Veranderingen in de rol en de positie van de mentor door nieuwe regelgeving Symposium 6 november 2013 Stichting Mentorschap Amsterdam Mr. Kees Blankman c.blankman@vu.nl
Curatele, beschermingsbewind en mentorschap voor meerderjarigen Drie maatregelen voor bescherming en vertegenwoordiging van meerderjarigen Beschermingsbewind betreft alleen geld en goed, mentorschap gaat over zorg (verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding) en curatele gaat over allebei, dwz financiële en niet-financiële belangen Mentorschap een halve curatele
Wgbo (geneeskundige behandelovereenkomst) en zorgbeslissingen Voor een meerderjarige cliënt of bewoner die wilsonbekwaam is (niet in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake) is niet altijd benoeming van een mentor nodig. De Wgbo kent als onbenoemde vertegenwoordiger de partner of een van de ouders, kinderen, broers of zussen van de wilsonbekwame meerderjarige cliënt
Meer behoefte aan mentoren, met name van buiten de familie De ontwikkeling van patiëntenrechten leidt tot regelgeving die meer dan vroeger, bij wilsonbekwaamheid in de zorg wettelijke vertegenwoordiging gewenst/nodig maakt bijv. Verplichte GGz en Zorg en dwang In een groeiend aantal gevallen is er door tal van oorzaken geen partner of familielid die tot mentor kan worden benoemd
Taken en bevoegdheden mentor Taak: goede zorg(plek) zoeken voor cliënt en zijn/haar patiëntenrechten uitoefenen. Bij wilsonbekwaamheid van de cliënt is toestemming van de mentor vereist voor zorgplan en wijziging daarvan. Mentor is niet bevoegd tot euthanasieverklaring of (gedwongen) opneming in Bopz instelling, wel tot inzage zorgdossier van de cliënt
Begin en einde van mentorschap en van optreden van een mentor Cliënt zelf, partner, naaste familie, voogd, bewindvoerder, officier van justitie en instelling waar cliënt duurzaam verblijft, zijn bevoegd mentorschap te verzoeken Kantonrechter (KTR) stelt mentorschap in en heft haar op, benoemt en ontslaat de mentor, regelt beloning en houdt toezicht Einde mentorschap einde taak mentor
Belangrijkste veranderingen in nu nog wetsvoorstel 33 054 Benoeming twee personen en rechtspersonen Grotere rol hulpverleners Wie voor drie of meer andere personen mentor, bewindvoerder of curator is, moet voldoen aan kwaliteitseisen; dit geldt ook voor bij een RSM aangesloten vrijwilliger als de RSM is benoemd Na max. 5 jr: is voortzetting mentorschap nodig? Beloning wordt door minister V & J vastgesteld
Uitbreiding rol hulpverleners ook t.a.v. functioneren mentor De instelling waar de betrokkene wordt verzorgd of die hem begeleidt, is bevoegd mentorschap te verzoeken, de opheffing ervan, en ook het ontslag van de mentor Ook is deze hulpverlenende instelling in de nieuwe wet bevoegd de KTR te verzoeken de knoop door te hakken bij een verschil van mening tussen twee mentoren
Kwaliteitseisen opgenomen in concept Besluit cbm art. 3 en 4 Verklaring omtrent gedrag (is 5 jr geldig) Verklaring respecteren levensovertuiging en cultuur van betrokkene en bevorderen waar mogelijk, van zijn zelfredzaamheid Verklaring dat hij naast de beloning geen financieel voordeel trekt uit zijn positie Verklaring inzake zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens conform Privacywet
concept Besluit kwaliteitseisen cbm art. 5 Opleiding min. MBO 4 (in de zorg?) tenzij de persoon geen mentorschapstaken uitvoert maar ondersteunend is (secr.) Jaarlijkse bijscholing verplicht De mentor die zijn werkzaamheden door anderen laat uitvoeren, moet zorg dragen voor begeleiding van deze personen
concept Besluit kwaliteitseisen cbm art. 6 Opstellen en inleveren mentorschapplan zo mogelijk voorafgaand aan benoeming met doel van de maatregel en afspraken met betrokkene en verwachtingen. KTR kan aanwijzingen geven mbt inhoud ervan Bereikbaarheid mentor tijdens werkdagen en in noodgevallen en antwoordtermijn Minimaal tweemaandelijks contact (tel.?)
concept Besluit kwaliteitseisen cbm art. 7 t/m 10 Klachtenregeling (afhandelen < 6 weken) Dossier aanleggen, bijhouden en sluiten Beschrijving verschillende werkprocessen en inrichting administratie met in ieder geval een overzicht van vrijwilligers en personen onder mentorschap per 31/12 Aansprakelijkheidsverzekering
concept Besluit kwaliteitseisen cbm art 12 t/m 14 Een accountant en een door de KTR benoemde deskundige controleren of de mentor (persoon of rechtspersoon) aan de kwaliteitseisen voldoet. De mentor geeft de opdracht en betaalt dus de controle. Voor benoeming is vereist dat de KTR beschikt over een verklaring c.q. verslag Verklaring/verslag zijn 13 maanden geldig
Gevolgen voor de RSM naast voldoen aan de kwaliteitseisen RSM kan na invoering van de wet (wrsch. per 1 jan. 2014) benoemd worden tot mentor en de mentorschapstaken laten uitvoeren door een van de vrijwilligers (RSM en de vrijwilliger moeten dan beide aan de kwaliteitseisen voldoen) Bij lopende mentorschappen kan ev. de RSM als 2 e mentor benoemd worden
Gevolgen voor de vrijwilligers Wie voor invoering van de wet is benoemd blijft mentor en de relatie met de RSM blijft gelijk (incl. eigen recht op beloning) Wanneer na invoering van de wet een mentor moet worden benoemd, zal de KTR wrsch. alleen de RSM benoemen; in bijzondere gevallen RSM en vrijwilliger Vrijwilliger als uitvoerend mentor
Gevolgen voor familiementoren Er komen geen grote veranderingen voor familiementoren. De kwaliteitsslag die de nieuwe wet wil maken, overigens afgestemd met Geef 8 op kwaliteit van MNN, geldt niet voor familiementoren Wellicht verwijzing door KTR naar cursus van MNN of RSM of naar bestaande of nog op te richten informatiesites of -platforms