STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Protocol Datum: 25 juli 2006 Versie 1.0 DEF Pagina 1 van 101

Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 1 Deel 1 Opleiding... 6 2 Deel 2 Modules... 7 2.1 Module ASO2-B Aardrijkskunde 1 (001)... 7 2.1.1 Situering van de module in de opleiding... 7 2.1.2 Instapvereisten... 7 2.1.3 Gewenste voorkennis... 7 2.1.4 Studieduur... 7 2.1.5 Basiscompetenties... 7 2.2 Module ASO2-B Aardrijkskunde 2 (002)... 8 2.2.1 Situering van de module in de opleiding... 8 2.2.2 Instapvereisten... 8 2.2.3 Studieduur... 8 2.2.4 Basiscompetenties... 8 2.3 Module ASO2-B Aardrijkskunde 3 (003)... 10 2.3.1 Situering van de module in de opleiding... 10 2.3.2 Instapvereisten... 10 2.3.3 Studieduur... 10 2.3.4 Basiscompetenties... 10 2.4 Module ASO2-B Engels 1 (004)... 12 2.4.1 Situering van de module in de opleiding... 12 2.4.2 Instapvereisten... 12 2.4.3 Studieduur... 12 2.4.4 Basiscompetenties... 12 2.5 Module ASO2-B Engels 2 (005)... 17 2.5.1 Situering van de module in de opleiding... 17 2.5.2 Instapvereisten... 17 2.5.3 Studieduur... 17 2.5.4 Basiscompetenties... 17 2.6 Module ASO2-B Engels 3 (006)... 22 2.6.1 Situering van de module in de opleiding... 22 2.6.2 Instapvereisten... 22 2.6.3 Studieduur... 22 2.6.4 Basiscompetenties... 22 2.7 Module ASO2-B Frans 1 (007)... 27 2.7.1 Situering van de module in de opleiding... 27 2.7.2 Instapvereisten... 27 2.7.3 Studieduur... 27 2.7.4 Basiscompetenties... 27 2.8 Module ASO2-B Frans 2 (008)... 32 2.8.1 Situering van de module in de opleiding... 32 2.8.2 Instapvereisten... 32 2.8.3 Studieduur... 32 2.8.4 Basiscompetenties... 32 2.9 Module ASO2-B Frans 3 (009)... 37 2.9.1 Situering van de module in de opleiding... 37 2.9.2 Instapvereisten... 37 2.9.3 Studieduur... 37 2.9.4 Basiscompetenties... 37 2.10 Module ASO2-B Geschiedenis 1 (010)... 42 2.10.1 Situering van de module in de opleiding... 42 2.10.2 Instapvereisten... 42 2.10.3 Studieduur... 42 2.10.4 Basiscompetenties... 42 2.11 Module ASO2-B Geschiedenis 2 (011)... 46 2.11.1 Situering van de module in de opleiding... 46 Versie 1.0 DEF Pagina 2 van 101

2.11.2 Instapvereisten... 46 2.11.3 Gewenste voorkennis... 46 2.11.4 Studieduur... 46 2.11.5 Basiscompetenties... 46 2.12 Module ASO2-B Geschiedenis 3 (012)... 49 2.12.1 Situering van de module in de opleiding... 49 2.12.2 Instapvereisten... 49 2.12.3 Studieduur... 49 2.12.4 Basiscompetenties... 49 2.13 Module ASO2-B Geschiedenis 4 (013)... 52 2.13.1 Situering van de module in de opleiding... 52 2.13.2 Instapvereisten... 52 2.13.3 Gewenste voorkennis... 52 2.13.4 Studieduur... 52 2.13.5 Basiscompetenties... 52 2.14 Module ASO2-B Biologie 1 (014)... 55 2.14.1 Situering van de module in de opleiding... 55 2.14.2 Instapvereisten... 55 2.14.3 Studieduur... 55 2.14.4 Basiscompetenties... 55 2.15 Module ASO2-B Biologie 2 (015)... 57 2.15.1 Situering van de module in de opleiding... 57 2.15.2 Instapvereisten... 57 2.15.3 Gewenste voorkennis... 57 2.15.4 Studieduur... 57 2.15.5 Basiscompetenties... 57 2.16 Module ASO2-B Chemie 1 (016)... 59 2.16.1 Situering van de module in de opleiding... 59 2.16.2 Instapvereisten... 59 2.16.3 Studieduur... 59 2.16.4 Basiscompetenties... 59 2.17 Module ASO2-B Chemie 2 (017)... 61 2.17.1 Situering van de module in de opleiding... 61 2.17.2 Instapvereisten... 61 2.17.3 Studieduur... 61 2.17.4 Basiscompetenties... 61 2.18 Module ASO2-B Fysica 1 (018)... 63 2.18.1 Situering van de module in de opleiding... 63 2.18.2 Instapvereisten... 63 2.18.3 Studieduur... 63 2.18.4 Basiscompetenties... 63 2.19 Module ASO2-B Fysica 2 (019)... 65 2.19.1 Situering van de module in de opleiding... 65 2.19.2 Instapvereisten... 65 2.19.3 Studieduur... 65 2.19.4 Basiscompetenties... 65 2.20 Module ASO2-B Nederlands 1 (020)... 67 2.20.1 Situering van de module in de opleiding... 67 2.20.2 Instapvereisten... 67 2.20.3 Studieduur... 67 2.20.4 Basiscompetenties... 67 2.21 Module ASO2-B Nederlands 2 (021)... 72 2.21.1 Situering van de module in de opleiding... 72 2.21.2 Instapvereisten... 72 2.21.3 Studieduur... 72 2.21.4 Basiscompetenties... 73 2.22 Module ASO2-B Nederlands 3 (022)... 77 2.22.1 Situering van de module in de opleiding... 77 Versie 1.0 DEF Pagina 3 van 101

2.22.2 Instapvereisten... 77 2.22.3 Studieduur... 77 2.22.4 Basiscompetenties... 77 2.23 Module ASO2-B Nederlands 4 (023)... 82 2.23.1 Situering van de module in de opleiding... 82 2.23.2 Instapvereisten... 82 2.23.3 Studieduur... 82 2.23.4 Basiscompetenties... 82 2.24 Module ASO2-B Wiskunde 1 (024)... 86 2.24.1 Situering van de module in de opleiding... 86 2.24.2 Instapvereisten... 86 2.24.3 Gewenste voorkennis... 86 2.24.4 Studieduur... 86 2.24.5 Basiscompetenties... 86 2.25 Module ASO2-B Wiskunde 2 (025)... 87 2.25.1 Situering van de module in de opleiding... 87 2.25.2 Instapvereisten... 87 2.25.3 Studieduur... 87 2.25.4 Basiscompetenties... 87 2.26 Module ASO2-B Wiskunde 3 (026)... 88 2.26.1 Situering van de module in de opleiding... 88 2.26.2 Instapvereisten... 88 2.26.3 Studieduur... 88 2.26.4 Basiscompetenties... 88 2.27 Module ASO2-B Wiskunde 4 (027)... 89 2.27.1 Situering van de module in de opleiding... 89 2.27.2 Instapvereisten... 89 2.27.3 Studieduur... 89 2.27.4 Basiscompetenties... 89 2.28 Module WET2 Wetenschappen 1 (036)... 90 2.28.1 Situering van de module in de opleiding... 90 2.28.2 Instapvereisten... 90 2.28.3 Studieduur... 90 2.28.4 Basiscompetenties... 90 2.29 Module WET2 Wetenschappen 2 (037)... 91 2.29.1 Situering van de module in de opleiding... 91 2.29.2 Instapvereisten... 91 2.29.3 Studieduur... 91 2.29.4 Basiscompetenties... 91 2.30 Module WET2 Wetenschappen 3 (038)... 92 2.30.1 Situering van de module in de opleiding... 92 2.30.2 Instapvereisten... 92 2.30.3 Studieduur... 92 2.30.4 Basiscompetenties... 92 2.31 Module WET2 Wetenschappen 4 (039)... 93 2.31.1 Situering van de module in de opleiding... 93 2.31.2 Instapvereisten... 93 2.31.3 Studieduur... 93 2.31.4 Basiscompetenties... 93 3 Deel 3 Vakoverschrijdende eindtermen... 95 3.1 Leren leren... 95 3.2 Sociale vaardigheden... 95 3.3 Gezondheidseducatie... 96 3.4 Opvoeden tot burgerzin... 96 3.5 Milieueducatie... 96 4 Deel 4 Bijlagen... 97 4.1 Geschiedenis... 97 4.2 Wetenschappen... 99 Versie 1.0 DEF Pagina 4 van 101

4.2.1 Grootheden, symbolen, eenheden en formules... 99 4.2.2 Gemeenschappelijke eindtermen voor wetenschappen... 99 4.3 Wiskunde... 100 Versie 1.0 DEF Pagina 5 van 101

1 Deel 1 Opleiding!!! " " " # $ % # $ % # $ % # $ % % ( % ( " ) $ " ) $ '!' '!' $ % & & $ % & & $ % & & $ % & &!!!! Versie 1.0 DEF Pagina 6 van 101

2 Deel 2 Modules 2.1 Module ASO2-B Aardrijkskunde 1 (001) 2.1.1 Situering van de module in de opleiding Deze module laat cursisten toe zich belangrijke aardrijkskundige concepten, begrippen, kennis en vaardigheden eigen te maken om te functioneren in dagelijkse situaties waarbij een aardrijkskundige basisvorming vereist is. Twee thema s worden behandeld: landschappen en wereldkaart bevolking 2.1.2 Instapvereisten Geen 2.1.3 Gewenste voorkennis Grondig beheersen van inhouden, kennis en vaardigheden in verband met het werken met kaart en atlas, reliëf, bodem en ondergrond, klimaat en vegetatie. 2.1.4 Studieduur 40 Lt 2.1.5 Basiscompetenties Module ASO2-B Aardrijkskunde 1 De cursisten kunnen Landschappen en wereldkaart Op kaarten aanduiden en benoemen continenten en oceanen belangrijkste reliëfeenheden en rivieren belangrijkste staten natuurlijke en menselijke aardrijkskundige entiteiten Regio s op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren Aardrijkskundige entiteiten afbakenen op basis van verschillen en gelijkenissen van enkele natuurlijke of menselijke aardrijkskundige kenmerken Op een eenvoudige manier aardrijkskundige gegevens cartografisch voorstellen Bevolking De bestudeerde regio s op eenvoudige bevolkings- wereldkaarten situeren De eigenheid van regio s beschrijven aan de hand van menselijke kenmerken In verband met een economische activiteit in een regio het bestaan van stromen van personen illustreren Op basis van demografische kenmerken en hun evoluties enkele demografische situaties in de wereld beschrijven en enkele verklarende factoren aangeven De verstedelijking en haar evolutie in een regio in relatie brengen met de bevolking Op een eenvoudige manier de impact verklaren van politieke invloedsfactoren op kenmerken van de bevolking Aan de hand van verschillende informatiebronnen de belangrijkste demografische kenmerken van een gebied opzoeken en creatief verwerken M AV G001 E1 E2 E16 E17 E2 E4 E7 E8 E9 E11 E15 Versie 1.0 DEF Pagina 7 van 101

2.2 Module ASO2-B Aardrijkskunde 2 (002) 2.2.1 Situering van de module in de opleiding Deze module laat cursisten toe zich belangrijke aardrijkskundige concepten, begrippen, kennis en vaardigheden eigen te maken om te functioneren in dagelijkse situaties waarbij een aardrijkskundige basisvorming vereist is. Twee thema s worden behandeld: landbouw industrie 2.2.2 Instapvereisten De competenties van de modules ASO2-B Aardrijkskunde 1 2.2.3 Studieduur 40 Lt 2.2.4 Basiscompetenties Module ASO2-B Aardrijkskunde 2 De cursist kan Landbouw De bestudeerde agrarische regio s op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren De eigenheid van regio s beschrijven aan de hand van agrarische kenmerken Op een eenvoudige manier enkele fysisch -aardrijkskundige kenmerken van een bestudeerde landbouwregio verklaren Aan de hand van regionale voorbeelden redenen opnoemen die de lokalisatie, de spreiding en de eventuele wijzigingen verklaren van landbouwactiviteiten In verband met de landbouw in een regio het bestaan van stromen van goederen illustreren Op een eenvoudige manier uitleggen hoe landbouwactiviteiten een mogelijke oorzaak kunnen zijn van milieuproblemen en de gevolgen voor mens, natuur en milieu hieruit afleiden Op een eenvoudige manier de impact verklaren van de technologische evolutie op de landbouw Verbanden leggen tussen levenswijze, cultuur en agrarische activiteiten De herkomst van een aantal landbouwproducten via diverse informatiebronnen opzoeken en lokaliseren Industrie De bestudeerde industriële regio s op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren Aan de hand van voorbeelden horizontale ruimtelijke relaties binnen bestudeerde industriële regio s herkennen De eigenheid van regio s beschrijven aan de hand van natuurlijke en menselijke kenmerken die specifiek zijn voor een industrieel gebied Aan de hand van regionale voorbeelden redenen opnoemen die de lokalisatie, de spreiding en de eventuele wijzigingen verklaren van industriële activiteiten In verband met een industriële activiteit in een regio het bestaan van stromen van goederen en/of personen illustreren Op basis van demografische kenmerken en hun evoluties enkele demografische situaties in de wereld beschrijven en enkele verklarende factoren aangeven vanuit industriële activiteiten De verstedelijking en haar evolutie in een regio in relatie brengen met industrie Op een eenvoudige manier de impact verklaren van politieke invloedsfactoren op de industrie de technologische evolutie op de industrie M AV G002 E2 E4 E5 E6 E7 E10 E11 E12 E14 E2 E3 E4 E6 E7 E8 E9 E11 Versie 1.0 DEF Pagina 8 van 101

De herkomst van grondstoffen, energiebronnen en afgewerkte producten via diverse informatiebronnen opzoeken en lokaliseren E14 Versie 1.0 DEF Pagina 9 van 101

2.3 Module ASO2-B Aardrijkskunde 3 (003) 2.3.1 Situering van de module in de opleiding Deze module laat cursisten toe zich belangrijke aardrijkskundige concepten, begrippen, kennis en vaardigheden eigen te maken om te functioneren in dagelijkse situaties waarbij een aardrijkskundige basisvorming vereist is. Twee thema s worden behandeld: toerisme mens, natuur en milieu Tot slot worden de bestudeerde regio s en thema s samengebracht op thematische wereldkaarten met het oog op het verder construeren van een wereldbeeld en het maken van een synthese tussen meerdere aardrijkskundige concepten en begrippen. 2.3.2 Instapvereisten De competenties van de module ASO2-B Aardrijkskunde 2 2.3.3 Studieduur 40 Lt 2.3.4 Basiscompetenties Module ASO2-B Aardrijkskunde 3 De cursist kan Toerisme Bestudeerde toeristische regio s op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren Aan de hand van regionale voorbeelden redenen opnoemen die de lokalisatie, de spreiding en de eventuele wijzigingen verklaren van tertiaire activiteiten In verband met het toerisme in een regio het bestaan van stromen van personen illustreren Op een eenvoudige manier de impact verklaren van politieke invloedsfactoren op het toerisme Zelfstandig de verschillende toeristische mogelijkheden van een streek onderzoeken met aandacht voor analyse van een toeristisch verschijnsel zoeken en selecteren van relevante informatie een samenhangende presentatie van een aantal bevindingen formuleren van eigen standpunt rond mogelijke bevindingen Zijn bereid aardrijkskundige informatie te gebruiken bij het plannen van eigen activiteiten Mens, Natuur en Milieu Bestudeerde regio s met betrekking tot de relatie mens, natuur en milieu op eenvoudige wereldkaarten situeren De eigenheid van regio s beschrijven aan de hand van de interactie tussen mens, natuur en milieu Op een eenvoudige manier de impact verklaren van politieke invloedsfactoren op natuur en milieu de technologische evolutie op mens, natuur en milieu Verbanden leggen tussen levenswijze, cultuur en leefmilieu Relevante gebeurtenissen in verband met de onderlinge interactie tussen mens, natuur en milieu uit de actualiteit opzoeken Nemen een kritische houding aan t.o.v. aardrijkskundige informatie in de media Brengen begrip op voor de wijze van zingeving in eigen en andere leefmilieus en culturen Houden in hun handelen rekening met duurzame ontwikkeling in tijd en ruimte Synthese: De bestudeerde regio s en thema s samenbrengen op thematische wereldkaarten M AV G003 E2 E6 E7 E11 E18 E20 E2 E10 E11 E12 E13 E19 E21 E22 Versie 1.0 DEF Pagina 10 van 101

Bestudeerde regio s en thema s op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren De eigenheid van regio s beschrijven aan de hand van (natuurlijke en) menselijke kenmerken Aardrijkskundige entiteiten afbakenen op basis van verschillen en gelijkenissen van enkele natuurlijke en menselijke aardrijkskundige kenmerken Op een eenvoudige manier de overeenkomsten, de verschillen en de relaties tussen de behandelde regio s weergeven in woorden, cartografische en geografische voorstellingen Brengen aandacht op voor het fascinerende van de wereld E2 E4 E16 E17 E23 Versie 1.0 DEF Pagina 11 van 101

2.4 Module ASO2-B Engels 1 (004) 2.4.1 Situering van de module in de opleiding De cursist leert in mondeling en schriftelijk aangeboden teksten het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen en relevante informatie selecteren. De cursist leert ook de aangeboden informatie overzichtelijk en persoonkijk ordenen. Bij mondeling aangebrachte teksten leert hij er een spontane mening over vormen en er de gedachtegang van volgen. Hij doet dat aan de hand van niet al te complexe teksten zoals mededelingen, krantenartikels, instructies, waarschuwingen, kortverhalen en gedichten. De teksten geven doorgaans redundante informatie, zijn vrij concreet en kunnen ook al impliciete informatie bevatten. De mondeling aangeboden teksten worden in een normaal spreektempo gebracht met een goede articulatie. De taal vertoont weinig afwijking van de standaardtaal. De cursist kan over zichzelf, zijn omgeving en zijn leefwereld informatie verstrekken en erom vragen. De cursist formuleert zijn ideeën begrijpelijk, structureert ze eenvoudig, spreekt nog vrij langzaam maar met een zekere vlotheid. Hij kan al relatief lang aan het woord blijven. De cursist kan vragenlijsten en formulieren invullen, een korte mededeling schrijven en een gelezen tekst met informatie samenvatten. Hij kan een situatie mondeling en schriftelijk beschrijven. De cursist drukt zich schriftelijk nog uit in eenvoudige formuleringen en bouwt zijn tekst vrij overzichtelijk op. 2.4.2 Instapvereisten Geen 2.4.3 Studieduur 80 Lt 2.4.4 Basiscompetenties Module ASO2-B Engels 1 M AV G004 Luisteren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E1 een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren, bij niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde informatieve teksten zoals nieuwsitems, mededelingen, uiteenzettingen niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde prescriptieve teksten zoals publieke aankondigingen, instructies, reclameboodschappen De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E3 een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde artistiek-literaire teksten (van epische aard) zoals een kortverhaal Op structurerend niveau De cursisten kunnen de informatie op overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen, E2 bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde, door beeldmateriaal ondersteunde informatieve teksten zoals een nieuwsitem, een documentaire De teksten m.b.t. de eindtermen 1-3 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld, maar af en toe ook met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen tevens impliciete informatie bevatten worden in een normaal spreektempo gebracht en zijn goed gearticuleerd vertonen weinig afwijking t.o.v. de standaardtaal De eindtermen 5-9 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 1-3 Versie 1.0 DEF Pagina 12 van 101

De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de luistertaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun luistertaken zelfstandig leerstrategieën toepassen die het bereiken van het luisterdoel bevorderen. Dit betekent dat ze relevante kennis i.v.m. inhoud oproepen en gebruiken het luisterdoel bepalen de tekstsoort herkennen hypothesen en luisterverwachtingen vormen het luistergedrag afstemmen op het luisterdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een klankstroom niet alles kunnen begrijpen belangrijke informatie noteren hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de spreektaal. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met de elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag het taalgebruik van de spreker inschatten (formeel, informeel, vertrouwelijk) in duidelijke situaties vertrouwd zijn met het eigene van de spreektaal (redundantie, onvolledige zinnen ) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze kunnen zeggen dat ze iets niet begrijpen en vragen wat iets betekent verzoeken om langzamer te spreken, iets te herhalen, iets aan te wijzen, iets in andere woorden te zeggen vragen om iets te spellen of iets op te schrijven zelf iets herhalen om te verifiëren of men de ander goed begrepen heeft De cursisten zijn bereid belangstelling op te brengen voor wat de spreker zegt grondig en onbevooroordeeld te luisteren luisterconventies te respecteren zich in te leven in de socio-culturele wereld van de spreker ook buiten de klascontext te luisteren naar Engelse teksten E5 E6 E7 E8 *E9 Lezen Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, relevante informatie selecteren, bij niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde informatieve teksten zoals schema s, tabellen, mededelingen, folders, formulieren, krantenartikels, informele boodschappen (brieven, e-mail), recensies niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde prescriptieve teksten zoals instructies, opschriften, waarschuwingen, gebruiksaanwijzingen, reclameboodschappen eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde artistiek-literaire teksten zoals een gedicht, een stripverhaal, een kortverhaal Op structurerend niveau De cursisten kunnen de informatie op overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen, bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde informatieve teksten zoals krantenartikels, recensies E10 E11 Versie 1.0 DEF Pagina 13 van 101

De teksten m.b.t. eindtermen 10 en 11 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen ook impliciete informatie bevatten De eindtermen 12-16 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 10-11 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de leestaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. spelling en interpunctie m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun leestaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het leesdoel bevorderen relevante kennis in verband met de inhoud oproepen en gebruiken het leesdoel bepalen de tekstsoort herkennen de lay-out interpreteren (b.v. subtitels) het leesgedrag afstemmen op het leesdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een tekst niet alle woorden begrijpen belangrijke informatie aanduiden op basis van het gelezene anticiperen op het vervolg hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de schrijftaal. Dit betekent dat ze het onderscheid kunnen maken tussen verschillende tekstsoorten weet hebben van verschillende taalregisters (formeel, informeel, vertrouwelijk taalgebruik) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze de betekenis van ongekende woorden afleiden uit de context doelmatig traditionele en elektronische hulpbronnen en gegevensbestanden raadplegen gebruik maken van ondersteunend visueel materiaal (foto s, cartoons, tabellen, schema s) De cursisten zijn bereid de nodige leesbereidheid op te brengen en zich te concentreren op wat ze willen vernemen grondig en onbevooroordeeld te lezen zich in te leven in de socio-culturele wereld van de schrijver ook buiten de klascontext Engelse teksten te lezen te reflecteren op hun eigen leesgedrag E12 E13 E14 E15 *E16 Spreken / Gesprekken voeren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen informatie geven over zichzelf, hun omgeving en hun leefwereld en soortgelijke informatie vragen E17 De cursisten kunnen een situatie beschrijven E20 De te produceren teksten m.b.t. eindtermen 17 en 20 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard zijn nog niet al te complex maar wel begrijpelijk geformuleerd, vrij eenvoudig gestructureerd, worden reeds met een zekere vlotheid maar nog vrij langzaam uitgesproken, bevatten reeds een aanzet tot gevarieerde intonatie in een gesprek kan het al gaan om een relatief langere bijdrage Versie 1.0 DEF Pagina 14 van 101

De eindtermen 25-29 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 17 en 20 De cursisten kunnende functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de spreektaak/gesprekstaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun spreektaak/gesprekstaak leerstrategieën toepassen die het bereiken van het spreekdoel bevorderen relevante voorkennis oproepen en gebruiken informatie verzamelen, ook via elektronische hulpmiddelen het spreekdoel bepalen hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden bij een gemeenschappelijke spreektaak de taken verdelen, met elkaar overleggen, elkaar helpen, zich aan afspraken houden, elkaars inbreng benutten en gezamenlijk een resultaat presenteren De cursisten kunnen reflecteren op taal en taalgebruik. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze gebruik maken van non-verbaal gedrag het op een andere wijze zeggen zeggen dat ze iets niet begrijpen, verzoeken om langzamer te spreken, zelf iets herhalen, iets aanwijzen, verifiëren of ze de andere begrepen hebben De cursisten zien in dat goed luisteren een voorwaarde is om tot goed spreken te komen zijn bereid het woord te nemen en deel te nemen aan een gesprek hebben aandacht voor de juiste keuze van woorden, woordvolgorde, intonatie zijn bereid vormcorrectheid na te streven E25 E26 E27 E28 *E29 Schrijven Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen voor hen functionele formulieren en vragenlijsten invullen E30 informatieve teksten De cursisten kunnen een korte mededeling schrijven E33 informatieve teksten De cursisten kunnen een situatie beschrijven E34 Op structurerend niveau De cursisten kunnen een gelezen tekst samenvatten E35 informatieve tekst De te produceren teksten m.b.t. eindtermen 30, 33 en 34,35 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard zijn vrij eenvoudig geformuleerd en vrij overzichtelijk opgebouwd De eindtermen 38-42 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 30 en 33-35 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de schrijftaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. spelling en interpunctie m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld E38 Versie 1.0 DEF Pagina 15 van 101

De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun schrijftaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het schrijfdoel bevorderen relevante voorkennis oproepen en gebruiken rekening houden met het doelpubliek informatie verzamelen, ook via elektronische hulpbronnen een schrijfplan opstellen passende lay-out gebruiken hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden bij een gemeenschappelijke schrijftaak taken verdelen, met elkaar overleggen, zich aan afspraken houden, elkaars inbreng benutten en gezamenlijk een resultaat presenteren De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de schrijftaal. Dit betekent dat ze weten dat schrijftaal formeler en meer geordend is dan spreektaal de betekenis van spelling, interpunctie en lay-out begrijpen De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze traditionele en elektronische hulpbronnen raadplegen bij het schrijfproces gebruik maken van mogelijkheden van ICT het juiste woord vragen of opzoeken gebruik maken van een model of een in de klas behandelde tekst De cursisten zijn bereid geschreven teksten kritisch na te lezen op vorm en inhoud en om van vroegere fouten te leren zorg te besteden aan de presentatie van hun geschreven teksten desgevallend de schrijfwijze van een woord op te zoeken E39 E40 E41 *E42 Versie 1.0 DEF Pagina 16 van 101

2.5 Module ASO2-B Engels 2 (005) 2.5.1 Situering van de module in de opleiding De cursist leert in mondeling en schriftelijk aangeboden teksten het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen en relevante informatie selecteren. De cursist leert ook de schriftelijk aangeboden informatie overzichtelijk en persoonkijk ordenen. Bij mondeling aangebrachte teksten leert hij over deze teksten een spontane mening vormen en er de gedachtegang van volgen. Hij doet dat aan de hand van niet al te complexe teksten zoals hoorspelen, reportages en gedichten en pamfletten. De teksten geven doorgaans redundante informatie, zijn vrij concreet en kunnen ook al impliciete informatie bevatten. De mondeling aangeboden teksten worden in een normaal spreektempo gebracht met een goede articulatie. De taal vertoont weinig afwijking van de standaardtaal. De cursist kan beluisterde en gelezen informatie navertellen. Ook kan hij mondeling verslag uitbrengen over eigen ervaringen en meegemaakte situaties. Hij kan deelnemen aan een niet al te complex rechtstreeks gesprek. De cursist kan mondeling en schriftelijk een spontane mening geven over iets vertrouwds. Gelezen informatie kan hij mondeling en schriftelijk samenvatten. De cursist formuleert zijn ideeën begrijpelijk, structureert ze eenvoudig, spreekt nog vrij langzaam maar met een zekere vlotheid. Hij kan al relatief lang aan het woord blijven. Schriftelijk kan de cursist ook nog de globale inhoud weergeven van gelezen informatie. De cursist drukt zich schriftelijk uit in eenvoudige formuleringen en bouwt zijn tekst vrij overzichtelijk op. 2.5.2 Instapvereisten De basiscompetenties van de module ASO2-B Engels 1. 2.5.3 Studieduur 80 Lt 2.5.4 Basiscompetenties Module ASO2-B Engels 2 M AV G005 Luisteren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E1 een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde narratieve teksten zoals een (reis)reportage, een hoorspel De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E3 een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde artistiek-literaire teksten (van lyrische aard) zoals een gedicht, chanson, song De teksten m.b.t. de eindtermen 1en 3 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld, maar af en toe ook met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen tevens impliciete informatie bevatten worden in een normaal spreektempo gebracht en zijn goed gearticuleerd vertonen weinig afwijking t.o.v. de standaardtaal De eindtermen 5-9 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 1 en 3 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de luistertaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld E5 Versie 1.0 DEF Pagina 17 van 101

De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun luistertaken zelfstandig leerstrategieën toepassen die het bereiken van het luisterdoel bevorderen. Dit betekent dat ze relevante kennis i.v.m. inhoud oproepen en gebruiken het luisterdoel bepalen de tekstsoort herkennen hypothesen en luisterverwachtingen vormen het luistergedrag afstemmen op het luisterdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een klankstroom niet alles kunnen begrijpen belangrijke informatie noteren hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de spreektaal. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met de elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag het taalgebruik van de spreker inschatten (formeel, informeel, vertrouwelijk) in duidelijke situaties vertrouwd zijn met het eigene van de spreektaal (redundantie, onvolledige zinnen ) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze kunnen zeggen dat ze iets niet begrijpen en vragen wat iets betekent verzoeken om langzamer te spreken, iets te herhalen, iets aan te wijzen, iets in andere woorden te zeggen vragen om iets te spellen of iets op te schrijven zelf iets herhalen om te verifiëren of men de ander goed begrepen heeft De cursisten zijn bereid belangstelling op te brengen voor wat de spreker zegt grondig en onbevooroordeeld te luisteren luisterconventies te respecteren zich in te leven in de socio-culturele wereld van de spreker ook buiten de klascontext te luisteren naar Engelse teksten E6 E7 E8 *E9 Lezen Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E10 relevante informatie selecteren bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde narratieve teksten zoals reportages, reisverhalen eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde argumentatieve teksten zoals een pamflet, een betoog Op structurerend niveau De cursisten kunnen de informatie op overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen E11 bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde narratieve teksten zoals een reisverhaal, een reportage De teksten m.b.t. eindtermen 10 en 11 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen ook impliciete informatie bevatten De eindtermen 12-16 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 10-11 Versie 1.0 DEF Pagina 18 van 101

De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de leestaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. spelling en interpunctie m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun leestaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het leesdoel bevorderen relevante kennis in verband met de inhoud oproepen en gebruiken het leesdoel bepalen de tekstsoort herkennen de lay-out interpreteren (b.v. subtitels) het leesgedrag afstemmen op het leesdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een tekst niet alle woorden begrijpen belangrijke informatie aanduiden op basis van het gelezene anticiperen op het vervolg hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de schrijftaal. Dit betekent dat ze het onderscheid kunnen maken tussen verschillende tekstsoorten weet hebben van verschillende taalregisters (formeel, informeel, vertrouwelijk taalgebruik) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze de betekenis van ongekende woorden afleiden uit de context doelmatig traditionele en elektronische hulpbronnen en gegevensbestanden raadplegen gebruik maken van ondersteunend visueel materiaal (foto's, cartoons, tabellen, schema s) De cursisten zijn bereid de nodige leesbereidheid op te brengen en zich te concentreren op wat ze willen vernemen grondig en onbevooroordeeld te lezen zich in te leven in de socio-culturele wereld van de schrijver ook buiten de klascontext Engelse teksten te lezen te reflecteren op hun eigen leesgedrag E12 E13 E14 E15 *E16 Spreken / Gesprekken voeren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen een beluisterde en gelezen tekst navertellen informatieve tekst De cursisten kunnen een spontane mening/appreciatie geven over een vertrouwd onderwerp Op structurerend niveau De cursisten kunnen een gelezen tekst samenvatten informatieve tekst De cursisten kunnen verslag uitbrengen over een eigen ervaring, een situatie en een gebeurtenis De cursisten kunnen deelnemen aan een rechtstreeks gesprek niet al te complexe tekst E18 E19 E21 E22 E23 Versie 1.0 DEF Pagina 19 van 101

De te produceren teksten m.b.t. eindtermen 18 en 19 en 21-23 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard zijn nog niet al te complex maar wel begrijpelijk geformuleerd, vrij eenvoudig gestructureerd, worden reeds met een zekere vlotheid maar nog vrij langzaam uitgesproken, bevatten reeds een aanzet tot gevarieerde intonatie in een gesprek kan het al gaan om een relatief langere bijdrage De eindtermen 25-29 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 18-19 en 21-23 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de spreektaak/gesprekstaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun spreektaak/gesprekstaak leerstrategieën toepassen die het bereiken van het spreekdoel bevorderen relevante voorkennis oproepen en gebruiken informatie verzamelen, ook via elektronische hulpmiddelen het spreekdoel bepalen hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden bij een gemeenschappelijke spreektaak de taken verdelen, met elkaar overleggen, elkaar helpen, zich aan afspraken houden, elkaars inbreng benutten en gezamenlijk een resultaat presenteren De cursisten kunnen reflecteren op taal en taalgebruik. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze gebruik maken van non-verbaal gedrag het op een andere wijze zeggen zeggen dat ze iets niet begrijpen, verzoeken om langzamer te spreken, zelf iets herhalen, iets aanwijzen, verifiëren of ze de andere begrepen hebben De cursisten zien in dat goed luisteren een voorwaarde is om tot goed spreken te komen zijn bereid het woord te nemen en deel te nemen aan een gesprek hebben aandacht voor de juiste keuze van woorden, woordvolgorde, intonatie zijn bereid vormcorrectheid na te streven E25 E26 E27 E28 *E29 Schrijven Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen de inhoud van een gelezen tekst globaal weergeven E31 informatieve teksten De cursisten kunnen een spontane mening/appreciatie verwoorden over een E32 vertrouwd onderwerp Op structurerend niveau De cursisten kunnen een gelezen tekst samenvatten E35 narratieve tekst De te produceren teksten m.b.t. eindtermen 31 en 32 en 35 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard zijn vrij eenvoudig geformuleerd en vrij overzichtelijk opgebouwd De eindtermen 38-42 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 31,32 en 35 Versie 1.0 DEF Pagina 20 van 101

De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de schrijftaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. spelling en interpunctie m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun schrijftaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het schrijfdoel bevorderen relevante voorkennis oproepen en gebruiken rekening houden met het doelpubliek informatie verzamelen, ook via elektronische hulpbronnen een schrijfplan opstellen passende lay-out gebruiken hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden bij een gemeenschappelijke schrijftaak taken verdelen, met elkaar overleggen, zich aan afspraken houden, elkaars inbreng benutten en gezamenlijk een resultaat presenteren De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de schrijftaal. Dit betekent dat ze weten dat schrijftaal formeler en meer geordend is dan spreektaal de betekenis van spelling, interpunctie en lay-out begrijpen De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze traditionele en elektronische hulpbronnen raadplegen bij het schrijfproces gebruik maken van mogelijkheden van ICT het juiste woord vragen of opzoeken gebruik maken van een model of een in de klas behandelde tekst De cursisten zijn bereid geschreven teksten kritisch na te lezen op vorm en inhoud en om van vroegere fouten te leren zorg te besteden aan de presentatie van hun geschreven teksten desgevallend de schrijfwijze van een woord op te zoeken E38 E39 E40 E41 *E42 Versie 1.0 DEF Pagina 21 van 101

2.6 Module ASO2-B Engels 3 (006) 2.6.1 Situering van de module in de opleiding De cursist leert in mondeling en schriftelijk aangeboden teksten het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, relevante informatie selecteren; hij leert er een spontane mening over vormen en er de gedachtegang van volgen. De cursist leert van de schriftelijk aangeboden teksten de structuur en samenhang herkennen en de informatie eruit summier beoordelen. De cursist leert de mondeling aangeboden informatie overzichtelijk en persoonlijk ordenen. Hij doet dat aan de hand van niet al te complexe teksten zoals betogen, reisverhalen, toneelfragmenten, folders, recensies, instructies, reclameboodschappen, reportages, pamfletten en stripverhalen. De teksten geven doorgaans redundante informatie, zijn vrij concreet en kunnen ook al impliciete informatie bevatten. De mondeling aangeboden teksten worden in een normaal spreektempo gebracht met een goede articulatie. De taal vertoont weinig afwijking van de standaardtaal. De cursist kan beluisterde en gelezen verhalen navertellen. Ook kan hij mondeling argumenten aanbrengen over een vertrouwd onderwerp. Gelezen verhalen kan hij mondeling samenvatten. De cursist kan deelnemen aan een rechtstreeks en telefonisch gesprek omdat hij de gesprekspartner voldoende begrijpt. De cursist formuleert zijn ideeën begrijpelijk, structureert ze eenvoudig, spreekt nog vrij langzaam maar met een zekere vlotheid. Hij kan al relatief lang aan het woord blijven. Schriftelijk kan de cursist niet alleen globaal de inhoud weergeven van gelezen verhalen maar ook een verslag uitbrengen van eigen ervaringen. Hij kan een eenvoudige e-mail opstellen. De cursist drukt zich schriftelijk uit in eenvoudige formuleringen en bouwt zijn tekst vrij overzichtelijk op. 2.6.2 Instapvereisten De competenties van de module ASO2-B Engels 2. 2.6.3 Studieduur 80 Lt 2.6.4 Basiscompetenties Module ASO2-B Engels 3 Luisteren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde argumentatieve teksten De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde artistiek-literaire teksten (van dramatische aard) zoals een toneel (fragment) Op structurerend niveau De cursisten kunnen de informatie op overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen bij eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde, door beeldmateriaal ondersteunde narratieve teksten zoals een reisverhaal-, een reportage-, een film-, een feuilletonfragment De cursisten kunnen de gesprekspartner voldoende begrijpen om deel te nemen aan een rechtstreeks en telefonisch gesprek bij een niet al te complexe tekst M AV G006 E1 E3 E2 E4 Versie 1.0 DEF Pagina 22 van 101

De teksten m.b.t. de eindtermen 1-4 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld, maar af en toe ook met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen tevens impliciete informatie bevatten worden in een normaal spreektempo gebracht en zijn goed gearticuleerd vertonen weinig afwijking t.o.v. de standaardtaal De eindtermen 5-9 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 1-4 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de luistertaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun luistertaken zelfstandig leerstrategieën toepassen die het bereiken van het luisterdoel bevorderen. Dit betekent dat ze relevante kennis i.v.m. inhoud oproepen en gebruiken het luisterdoel bepalen de tekstsoort herkennen hypothesen en luisterverwachtingen vormen het luistergedrag afstemmen op het luisterdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een klankstroom niet alles kunnen begrijpen belangrijke informatie noteren hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de spreektaal. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met de elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag het taalgebruik van de spreker inschatten (formeel, informeel, vertrouwelijk) in duidelijke situaties vertrouwd zijn met het eigene van de spreektaal (redundantie, onvolledige zinnen ) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze kunnen zeggen dat ze iets niet begrijpen en vragen wat iets betekent gebruik maken van beeldmateriaal, context, redundantie verzoeken om langzamer te spreken, iets te herhalen, iets aan te wijzen, iets in andere woorden te zeggen vragen om iets te spellen of iets op te schrijven zelf iets herhalen om te verifiëren of men de ander goed begrepen heeft De cursisten zijn bereid belangstelling op te brengen voor wat de spreker zegt grondig en onbevooroordeeld te luisteren luisterconventies te respecteren zich in te leven in de socio-culturele wereld van de spreker ook buiten de klascontext te luisteren naar Engelse teksten E5 E6 E7 E8 *E9 Op beschrijvend niveau Lezen Versie 1.0 DEF Pagina 23 van 101

De cursisten kunnen het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, E10 een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren, de tekststructuur en -samenhang herkennen bij niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde informatieve teksten zoals schema's, tabellen, mededelingen, folders, formulieren, krantenartikels, informele boodschappen (brieven, e-mail), recensies niet al te complex geformuleerde en niet al te complex gestructureerde prescriptieve teksten zoals instructies, opschriften, waarschuwingen, gebruiksaanwijzingen, reclameboodschappen eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde narratieve teksten zoals reportages, reisverhalen eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde argumentatieve teksten zoals een pamflet, een betoog eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde artistiek-literaire teksten zoals een gedicht, een stripverhaal, een kortverhaal Op beoordelend niveau De cursisten kunnen de informatie summier beoordelen bij E11 eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde informatieve teksten zoals krantenartikels, recensies eenvoudig geformuleerde en eenvoudig gestructureerde narratieve teksten zoals een reisverhaal, een reportage De teksten m.b.t. eindtermen 10 en 11 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard geven doorgaans redundante informatie en zijn vrij concreet, maar kunnen ook impliciete informatie bevatten De eindtermen 12-16 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 10-11 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de leestaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. spelling en interpunctie m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun leestaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het leesdoel bevorderen relevante kennis in verband met de inhoud oproepen en gebruiken het leesdoel bepalen de tekstsoort herkennen de lay-out interpreteren (b.v. subtitels) het leesgedrag afstemmen op het leesdoel zich niet laten afleiden door het feit dat ze in een tekst niet alle woorden begrijpen belangrijke informatie aanduiden op basis van het gelezene anticiperen op het vervolg hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden De cursisten kunnen reflecteren op de eigenheid van de schrijftaal. Dit betekent dat ze het onderscheid kunnen maken tussen verschillende tekstsoorten weet hebben van verschillende taalregisters (formeel, informeel, vertrouwelijk taalgebruik) De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze de betekenis van ongekende woorden afleiden uit de context doelmatig traditionele en elektronische hulpbronnen en gegevensbestanden raadplegen gebruik maken van ondersteunend visueel materiaal (foto's, cartoons, tabellen, schema s) E12 E13 E14 E15 Versie 1.0 DEF Pagina 24 van 101

De cursisten zijn bereid de nodige leesbereidheid op te brengen en zich te concentreren op wat ze willen vernemen grondig en onbevooroordeeld te lezen zich in te leven in de socio-culturele wereld van de schrijver ook buiten de klascontext Engelse teksten te lezen te reflecteren op hun eigen leesgedrag *E16 Spreken / Gesprekken voeren Op beschrijvend niveau De cursisten kunnen een beluisterde en gelezen tekst navertellen E18 narratieve tekst Op structurerend niveau De cursisten kunnen een gelezen tekst samenvatten E21 narratieve tekst De cursisten kunnen deelnemen aan een telefonisch gesprek E23 niet al te complexe tekst Op beoordelend niveau De cursisten kunnen argumenten formuleren over een in de klas behandeld E24 onderwerp De te produceren teksten m.b.t. eindtermen 18, 21,23 en 24 hebben voornamelijk te maken met de eigen belevingswereld maar ook af en toe met onderwerpen van meer algemene aard zijn nog niet al te complex maar wel begrijpelijk geformuleerd, vrij eenvoudig gestructureerd, worden reeds met een zekere vlotheid maar nog vrij langzaam uitgesproken, bevatten reeds een aanzet tot gevarieerde intonatie in een gesprek kan het al gaan om een relatief langere bijdrage De eindtermen 25-29 hebben betrekking op de teksten uit eindtermen 18, 21, 23 en 24 De cursisten kunnen de functionele kennis die nodig is voor het uitvoeren van de spreektaak/gesprekstaak, gebruiken m.b.t. vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies m.b.t. uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen m.b.t. de socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld De cursisten kunnen bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun spreektaak/gesprekstaak leerstrategieën toepassen die het bereiken van het spreekdoel bevorderen relevante voorkennis oproepen en gebruiken informatie verzamelen, ook via elektronische hulpmiddelen het spreekdoel bepalen hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden bij een gemeenschappelijke spreektaak de taken verdelen, met elkaar overleggen, elkaar helpen, zich aan afspraken houden, elkaars inbreng benutten en gezamenlijk een resultaat presenteren De cursisten kunnen reflecteren op taal en taalgebruik. Dit betekent dat ze vertrouwd zijn met elementaire omgangsvormen vertrouwd zijn met non-verbaal gedrag De cursisten kunnen communicatiestrategieën aanwenden. Dit betekent dat ze gebruik maken van non-verbaal gedrag het op een andere wijze zeggen zeggen dat ze iets niet begrijpen, verzoeken om langzamer te spreken, zelf iets herhalen, iets aanwijzen, verifiëren of ze de andere begrepen hebben E25 E26 E27 E28 Versie 1.0 DEF Pagina 25 van 101