Nieuwsbrief nr. 3 oktober 2015 Voor de akkerbouw van morgen ALGEMEEN Website BO Akkerbouw 1) De BO werkt aan de ontwikkeling van een nieuwe website, die informatiever is dan de huidige voorlopige en tevens de mogelijkheid biedt geautoriseerde leden van secties en bestuur rechtstreeks toegang te geven tot vergaderstukken. De site is nagenoeg gereed en zal binnenkort de lucht in gaan. BO Akkerbouw en omzetbelasting 1) Nu er duidelijkheid bestaat over de BTW-positie van de vereniging en de financiële administratie is ondergebracht bij een administratiekantoor, zijn zowel de contributiebijdragen aan de leden als een aantal bedragen voor dienstverlening aan derden gefactureerd. Overzicht vergaderdata 28 oktober Akkerbouwcertificeringsoverleg 30 oktober Sectie Teelt 9 november Sectie UHV 11 november Bestuur en ALV (reguliere vergadering) KENNIS EN INNOVATIE Onderzoek en Innovatie 2) Inmiddels heeft BO Akkerbouw een mooie lijst met kennisvragen / onderzoeksvoorstellen ontvangen. Diverse bestaande commissies / R&D structuren hebben kennisvragen ingediend. Punt van aandacht blijft dat BO Akkerbouw in afwachting van duidelijkheid over de verbindend verklaring nog niet actief de media heeft gezocht. Telers hebben dus nog maar beperkt kennisvragen ingebracht. Er is binnen BO Akkerbouw inmiddels een eerste aanzet uitgewerkt van de procedure beoordeling / prioritering / gunning en/of aanbesteding. Deze versie wordt de komende periode gebruikt om met direct betrokkenen het proces te bespreken. Tevens heeft BO Akkerbouw diverse potentiele projectuitvoerders verzocht om te onderzoeken hoe en of een raamovereenkomst tussen de betreffende organisatie en BO Akkerbouw kan worden opgestart. Een door de belastinginspecteur goedgekeurde raamovereenkomst kan resulteren in een BTW-vrijstelling voor onderzoeksprojecten. Koepelprogramma precisielandbouw 2) Slim omgaan met nieuwe technologie is een bepalende factor in het verdienmodel van de akkerbouwer. Om de ontwikkelingen op het gebied van precisielandbouw, detectietechnieken, de mogelijkheden met betrekking tot het gebruik van big data, en de toename in het gebruik van drones te kunnen benutten is de inzet van ICT onmisbaar. BO Akkerbouw heeft op verzoek van ketenpartijen in een eerste overleg afgetast of het wenselijk is om vanuit BO Akkerbouw een initiatief rondom precisielandbouw op te starten. Nadere afstemming / uitwerking volgt. Aanvraag verbindendverklaring Programma Onderzoek en Innovatie 1) In de vorige nieuwsbrief is gemeld dat de voorbereidingen voor het indienen van een aanvraag verbindendverklaring voor het Programma Onderzoek en Innovatie in volle gang zijn. De afgelopen periode heeft intensief overleg plaatsgehad met medewerkers van het Ministerie van Economische Zaken. Dit heeft onder andere geresulteerd in een aangepaste versie van het Programma Onderzoek en Innovatie. Op verzoek van het Ministerie van Economische Zaken is de tekst aangepast waardoor de formuleringen beter aansluiten bij de terminologie die gebruikt wordt in de verordening die verbindendverklaring van een voorschrift mogelijk maakt. In de interpretatie en in de uitvoering van het programma verandert overigens niets en ook de thema s / onderzoeksonderwerpen blijven gelijk. 1
De aanvraag verbindendverklaring bestaat naast het Programma Onderzoek en Innovatie uit een regeling voor verplichte financiële bijdragen en, noodzakelijk voor de uitvoering, een regeling voor verplichte registratie van alle bijdrageplichtigen. Concreet betreft het een gezamenlijke aanvraag van drie BO s, t.w. de BO Granen, de BO Suiker en de BO Aardappelen en overige akkerbouwgewassen. Omdat wij in vergelijking met andere sectoren met onze aanvraag het verst gevorderd zijn, fungeert de aanvraag van de BO Akkerbouw als pilot. Eén aspect van de aanvraag verbindendverklaring betreft het aantonen dat de marktdeelnemers die zijn aangesloten bij de leden van de erkende brancheorganisatie representatief zijn voor tenminste 2/3 deel van de productie in de betrokken sector. Een toets daartoe is door het LEI uitgevoerd voor de BO Granen, de BO Suiker en de BO Aardappelen en overige akkerbouwgewassen. Voor deze toets vergelijkt het LEI de gegevens van de bedrijven die zijn aangesloten bij de lid-organisaties met de gegevens van de Landbouwtelling. Uit het rapport blijkt dat de drie erkende brancheorganisaties alle representatief zijn voor tenminste twee derde deel van de productie van de betrokken producten. Inmiddels is ook duidelijk dat de mededingingstoets van de Europese Commissie niet meer noodzakelijk is. Deze is geschrapt uit de betreffende nationale regeling. Op verzoek van BO Akkerbouw heeft LEI Wageningen UR (LEI) een literatuurstudie gedaan naar het algemeen economisch belang van een goede kennisinfrastructuur voor, in dit geval, de akkerbouwsector, en een ex-antebeoordeling gegeven van de bijdrage van het Onderzoeksen innovatieprogramma van BO Akkerbouw aan dit belang. Het LEI concludeert op basis van de huidige beschrijving dat het voorliggende onderzoeksprogramma, mits adequaat uitgevoerd, voldoet aan de criteria die gesteld moeten worden of inderdaad een bijdrage aan het algemeen economisch belang van de sector wordt geleverd in overeenstemming met Vo. (EU) nr. 1308/2013. Verwacht mag worden dat het intensieve overleg met het Ministerie van EZ in de voorbereidingsfase ertoe zal leiden dat de doorlooptijd van de behandeling van de officiële aanvraag kan worden bekort. Qua doorlooptijd is het ons streven de gehele aanvraagprocedure nog voor het einde van het jaar te hebben afgewikkeld. Topsectoren 2) Het programmavoorstel titel Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen is de afgelopen periode verder uitgewerkt en op 14 september 2015 ingediend. Voor 20 november wordt uitsluitsel over goedkeuring verwacht. BO Akkerbouw heeft geen inkind of in cash verplichtingen in deze PPS. Zij is enkel penvoerder, omdat de PPS op onderdelen nauw aansluit bij de doorlopende PPS Duurzame Bodem. MARKT- EN PRIJSINFORMATIE Akkerbouwplaza 2) Akkerbouwplaza functioneert naar behoren. Punt van aandacht blijft het genereren van voldoende verkeer naar de website. Derhalve blijft BO Akkerbouw focus leggen op nieuwsberichten die kunnen worden gekoppeld aan Akkerbouwplaza. Zo kunnen kennisvragen via Akkerbouwplaza worden ingediend, kunnen gebruikers via Akkerbouwplaza gratis een overzicht van de toegelaten gewasbeschermingsmiddelen per gewas opvragen en geeft de website een directe link naar de teeltvoorschriften. Inmiddels is er ook een instructiefilmpje beschikbaar. In dit filmpje wordt in 3 minuten duidelijk welke mogelijkheden Akkerbouwplaza biedt. De exploitatie voor 2015 is rond. De doelstelling om kostendekkend te zijn is in 2015 gehaald. In 2016 wordt het exploitatiemodel Akkerbouwplaza geëvalueerd. Agriprins 2) Om de betrouwbaarheid en juistheid van de gegevens in Agriprins te toetsen is recent een audit uitgevoerd bij de vier aardappelverwerkers. Geconcludeerd is dat er geen transacties zijn achtergehouden. 2
Agriprins plus 2) Het abonnement Agriprins Plus geeft toegang tot de voorraadmetingen aardappelen, de maandelijkse bekendmaking van de verwerkingscijfers en toegang tot het prijsinformatiesysteem Agriprins. Dit abonnement wordt via Akkerbouwplaza aangeboden voor een bedrag van 55,00. Met de verkoop van abonnementen moeten de binnen het abonnement aangeboden producten / diensten kostendekkend worden gemaakt. Op dit moment loopt de verkoop van abonnement geen storm. BO Akkerbouw poogt via verschillende low-budget acties aandacht (twitter, nieuwsberichten, lobby) te blijven vragen voor het nut en noodzaak voor onafhankelijk markten prijsinformatie via BO Akkerbouw. Wanneer het aantal abonnementen niet (sterk) toeneemt en er ook geen alternatieve financiering wordt gevonden leidt dit mogelijk zelfs tot de (onvermijdelijke) conclusie dat markt- en prijsinformatie als taak van de BO Akkerbouw niet langer houdbaar is. In 2016 wordt de exploitatie van Agriprins Plus geëvalueerd en wordt bekeken of de prijs per abonnement moet stijgen / dalen en of het exploitatiemodel überhaupt haalbaar is. CERTIFICERING Akkerbouwcertificering 3) Eind september heeft een vervolgoverleg tussen vertegenwoordigers van het Akkerbouw Certificeringsoverleg (ACO) en de schemabeheerder van Keurcompost (Branchevereniging Organische Reststoffen (BVOR)/Vereniging Afvalbedrijven (VA)) plaatsgehad. Vanuit het ACO is de wens geuit te komen tot een aanscherping van de normen voor Keurcompost. Na ontvangst van de reactie van de schemabeheerder kan het ACO herbeoordelen of het gebruik van gecertificeerd compost een toereikende borgingsmaatregel binnen het schema Voedsel- en Voederveiligheid Akkerbouw (VVAK) kan blijven. Vraagpunten zijn onder meer de normen voor de aanwezigheid van glas en steentjes in compost. Begin september trad de BO Akkerbouw op als gastheer van A-Net (European Platform for Fruits, Vegetables and Potatoes for the fresh market and the processing industry). Bij dit samenwerkingsverband van nationale certificeringsschema s gericht op voedselveiligheid zijn schema s aangesloten uit België, Duitsland, Nederland (VVAK), Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Binnen het platform worden op voedselveiligheidscertificering gerichte ontwikkelingen gedeeld. DIENSTVERLENING VOOR DERDEN Op verzoek voert de BO Akkerbouw secretariaats- en beleidstaken uit voor partners in de akkerbouwketen. De voorwaarden voor deze dienstverlening zijn vastgelegd in dienstverleningsovereenkomsten. Rassenlijst 4) De Stichting CSAR (Commissie Samenstelling Aanbevelende Rassenlijst) draagt zorg voor de jaarlijkse uitgave van de Aanbevelende Rassenlijst voor Landbouwgewassen. Plantum, LTO en de BO-Akkerbouw vormen het bestuur van de stichting. Op dit moment wordt gewerkt aan de voorbereiding van de Aanbevelende Rassenlijst 2016. Voor groenbemesters en wintertarwe zijn de onderzoeksgegevens al gereed. Ze zijn bekend gemaakt door middel van persberichten en hebben geleid tot publicaties in de landbouwbladen. Binnenkort worden de gegevens bekend voor de voedergrassen Engels raaigras en timothee, zomergerst, zomertarwe, snij- en korrelmais, cichorei en suikerbieten. Vereniging Vlas en hennep.nl 4) Vlas en Hennep.NL is de vereniging van de Nederlandse vlas- en hennepsector. Zaaizaadbedrijven, telers, handelaren en verwerkers van vlas en hennep vormen de leden van de vereniging. Andere bedrijven of organisaties die belangstelling hebben voor deze gewassen, participeren in de vereniging als partner. De vereniging werkt op dit moment aan het opstarten van een proef met nieuwe gewasbeschermingsmiddelen voor vlas. Ook wordt een financiële bijdrage geleverd aan de internationale promotie van vlas en linnen. Deze komt neer op 30 per ha vlasteelt. In het kader van het landbouwbeleid worden voorbereidingen getroffen voor een duurzaamheidscertificaat voor hennep. Het is de bedoeling dat henneptelers dit kunnen gebruiken voor het aanvragen van de vergroeningspremie. 3
Werkgroep Graszaad en Graszoden 4) De Werkgroep Graszaad en Graszoden is een onafhankelijke werkgroep die tot doel heeft om de teelt van graszaad en graszoden te bevorderen. Een belangrijke activiteit is het opzetten, begeleiden en financieren van onderzoeksprogramma s. Deze programma s zijn vooral gericht op het verkrijgen van toelatingen voor nieuwe gewasbeschermingsmiddelen. Voor het onderzoek is er een samenwerking met DLV Plant en Proefboerderij Rusthoeve. Samen vormen zij het Expertisecentrum Graszaad en Graszoden. De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van zaaizaadbedrijven, graszaadtelers en graszodenkwekers. De financiering van de activiteiten krijgt vorm via de afrekening met de graszaadtelers. Telers en handelsbedrijven brengen samen de middelen bijeen. Het gaat om 10 per ha graszaadteelt. Stichting Bevordering Cichoreiteelt 4) De Stichting Bevordering Cichoreiteelt is een onafhankelijke stichting die tot doel heeft om de teelt van cichorei te bevorderen. Een belangrijke activiteit is het begeleiden van het rassenonderzoek voor cichorei. De verdeling van de financiering van dit onderzoek is: 50% voor de kwekers, 25% voor de telersvereniging en 25% voor de verwerker. Het bestuur van de stichting bestaat uit vertegenwoordigers van zaaizaadbedrijven, de telers en de verwerker. Werkzaamheden CEMP 5) In de afgelopen periode heeft de stuurgroep van het Expert Center Specialty Crops weer een aantal projecten aangewezen. Daarbij zijn ook 3 projecten toegewezen aan de CEMP Akkerbouw, Vollegrondsgroenten en Aardbeien. In najaar 2016 zullen weer nieuwe projecten worden vastgesteld. De CEMP Akkerbouw, Vollegrondsgroenten en Aardbeien is nu projectleider voor de volgende projecten: Certis Chloor IPC / Intruder (chloorprofam). Fusilade Max (fluazifop-p-butyl). Stomp (pendimethalin). Wing-P (dimethenamide-p + pendimethalin). Centurion Plus (clethodim) / Gallant (haloxyfop-p-methyl)/ Focus Plus (cycloxydim). Proman / Fresco (metobromuron). Vertimec Gold (abamectine). Benevia / Exirel / Verimark (cyantraniliprole). Affirm (emamectine). Altacor / Coragen (chlorantraniliprole). Contans WG (coniothyrium minitans stam CON/M/91-8) Switch (cyprodinil + fludioxonil). Solofol (folpet). Prestop (gliocladium catenulatum stam J1446). Mancozeb. Signum / Bellis / Coronet (boscalid + pyraclostrobin). Trianum (trichoderma harzianum rifai stam T-22). Rudis (prothioconazool). Om uiteenlopende redenen zijn de aangevraagde vrijstellingen voor 120 dagen in zaaiuien, wortelen en knolselderij afgewezen; de vrijstellingsaanvraag voor Chinese kool is teruggetrokken. Eind juli is vrijstelling gevraagd voor het middel Luxan Mollentabletten ter bestrijding van veldmuizen. Eind augustus is de vrijstelling afgegeven voor de provincie Friesland (uitgezonderd de Friese Waddeneilanden), de provincie Groningen, uitsluitend in het gebied ten noorden van de A7 en de provincie Flevoland, uitsluitend de gemeentes Noordoostpolder en Urk. De vrijstelling eindigt op 15 december en geldt voor de volgende gewassen: wintergraan, graszaad, aardappelen, koolgewassen en wortel- en knolgewassen. In de afgelopen periode zijn voor de (kleine) akkerbouwteelten de volgende uitbreidingen gerealiseerd: Luna Experience voor uien, sjalotten, knoflook, vezelgewassen en wortelen. Rudis voor dompelbehandeling tweedejaars plantui. Xen Tari WG voor peulvruchten, oliehoudende zaden en vezelgewassen. Butisan S voor zomerkoolzaad en crambe. Met52 OD voor oliehoudende zaden, vezelgewassen, peulvruchten, ui-achtigen en kruidenteelt. Springbok voor winterkoolzaad. 4
Wing-P voor zonnebloem, lupine, uien, sjalotten, teunisbloem, crambe, echium, vlinderbloemige groenbemesters en miscanthus. Signum voor blauwmaanzaad, lijnzaad, koolzaad, mosterdzaad, huttentut, vezelvlas en cichorei. Intruder voor bosui, gezwollen lobelia en wollig vingerhoedskruid. Itcan SL 270 voor sjalotten en knoflook. Voor vragen kunt u contact opnemen met: 1) Matthé Elema 079 30 30 331 2) Tjitse Bouwkamp 079 30 30 334 3) Jan Wielemaker 079 30 30 332 4) David Kasse 079 30 30 333 5) Hans de Keijzer 079 30 30 335 5