VCA-NIEUWS BRIEF ACTUEEL. December 2005. Handleiding VCA VCO. Toekomst VCA. Euro SCC Platform meeting. Gids Opleidingen Risicovol Werk



Vergelijkbare documenten
Statuten voor de Waarborgcommissie SSVV opleidingengids (WBC SSVV Opleidingengids)

Notitie. Nadere invulling van de afspraken i.v.m. het bewaken van de kwaliteit en het in overeenstemming zijn en blijven van de schema s en examens

1. Ontstaan en situering. 2. VCA VCU VCO certificatie. 3. BeSaCC-attestering. 4. VCA-opleidingen. 5. Europese samenwerking. Editie: april 2015

Veiligheidscertificatenfraude

Veiligheid 5.1 is pure winst

Aantoonbaar leiderschap door opdrachtgevers

VCA veiligheidsopleidingen

E X A M E N R E G L E M E N T

Statuten voor de (Centrale) waarborgcommissie SSVV opleidingengids ((C)WBC SOG)

Toezicht en Onafhankelijkheid zoals door de Stichting Examenkamer gehanteerd voor examinerende instellingen en kwalificaties

Coördinator BZW Masterclass Veiligheid Zuid West Nederland

VCA Herziening Eind- en Toetstermen Ontwikkelingen binnen SSVV

Programma Dag van de Examencentra 7 juni 2018

MINIMALE TRAININGSEISEN

Examenprotocol Infra Kwaliteit SW-010(5)

NIEUWE VCA 2017/6.0 Vanaf 2 april 2018

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING. Werken als buitenwacht (mangatwacht) Ingangsdatum 1 maart 2018

Rental Professionals OPLEIDINGSBOEK

EXAMENREGLEMENT CERTOPLAN

Op 3 juni en 16 september jl. heeft het CCVD-VCA twee besluiten genomen die in deze memo worden toegelicht.

Certificatie en examinering

Nieuwe Scholingsstructuur en Sectorplan Steigerbouw

Samenvatting Examendistributie Aantal kandidaten en slagingspercentages... 3

Examenprotocol Infra Kwaliteit SW-010(1) 2019

BHV & ACUTE ZORG. Certificeren

Examinering volgens Persoonscertificatie. Nikta Certificatie heeft diverse Certificatieregelingen,

Informatieblad Vergelijking ISO45001 en VCA N180522, 25 JUNI 2018 INFORMATIEBLAD VERGELIJKING ISO45001 EN VCA

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

KWALITEITSBORGING WFT-EXAMENS

Stichting Samenwerken Voor Veiligheid VGM Checklist Aannemers

KWALITEITSBORGING WFT-EXAMENS

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING. Gasmeten Ingangsdatum 1 maart 2018

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING. Gasmeten Ingangsdatum januari 2017

MINIMALE TRAININGSEISEN

E X A M E N R E G L E M E N T. Algemeen reglement voor het afnemen van VCAexamens in het kader van diplomering volgens het Handboek van VCA Infra 2017

Nieuwe Scholingsstructuur Steigerbouw

Platform voor certificatie van milieuen arbomanagementsystemen

GLT-PLUS INDEX. 1 SCOPE 2 DOEL 3 INLEIDING 4 BESCHRIJVING PROCEDURE 4.1 Voorwaarden 4.2 Organisatie 4.3 Werkwijze. 5 UITKOMST 6 REFERENTIES

VCA-HANDBOEK Conform Uitvoeringsbesluit VCA, versie 3.1, 29 augustus 2007

Voorwoord. Kees Boonman en Jeannette Schuddeboom. Amersfoort, 17 februari 2017

Centraal College van Deskundigen VCA

Rutges vernieuwt onderhoud en renovatie

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken met een roterende en/of starre verreiker voor heffen Ingangsdatum 1 januari 2017

Gelders Opleidingsinstituut B.V.

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING. Werken met twin ferrule fittingen Ingangsdatum 1 maart 2017

Geachte relatie, De bedrijven die werken met Deltalinqs veiligheidsinstructies

E X A M E N R E G L E M E N T. Algemeen reglement voor het afnemen van VCAexamens in het kader van diplomering volgens het Handboek van VCA Infra 2015

Contractor safety; wie betaalt de prijs. De magie van VCA!? Dirk Muis - Imtech Arbodienst BV 1

Voor een eigenwijze kijk op certificatie. Uw partner voor al uw certificatie

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken met een roterende en/of starre verreiker voor heffen en hoogwerken Ingangsdatum 1 januari 2017

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken aan flensverbindingen volgens protocol met torque- en tensioning-apparatuur (WFPrTT) Ingangsdatum 01

Je rijbewijs halen, ook als je autisme of ADHD, hebt. Het Kan!

Certificatiecriteria VCA*/**/petrochemie versie 2008/5.1

Uitvoering Certificatie STIPEL

VCA Ontstaan en Ontwikkeling

Hoofdstuk 1 Algemene en begripsbepalingen 03

Hoe kunnen wij gezamenlijk werken aan een veilige Werkomgeving als gelijkwaardige partners met als basis VCA?

Nieuwe Scholingsstructuur Steigerbouw. Ontzorgt opdrachtgever en Inspectie

TCVT CertifICatie voor veilig hijsen

BHV & ACUTE ZORG. Certificatie

juni 2013 Voorstelling BeSaCC-VCA

Symposium Stelselwijziging SZW. De nieuwe schema s: wat levert het op? Volkert Overbeeke voorzitter TCVT

Platform Voegovergangen en Opleggingen. Themabijeenkomst 1, 10 november Meerkeuze Matrix, Voegovergangen en het contract

Certificatieschema BEI-VOP LS Voldoend Onderricht Persoon Laagspanning

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING werken met een verreiker voor heffen en hoogwerken Ingangsdatum 1 april 2012

Steigerbouw maakt montage tot aantoonbaar specialisme. Dick Koster, voorzitter Scholingscommissie

ERRATA VCA 2008/5.1 1 ERRATA VCA 2008/5.1

Uitvoeringsregeling Vrijstellingen Brandweeronderwijs

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING. Gasmeten Ingangsdatum 3 september 2018 geldig tot 1 januari 2019

Geeft u zich zo snel mogelijk op voor de freesweek 2013! In de bijlage vindt u het aanmeldformulier.

Hand-out. Thema bijeenkomst Bouwend Nederland 27 oktober 2014 (Synfra bijdrage) Sheet 1: Opening

ATEX Gecertificeerde opleidingstrajecten en onafhankelijke examinering. Plaatsvervangend voorzitter: Gerdian Jansen

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken met een starre verreiker voor heffen en hijsen Ingangsdatum 1 januari 2017

Certificatieschema BEI-IV LS Installatieverantwoordelijke Laagspanning

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING verplaatsen van lasten Ingangsdatum 1 april 2014

Examenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw

Certificatieschema BEI-VOPt LS Voldoend Onderricht Persoon toeganghebbend Laagspanning

Klanttevredenheidsonderzoek. Stichting Ons Bedrijf

Handboek VCA Infra. Voor Examencentra VCA en Examencentra SRTV. Van toepassing van 1 januari 31 december December 2014 versie

Nulmeting 2.0 Tim Tegelaar Projectleider techniek Simpel nu Lastig eind van de opleiding Complex 3 4 5

Certificatiecriteria VCU versie 2011/05

Certificatieproces Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

TECHNIEK IN EVOLUTIE VCA & AREI

Kies voor. CERCAT gecertificeerde. catering

AUDITINSTRUMENT: WERKEN MET EEN ROTERENDE EN/OF STARRE VERREIKER VOOR HEFFEN; WERKEN

Inzicht in examinering Beveiliger (beroepsgerichte kwalificatiestructuur)

ATEX 137. blad 1 van 5 ATEX 137

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken als buitenwacht (mangatwacht) Ingangsdatum 3 december 2018

Opgegeven examenlocaties 0 Geen 0 <.Adres en woonplaats per examenlocatie invullen>

UITVOERINGS VOORSCHRIFTEN EXAMINERING Werken met hoogwerker Ingangsdatum 1 april 2012

Reglement Examencommissie SVPB

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. Summa College te Eindhoven

Jaarverslag VCA Examenbank. Auteur: ECABO

Examenprofiel mbo Zakelijke dienstverlening Orde & Veiligheid ICT

Reglement en Bezwaarprocedure

AANTOONBAAR. MVO norm. Stichting MVO Aantoonbaar. Door Gerben Bekooy

WET DBA & MODELOVEREENKOMSTEN ROBERT WALTERS Mei 2016 Page 1

Transcriptie:

VCA-NIEUWS December 2005 BRIEF ACTUEEL Handleiding VCA Tegen het einde van dit jaar zal aan alle bezitters van de Handleiding VCA gratis een nieuwe Cd-rom worden toegezonden waarin een aantal zaken wordt geactualiseerd, respectievelijk aangepast of verbeterd. Het betreft onder andere consequenties van de voorgenomen wijziging van de Arbo-wet. Ook zijn formulieren en formatten nog beter bruikbaar gemaakt voor de praktijk. Sedert eerste publicatie is er een grote belangstelling voor de Handleiding VCA. Het zij nogmaals gesteld dat deze handleiding geen formeel document is. Er kunnen aan de handleiding dan ook geen rechten worden ontleend. De handleiding is en blijft een hulpmiddel. VCO Onlangs heeft een bijeenkomst plaatsgevonden van alle betrokkenen bij de VCO-pilot die tot doel had de praktische toepasbaarheid te testen van VCO mede in het licht van certificeerbaarheid daarvan in de toekomst. Daarvoor is samengewerkt met enkele certificatie-instellingen en een aantal bedrijven. Het ziet er thans naar uit dat VCO-certificatie mogelijk wordt vanaf de eerste helft van volgend jaar. De noodzakelijke besluiten in die richting dienen nog wel genomen te worden. Toekomst VCA In de komende maanden vindt in diverse gremia intensief overleg plaats over de toekomst van VCA. Niet (zozeer) over de vraag of de VCA een toekomst heeft, maar veeleer over de wijze waarop de VCA nader vorm/structuur gegeven zou moeten worden om voor de komende tien jaar een praktisch, concreet en succesvol VCA veilig te stellen. Uiteraard is VCA slecht een middel. Het doel van VCA is veilig werken, minder ongevallen: nul ongevallen dus! Gids Opleidingen Risicovol Werk De werkzaamheden betreffende de Gids Opleidingen Risicovol Werk vorderen gestaag. Is er thans sprake van een voorlopige situatie en invulling, vanaf 1 januari a.s. dient er sprake te zijn van een definitieve setting/structuur. In dat verband wordt uitstekend samengewerkt met de VNCI, Deltalinqs en betrokken exameninstellingen. Op dit moment is de werking van de Gids nog beperkt tot de (petro)chemische sector. Dat hoeft niet zo te blijven, integendeel, de Gids staat nadrukkelijk open voor inbreng van alle sectoren die VCA omarmen! Nadere informatie omtrent de Gids staat op de website van VCA: www.vca.nl Euro SCC Platform meeting In oktober jl. vond te Brussel de jongste Euro SCC Platform Meeting plaats. Daaraan werd deelgenomen door België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Oostenrijk en Zwitserland. Namens Nederland werd aan het overleg deelgenomen door de heren drs. A. Zandvoort, G. Griffioen, ir. M. Janssen, J. Terlingen, ir. J. Ruseler en mr. E. Hillen. Naast de gebruikelijke onderwerpen als de verdere ontwikkeling van VCA/SCC, opleiding en examinering, is deze keer intensief van gedachten gewisseld omtrent de route naar een meer (echte) Europese samenwerking en de rol die het in Frankrijk geadopteerde systeem (MASE) daarbij zou kunnen spelen.

Borging van VCA kwaliteit door nauwe samenwerking met de Examenkamer als toezichthouder op proces en inhoud DE EXAMENKAMER, WAARVAN ANNIE KEMPERS DIRECTEUR IS, IS EEN ORGANISATIE DIE ZICH BEZIGHOUDT MET HET TOEZICHT OP BEROEPSKWALIFICERENDE EN FUNCTIEGERICHTE EXAMENS ALS OOK OP EXAMENS DIE DOOR WERKGEVERS- EN BRANCHEORGANISATIES ALS ESSENTIEEL GEZIEN. IN DIT VERBAND HOUDT DE EXAMENKAMER TOEZICHT OP DE VCA EXAMINERING EN CERTIFICERING. DAARNAAST HOUDT DE EXAMENKAMER ZICH BEZIG MET HET VAKGEBIED EXAMENS WAT EEN WETENSCHAP EN BEDRIJFSTAK OP ZICH IS. Om een beeld te krijgen van de relatie van de Examenkamer met de SSVV gaat Annie Kempers terug naar 1995. De bakermat van VCA ligt in de petrochemische industrie. Daar was een groeiende behoefte aan opleidingen en trainingen op het gebied van veiligheid. Oorspronkelijk heeft PBNA in opdracht van een aantal petrochemische bedrijven in de Botlek de lesstof ontwikkeld en de eindtermen mede vormgegeven. Naast de opleiding verzorgden zij ook de examinering, dus alles lag in één hand. Een situatie die uiteindelijk de nodige problemen veroorzaakte. Er waren in die periode certificerende instellingen actief op het gebied van systeemcertificering en vijf ervan introduceerden als oplossing voor het probleem de persoonscertificering voor VCA, waar de examens onderdeel van uit gingen maken. Een oplossing die uiteindelijk voor alleen maar meer problemen zorgde. Het VCA certificaat werd onderwerp van concurrentie. De certificerende instellingen gingen met het VCA product een eigen weg op. De intrinsieke waarde van het certificaat daalde en het enige wat nog gemeenschappelijk was, waren de eindtermen. De invulling ervan deed ieder op zijn eigen wijze. Het verhogen van veiligheid betekent niet in de laatste plaats het voorkomen van leed. Het SSVV kreeg sterk het gevoel onvoldoende grip te hebben op wat er gaande was in certificatieland. Zij waren van mening dat er een alternatief geboden moest worden. In 1999 is voor het eerst met de Examenkamer gesproken en op dat moment is de eerste instelling onder toezicht van de private diplomeringsroute gekomen. Dit werden er uiteindelijk tien. Maar daarnaast waren er ook nog 7 certificerende instellingen actief. Kortom, de situatie werd steeds onoverzichtelijk en leidde tot signalen van onvrede uit de markt. De waarde van het VCA certificaat kwam enorm onder druk te staan. Een aantal exameninstellingen kozen niet langer voor de certificerende instellingen en stapten over naar de Examenkamer. Op de vraag waarom deze oversteek gemaakt werd, legt Annie Kempers uit dat de Examenkamer heel transparant is in haar werken en daarbij vaste principes hanteert, de zogenaamde algemene beginselen van behoorlijk examineren. Kort gezegd zijn het de beginselen van gelijkheid, zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, kenbaarheid, rechtszekerheid en redelijkheid, waarbij ze verwijst naar hun site www.examenkamer.nl. Ze zijn zo vanzelfsprekend en toch is het goed dat het ergens bewaakt wordt. De Examenkamer als toezichthouder controleert, signaleert en rapporteert. Zij waren toen al een kritische partner en dachten mee met de SSVV die, als beheerder en bewaker van de VCA norm, bepaalt wat er gebeurt. Mits dat past binnen de filosofie van de Examenkamer. Op de vraag wat die filosofie inhoudt, kan Annie Kempers heel kort zijn. Er moet onafhankelijk van opleidingen worden geëxamineerd, er moet kwaliteit worden geleverd en er moet op een integere en objectieve manier vastgesteld worden of kandidaten voldoen aan de gestelde normen. INTERVIEW

Naar haar mening heeft de SSVV eind 2002 een essentiële stap gezet in het borgen van kwaliteit. In het kader van harmonisering van examens en examinering zijn de contracten met alle certificatie instellingen in het persoonscertificatietraject en ook de Examenkamer in de diplomaroute opgezegd met de mededeling dat er 1 januari 2004 een nieuw stelsel zal liggen. De SSVV had zich tot taak gesteld een consistent en verantwoord stelsel te ontwerpen met behoud van het goede uit het oude systeem. Op grond daarvan werden partijen gecontracteerd die dat stelsel ten behoeve van de SSVV, met de (petro)chemie en de daaraan gelieerde branches als achterban, onderschrijven. Zo is de Examenkamer op enig moment in 2003 uitgenodigd om halverwege de ontwerpfase mee te denken hetgeen resulteerde in een nauwe samenwerking. De Examenkamer heeft het meta toezicht, waarbij gekeken wordt hoe de regelgeving van het algehele VCA examenstelsel in elkaar zit en hoe de vertaalslag naar de praktijk is geregeld. Daarnaast kijkt de Examenkamer of de Centrale Examencommissie VCA functioneert binnen de taken en bevoegdheden die zij hebben en of zij over voldoende expertise beschikken om deze taken uit te voeren. Zij monitoren Ecabo, die de exameninstellingen audit, het mandaat heeft om contracten af te sluiten en tevens beheerder is van de centrale itembank. Annie Kempers Zij controleren of de auditing op integere, objectieve en zorgvuldige manier plaatsvindt. Verder houdt de Examenkamer operationeel toezicht op het functioneren van de centrale itembank en het functioneren van de 37 instellingen die examens afnemen. Daarnaast heeft de Examenkamer zitting in een Stuurgroep, waarin beleidsmatige en systeemtechnische zaken aan de orde komen. En met de SSVV is afgesproken dat zij jaarlijks een x-aantal Wij zijn een kritische partner die controleert, signaleert en rapporteert. De SSVV beslist. instituten aan een technisch onderzoek onderwerpen, waarbij het voor- en het natraject bekeken wordt. Met ingang van 2006 wordt aan het VCA certificaat een praktisch deel toegevoegd daar waar het gaat om hoogrisicovolle taken of een hoogrisicovolle werkomgeving binnen de (petro)chemie. Binnen het kader van VCA certificering heeft elk bedrijf een uitgebreide risico-inventarisatie gemaakt. Met als gevolg dat er een zevental opleidingen, vermeld in de Gids Opleidingen Risicovolle Werken, nu ook met een praktijkexamen worden getoetst. De Examenkamer zal ook daarop toezicht gaan houden als bewaker van het proces en de inhoud. Tot slot merkt Annie Kempers op dat het een moedige beslissing geweest is om het hele systeem ingrijpend te veranderen. Het is nu weer de SSVV die bepaalt wat er gebeurt. Met maar een doel, namelijk borging van de kwaliteit van VCA certificaten. We zijn bijna twee jaar verder en zien een aanmerkelijke kwaliteitsverbetering en met name consistentie in het stelsel. En nu het in een consoliderend stadium is gekomen is er weer tijd en ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Belangrijk is dat toekomstige beslissingen in gezamenlijkheid worden genomen en niet gedreven door commercie. De SSVV zit aan het stuur en zij zijn de enige die richting geven. Met een geharmoniseerd stelsel als basis. Het ligt weer daar waar het thuis hoort, aldus Annie Kempers.

VCA-examens in het gareel, maar opnieuw weer onder druk... BINNEN DE INDUSTRIE ZIJN DE VCA VEILIGHEIDSEXAMENS EEN BEGRIP. NA EEN AANTAL TURBULENTE JAREN WAARIN ZEVEN CERTIFICATIE INSTELLINGEN MET HUN EXAMENINSTELLINGEN DE INHOUD EN HET NIVEAU VAN DE VCA-EXAMENS MIN OF MEER BEPAALDEN HEEFT DE STICHTING SAMENWERKEN VOOR VEILIGHEID (SSVV) ALS EIGENAAR VAN HET VCA-MERK INGEGREPEN EN DE VCA-EXAMENS WEER TERUGGEBRACHT OP HET NIVEAU EN MET DE INHOUD WAARVOOR HET BEDOELD WAS. MAAR JUIST DOORDAT DE EXAMENS WEER IN HET GAREEL LOPEN WORDT ER GERAMMELD AAN DE POORT VAN HET VCA-EXAMEN DOOR GEVARIEERDE DOELGROEPEN. EEN INTERVIEW MET JAAP RUSELER, TECHNISCH DIRECTEUR VAN SSVV EN RUIM 10 JAAR GELEDEN BIJ ESSO NAUW BETROKKEN BIJ DE ONTWIKKELING VAN HET VCA-SYSTEEM. Wat is een VCA-examen, want wij merken dat veel mensen buiten de doel- miljoen medewerkers VCA gediplo- afgelegd. Inmiddels zijn er ruim een groep niet weten wat dat is? meerd en om de tien jaar moet een Dat is jammer want wij examineren kandidaat opnieuw zijn VCA-examen ongeveer 100.000 kandidaten per jaar halen. en zijn daarmee het één na grootste particuliere examen in Nederland, na OK, heel veel dus, maar licht dat VCA het rij-examen. VCA staat voor Vgm eens wat verder toe. Checklist Aannemers (VGM = Veiligheid, Eind jaren 80, begin jaren negentig Gezondheid en Milieu) en vindt haar constateerde men in de petrochemische oorsprong in de petrochemische industrie. Aannemers die aantoonbaar vol- aantal ongevallen bij derden (meestal industrie een stijgende trend in het doen aan de eisen van deze checklist medewerkers van aannemers die opdrachten kwamen uitvoeren). Voor het kunnen een VCA certificaat verwerven. Een van die eisen is dat medewerkers voorkomen van ongevallen werd moeten zijn opgeleid in veilig werken en een examen moeten hebben veiligheidsopleiding met een gedacht aan een gestandaardiseerde afsluitend examen voor medewerkers van aannemers gericht op veilig werken met daarbij ook aandacht voor de gezondheid van medewerkers en het milieu. Denk bijvoorbeeld aan het vooraf bepalen van de gevaren en de beheersmaatregelen om de risico s te verlagen. Zoals het veilig omgaan met gevaarlijke stoffen.), maar ook aan veilig gebruik van gereedschappen En natuurlijk het werken met de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (helm, gehoorbescherming, rubber handschoenen, veiligheidsschoenen Het gevolg was dat medewerkers van aannemers alleen nog door de poort naar binnen mochten (en mogen) als ze aan kunnen tonen dat ze over de vereiste kwalificaties beschikten. Operationele medewerkers van aannemers moeten het diploma Basisveiligheid VCA (B-VCA) halen en leidinggevenden aan operationele medewerkers het diploma Operationeel Leidinggevenden VCA (VOL-VCA). Wat voor de rest van het verhaal nog belangrijk is, is dat het in de petrochemisch industrie gaat om wat we noemen hoog risicovol werk, vooral ook gelet op de omgeving met brandbare gassen en vloeistoffen, vaak onder hoge druk en temperatuur. Je kunt je daar wel wat bij voorstellen denk ik. INTERVIEW

Wie spelen een rol binnen de VCAexamens en wat is jullie taak? In 1994 is het VCA-systeem, gericht op de Petrochemische aannemers met hun medewerkers ondergebracht in de onafhankelijke Stichting Samenwerken voor Veiligheid. SSVV vertegenwoordigt het Centraal College van Deskundigen (CCVD) VCA in juridische zin. Voor het examengedeelte speelden (let op wat ik zeg: speelden : verleden tijd dus) vele certificatie- en exameninstellingen, particuliere opleidingsinstituten, het CCVD, de SSVV en de Stichting Examenkamer een rol. In 2002 ontwikkelden bijna 50 exameninstellingen hun eigen VCA examens en namen die af, vaak onder toezicht van een certificerende instelling. Er waren zeven door de RVA (Raad voor Accreditatie) geaccrediteerde certificerende instellingen voor de VCA examens. De grote autonomie van deze certificerende instellingen én hun exameninstellingen leidde tot nietuniforme VCA-examens en tot een niveauverlaging. Daarom hebben wij als SSVV in 2003 ingegrepen in dit stelsel. Niet uniforme examens in combinatie met een niveauverlaging zijn natuurlijk de dood in de pot, maar wat was daar de oorzaak van? Voordat ik daarop in ga is het volgende van belang. Veilig werken is niet alleen belangrijk in de petrochemische industrie, waar VCA is ontstaan en op is afgestemd. Ook opdrachtgevers buiten de petrochemische industrie gingen VCA-eisen stellen aan hun aannemers, omdat VCA een helder en duidelijk systeem was dat als begrip en merk haar positie had verkregen. Ook organisaties gericht op baggerwerkzaamheden, metaal, elektrotechniek, installatietechniek, steigerbouw en dergelijke, maar ook Railinfra, Rijkswaterstaat en gemeenten gingen VCA vereisen voor uit te besteden opdrachten. Eigenlijk alle organisaties waar Veiligheid, Gezondheid en Milieu tot de aandachtsgebieden behoort, hadden interesse. Dit betekende een enorme vraag naar VCA-examens. Omdat de VCA-examens oorspronkelijk waren opgezet voor de petrochemische industrie met de daaraan gekoppelde hoge eisen sloot het systeem niet altijd aan bij bijvoorbeeld bouwkundige werkzaamheden of schilderwerkzaamheden. En medewerkers van een opdrachtnemer zonder VCAdiploma mogen niet het terrein betreden van een opdrachtgever die VCA vereist. Dus je begrijpt hoe belangrijk een VCA-diploma voor velen is. Op dit punt ontstonden dus de problemen. Exameninstellingen en certifice- >

rende organisaties die natuurlijk belang hadden bij geslaagde kandidaten pasten de examens aan, aan de wensen en het niveau van hun opdrachtgevers. Hoewel niet elke exameninstelling zich hiertoe liet verleiden en niet elke certificerende instelling een oogje dicht kneep (als ze het al opmerkten), werd toch de uniformiteit van het examen qua inhoud en niveau langzamerhand een probleem. Wij (of beter: het CCVD) konden als SSVV niet langer toestaan dat de eindtermen die gebaseerd zijn op de eisen die gesteld worden voor het uitvoeren van risicovol werk in risicovolle omgevingen anders, veel smaller of minder diepgaand worden vertaald in examens dan wij hadden bedoeld. Wij moesten dus weer grip krijgen op de examens via een complete herinrichting van het examenstelsel. Hoe hebben jullie dat gedaan? Als eerste hebben wij de eindtermen beter gedefinieerd en uitgewerkt in toetstermen en aandachtspunten voor de examinering en in het professionele jargon gespecificeerd. De oude eindtermen lieten een veel bredere interpretatie toe dan de bedoeling was. Nu werken we met een gedetailleerd eind- en toetstermendocument dat zich niet meer leent voor een brede uitleg De rol van de zeven certificerende instellingen hebben wij afgebouwd, omdat zij de kwaliteit van de examens onvoldoende bewaakten en het niveau afstemden op hun eigen doelgroep, ook gedreven door commerciele overwegingen. In theorie zou het misschien mogelijk zijn geweest om in het oude stelsel met deze sterk verbeterde documenten te gaan werken. Maar alles afwegende heeft het CCVD VCA besloten om het stelsel ingrijpend te wijzigen. Als eigenaar van de VCA was zij daartoe bevoegd en ook verplicht, omdat problemen met de kwaliteit en betrouwbaarheid van VCA-diploma s uiteindelijk aan het CCVD kunnen worden toegerekend. Daarom werd de schriftelijk toestemming voor het gebruik van het VCA logo die SSVV verleend had aan elk van de zeven certificatie instellingen in 2003 opgezegd. Wat belangrijk is, is dat wij nu een examenstelsel hebben neergezet dat geen ruimte voor sjoemelen meer over laat. De kwaliteit van VCA examens qua niveau en inhoud en de eenduidigheid ervan voor de markt hebben we daarmee weten te borgen. OK, en hoe zijn de examens dan nu georganiseerd? Exameninstellingen maken niet meer hun eigen examens, maar betrekken de examens van de speciaal hiervoor opgerichte centrale VCA Examenbank, een werkorganisatie waarvan de uitvoering is belegd bij Ecabo. De vragen voor de examens worden door externe deskundigen ontwikkeld en door een redactieteam (de Centrale Examencommissie VCA van het CCVD, de CEV) uiteindelijk goedgekeurd, waarna de goedgekeurde vragen aan de Examenbank worden toegevoegd. De Examens worden gestanst met een door de CEV/CCVD vastgestelde toetsmatrijs. Die bepaalt hoeveel vragen precies over welke onderwerpen in de examens komen. Een exameninstelling dient via internet bij de Examenbank een verzoek in voor een afname van een examen. De VCA Examenbank zorgt voor een at random trekking van dat examen op basis van de toetsmatrijs uit de examenbank, waarna een PDF-versie van het examen van internet gedownload kan worden door de exameninstelling (die het VCAexamen schriftelijk afneemt (40 mc-vragen). De ingevulde antwoordformulieren worden door de exameninstelling gescoord en de score wordt door de exameninstelling aan de kandidaat overhandigd. De antwoordformulieren worden naar de VCA Examenbank verzonden voor een statistische analyse waarmee de kwaliteit van de examenbank wordt bewaakt en continue verbeterd. De gegevens van de geslaagde kandidaten worden door elk examencentrum opgeladen naar het centrale Diplomaregister. De exameninstellingen moeten aan de door Ecabo, Stichting Examenkamer en SSVV opgestelde eisen voldoen (Erkenningsregeling VCA). Zij worden als ze aantoonbaar voldoen erkend door de VCA Examenbank-. Als contractant van Ecabo staan ze onder toezicht van Ecabo. Vervolgens houdt Stichting Examenkamer steekproefsgewijs en onaangekondigd toezicht op het verloop van de examens bij alle exameninstellingen. Dit betekende nogal wat, want zeven certificerende instellingen werden buiten spel gezet Dat kun je wel zeggen en die waren er ook helemaal niet blij mee. Maar exameninstellingen mochten ineens ook INTERVIEW

zelf geen examens meer ontwikkelen en hierin konden de goeden zich juist onderscheiden van de minder goeden. We moesten de aangeboden bestaande examenvragen toetsen, het kaf van het koren scheiden en aanpassen aan de gespecificeerde eind- en toetstermen. Het concept van een Centrale Itembank (de latere VCA Examenbank) moest uitgewerkt en georganiseerd worden. Dat wij hebben gekozen voor Ecabo als ontwikkelaar en operateur heeft in de markt in het begin nogal wat vraagtekens opgeroepen, maar zij waren de enigen met een bewezen werkende technische infrastructuur: de Examenbank EbA. En verder waren zij goed gepositioneerd in het reguliere onderwijsveld, hadden een voor SSVV belangrijke ICT oriëntatie, hadden een robuuste organisatie en we hadden vertrouwen in de continuïteit. Alle oude Exameninstellingen moesten zich opnieuw kwalificeren (laten erkennen) (nu door de VCA Examenbank). De bestaande oude persoonscertificaten en diploma s blijven geldig maar zullen op den duur uitsterven. Na 10 jaar zal iedereen een examen onder de nieuwe structuur hebben gedaan. In 2004 zijn we van start gegaan we zijn zeer tevreden met wat we hebben bereikt (uniformiteit qua inhoud en niveau van de examens). Maar wij horen uit de markt dat er wordt gerammeld aan de poort van het nieuwe VCA-examen. Ja, als je daarmee bedoelt dat er druk staat om de VCA examens te vereenvoudigen, ja dat rammelen horen wij ook, niet alleen aan de poort, maar ook aan de zij-ingang. Ten aanzien van de poort gaat het om de breedte van de groep die het VCAexamen nu bedient. VCA is voortgekomen uit en ontwikkeld voor de petrochemische industrie. Inmiddels zijn de aannemers die werken voor de petrochemische industrie niet meer de grootste groep VCA afnemers, dat is de bouw. Maar ook de metaal en groen (hoveniers, telers en anderen) is sterk aan het groeien. Voor de bouw, metaal en groen is VCA van oorsprong niet ontwikkeld, en de insteek naar Veiligheids-, Gezondheids- en Milieu-eisen van deze sectoren is soms anders en op sommige punten op een lager ambitieniveau dan de petrochemische industrie. Best begrijpelijk overigens. Maar omdat examens nu weer uniform zijn en teruggebracht op het bedoeld niveau zakken relatief gezien meer kandidaten uit andere sectoren dan kandidaten die vanuit aannemingsbedrijven traditioneel werkzaam zijn voor de petrochemische industrie. Overigens ligt het slaagpercentage op een heel behoorlijk niveau namelijk 83% De overgrote meerderheid van de kandidaten heeft geen moeite om het BVCA examen te halen. Het gaat dus om een relatieve minderheid die wel moeite heeft met het halen van het examen. Een minderheid die nu in absolute zin wel groter is omdat vroeger het examen werd aangepast en soms sterk vereenvoudigd werd. Er werd bijvoorbeeld mondeling examen gedaan (voor kandidaten die moeite hadden met lezen) en daarvoor slaagde dan 98 %. De behoefte naar differentiatie in VCAexamens steekt dus opnieuw de kop op. Maar het systeem dat we nu hanteren laat differentiatie echter niet toe of maar zeer beperkt. En er is geen achterdeur van sjoemelende exameninstellingen en certificerende instellingen meer. Ook komen er nu discussies over de geschiktheid van de examenvorm VCA is een sterk merk en heeft het bewustzijn voor veilig werken veel verder gebracht dan wij ooit hadden gedacht. (schriftelijk met mc-vragen) voor mensen met een handicap zoals dyslexie, ADHD of doofheid. Terwijl wij al zogenaamde voorleesexamens hebben voor laag opgeleiden die moeite hebben met lezen. Deze mensen met een handicap melden zich nu aan de zij-ingang, terwijl bouw, groen en de petrochemische industrie in feite aan de poort aan het rammelen zijn. Dit lijken twee onafhankelijke problemen, maar zijn het niet. Mensen met een handicap blijken meer voor te komen in wat ik zou willen noemen gebruikersgroepen waarvoor VCA oorspronkelijk niet is bedoeld en waarvoor je je in alle eerlijkheid moet afvragen of je een doof persoon wel VCA wil diplomeren. Stel je voor dat je collega waarmee je samenwerkt ergens in gevallen is (en dus uit beeld is) om hulp roept. Dan heb je aan een dove VCA-opgeleide collega weinig. Ik weet dat dit kort door de bocht is, maar ik wil aangeven dat we niet moeten toelaten dat wordt gerommeld aan veiligheidseisen. Uiteindelijk gaat het er toch om de mensen zelf en hun collega s te beschermen!. >

nieuws Maar één zelfde examen voor die hele brede doelgroep is toch niet meer van deze tijd? Ho, ho. De doelgroep is in mijn optiek klip en klaar. Ik zou overigens liever het begrip referentie groep willen hanteren. Voor mij is de referentie groep de petrochemie en andere hoog risicovolle branches. En dan hebben we het over aanpassingen naar boven eerder dan naar beneden, bijvoorbeeld de cesuur. Wat er speelt is dat vele andere groepen gebruik zijn gaan maken van het sterke merk VCA en zichzelf tot doelgroep lijken te hebben uitgeroepen, zoals de Sociale Werkplaatsen.. Je zou kunnen zeggen dat het mega-succes van het VCA-systeem de oorzaak is van het gerammel aan de poort en de zij-ingang. Maar wij zijn niet doof voor de markt. Wij realiseren ons dat we ook moeten nadenken over wellicht verschillende VCA-diploma s. De discussie in CCVD is onlangs gestart over de vraag of het langzamerhand geen tijd wordt om VCA als systeem verder te differentiëren en meer maatwerk toe te staan. Vele partijen, ook de Petrochemie zelf zouden daarmee geholpen zijn. Dus zoiets als VCA-petrochemie of VCA-bouw of mogelijk een onderscheid maken tussen VCA-hoog risicovol werk en een VCA-basis. Deze discussie hebben wij als SSVV nog niet uitputtend gevoerd, maar ik sluit niet uit dat als het gerammel luider wordt en dat de discussie over de examens van laag opgeleide groepen of groepen met beperkingen vanzelf gaat komen. Wat belangrijk is, is dat wij nu een examenstelsel hebben neergezet dat geen ruimte voor sjoemelen meer over laat. De kwaliteit van VCA examens qua niveau en inhoud en de eenduidigheid ervan voor de markt hebben we daarmee weten te borgen. VCA is daarnaast een sterk merk en heeft het bewustzijn voor veilig werken veel verder gebracht dan wij ooit hadden gedacht. Ook dat moeten wij niet vergeten. Nu hebben we gerammel en dat horen wij tenminste, vroeger hadden we gesjoemel en dat ontdek je altijd te laat. Aangesloten verenigingen Bouwend Nederland, Gouda, www.bouwendnederland.nl Deltalinqs, Rotterdam, www.deltalinqs.nl voorheen Stichting Europoort Botlek Belangen FME-CWM, Zoetermeer, www.fme.nl Vereniging van ondernemingen in de metaal-, kunststof-, elektrotechnische industrie en aanverwante sectoren Koninklijke Metaalunie, Nieuwegein, www.metaalunie.nl Nederlandse organisatie van ondernemers in het midden- en kleinbedrijf in de metaal NOGEPA, Den Haag, www.nogepa.nl Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie ProRail, Utrecht, www.prorail.nl SIR, Maassluis, www.sir-safe.nl Stichting Industriële Reiniging SSM, Gouda Stichting Samenwerking Metaalconserveringsbedrijven UNETO-VNI, Zoetermeer, www.uneto.nl Unie voor Elektrotechnische Ondernemers SNS, Zoetermeer, www.staalbouw.net Vereniging Samenwerkende Nederlandse Staalbouw VIB, Nieuwegein, www.isoleren.nl Vereniging Isolatie Bedrijven VNPI, Den Haag, www.vnpi.nl Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie VOMI, Zoetermeer, www.vomi.nl Branchevereniging van dienstverlenende ondernemers t.b.v. de procesindustrie VNCI, Leidschendam, www.vnci.nl Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie VSB, Zoetermeer, www.vsb-online.nl Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingbedrijven Jaap Ruseler, van SSVV in gesprek met Harry Molkenboer Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig 2006 VCA-NIEUWS is een uitgave van SSVV Stichting Samenwerken Voor Veiligheid Postbus 443, 2260 AK Leidschendam t +31(0)70-337 87 55, f +31(0)70-337 87 56 www.ssvv.nl Redactieadviescommissie: ing. J. Braber, A.C.C.M. Jeen, mr. E.J.C. Hillen Vormgeving, copywriting en drukwerk: Bruikman & Kok, Den Haag COLOFON