N IE U W KO ME RS IN NE DE RL AND Aantal asielaanvragen gehalveerd Bijna de helft minder asielzoekers dan verwacht zochten vorig jaar hun toevlucht in Nederland, meldt het ministerie van veiligheid en justitie. Dat publiceerde de cijfers van 2016. Vijf trends. HARRIËT SALM Illustraties: Brechtje Rood Drastische daling van het aantal asielzoekers In recordjaar 2015 deden 43.100 mensen een eerste asielaanvraag. Van juni tot en met december zochten uitzonderlijk veel mensen een veilig heenkomen in Nederland. Die grote toename veroorzaakte maatschappelijke onrust. De overheid zelf voorspelde eind 2015 dat er in 2016 een te vergelijken hoeveelheid nieuwkomers zou komen. Er circuleerden bovendien scenario's waarbij het om nog eens tienduizenden mensen meer zou gaan. Uiteindelijk waren er 18.200 mensen die hier een eerste asielaanvraag indienden in 2016. Minder dan de helft dus dan in het jaar ervoor. De deal uit voorjaar 2016 tussen de Turken en de Europese Unie over de opvang van vluchtelingen is een van de oorzaken voor de terugval. Ook door de vrijwel hermetisch afgesloten grenzen op de Balkan komen er veel minder vluchtelingen in Nederland terecht.
Meeste asielzoekers komen nog uit Syrië Exact 2150 Syriërs deden vorig jaar een eerste asielaanvraag in Nederland. Daarmee zijn ze de grootste groep. Ook in 2015 kwamen de meeste vluchtelingen uit dit door oorlog verscheurde land. Maar in dat piekjaar ging het om een veel groter aantal Syriërs: 18.677. Kijk je verder naar het land van herkomst van asielaanvragers in Nederland, dan is er een duidelijk verschil tussen 2016 en het jaar ervoor. Er kwamen afgelopen jaar meer aanvragen van mensen uit landen die veilig worden geacht. In 2016 was Albanië met 1664 asielzoekers het tweede land van herkomst. En Marokko staat op de vierde plaats. Juist deze groep, die nauwelijks kans maakt op asiel, veroorzaakt de laatste maanden overlast in asielzoekerscentra en hun omgeving.
Zo uniek was 2015 ook weer niet Tel je eerste asielaanvragen en nareizigers bij elkaar op, dan was 2015 inderdaad een recordjaar. Toch kwamen er al vaker grote aantallen naar Nederland. Toen in de jaren negentig Joegoslavië uiteenviel en er daar verschillende oorlogen woedden, kwam een te vergelijken stroom asielzoekers op gang. Vluchtelingenstromen kunnen sterk fluctueren, zo blijkt wel. Zo zie je dat van 2002 tot en met 2013 jaarlijks minder dan 10.000 vluchtelingen naar Nederland kwamen en dat zijn er dan weer beduidend minder dan in 2016.
Veel gezinsleden komen over Wie in Nederland een verblijfsvergunning krijgt, mag onder voorwaarden directe familieleden - zijn of haar partner en minderjarige kinderen - laten overkomen. Het ministerie noemt die groep nareizigers. In 2016 minder kwamen er minder mensen als nareiziger het land binnen: 11.800. In 2015 waren dat er 13.800. Afgelopen jaar bestond 37 procent van de volledige asielinstroom uit nareizigers. Dat was in 2015 nog 24 procent. Te verbazen hoeft dat niet, omdat steeds meer asielzoekers uit recordjaar 2015 een verblijfsvergunning krijgen. Pas als je dat document in handen hebt, kun je een verzoek tot gezinshereniging indienen. En na goedkeuring van zo'n verzoek gaat er doorgaans nog enige tijd overheen voor de familieleden daadwerkelijk in Nederland arriveren. Vooral in de laatste maanden van het afgelopen jaar zagen veel familieleden elkaar terug.
De meeste gezinsherenigers kwamen vorig jaar uit Syrië, 71 procent. De een na grootste groep - met 11 procent - zijn de nareizigers uit Eritrea. Vijftiende plaats in Europa We hebben iets nieuws! Het heet Blendle Premium. Onbeperkt toegang tot de beste verhalen op Blendle, elke dag speciaal voor jou geselecteerd. En hoe deed Nederland het in vergelijking met andere Europese landen? Niet alle cijfers over 2015 zijn binnen, maar Eurostat levert al een overzicht over het eerste half jaar van 2016. Zet je de totalen af tegen het aantal inwoners van een land, dan staat Nederland op de vijftiende plaats. Inwoners van Duitsland kregen relatief de meeste asielverzoeken te verwerken, gevolgd door Oostenrijkers en Hongaren.