Bouwhistorisch onderzoek B30 Informatiebijeenkomst d.d. 14 mei 2012
Presentatie BHO Waarom een BHO Opbouw van het onderzoek Inhoud van het rapport
Waarom een BHO Inzicht krijgen in specifieke waarden van het object Toetsingsmiddel Bouwhistorische opname en waardestelling Richtlijnen Bouwhistorisch onderzoek, deel Knuttel Analyse en waardering, deel Ruijssenaars
Opbouw van het onderzoek Bureau Bouwwerk (Wijnand Bloemink en Agnes Hemmes) i.s.m. Bureau voor Toegepast Historisch Onderzoek (Ester Vink): Archiefonderzoek Literatuuronderzoek Interviews Veldwerk
Inhoud rapport hdst. 1 1. De ontwerpgeschiedenis en de bouw 1911 1917 Passende huisvesting voor de 63 ambtenaren (1906) en publieksfuncties Rijksbouwmeester D.E.C.Knuttelof adjunct-rijksbouwmeester van het tweede district, H. Th. Teeuwisse Wet spreiding overheidsgebouwen (1911) Plan A,B,C Plan C, Plan A Beslissing Plan A
Plan A: kleine lichthof voorzijde glazen koepel over meerdere verdiepingen binnenplaats omsloten door gangen symmetrische voorgevel achtergevel in principe symmetrisch strakke, sobere architectuur voorgevel op afstand van Bezuidenhoutseweg Plan B: groot lichthof kantoren aan weerszijden gang symmetrische voorgevel achtergevel in principe symmetrisch voorgevel dicht op Bezuidenhoutseweg mogelijkheid tot uitbreiding, 2 e en 3 e verd Plan C: grote binnentuin kantoren aan weerszijden gang symmetrische voorgevel voorgevel dicht op Bezuidenhoutseweg wens minister, strook vrij aan zijd Haagse Bos, voor uitbreiding
Brug naar Haagse Bos
Conciërge woning
Inhoud rapport hdst2 2. Het nieuwe ministerie en de architectuur van Knuttel ir. Knuttel, Daniël Elisa Cornelis (1857 1926) Zowel bouwkundig als civiel ingenieur 1885 Gemeentearchitect Leiden 1892 Rijksbouwmeester van het tweede district Veel postkantoren Woningen in chaletstijl Stadsschouwburg Leiden (1890) Gemeentearchief Leiden (1890) Postkantoor Oudenbosch (1897) Villa s Nieuwe Parklaan, Den Haag (1897)
Postspaarbank, v Baerlestraat Amsterdam (1899)
Inhoud rapport hfdst3 3. De gebruiksgeschiedenis tot in de jaren 1980 Ministerie 1935 (?) Gebouw voor Crisiszaken 1940 Hoofdkwartier regering
Rijwielstalling (rond 1960) Luchfoto(1951) Verbouwing ministerskamer (rond 1971)
Inhoud rapport hfdst4 4. De uitbreiding van Ruijssenaars in de jaren 90 Verruiming entree Verleggen centrum Ophoging middenbouw Toevoeging paviljoens Verdichting kamers, zolders
Inhoud rapport hfdst5 5. De verbouwing geplaatst binnen het oeuvre van Ruijssenaars Rijke gelaagdheid Bouwtechnisch detail als ornament Spel met daglicht B30 Openbare bibliotheek, Apeldoorn (1980) Stadhuis, Apeldoorn (1987)
Laboratorium, Wageningen (1988) Rechtenfaculteit, Leiden (1998) B30 Bibliotheek, Amstelveen (1993)
Inhoud rapport hfdst6 6. Waardestelling categorie 1: hoge monumentwaarde (oudbouw) / hoge waarde, hoge kwaliteit, grote betekenis (nieuwbouw) categorie 2: positieve monumentwaarde (oudbouw) / positieve waarde, is van betekenis, is van toegevoegde waarde (nieuwbouw) categorie 3: indifferente monumentwaarde (oudbouw) / weinig toegevoegde waarde, beperkte of weinig betekenis (nieuwbouw) Vanwege aspect combinatie oudbouw en nieuwbouw het ontwerp bezien binnen de context van het oeuvre van de architect het ontwerp zelf (de intrinsieke kwaliteiten van het ontwerp) het ontwerp in relatie tot de oudbouw / nieuwbouw
Interieur, oudbouw materialisering Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3
bg 1e 2e 3e Cat 1 Cat 2 Cat 3
Interieur, oudbouw materialisering
Natuursteen Achtergevel, Frans Maassteen Detail voorgevel: Roze graniet en Pouillenay steen Hal 1e verd: vloer AncyleFranc, met inlegwerk van Vertde Lezof VertTinos met AncyleFranc Jauneen Bleu; de wanden zijn bekleed met Los Angèles en Diensttrap, Treden Pouillenay Brun, smeedijzeren leuning Forêtdes BroussesMouchetée,
Beeldhouwwerken Bank naast de ingang van ruimte 174, beeldhouwer H. van Remmen. Sculptuur1e verd, mogelijk Van Remmen Beelden voorgevel van beeldhouwer S. Tempelman
Interieur, nieuwbouw materialisering
Categorie 1 Ontwerp gezien binnen oeuvre Knuttel en Ruijssenaars Bouwmassa en kapvorm Architectonisch en stedenbouwkundig, de voorgevel Totaalbeeld gevels vanuit binnenhoven, geslaagde symbiose Symmetrie met name vanuit het atrium Totaalbeeld atrium Hoofdingang, vestibule, hal en trap Ruimtelijke structuur, gangen-kamers Het in open verbinding staan van de gangen 4 e t/m 6 e verd
Categorie 2 Gebruiksgeschiedenis, oorspronkelijke functie Historische symboolwaarde, hoofdkantoor regering in 1940 Heeft bombardement op Bezuidenhout overleefd Stedenbouwkundige betekenis gevels aan binnenhoven Achtergevel Paviljoens Gangwanden 4 e t/m 6 e verd. als onderdeel van totaalbeeld plan Ruijssenaars
Categorie 3 Achterzijde, stedenbouwkundig geen relatie met Haagse Bos Ingreep Ruijssenaarsachterzijde positieve waarde (cat. 2), maar geen stedenbouwkundige verbetering Architectonisch en stedenbouwkundig, gevels oudbouw aan binnenhoven Verbinding paviljoens op oudbouw Symmetrische opzet van paviljoens Ruijssenaars Ruimtelijke indeling zolderverdiepingen
Inhoud rapportage hfdst7 7. Conclusies B30, belangrijkste vooroorlogse gebouwen Prestigieuze opdracht Knuttel Voorgevel als Schauseite Achterzijde is achterkant, geen relatie bos Toevoeging Ruijssenaarsverbetering architectonische kwaliteit Twee dominante tijdlagen, Knuttel en Ruijssenaars Oudbouw, materiële rijkdom Ruimtelijke structuur vormt ruggengraat van het gebouw Toevoegingen eigentijdse architectuur maar verweven met oudbouw