X provincie ^ ^ groningen bezoekadres: Martinikerkhof 12 Aan Provinciale Staten postadres: Postbus 6 i O 9700 AP Groningen algemeen telefoonnr: 0S0 3i6 49 li aigemeen faxnr.: 0S0 3i6 49 33 www.provinciegroningen.ni info@provinciegroningen.ni LU Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer E-mail Antwoord op Bijlage Onderwerp - h HAAR! 2015 2015-08917/1OA/4, PPM 559915 Pol E.P. (050)316 4549 e.pol@provinciegroningen.nl Gemeentelijke herindeling. Stand van zaken en eindverslag open overleg-oostelijk Groningen Geachte dames en heren, I/) O fic O Met onze brief van 18 november 2014 (2014-47.380/47/A.15, PPM) hebben wij u geïnformeerd over de voortgang van het open overleg met de betrokken gemeenten in oostelijk Groningen. In die brief hebben wij u toegezegd om u nader te informeren over de afronding van het open overleg en het daaraan door ons te verbinden procedurele vervolg. Met dit verslag doen wij deze toezegging gestand. Tevens maken wij van de gelegenheid gebruik om u te informeren over de stand van zaken in de andere delen van de provincie met betrekking tot gemeentelijke herindeling en zullen wij ingaan op het gesprek dat gevoerd wordt over de taak- en rolopvatting. 1. Achtergrond Bij brieven van 8 juli (2014-26.173/27A.2, PPM) en 19 augustus (2014-34.012/34/A.11, PPM) jongstleden hebben wij u op de hoogte gesteld van ons besluit om vanaf 1 september 2014 op grond van artikel 8 van de Wet algemene regels herindeling (Wet arhi) een provinciale herindelingsprocedure te starten voor de gemeenten in het oostelijk deel van onze provincie. Wij hebben dit besluit genomen, omdat de betrokken gemeenten niet tot een eensluidend beeld konden komen over een samenhangende en regionaal evenwichtige nieuwe gemeentelijke indeling. Daarnaast sloot het herindelingsproces van de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde qua tempo niet aan op het gezamenlijk door gemeenten en provincie gestarte proces. De gestarte Arhi-procedure vormde, naar ons oordeel, een wezenlijke belemmering voor de dialoog in de regio. Het open overleg vormt de eerste fase van een provinciale herindelingsprocedure. Het open overleg duurt maximaal 6 maanden (artikel 8, eerste lid. Wet arhi). Met het open overleg wilden wij de impasse in het oostelijk deel van de provincie doorbreken. Wij hebben daartoe in het gesprek met de betrokken gemeenten, naast de bekende voorkeursvarianten, nadrukkelijk ook mogelijke alternatieve herindelingsvarianten verkend, die kunnen leiden tot een toekomstbestendig en evenwichtig bestuurlijk eindbeeld voor de gehele regio. Bij deze verkenning hebben zowel de gemeenten als wij een open houding aangenomen ten opzichte van dergelijke alternatieve varianten. Voorwaarde daarbij was uiteraard wel, dat deze alternatieven passen binnen de criteria en uitgangspunten van de 'Visie op 1 06-HB-SG-001 De provincie Groningen werkt vosgens jfofnu-'is au- :.;:u m c-uu Dit handvest vindt u op onze website of kuru u opvragesi btj de atdciing Cu OI dfc ns'v f;' fleri(u;,] i'u Kabinet: Pub!»eksvoorRchtlng; 050 3164160
bestuurlijke organisatie in Groningen', zoals die door uw Staten op 25 september 2013 zijn vastgesteld. Onze inzet is er op gericht geweest om ons initiatief, waar mogelijk, terug te geven aan de gemeenten. De gemeenten waarvoor geldt dat de provinciale procedure naar ons oordeel kan worden beëindigd, kunnen vervolgens zelf de voorbereiding van een herindelingsvoorstel ter hand nemen (als bedoeld in artikel 5 Wet arhi), die is gericht op een herindeling per 1 januari 2018. Met het open overleg wilden wij de processen van onderop weer op gang brengen. Bij het open overleg zijn daarom ook de discussies en ontwikkelingen in de afzonderlijke gemeenten bij de gesprekken betrokken. Naar onze mening past deze inzet bij ons uitgangspunt dat het open overleg nadrukkelijk een gezamenlijk proces van provincie en gemeenten betreft, met als doel om tot een zo veel mogelijk gedragen regionaal eindbeeld van de bestuurlijke indeling te komen. In het open overleg hebben wij met de betrokken gemeenten in meerdere gespreksronden overleg gevoerd, zowel individueel als in clusterverband. Volgens afspraak met de betrokken gemeenten hebben de verslagen van de gesprekken in het kader van het open overleg een vertrouwelijk karakter. De verslagen kunnen op een later moment wel, als onderdeel van de rapportage over het verloop van het proces, deel uitmaken van een provinciaal herindelingsontwerp. Dit betekent dat wij u hieronder op hoofdlijnen verslag doen van onze bevindingen uit het open overleg. 2. Bevindingen naar aanleiding van het open overleg Algemeen In het open overleg hebben de betrokken gemeenten aangegeven de noodzaak van gemeentelijke herindeling in de regio te onderschrijven. In het licht van de maatschappelijke opgaven is het noodzakelijk om met gemeentelijke herindeling de bestuurskracht en het strategisch vermogen van de betrokken gemeenten te vergroten. De meeste betrokken gemeenten onderkennen dat onze stap om een Arhi-procedure te starten logisch en noodzakelijk was. De discussies tussen gemeenten stagneerden en resulteerden niet in een eensluidend en samenhangend eindbeeld voor de regio. Deze onduidelijkheid over de toekomstige bestuurlijke indeling wordt door de betrokken gemeenten als onwenselijk ervaren, omdat deze tot onzekerheid leidt en daarmee ook andere noodzakelijke ontwikkelingen tussen gemeenten (onder meer de noodzakelijke samenwerking ten aanzien van de decentralisaties) verstoort. Naar onze opvatting heeft het open overleg ertoe bijgedragen dat de inhoud en urgentie van de majeure maatschappelijke vraagstukken in de regio weer centraal is komen te staan. Zoals wij ook in onze brief van 18 november jl. hebben aangegeven, hebben wij met de gemeenten gesproken over het uitgangspunt dat de toekomstige bestuurlijke indeling bestaat uit een agglomeratienetwerk van een beperkt aantal nieuwe gemeenten. Krachtige gemeenten die, elk met hun eigen specifieke kenmerken en kwaliteiten, optreden als stevige partners van elkaar, in relatie tot de stad Groningen en ten opzichte van maatschappelijke instellingen, bedrijfsleven en andere overheden. Dit toekomstbeeld wordt in brede mate door de betrokken gemeenten herkend. In alle gesprekken is aangegeven dat men het van groot belang vindt om - naast schaalvergroting - ook schaalverkleining te realiseren. Schaalverkleining is nodig om in de nieuwe gemeenten de nabijheid van bestuur en kernen- en dorpenbeleid goed vorm te kunnen geven en om ruimte te geven aan overheidsparticipatie.
Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren (HSSM) In de fase van het open overleg hebben de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren elkaar gevonden in het voornemen een nieuwe gemeente te vormen op de schaal van deze drie gemeenten. Dit is in alle drie gemeenten gebaseerd op standpunten van de raad. Deze variant kan daarmee rekenen op een ruime mate van draagvlak binnen de drie gemeenten. Op basis van het gevoerde overleg hebben wij het vertrouwen dat de gemeenten Slochteren en Groningen in goed overleg tot een uitwerking van de grenscorrectie Meerstad zullen komen. De HSSM-gemeenten hebben afgesproken dat deze grenscorrectie vanuit de context van de nieuw te vormen gemeente zal worden bezien. Dat betekent dat, in geval de grenscorrectie Meerstad wordt gerealiseerd voor de voorziene datum van gemeentelijke herindeling, de gemeente Slochteren de gemeenten Hoogezand-Sappemeer en Menterwolde daarbij actief zal betrekken. In onze eerdergenoemde brief van 18 november jl. hebben wij aangegeven dat wij een gemeente op de schaal van deze drie gemeenten en in deze constellatie passend achten in de regionale context. Wij hebben de gemeenten daarom gedurende het open overleg uitgenodigd om - binnen het kader van het lopende proces - tot een gezamenlijk gedragen inhoudelijk perspectief voor de nieuw te vormen gemeente te komen. De gemeenten hebben dit perspectief inmiddels uitgewerkt in een gezamenlijk startdocument. Het inhoudelijk perspectief voor de nieuwe gemeente bestaat uit diverse samenhangende elementen: - de basis van de reeds bestaande samenwerking tussen de drie gemeenten; - een robuuste schaalgrootte; - de congruentie in sociaal-maatschappelijke, fysieke en economische opgaven; - een compleet voorzieningenniveau, passend bij de omvang van het verzorgingsgebied; - economische ontwikkelpotentie op het kruispunt van A7 en N33; - de positie van de nieuwe gemeente als verbindende schakel tussen de stad Groningen en Duitsland en de rol van de gemeente Oldambt daarbij. De raden van de drie gemeenten hebben het startdocument op 27 januari jl. in een gezamenlijke informele bijeenkomst omarmd. De gemeenten hebben ons inmiddels schriftelijk verzocht om de lopende artikel 8-procedure voor deze drie gemeenten te beëindigen, opdat zij daarmee zelf de procedure ter voorbereiding van een herindelingsvoorstel op grond van artikel 5 Wet arhi kunnen starten, die is gericht op samenvoeging van de drie gemeenten per 1 januari 2018. Deze brieven en het startdocument zijn als bijlage bij deze brief gevoegd. Wij onderschrijven de visie en uitgangspunten in het startdocument van de drie gemeenten. Wij vinden dat de gemeenten de uitnodiging met enthousiasme hebben opgepakt. Vorming van een nieuwe gemeente uit deze drie gemeenten voldoet aan de criteria en uitgangspunten van onze visie op de bestuurlijke organisatie. Verder ligt er met het draagvlak in de raden en het verzoek van de drie colleges van B&W naar onze opvatting een goede basis om het initiatief om te komen tot een herindelingsvoorstel, terug te geven aan deze drie gemeenten. Wij hebben daarom het besluit genomen de procedure als bedoeld in artikel 8 Wet arhi te beëindigen voor de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren. Dit geldt ook voor de gemeente Groningen, die bij het open overleg betrokken was in verband met de grenscorrectie Meerstad. Wij stellen de betrokken gemeenten schriftelijk in kennis van ons besluit. Dit betekent dat Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren in de gelegenheid worden gesteld zelf de voorbereiding van een herindelingsvoorstel, zoals bedoeld in artikel 5 Wet arhi, ter hand te nemen. Vanuit onze formele rol en bevoegdheden, zullen wij samen met de betrokken gemeenten de voortgang in het Arhi-proces monitoren
en het uiteindelijke herindelingsadvies van deze gemeenten voorzien van onze zienswijze. Oldambt Toen duidelijk werd dat de HSSM-gemeenten elkaar hadden gevonden in de wens om gezamenlijk een nieuwe gemeente te vormen, kwam het standpunt van de vorige raad van Oldambt voor de A7-variant in een ander daglicht te staan. De raad van Oldambt heeft daarom op 1 december 2014 een nader standpunt ingenomen over de bestuurlijke toekomst van de gemeente. De relatief jonge gemeente is sinds de herindeling in 2010 een intensief eigen proces aan het doorlopen en wil deze ontwikkeling graag goed consolideren. Tegelijkertijd ziet Oldambt ook in de context van de huidige discussie, het belang van het vormgeven van intensieve samenwerking met (clusters van) nieuw te vormen gemeenten en andere partners op bijvoorbeeld economisch gebied, bij grensoverschrijdende thema's en de grotere strategische agenda. Oldambt onderschrijft de noodzaak van een krachtige samenwerking en een gezamenlijk optrekken op regionaalstrategische vraagstukken met andere sterke spelers in de provincie en de regio, met name ook langs de A7. Dit is in de lijn met de oorspronkelijke oriëntatie van Oldambt. Het belang van deze samenwerking wordt ook in het startdocument van de HSSM-gemeenten gemarkeerd. In de oriëntatie van Oldambt op de bestuurlijke toekomst wordt, mede op basis van de analyses van het GAB en van de Visitatiecommissie Bestuurlijke Toekomst Groningen een herindelingsvariant die bestaat uit de gemeenten Oldambt, Bellingwedde en Vlagtwedde op inhoudelijke gronden als niet wenselijk ervaren. Gelet op bovenstaande feiten en ontwikkelingen, streeft Oldambt op dit moment niet actief een herindeling na. Een eensluidend gedragen perspectief op de vorming van een A7-gemeente hadden wij weliswaar de meest wenselijke uitkomst van het open overleg gevonden, maar wij menen desalniettemin wij dat een zelfstandig Oldambt een voldoende krachtige gemeente in de regio vormt en in de (toekomstige) strategische samenwerking, onder meer met het HSSM-cluster, een stevige positie kan innemen. Hiermee wordt een samenhangende aanpak van gedeelde opgaven bevorderd, waarbij de gemeente tegelijkertijd de internorganisatorische effecten van de recente herindeling verder kan inbedden. Dat vinden wij, in samenhang met de ontwikkelingen bij de HSSM-gemeenten, doorslaggevende argumenten om tot het oordeel te komen dat de gemeente Oldambt niet langer onderdeel uitmaakt van de provinciale Arhi-procedure. Wij stellen de gemeente Oldambt schriftelijk in kennis van ons besluit. Zuid-Groningen Proces Voorafgaand aan het open overleg liepen de standpunten van de gemeenten in Zuid-Groningen - Bellingwedde, Pekela, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde - uiteen. De gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde zijn, zoals bekend, op 28 januari 2014 met een herindelingsprocedure gestart. De gemeente Stadskanaal heeft zich uitgesproken voor de vorming van een gemeente op de schaal van de vijf genoemde gemeenten in Zuid-Groningen. De gemeente Pekela heeft in de loop van het open overleg aangegeven dat, indien in de regio sprake zal zijn van een gemeentelijke herindeling, de raad van deze gemeente inzet op een variant waarvan in elk geval Veendam en Stadskanaal deel uitmaken. De voorkeursvariant van de gemeente Veendam was een herindeling met de gemeenten Hoogezand- Sappemeer, Menterwolde en Slochteren. In het kader van het open overleg hebben wij in diverse ronden gesproken met de gemeenten Bellingwedde, Pekela, Stadskanaal, Veendam en Vlagtwedde, zowel individueel als in clusters. In deze gesprekken hebben wij vastgesteld dat deze
gemeenten - weliswaar vanuit de eigen specifieke uitgangspositie - vinden dat de omvang en urgentie van de maatschappelijke opgaven in de regio bestuurlijke opschaling noodzakelijk maakt. De gemeenten beschouwen de inhoudelijke maatschappelijke opgaven als leidend bij hun standpuntbepaling over een daarbij passende nieuwe bestuurlijke inrichting. Om de maatschappelijke opgaven in de regio scherp in beeld te krijgen, hebben de vijf gemeenten gedurende het open overleg besloten een gezamenlijke globale strategische agenda op te stellen. In deze strategische agenda worden de opgaven voor het gebied in samenhang beschreven en de specifieke kwaliteiten van het gebied samengebracht. De regio Zuid-Groningen ziet zich gesteld voor majeure sociaal-economische, ruimtelijk-fysieke en demografische opgaven. Een gezamenlijke aanpak is nodig om de strategisch-economische vraagstukken in de regio met kracht op te kunnen pakken. We zien in het gebied complementaire landschappelijke kwaliteiten en goede ontwikkelkansen op het terrein van recreatie en toerisme. Vanuit een goed ontwikkeld inhoudelijk profiel kan in onze ogen tevens nadere afstemming gevonden worden in het in dit gebied aanwezige palet aan economische activiteiten. Dit perspectief is noodzakelijk om de kansen op innovatie en groei in deze regio te optimaliseren. Stand van zaken De vijf gemeenten hebben in de afgelopen periode overleg gevoerd om te kunnen komen tot een globale strategische agenda voor de inhoudelijke opgaven in het gebied. Vanuit het gezamenlijk gedragen uitgangspunt van provincie en gemeenten om de inhoud van de maatschappelijke opgaven centraal te stellen, is op alle deelnemers in het open overleg een appèl gedaan om daarbij tevens een open houding aan te nemen in het nadenken over en verkennen van alternatieven voor de bestuurlijke schaal. Wij zijn verheugd dat wij van de deelnemers in het open overleg op 13 februari jl. mochten vernemen dat er in goed onderling overleg flinke stappen zijn gezet wat betreft de vorming van hun strategische, inhoudelijke agenda voor het gebied. Wij vertrouwen er op dat de gemeenten op korte termijn afspraken kunnen maken voor het vervolg. Duidelijk is dat dit niet helemaal is gelukt binnen de termijn van het open overleg. Aangezien wij zoveel mogelijk de gemeenten in gezamenlijkheid het vervolgproces willen laten inrichten en steeds aangegeven hebben zoveel mogelijk aan te willen sluiten bij lopende processen, hebben wij na consultatie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, besloten tot een beperkte verlenging van de fase van het open overleg voor de vijf gemeenten in Zuid-Groningen. Wij gaan op korte termijn met de betrokken gemeenten in overleg over het vervolg. Dit betekent dat deze vijf gemeenten vooralsnog onderdeel blijven van de provinciale Arhi-procedure. 3. De overige gemeentelijke clusters Evenals in onze brief van 18 november jl. vinden wij het passend om u met deze brief ook te informeren over de actuele stand van zaken in de andere delen van de provincie. Westerkwartier Na het verschijnen van het advies 'Grenzeloos Gunnen' hebben de colleges en raden van de gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn zich in mei-juni 2013 gebogen over de toekomstige bestuurlijke organisatie. De noodzaak tot herindeling werd onderschreven door de vier gemeenten. In de verschillende raden van het Westerkwartier, maar ook in de gemeente Noordenveld, zijn destijds met
het vaststellen van moties, amendementen en raadsbesluiten onderzoeksopdrachten meegegeven aan de colleges voor het verdere proces. Deze onderzoeksopdrachten hadden onder meer betrekking op een nadere verkenning naar de financiële positie van de vier gemeenten, een verkenning naar schaalvergroting waarbij mogelijk ook de gemeenten Noordenveld, Winsum en De Marne betrokken waren, en de positie van het Middag-Humsterland. De vier gemeenten zijn vervolgens in 2013 en 2014 voortvarend aan de slag gegaan met deze onderzoeksopdrachten. De nadere financiële verkenning heeft inmiddels plaatsgevonden en ook zijn gesprekken gevoerd met de gemeenten Noordenveld, Winsum en De Marne. Resultaat van deze gesprekken is dat een herindeling van de vier gemeenten in het Westerkwartier met de gemeenten Noordenveld, Winsum of De Marne nu geen optie is. Wel wordt bezien op welke wijze inhoud en vorm aan de samenwerking met de gemeente Noordenveld moet worden gegeven na een herindeling in het Westerkwartier. De gemeenten Zuidhorn en Winsum zijn voornemens een raadpleging te houden onder de inwoners van het Middag-Humsterland, zodra meer duidelijkheid bestaat over de besluitvorming door de gemeente Winsum (in het kader van de besluitvorming over de herindeling in Noord-Groningen). Zodra duidelijkheid ontstaat over de gewenste bestuurlijke indeling van het Middag-Humsterland zullen de raden van de vier gemeenten, naar verwachting, een finaal besluit nemen over gemeentelijke herindeling in het Westerkwartier door middel van het starten van de Arhi-procedure, gericht op effectuering van de herindeling per 1 januari 2018. Noord-Groningen De zeven gemeenten in de regio Noord-Groningen (Appingedam, Bedum, Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Loppersum en Winsum) hebben zich na het verschijnen van het advies 'Grenzeloos Gunnen' gebogen over de toekomstige bestuurlijke organisatie. De noodzaak tot herindeling werd door de meeste gemeenten onderschreven, maar over het advies van de visitatiecommissie tot vorming van de gemeenten 'Hoogeland' en 'Eemsdelta' waren de meningen en voorkeuren verdeeld. De raden van de zeven gemeenten hebben daarop op 3 december 2013 besloten een nadere verkenning te laten uitvoeren naar de vorming van één gemeente "Van Lauwerszee tot Dollard tou". In deze verkenning wordt de zogeheten 'G7- gemeente' gespiegeld aan drie alternatieve herindelingsvarianten van twee nieuw te vormen gemeenten (die zich van elkaar onderscheiden wat betreft de situering van de gemeente Eemsmond dan wel de Eemshaven). Het onderbrengen van de Eemshaven en de haven van Delfzijl in één nieuwe gemeente is voor ons college steeds een wezenlijk criterium geweest. De onderzoeken in het kader van de nadere verkenning zijn inmiddels afgerond en besproken met de raden. Na afronding van consultatie van inwoners, zullen de raden van de zeven gemeenten, naar verwachting in maart-april 2015, een besluit nemen over de herindeling per 1 januari 2018. Wij hebben waardering voor de wijze waarop de gemeenten invulling hebben gegeven aan de nadere verkenning. Wij onderkennen dat de gemeenten staan voor een complexe afweging. Het antwoord op de vraag hoe de maatschappelijke opgaven in de regio het beste kunnen worden opgepakt in een nieuwe bestuurlijke constellatie zou daarbij leidend moeten zijn. Vanuit die gedeelde gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben wij er het volste vertrouwen in dat de betrokken gemeenten tot een convergentie in voorkeuren zullen komen.
Groningen-Haren-Ten Boer In Groningen heeft het college bij raadsbrief van 25 november jongstleden aangegeven onveranderd van mening te zijn dat een gemeente waarin Groningen, Haren en Ten Boer opgaan duidelijk meerwaarde heeft. Ten aanzien van beide gemeenten neemt Groningen een uitnodigende houding aan. Met betrekking tot de grenscorrectie Meerstad geldt de afspraak met Slochteren, zoals hierboven reeds is vermeld. Aangezien de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde niet langer deel uitmaken van de procedure op grond van artikel 8 Wet arhi, betekent dit dat er geen noodzaak bestaat om Groningen langer bij de provinciale herindelingsprocedure te betrekken. Dit besluit delen wij schriftelijk aan de gemeente Groningen mee. Inmiddels is in het kader van de aanvraag van de artikel 12-status van de gemeente Ten Boer het rapport van het ministerie van BZK verschenen. De hieruit voortvloeiende saneringsopgave zal worden verwerkt in de Perspectieven nota die in juni 2015 aan de raad wordt voorgelegd. Mede op basis daarvan zal nadere besluitvorming plaatsvinden over de standpuntbepaling ten aanzien van herindeling met de gemeenten Groningen en Haren. Deze besluitvorming is voorzien direct na het zomerreces 2015. De raad van Haren heeft op 12 januari jl. vastgesteld voor de gemeente op termijn geen mogelijkheid te zien om zelfstandig te blijven. De raad heeft in meerderheid ingestemd met het collegevoorstel om een herindeling met de gemeente Tynaario te verkennen. Er is een motie aangenomen dat de uitkomst van deze verkenningsfase met Tynaario binnen een halfjaar aan de raad moet worden teruggekoppeld. De raad van Haren zal derhalve voor het zomerreces een nader standpunt over de bestuurlijke toekomst innemen. In het licht van deze besluitvorming is het overleg met de colleges van de provincie Drenthe en de gemeente Haren gaande. Wij blijven van mening dat de besluitvorming in dit cluster, evenals in de andere delen van de provincie, gericht moet zijn op herindeling per 1 januari 2018. 4. Taak- en rolopvatting Volledigheidshalve willen wij er hier nog op wijzen dat in het kader van 'Grenzeloos Gunnen' de discussie over gemeentelijke herindeling tevens in het licht moet worden gezien van een veranderende verhouding in de rol- en taakverdeling tussen provincie en (opgeschaalde) gemeenten, en de daarmee samenhangende inzet om te komen tot een verandering van de bestuurscultuur. Wij hebben u bij brief van 12 november 2014 (2014-46.226/46/A.16, PPM) op de hoogte gesteld van de stand van zaken. In deze brief hebben wij u gemeld dat gemeenten meer tijd nodig hebben om dit gesprek te voeren. Op basis van met de gemeenten gevoerd overleg hebben we vastgesteld dat het niet haalbaar is om nog in deze collegeperiode tot inhoudelijke afspraken te komen over overdracht van taken en aanpassing van rollen. In plaats daarvan hebben wij er ons met de gemeenten op gericht om in ieder geval tot een gemeenschappelijke agenda te komen, die de komende tijd verder kan worden uitgewerkt. Onze insteek voor die agenda kent u via de brief van 12 november jl. Daarin hebben wij het doel, de reikwijdte en de kaders aangegeven. Nadere invulling daarvan is beschikbaar vanuit verschillende beleidsdocumenten. Bij de voorbereiding van de Omgevingsvisie zijn onderwerpen vanuit het fysieke domein genoemd. Voor cultuur zijn al gesprekken gaande in verband met de nieuwe Cultuurnota. En met name in het sociale domein zijn al eerder besluiten door u genomen, die inmiddels ook in belangrijke mate in de begroting zijn vertaald.
Wij gaan ervan uit, dat wij in maart met de VGG tot de genoemde gezamenlijke agenda kunnen komen. Hoewel tiet overleg nog gaande is, lijkt de verwactiting gewettigd dat de tioofdlijn van onze insteek niet door de gemeenten wordt betwist. In tiet gesprek dat wij nu voeren baseren we ons vanuit de provinciale open tiuistiouding expliciet op de kerntaken, zoals aangegeven in Kompas 2020. Per kerntaak analyseren wij welke onderdelen duidelijk bij de provincie liggen, op welke onderdelen het primaat bij de gemeenten ligt en waar wij als gelijkwaardige partners samen werken aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Wij delen het inzicht, dat daarbinnen de verandering van rol waarschijnlijk omvattender is dan overdracht van taken en dat dit zeer nauw is verbonden met de bestuurscultuur die we beiden, gezamenlijk willen ontwikkelen. Meer overleg gericht op het samen bereiken van resultaten, faciliteren en regisseren, minder reguleren zijn voor ons belangrijke motto's. Gemeenten realiseren zich dat zij dan ook in de nieuwe bestuurlijke verhoudingen de ambitie moeten uitstralen een stevige partner te willen zijn, die voldoende expertise en bestuurskracht kan en wil leveren. Wij zien een veel meer complementaire rol van de provincie in het verschiet, als gemeenten dit in het toegroeien naar de nieuwe bestuurlijke indeling ook daadwerkelijk laten zien. Wij kunnen ons als provincie dan ook richten op de bovenregionale vraagstukken en ons versterken op de onderwerpen en rolopvatting, waarover de commissie Jansen ons kritische feedback heeft gegeven. Uitkomst van het nu lopende proces is, dat alle Groninger gemeenten voldoende bestuurskracht hebben. Er is dan ook geen reden voor differentiatie. In het tijdpad zien wij nu al eerste stappen in de Omgevingsvisie en de Omgevingsverordening. Wij koppelen onze betrokkenheid bij sommige onderwerpen aan de door gemeenten op te stellen Toekomstvisies en dringen de regulering al enigszins terug. Ook in de voorbereiding van de nieuwe Cultuurnota zoeken wij een positionering, die op nieuwe verhoudingen is ingericht. Wij realiseren ons met de gemeenten dat de echte stappen pas na 2018 kunnen worden gezet en dat dit ook een organisch proces is, waarin wij samen stappen zetten. Wij zullen u over de uitkomsten van het overleg met de gemeenten informeren. 5. Tot slot Als wij de balans opmaken, stellen wij vast dat er in deze collegeperiode, samen met de gemeenten en de Vereniging van Groninger Gemeenten (VGG), belangrijke stappen zijn gezet. Er is een grote mate van overeenstemming over de hoofdkoers, de erkenning voor het feit dat gemeentelijke herindeling in de provincie noodzakelijk is om de bestuurskracht en strategische slagkracht van gemeenten te versterken, zodat gemeenten nu en in de toekomst de opgaven waar zij voor staan kunnen vervullen. Tegelijkertijd hebben wij vastgesteld dat een provinciebreed en op elkaar afgestemd proces complex is en het in sommige gevallen lastig maakt om de exacte route te bepalen. Desalniettemin zal in de loop van dit jaar - mede door de grote inzet van de Groninger gemeenten - meer duidelijkheid ontstaan over de contouren van de toekomstige bestuurlijke indeling in de gehele provincie.
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben kunnen informeren. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:, voorzitter. Bijlagen:, secretaris. Nr. Titel Soort bijlage 1 3 brieven colleges B&W Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren met verzoek tot beëindiging procedure artikel 8 Wet arhi + startdocument (bijlage) brieven en rapport