Toelichting bij - Publicatie sterftecijfers 2013 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht W.J.Jansen & F v.d. Elzen Februari 2015
Sterftecijfers Het sterftecijfer (ook wel de mortaliteit genoemd) is één van de middelen (of indicatoren ) om onderlinge verschillen in de prestaties van ziekenhuizen zichtbaar te maken. Het Albert Schweitzer ziekenhuis wil openheid bieden aan zijn patiënten en publiceert daarom hier de cijfers over het aantal mensen dat in dit ziekenhuis overlijdt en in welke diagnosegroepen dit gebeurt. Het ziekenhuis doet dit door de zogeheten Hospital Standardized Mortality Rate (ook wel HSMR) en (diagnosegroepen) te publiceren. SMR Interpreteren en vergelijken De rijksoverheid heeft in 2012 openbaarmaking van de sterftecijfers verplicht gesteld. Jaarlijks ontstaat hierop een discussie. Zo bestaan er nog grote verschillen in de manier waarop ziekenhuizen de cijfers verzamelen en vastleggen. Daardoor is het vooralsnog lastig om de cijfers goed te interpreteren en zinvol te kunnen vergelijken. Bovendien zegt het sterftecijfer niet per definitie iets over de kwaliteit van de geleverde zorg, omdat ook tal van andere factoren een rol spelen: bijvoorbeeld de samenstelling van de bevolking, de zwaarte van de zorg die een ziekenhuis levert en het aantal ingrepen van een bepaald type dat het ziekenhuis uitvoert. Middel tot kwaliteitverbetering Het Albert Schweitzer ziekenhuis vindt dat er geen taboe mag rusten op sterftecijfers. Het ziekenhuis maakt immers zelf dankbaar gebruik van zijn eigen sterftecijfers, om de kwaliteit en veiligheid op een nog hoger peil te brengen en daarmee het sterftecijfer steeds verder terug te dringen. Het ziekenhuis doet dit door patiëntdossiers te analyseren. Bij bepaalde ziektebeelden of patiëntcategorieën waar de sterftekans relatief hoger blijkt of lijkt te zijn, wordt nader onderzoek gedaan om de oorzaak hiervan op te sporen. Daarmee kunnen protocollen en interne procedures worden aangescherpt. Voor deze manier van werken ontving het Albert Schweitzer ziekenhuis in 2011 de Nationale Patiëntveiligheid Award. Ruwe sterftecijfers Albert Schweitzer ziekenhuis In 2013 zijn in het Albert Schweitzer ziekenhuis 656 patiënten overleden, op een totaal van 33.290 klinische opnamen. Het ruwe sterftecijfer in 2013 komt daarmee op 1,97 procent, 0,05 procentpunt lager dan in 2012. Berekende sterftecijfers Albert Schweitzer ziekenhuis (HSMR) De Hospital Standarized Mortality Ratio (HSMR) is een rekensysteem dat rekening houdt met de factoren die de kans op overlijden beïnvloeden. Hierbij is te denken aan bepaalde chronische aandoeningen, hoge leeftijd etc. De HSMR wordt uitgedrukt in een getal dat de verhouding weergeeft tussen het aantal overledenen in één ziekenhuis en het landelijk gemiddelde. Een HSMR onder de honderd geeft aan dat in het betreffende ziekenhuis minder patiënten overlijden dan mag worden verwacht op basis van het landelijk gemiddelde. De HSMR 2013 van het Albert Schweitzer ziekenhuis is 100. Dit betekent dat er evenveel patiënten zijn overleden als verwacht. De HSMR 2013 laat op twee diagnosegroepen (SMR) significante afwijkingen zien: Hartfalen, zonder hypertensie (65 overleden vs 46 verwacht) Galwegaandoening (8 overleden vs 3 verwacht) Ziektebeelden kunnen niet direct naar resultaten van behandeling binnen één bepaald vakgebied worden vertaald: bijvoorbeeld overlijden aan hartfalen of galweglijden kan plaatsvinden op een afdeling geriatrie, interne geneeskunde, chirurgie, longziekten, cardiologie of op een IC. Met name voor oncologische patiënten geldt dat de plaats van terminale zorg de sterftecijfers sterk beïnvloedt, waardoor de ziekenhuissterfte een vertekend beeld kan laten zien. 1
Oversterfte van een diagnosegroep wijst dus niet per definitie op oversterfte in iedere betreffende afdeling/behandelingseenheid. Onduidelijk is of de verhouding sterfte in het ziekenhuis versus sterfte thuis, hospice of in verpleegtehuis in Dordrecht wordt beïnvloed door sociaaleconomische omstandigheden Om de onderliggend oorzaken van de afwijkingen te kunnen vaststellen zal dossieranalyse worden uitgevoerd op de populatie of een gedeelte hiervan om de zorginhoudelijke aspecten te beoordelen. Standard Mortality Rate (SMR)) De SMR geeft net als de HSMR aan hoe hoog de sterfte in een ziekenhuis is vergeleken met het landelijke gemiddelde maar dan specifiek voor een bepaalde diagnose groep of patiëntencategorie. De SMR s zijn berekend over de 50 diagnosegroepen waaruit de HSMR is opgebouwd en voor bepaalde patiëntengroepen die zijn gebaseerd op wel of niet met spoed opgenomen, bepaalde leeftijdscategorieën en geslacht. SMR Tabellen 2013 De tabellen per diagnosegroep zijn te vinden op de bladzijden 3 t/m 8 2
3
4
5
6
7
8
9