FAGT Kwaliteitsdocument Inhoud Hoofdstuk 1. Federatie Additief Geneeskundig Therapeuten... 2 Multidisciplinair therapeuten... 2 Een multidisciplinaire vereniging... 2 Basis-vakgroepen... 3 Hoofdstuk 2. Kwaliteit... 3 Intern Kwaliteitsbeheer binnen de FAGT... 3 Aannamebeleid... 3 Jaarlijks... 4 5-jaarlijks... 4 Praktijkvoering... 4 Extern kwaliteitsbeheer... 4 Wet- en regelgeving... 4 Koepel... 4 Klachtenreglement, geschillencommissie en tuchtrecht... 4 Bijlage 1. Kwaliteitsbewaking in het verleden... 5 Bijlage 2. De hbo-competenties... 6 1
Hoofdstuk 1. Federatie Additief Geneeskundig Therapeuten De FAGT is op 22 maart 1994 opgericht om als zelfstandige vereniging de belangen van additief therapeuten te behartigen. Het woord additief verwijst direct terug naar de toegevoegde waarde (en geen vervangende waarde) van de gezondheidszorg, waarmee de FAGT vanaf het ontstaan open heeft gestaan om met zowel CAM (additieve) als reguliere zorgverleners samen te werken, in het belang van de cliënt. Inmiddels is de vereniging sterk gemoderniseerd, maar grondbeginselen zoals de kwaliteit van zorg bij CAM-zorgverleners zijn altijd blijven bestaan. Multidisciplinair therapeuten Een aanzienlijk deel van de FAGT leden is meervoudig opgeleid. Dat wil zeggen dat ze 2 of 3 beroepen in de CAM-gezondheidszorg beheersen en uitoefenen. Zij hebben daardoor een breder (in)zicht in oorzaken, klachten en behandelmogelijkheden. Hierdoor kan maatwerk aan cliënten geleverd worden, welke vooral bij complexe zorgvragen, chronische aandoeningen en ouderdomsklachten sterk tot uiting komt. FAGT-therapeuten werken zeer gedreven vanuit kennis én hun hart. Ze hebben naast een uitgebreide kennis van zaken, vooral ook vaardige handen. Het is de gedrevenheid van deze therapeuten, die zelf kiezen voor deze voorwaarden, dat de kwaliteit van CAMgezondheidszorg bij de FAGT op zo n hoog niveau gewaarborgd is. Een multidisciplinaire vereniging De FAGT onderscheidt zich van veel andere beroepsverenigingen door het multidisciplinaire karakter. Dit houdt in dat de vereniging de belangen van meerdere therapievormen behartigt. Bij de FAGT strekt zich dit uit tot 5 van de 7 basis-vakgroepen, t.w. Natuurgeneeskunde, Psychosociaal, Oosters, Energetisch en Lichaamsgericht. Deze gestructureerde diversiteit is de kracht van de FAGT. Binnen de FAGT wordt CAMgezondheidszorg in de meest ruime zin beoefend. Door de mogelijkheid van laagdrempelige doorverwijzing binnen de vereniging, kan een therapievorm worden aangeboden die het best bij een cliënt past. Een multidisciplinaire vereniging zorgt er ook voor dat meervoudig opgeleide therapeuten zich niet bij 2 of 3 afzonderlijke verenigingen dienen aan te sluiten. Dat omvat niet alleen een financieel voordeel, maar heeft ook effect op de beschikbare tijd van de therapeut op het aanleveren van bij- en nascholing, intervisie of bijwonen van ALV s en geeft tevens binnen de vereniging vele mogelijkheden tot uitwisseling en samenwerking met andere CAMtherapeuten. Deze therapeuten werken vaak vakgroep of zelfs sector overstijgend en hebben steeds vaker ook verbindingen met de reguliere zorg, iets dat door de FAGT sterk aangemoedigd wordt. Een multidisciplinaire vereniging als de FAGT heeft dan ook een belangrijke verbindende functie binnen zowel de CAM- als reguliere gezondheidszorg. 2
Basis-vakgroepen De FAGT therapeuten zijn ondergebracht in vijf basis-vakgroepen, waarmee voor cliënten onmiddellijk duidelijk is wat voor soort behandeling men kan verwachten: Natuurgeneeskunde (waarbij middels plant/bloem/wortel bestanddelen wordt behandeld) Psychosociaal (waarbij behandeling middels psychische en psychosociale processen plaats vind) Oosters (waarbij denkwijzen en zienswijzen oosters georiënteerd zijn) Energetisch (waarbij op energetisch niveau wordt behandeld) Lichaamsgericht (behandeling waarbij het lichaam wordt aangeraakt) Beweegzorg (niet bij de FAGT) Antroposofie (niet bij de FAGT) Indien binnen de FAGT een beroepsgroep meer dan 50 leden heeft, wordt er een aparte subvakgroep gecreëerd. Dit is bij de FAGT het geval voor de: Vakgroep Reflexzonetherapie De basis-vakgroepen hebben binnen de FAGT als voornaamste functie om de belangen van de specifieke vakgroep te vertegenwoordigen. Iedere vakgroep wordt bestuurd door een vakgroep coördinator, die wordt bijgestaan door twee commissieleden. De basis-vakgroepen geven tevens naar cliënten en de maatschappij een helder en inzichtelijk overzicht van de mogelijkheden binnen de CAM-gezondheidszorg. Hoofdstuk 2. Kwaliteit De FAGT is een vereniging die veel waarde hecht aan kwaliteit. Deze kwaliteit wordt geborgd door transparante afspraken te formuleren in de reglementen en protocollen van de FAGT. Hier wordt streng op gecontroleerd om de kwaliteit hoog te houden, dan wel te verhogen. Intern Kwaliteitsbeheer binnen de FAGT Leden van de FAGT worden streng geselecteerd, zetten zich op vele manieren in om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen en voldoen aan verschillende kwaliteitscontroles. De FAGT staat garant voor het niveau van de bij haar aangesloten therapeuten. Aanname van nieuwe therapeuten geschiedt volgens vooraf vastgestelde en controleerbare richtlijnen: Een volwaardig therapeut van de FAGT heeft een beroepsopleiding op hbo-niveau gevolgd welke geaccrediteerd is door een erkend accreditatie-instituut. Bovendien heeft deze een diploma Medische Basiskennis volgens PLATO-termen, zoals aangegeven in het huishoudelijk reglement Artikel 1. Aannamebeleid Om lid te worden van de FAGT dient het kandidaat-lid: a. Over de juiste (CAM) diploma s te beschikken zoals beschreven in het Reglementenboek, Hoofdstuk 1, Artikel 8 b. Bij een volwaardig lidmaatschap tevens over een MBK en/of PsBK diploma (PLATOtermen) te beschikken c. Een individueel gesprek aan te gaan met de toelatingscommissie d. Een externe startvisitatie uit te laten voeren e. Gedetailleerde informatie is te vinden in het Reglementenboek, Hoofdstuk 1 en 2 3
Jaarlijks Bij- en nascholing: minimaal 20 punten per jaar, 78 punten per 3 jaar a. MBK/PsBK nascholing b. Vakinhoudelijke bij- en nascholing c. Intervisie d. Gedetailleerde informatie is te vinden in het Reglementenboek, Hoofdstuk 8 en 9 5-jaarlijks Elke 5 jaar dient een FAGT lid: a. Een externe visitatie uit te laten voeren b. Een VOG-verklaring te overleggen Praktijkvoering Een FAGT-lid dient praktijk te houden op een wijze zoals vermeld is in het Reglementenboek, Hoofdstuk 4. Elke therapeut houdt een cliëntendossier bij zoals vermeld in het Reglementenboek, Hoofdstuk 5. Extern kwaliteitsbeheer In het kader van externe kwaliteitszorg is een klachtenregeling opgesteld. Daarnaast zijn de leden van de FAGT onderworpen aan het tuchtrecht zoals dat wordt gehanteerd door de TCZ. Wet- en regelgeving Alle FAGT-therapeuten voldoen o.a. aan de wkkgz wetgeving en zijn aangesloten bij een tuchtrecht instantie. Voor gedetailleerde informatie, zie het FAGT Wet- en regelgeving CAM-therapeuten boek Koepel De FAGT is aangesloten bij de RBCZ Klachtenreglement, geschillencommissie en tuchtrecht Met ingang van 01-01-2017 voldoet de FAGT volledig voldoen aan de wkkgz. De Klachtenregeling De doelstelling van de klachtenregeling binnen de CAM-gezondheidszorg is het vertrouwen te herstellen tussen de therapeut en de cliënt met een klacht. De vertrouwenspersoon probeert in eerste instantie te bemiddelen tussen de partijen. Indien dit niet lukt of wenselijk is, zal de klachtenfunctionaris de klacht in behandeling nemen. Leden van de FAGT zijn bij Quasir aangesloten, welke een klachtenfunctionaris kan leveren waar cliënten gratis gebruik van kunnen maken. De Geschillencommissie De geschillencommissie is een externe organisatie, welke is goedgekeurd door het ministerie van VWS. Cliënten kunnen vanaf 2017 terecht bij Zorggeschil. Toegang daartoe geschiedt via Quasir. Het Tuchtrecht Het tuchtrecht dient om het vertrouwen in de kwaliteit van een beroepsgroep te garanderen. Dit is het onafhankelijke tuchtrecht voor beroepsbeoefenaren in de CAM-gezondheidszorg, dat voor de FAGT verzorgd wordt door de TCZ. Het tuchtrecht biedt de mogelijkheid om een tekortschietende therapeut te corrigeren middels een sanctie. De mildste sanctie is een berisping, bij ernstige situaties wordt een therapeut uit 4
het register geschrapt. Het voordeel van een tuchtrecht is dat kwesties die zich niet lenen voor een civiele of strafrechtelijke procedure veelal wel in het tuchtrecht aan de orde kunnen worden gesteld. Zie voor gedetailleerde informatie tevens het FAGT Wet- en Regelgeving boek, Hoofdstuk 7 en 11 Bijlage 1. Kwaliteitsbewaking in het verleden Ook in het verleden zijn therapeuten getoetst aan scherpe voorwaarden voordat ze werden toegelaten tot de FAGT. Hierbij zijn de vereniging en haar therapeuten altijd meegegaan met de eisen die vanuit het werkveld (leden, koepels en zorgverzekeraars) gesteld zijn. In meerdere situaties heeft de FAGT zich als progressieve vereniging scherpere regels opgelegd om de kwaliteit van CAM-therapeuten en hun praktijk verder te verhogen. Opleidingen moesten geaccrediteerd zijn door de FONG of konden door de FAGT geaccrediteerd worden. Opleidingen die in het verleden geaccrediteerd werden door de FAGT, moesten voldoen aan een aantal eisen. Deze eisen weken niet af van de eisen die door accreditatie-instituten aan een opleiding gesteld werden. De kwaliteit van de opleiding moest op hbo-niveau zijn. Dit wil zeggen dat de afgestudeerden aantoonbaar moesten voldoen aan de hbo-competenties die gelden voor iedereen met een hbo-diploma. Bij competentiegericht opleiden dient het leerplan te zijn opgebouwd vanuit de beroepspraktijk, niet rond de theorie. (Competenties zijn beroepsbekwaamheden. Daarmee wordt een combinatie van kennis, vaardigheden en houdingen bedoeld. Deze combinatie is nodig om op een goede manier taken uit te voeren, situaties te analyseren, oplossingen te vinden en deze te realiseren op de werkplek). Kenmerkend voor de aankomend CAM-therapeut is dat cliënten behandeld worden op fysiek, mentaal, emotioneel en energetisch niveau, welke elkaar in onderlinge samenhang beïnvloeden, en waarbij wordt uitgegaan van een holistisch mensbeeld. De opleiding diende daarom holistisch van aard te zijn. Binnen de opleiding diende aandacht te zijn voor de samenwerking met zowel reguliere als CAM-gezondheidszorg. In het verleden kon een opleiding een accreditatie ontvangen door de volgende zaken aan te leveren of in te laten zien: Inzage in het totale leerplan, waarin tenminste de doelen en inhouden die geleerd moesten worden, stonden beschreven. De doelen verwoord naar competenties zoals hieronder genoemd Het leerplan per jaar uitgesplitst Urenverantwoording per leerjaar. De opleiding duurde minimaal drie lesjaren en bevatte minimaal 830 uren (in totaal), onderverdeeld in: a. Contacturen : 600 uur b. Stages/oefenuren : 150 uur c. Intervisie-uren : 80 uur Inzage in de opbouw van de opleiding, voor zover niet vastgelegd in het leerplan Inzicht in het examenreglement, waarin stond aangegeven hoe competenties terugkwamen in de examinering Inzicht in voorbeelden van tentamens en examens zoals die afgenomen werden Uitleg hoe werd voldaan aan de medische basiskennis Uitleg geven hoe vervanging van docenten werd geregeld Brochure/studiegids van de opleiding Alle aanvragen werden getoetst aan de criteria door de accreditatie commissie, welke specifiek belast was met deze taak. De commissie bezocht het opleidingsinstituut voor een inhoudelijk gesprek. Bij twijfel werd er geen FAGT-accreditatie afgegeven. Dergelijke FAGTaccreditaties diende elke 4 jaar verlengd te worden, waarbij niet elke opleiding de accreditatie behaalde door aanscherping van de accreditatie richtlijnen. 5
Omdat deze gang van zaken enerzijds een grote tijdsinvestering vergde met zeer specifieke kennis van de accreditatie commissie van de FAGT en anderzijds de FAGT niet langer aan eigen vleeskeuring wilde meewerken, is besloten om aan opleidingen geen nieuwe FAGTaccreditaties af te geven. Opleiders is verzocht om accreditatie aan te vragen bij een van daartoe erkende instellingen. Bijlage 2. De hbo-competenties a. Brede professionalisering: Dit wil zeggen dat de afgestudeerde aantoonbaar is toegerust met actuele kennis welke aansluit bij recente (wetenschappelijke) kennis, inzichten, concepten, onderzoeksresultaten en recente (internationale) ontwikkelingen in de beroepsgroep teneinde zich te kwalificeren voor: Het zelfstandig uitvoeren van de taken als beginnend beroepsbeoefenaar Het zelfstandig functioneren binnen een arbeidsorganisatie Het vormgeven aan eigen professionalisering b. Multidisciplinaire integratie: integratie van kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden van verschillende inhoudelijke vakdisciplines c. (Wetenschappelijke) toepassing: toepassen van uit onderzoek beschikbare inzichten, theorieën en concepten en onderzoeksresultaten bij vraagstukken waar afgestudeerden in hun beroepsuitoefening mee geconfronteerd worden d. Transfer en brede inzetbaarheid: toepassen van kennis, inzichten en vaardigheden in uiteenlopende beroepssituaties e. Creativiteit en complexiteit in handelen: definiëren en analyseren van vraagstukken waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is en waarvoor geen standaardprocedures van toepassing zijn f. Probleemgericht werken: het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk, op basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten, (nieuwe) oplossingsstrategieën ontwikkelen en toepassen en de effectiviteit van nieuwe oplossingen beoordelen g. Methodisch en reflectief denken en handelen: het stellen van realistische doelen, eigen werkzaamheden planmatig aanpakken en reflecteren op eigen beroepsmatig handelen, op basis van het verzamelen en analyseren van relevante informatie h. Sociaal communicatieve vaardigheden: communiceren en samenwerken een multidisciplinaire omgeving en het voldoen aan de eisen die het participeren in een arbeidsorganisatie stelt i. Basiskwalificering voor managementfuncties: eenvoudige leidinggevende en managementtaken uitvoeren j. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid: ontwikkelen van begrip betrokkenheid bij ethische, normatieve en maatschappelijke vragen in de beroepspraktijk 6