Mediawijsheid en Internet Protocol In ontwikkeling 1. Inleiding Kinderen moeten mediawijs worden gemaakt om ervoor te zorgen dat ze met behulp van media zichzelf kunnen uiten en kunnen meedoen in de samenleving. Het gaat bij mediawijsheid om drie belangrijke activiteiten: functioneren mediawijsheid is nodig om optimaal te kunnen functioneren in de hedendaagse maatschappij; participeren mediawijsheid is nodig om goed te kunnen participeren in het maatschappelijk proces; produceren mediawijsheid is nodig, omdat de nieuwe media (met name het internet) uitnodigen tot het produceren (en publiceren) van content (inhoud) door niet-professionals. 2. Doelstelling Het doel van het mediawijsheid en internet protocol is het bevorderen van veilig en verantwoord mediagebruik en de kinderen toe te rusten om de kansen van media volop te benutten. Zij moeten leren goed om te gaan met de (mogelijke) gevaren daarvan. 3. Uitgangspunten Onze basisscholen kiezen bewust om soms aandacht te besteden aan mediawijsheid in een aparte les en andere zaken te integreren in bestaande lessen. Hierbij wordt het competentiemodel van Mediawijzer (zie bijlage) gebruikt om de doelen helder te krijgen en zo te werken aan ontwikkeling van kennis, vaardigheden en houding van kinderen. 4. Beleidsuitspraken 4.1 Veilig internet Onze basisscholen zien het als haar verantwoordelijkheid om kinderen te leren de voordelen van internet in de leeromgeving te benutten en de gevaren bespreekbaar te maken. Gebruik maken van internet werkt motiverend; de lessen worden interessanter, afwisselender en interactiever. Onze basisscholen verkiezen het leren omgaan met internet door te doen en ervaren. Desondanks willen we internet afschermen door bijvoorbeeld gebruik te maken van filters. We begeleiden kinderen op een pedagogische manier bij het veilig omgaan met internet. Hierbij maken we gebruik van speciaal ontwikkeld lesaanbod uit de mediawereld zoals de spellen 'Mediamasters'. De meeste begeleiding op het gebied van mediawijsheid vindt geïntegreerd plaats in de dagelijkse lespraktijk. Als kinderen in een situatie komen waarbij veilig internetten in het geding komt, kan een gesprek hierover met de leerkracht en/of medeleerling(en) hen helpen om de juiste, veilige keuzes te maken voor nu en in de toekomst. 4.2 Inzet Mobile Devices Onze basisscholen maken gebruik van Chromebooks als middel om leren te intensiveren. Deze zijn flexibel inzetbaar en bieden goede programma s om ze optimaal in te kunnen zetten in de klas. Door het gebruik van Chromebooks wordt de kloof tussen de basisscholen en het Christelijke Scholengroep De Waard 1
VO verkleind. Leerlingen beheersen vaardigheden en technieken die ook op het VO ingezet worden. Er zijn kinderen op onze basisscholen die een smartphone of ander mobile device bezitten. Het meenemen en gebruik van gebruik hiervan wordt per school geregeld. Het gebruik is echter niet noodzakelijk aangezien er gebruik gemaakt kan worden van de mobiele functies van de op school aanwezige Chromebooks. Er wordt van kinderen verwacht dat ze hun smartphone (of ander mobile device) niet gebruiken op school, tenzij de leerkracht hier toestemming voor geeft. 4.3 Social Media Onze basisscholen zien het als haar verantwoordelijkheid om kinderen te leren de voordelen van sociale media te benutten en de nadelen bespreekbaar te maken. Ze maken ook gebruik van sociale media, zoals Facebook als tool om de school te profileren en de ouderbetrokkenheid te vergroten. Het is voor zowel leerlingen, als personeelsleden niet toegestaan om tijdens de lessen actief te zijn op sociale media. 4.4 Ontwikkeling van de leerlingen in de schoolpraktijk 4.4.1 Onze basisscholen bevorderen dat leerlingen passief inzicht hebben in de werking van social media. 4.4.2 Onze basisscholen bespreken het gebruik van social media, waarbij zowel kansen als valkuilen aan de orde komen. Ook wordt gewezen op de leeftijdslimiet. 4.4.3 Onze basisscholen ondersteunen leerlingen bij het doelgericht en effectief omgaan met social media. 4.5 Schoolprofilering en ouderbetrokkenheid 4.5.1. Onze basisscholen zetten berichtgeving op sociale media in, met het doel om positieve informatie te verspreiden over de (activiteiten) van de school of organisatie. 4.5.2. Onze basisscholen vragen bij de intake toestemming van ouders voor het publiceren van beeldmateriaal van schoolgerelateerde situaties op sociale media. 4.5.3. Onze basisscholen hebben enkele vaste personeelsleden aangewezen om berichtgeving via social media te verspreiden. 4.5.4. Onze basisscholen gaan naar aanleiding van verkregen informatie (via social media) real life in gesprek om, waar mogelijk, de goede punten te versterken en de zwakke te verbeteren. Op negatieve discussies wordt niet gereageerd via sociale media. 4.5.5 Onze basisscholen organiseren, indien wenselijk, ouderavonden om met elkaar in gesprek te gaan over het social media gebruik van de leerlingen. 4.5.5. Het is personeelsleden niet toegestaan om privé vrienden te worden met leerlingen op sociale media. 4.6 Berichtgeving op social media 4.6.1 Het is toegestaan om kennis en informatie te delen, mits het geen vertrouwelijke of persoonlijke informatie betreft en andere betrokkenen niet schaadt. 4.6.2 De betrokkene is persoonlijk verantwoordelijk voor de inhoud welke hij of zij publiceert op de sociale media. 4.6.3 Elke betrokkene dient zich ervan bewust te zijn dat de gepubliceerde teksten en uitlatingen voor onbepaalde tijd openbaar zullen zijn, ook na verwijdering van het bericht. 4.6.4 Alle betrokken nemen de fatsoensnormen in acht. Als fatsoensnormen worden overschreden (bijvoorbeeld: mensen pesten, kwetsen, stalken, bedreigen, Christelijke Scholengroep De Waard 2
zwartmaken of anderszins beschadigen) dan neemt de onderwijsinstelling passende maatregelen. 4.6.5 Bij twijfel of een publicatie in strijd is met deze richtlijnen, neemt het personeelslid contact op met zijn/haar leidinggevende. 4.7 Personeelsleden buiten werksituaties 4.7.1 Het is een personeelslid toegestaan om schoolgerelateerde onderwerpen te publiceren, mits het geen vertrouwelijke of persoonsgebonden informatie over de school, zijn medewerkers, leerlingen, ouders/verzorgers en andere betrokkenen betreft. Tevens mag de publicatie de naam van de school niet schaden. 4.7.5 Indien een personeelslid deelneemt aan een discussie die te maken heeft met de onderwijsinstelling, dient het personeelslid te vermelden dat hij/zij medewerker is van één van onze scholen. 4.7.6 Indien het personeelslid over de school publiceert, dient hij/zij het bericht te voorzien van het bericht dat de standpunten en meningen in dit bericht, de eigen persoonlijke mening zijn en los staan van eventuele officiële standpunten. Verder meldt het personeelslid dat hij of zij niet verantwoordelijk is voor de inhoud en uitlatingen van derden. 4.8 Sancties en gevolgen voor personeelsleden 4.8.1 Personeelsleden die in strijd handelen met dit protocol, maken zich mogelijk schuldig aan plichtsverzuim. Alle correspondentie omtrent dit onderwerp wordt opgenomen in het personeelsdossier. 4.8.2 Afhankelijk van de ernst van de uitlatingen, gedragingen en gevolgen, worden naar personeelsleden toe rechtspositionele maatregelen genomen, welke variëren van waarschuwing, schorsing, berisping, ontslag en ontslag op staande voet. 5. Financiële consequenties In principe zijn er geen financiële consequenties verbonden aan dit protocol. Christelijke Scholengroep De Waard 3
6. Bijlagen Spelregels en afspraken voor de leerlingen E-mailen, surfen en gamen Ik weet dat niet alles waar is, wat ik op leuke websites zie. Ik download geen illegale dingen, zoals games, software, muziek ed. Ik neem niet zomaar teksten en plaatjes over van websites voor schoolopdrachten, maar vraag eerst toestemming aan de makers en vermeld altijd de bron. Het ll.csgdewaard.nl emailadres wordt niet gebruikt om je in te schrijven bij sites die niets met school te maken hebben. Als ik op verboden sites kom, klik ik het weg en als het niet lukt, vraag ik om hulp. Ik geef het altijd door aan de leerkracht. Als ik me vervelend voel, door iets wat ik heb gezien, dan vertel ik dat aan iemand die ik vertrouw. Ik open nooit mailtjes van onbekenden. Ik verstuur geen viruswaarschuwingen Ik doe niet mee met kettingbrieven. Rare mailtjes van onbekende afzenders (Spam en junkmail) gooi ik meteen weg en ik reageer er niet op. Ik verstuur alleen met instemming van de juf of meester foto s of video s. Ik verstuur geen anonieme mail. Ik blijf ook via de mail vriendelijk naar anderen. Ik geef geen belangrijke informatie prijs over mezelf of anderen. Social media Onder schooltijd houd ik me bezig met mijn schoolwerk en zit ik niet op Facebook, Instagram ed. Het gebruiken van sociale media, zoals chatten, en een muziekje opzetten tijdens het computeren is op school alleen toegestaan met toestemming van de leerkracht. Ik zet geen e-mail adressen, gewone adressen, namen (ook niet van school), telefoonnummers, foto s, wachtwoorden en andere persoonlijke informatie op social media. Op het internet gebruik ik alleen mijn voornaam. Andere persoonlijke gegevens vul ik niet in. Het adres, telefoonnummer en emailadres van de school geef ik alleen als de juf of meester toestemming geeft. Ik reageer niet op pesterijen, dreigementen of scheldpartijen en haal zelf ook niet van dit soort geintjes uit via social media. Als ik per ongeluk op een verkeerde site terecht kom of vervelende dingen tegenkom op het internet waarschuw ik direct de juf of meester. Ik blijf altijd vriendelijk. Ik mail niet zomaar met kinderen die ik van social media ken en spreek niet met ze af, zonder dat mijn ouders dat weten. Onbekende mensen accepteer ik niet als vriend. PlayStore Ik koop niets in de PlayStore. Christelijke Scholengroep De Waard 4
Internetcontract De school bepaalt of de leerlingen van groep 5 tot en met 8 dit internetcontract persoonlijk ondertekenen. 1. Ik zal nooit persoonlijke informatie, zoals naam, adres, telefoonnummer e.d., doorgeven via het internet zonder toestemming van de (groeps-)leerkracht. 2. Ik ga direct naar de (groeps-)leerkracht toe en vertel hem of haar als ik informatie zie, waardoor ik me niet prettig voel. 3. Ik zal nooit chatten op een schoolcomputer en ik zal alleen e-mailen na toestemming en toetsing van de (groeps-)leerkracht. 4. Bij gebruik van een zoekmachine voer ik geen woorden in die te maken hebben met grove en schunnige taal, racisme, seks en geweld. 5. Ik zoek ook geen plaatjes die hiermee te maken hebben of gruwelijk zijn. 6. Als ik per ongeluk een foute site open, meld ik dat direct bij de (groeps-)leerkracht. 7. Ik download op school geen software en ik verander niets aan de instellingen van de computer. 8. Ik mag alleen printen na toestemming van de (groeps-)leerkracht. Bij overtreding mag de leerling voor een periode van 6 schoolweken geen gebruik maken van de computer. In bepaalde gevallen kan de (groeps-)leerkracht hiervan afwijken. Ik begrijp alle bovengenoemde regels en ik beloof me hieraan te houden. Naam: Christelijke Scholengroep De Waard 5
Competentiemodel Mediawijsheid Mediawijzer.net heeft het Competentiemodel Mediawijsheid ontworpen. Hierin wordt mediawijsheid opgedeeld in 10 competenties: 1. Inzicht hebben in medialisering van de samenleving 2. Begrijpen hoe media worden gemaakt 3. Zien hoe media de werkelijkheid kleuren 4. Apparaten, software en toepassingen gebruiken 5. Oriënteren binnen mediaomgevingen 6. Informatie vinden en verwerken 7. Content creëren 8. Participeren in sociale netwerken 9. Reflecteren op het eigen mediagebruik 10. Doelen realiseren met media Elk van deze competenties is weer onderverdeeld in 5 niveau s. Christelijke Scholengroep De Waard 6