd. Als u geen constructieve ingrepen hoeft te doen, maar enkel inrichtingswerkzaamheden (voor bijvoorbeeld een extra badkamer of kitchenette), is een stedenbouwkundige vergunning of melding strikt genomen niet nodig. Maar u zult dan door alle instanties beschouwd worden als samenwonend, waardoor voordelen op sociale uitkeringen verminderen of zelfs wegvallen. Als u geen constructieve ingrepen hoeft te doen, maar enkel inrichtingswerkzaamheden en u doet een melding van het zorgwonen, dan zal de dienst Burgerzaken u apart kunnen inschrijven in het bevolkingsregister en wordt u fiscaal apart beschouwd. 5
4. Hoe moet u zorgwonen aanvragen? De aard van de werkzaamheden aan uw woning bepaalt of u ze moet melden of dat u er een stedenbouwkundige vergunning voor moet aanvragen. A. Stedenbouwkundige vergunning? Wanneer u constructieve werkzaamheden aan uw woning wil uitvoeren moet u een stedenbouwkundige vergunning aanvragen. Voor sommige werken zal u een architect onder de arm moeten nemen. Wilt u meer info over de dossiersamenstelling voor een stedenbouwkundige vergunning of wilt u weten of u al dan niet een architect nodig hebt? Neem dan contact op met de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente waar de woning gelegen is (contactgegevens zie achteraan). 6
B. Melding Als u geen constructieve werkzaamheden moet uitvoeren en u maakt melding van het zorgwonen, dan neemt u contact op met Hartje Hageland (contactgegevens zie achteraan). Hoe verloopt dit? U maakt een afspraak voor een huisbezoek. Hartje Hageland zal tijdens het huisbezoek de nodige documenten meebrengen om uw dossier in orde te brengen. Tijdens het huisbezoek worden volgende stappen overlopen: Het formulier Melding inzake zorgwonen wordt ingevuld. Er wordt een grondplan opgemaakt van uw woning. De hoofdentiteit en de ondergeschikte entiteit worden hierop aangeduid en de oppervlakte wordt hierbij vermeldt. De nodige attesten om aan te tonen dat u recht hebt op een zorgwoning worden opgevraagd en toegevoegd aan uw meldingsdossier (zie verder). 7
Als Hartje Hageland alle documenten heeft, kan ze uw dossier verder in orde brengen. Nadien zal u van de gemeente een schrijven ontvangen waarin er wordt bevestigd dat het zorgwonen werd ingeschreven in het bevolkingsregister. Vanaf dat moment kan de inschrijving van de hulpbehoevende(n) of oudere(n) geregistreerd worden in het bevolkingsregister. De twee huishoudens zijn nu geregistreerd, maar wel op hetzelfde huisnummer: ze krijgen geen afzonderlijke huisnummer. Welke attesten zijn nodig? Als u zorgwonen aanvraagt voor de huisvesting van ten hoogste twee personen van 65 jaar of ouder, dan volstaat een kopie van de identiteitskaart voor de hulpbehoevende(n)/oudere(n). Vraagt u zorgwonen aan voor de huisvesting van ten hoogste twee personen met een handicap, dan kunt u dat onder andere aantonen met één van de volgende documenten: de inschrijving bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap de erkenning door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding als persoon met een handicap 8
een inkomensvervangende tegemoetkoming of een integratietegemoetkoming die personen met een handicap krijgen op basis van de wet van 27 februari 1987 voor tegemoetkomingen aan personen met een handicap een attest, uitgereikt door de algemene directie Personen met een Handicap van de FOD Sociale Zekerheid van sociale en fiscale voordelen een bewijs van een blijvende arbeidsongeschiktheid van ten minste 66% als een gevolg van een arbeidsongeval of beroepsziekte een bewijs van een tegemoetkoming van de Vlaamse zorgverzekering 9
5. Wat als u de zorgsituatie beëindigt? Ook als u de zorgsituatie beëindigt, moet u dat melden. (Zie artikel 4.2.4. 1 en 2 van de VCRO.) Mogelijkheid 1: de woning wordt weer één woongelegenheid met één gezin. Als de zorgsituatie stopt, moet u dat melden aan Hartje Hageland. Er wordt dan een nieuw meldingsformulier ingevuld. Op dit formulier moet u aanduiden dat de zorgsituatie is beëindigd en dat uw huis weer één woongelegenheid wordt. 10
Mogelijkheid 2: de woning blijft opgedeeld in 2 woonentiteiten, nu bewoonde door 2 gezinnen. Een bestaande zorgwoning kan, na het beëindigen van de zorgsituatie, ook aangewend worden voor de huisvesting van meerdere gezinnen of alleenstaanden. Daarvoor hebt u wel eerst een stedenbouwkundige vergunning nodig voor het opsplitsen of wijzigen van het aantal woonaangelegenheden van een woning. Door gemeentelijke en lokale regelgeving is dat niet altijd mogelijk. Vraag raad bij de Dienst Ruimtelijke Ordening van uw gemeente. 11
V.U. Fons Lemmens, Sint-Annastraat 27, 3390 Tielt-Winge 6. Meer weten? Contactinformatie Met vragen over zorgwonen kan u terecht bij: Hartje Hageland Kruisstraat 2 3390 Tielt-Winge 016/63 95 65 info@hartjehageland.be www.hartjehageland.be Met vragen over een stedenbouwkundige vergunnigen kan u terecht bij: De dienst Ruimtelijke ordening Gemeentehuis BEKKEVOORT Eugeen Coolsstraat 17 3460 Bekkevoort 013/46 05 75 Gemeentehuis GLABBEEK Grotestraat 33 3380 Glabbeek 016/77 29 26 Gemeentehuis KORTENAKEN Dorpsplein 35 3470 Kortenaken 011/58 62 64 Gemeentehuis TIELT-WINGE Kruisstraat 2 3390 Tielt-Winge 016/63 95 33 12