WEET U HET AL? Brussel stopt een turbo in uw business. GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN

Vergelijkbare documenten
WEET U HET AL? Brussel stopt een turbo in uw business. GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN

GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN EN SUBSIDIES VOOR KMO S

Brussel stopt een turbo in uw business.

Activiteitenverslag van de directie Steun aan Ondernemingen

Gegevens met betrekking tot Brussel Economie en Werkgelegenheid Directie Steun aan Ondernemingen Kruidtuinlaan 20 BRUSSEL

Brussel stopt een turbo in uw business.

Activiteitenverslag van de directie Steun aan Ondernemingen

Beurzen GA INTERNATIONAAL MET UW ACTIVITEITEN. Prospectiereizen. Premies. Aanwerving FINANCIËLE STEUN VOOR EXPORT DOOR BRUSSELSE KMO S.

Financiële steunmaatregelen voor de export

Gegevens over het jaar 2013

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

BerOeP doen OP SUBSidieS

EXPORT. Financiële steunmaatregelen. een hefboom voor de KMO s

IMPULSEO I. Gert Merckx Kennisdomeinverantwoordelijke huisartsenkringen Leuven - 8 november 2016

Is uw onderneming actief in de bouwsector?

1) die zich vóór 1 april 2019 op een site van citydev.brussels gevestigd heeft;

B. Werkende beroepsbevolking en interne werkgelegenheid

Kerncijfers voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

De Brusselse arbeidsmarkt: statistische gegevens - Zelfstandige arbeid. Zelfstandige arbeid

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 16 OKTOBER 2008

Regelgeving voor de toeristische logies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

BIJLAGE. Bijlage nr. 1. Reglement houdende de ondersteuning van jeugdinfrastructuur. HOOFDSTUK 1: Algemene bepalingen

B. Werkende beroepsbevolking en interne werkgelegenheid

1819 B EL ONS. Zin om uw onderneming op te starten? Denk aan alles! ALLE INFO OM TE ONDERNEMEN IN BRUSSEL

BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJK REGERING AGENDA VAN DE MINISTERRAAD VAN DONDERDAG 13 SEPTEMBER 2018

nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Waarborgregeling - Stand van zaken

Rise- Innovatieve start-ups

Wie heeft recht op een premie?

Nieuwe Energiepremies «Om onze energierekening te verlichten en het klimaat te beschermen!»

1) die zich vóór 2 oktober 2017 op een site van citydev.brussels gevestigd heeft;

FAQ. Sleutelwoorden Vragen Antwoord A. ALGEMEEN

Reglement financiële autonomie sportverenigingen

Artikel 1.- Artikel 2.-

Huisartsen in het Brussels Gewest: wie zijn ze, waar houden ze praktijk, en waar zijn er mogelijke tekorten?

PROJECTOPROEP GERICHT OP NGO S

Reglement Starterscontract

Inventaris van de belangrijkste tewerkstellingsmaatregelen 2015

Advies. Besluit micro-warmtekrachtinstallaties en warmtepompen

Premie voor een investering:

PUBLIEKE SECTOR. Bedrijfsschade Aangegeven bedrag Eenvoudige Risico s. Specifieke bepalingen

Steun aan jonge innovatieve ondernemingen

Via diverse kanalen steun voor energiebesparende investeringen: via netbeheerders, overheidsinstanties, en via de federale belastingsaftrek.

DOSSIER VOOR LENINGAANVRAAG BRUSOC

GENIET VAN TALRIJKE PREMIES OM UW ACTIVITEITEN TE BOOSTEN!

Projectoproep "Een jong en levendig gewest" Seizoen

reglement voor de subsidiëring van aankoop, bouw of verbouwingen aan jeugdwerkinfrastructuur

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

Reglement Starterscontract

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie

Artikel 1. Deze ordonnantie regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 39 van de Grondwet.

De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, REGERING, bekrachtigen hetgeen volgt :

Tewerkstellingssteun in het Brussels Gewest: 255 miljoen euro voor de Brusselaars

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende uitvoering van de ordonnantie van XXX betreffende vrije vloot fietsdelen

Handleiding aanvraag Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP)

mevr. Voornaam : Naam :... Adres :... Mail :. ...

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

Reglement met betrekking tot het subsidiëren van projecten ter bevordering van een goede studiekeuze in het secundair onderwijs

ALGEMENE VOORWAARDEN ENERGIEPREMIES VOOR DE INDIVIDUELE WONINGEN

Korting bedrijfsvoorheffing in steunzone (ontwrichte zone)

SUBSIDIE VOOR INBRAAKPREVENTIE

Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX

Toelichting bij het begrip onderneming binnen de call voor kleine en middelgrote windturbines

GEMEENTEFINANCIËN: WAAR GAAN DE OCMW S NAARTOE?

tariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief)

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de vestigingssteun in de Zones van Economische Uitbouw in de Stad

Ordonnantie van 1 april 2004 / Ordonnantie van 1 juli 1993 / Koninklijk Besluit nr. 123

Samenwerking op vlak van cultuur Québec-Vlaanderen

AANVRAAGFORMULIER VOOR HET ATTEST VERLAAGD TARIEF SUCCESSIERECHTEN ARTIKEL 60BIS/3 1, WETBOEK DER SUCCESSIERECHTEN FAMILIALE VENNOOTSCHAP

Informatiepakket. over het gebruik van de kmo-portefeuille. door uw Vlaamse kmo-klanten

Standaard informatie voor de aanvraag tot goedkeuring van een GEMEENSCHAPPELIJKE DIENST VOOR FYSISCHE CONTROLE

Projectoproep 2015 Federaal Grootstedenbeleid "Familie in armoede in de stad" *** Reglement

HANDLEIDING START-UP PLAN

VERKOOPSCONTRACT VAN ROLLEND MATERIEEL ALS SCHROOT, NA DE VERWIJDERING VAN HET ASBEST BIJ DE KOPER TUSSEN

INHOUD. mindmap. 1 Omschrijving? 2 Doel? 3 Welke werkgevers? 4 Welke werknemers? 5 Wat is het voordeel? 6 Combinatie andere maatregelen

Subsidiereglement voor rationeel energiegebruik

Behoud of verlies van steun bij wijzigingen

HOOFDSTUK 1 : ALGEMENE BEPALINGEN

FOCUS NR.31. Welke ondernemingen maken gebruik van de Brusselse financiële instrumenten? Over welke financiële instrumenten hebben we het?

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten

8. ONZE FINANCIËLE MIDDELEN

FAQ belastingvermindering voor uitgaven voor de beveiliging van een woning tegen diefstal of brand

ADVIES. Strategische uitvoerbaarheidsstudie betreffende de vestiging van een biomethanisatie-eenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

- 1/5 - (door de aanvrager in te vullen) vanaf 1 januari Informatie over de aanvraag: A. Aanvrager: ... B. Ligging van het goed: ...

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie betreffende de steun voor de economische ontwikkeling van ondernemingen. 21 september 2017

FAQ belastingvermindering voor uitgaven voor de beveiliging van een woning tegen diefstal of brand

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 16 maart 2012 betreffende het economisch ondersteuningsbeleid, artikel 37;

Projectvoorstelling. Brussels Greenfields. Leefmilieu Brussel (BIM) Brussels Greenfields 1

Leegstand bestrijden. Belangrijkste maatregelen van de Regering Nut Geschiktheid. 8 gemeentelijke observatoria voor de huisvesting subsidiëren

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende verschillende wijzigingen betreffende tewerkstellingssteun.

Staatssteun: richtsnoeren milieusteun vaak gestelde vragen (Zie ook IP/08/80)

INLICHTINGENBLAD (voor de werkgevers behalve de administraties)

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

Aanvraagformulier GEMEENTERAADSBESLISSING DD. 13/12/2016

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

19548 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

Aantal leveringspunten

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Derde Bewerking : Aftrek van vrijgestelde verdragswinsten Aftrek van niet-belastbare bestanddelen

VOORSTEL VAN ORDONNANTIE BETREFFENDE DE BODEMSANERING.

Transcriptie:

WEET U HET AL? Brussel stopt een turbo in uw business. GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN

U bent bedrijfsleider of zelfstandige? U wilt uw eigen zaak opstarten? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan u financieel steunen! Investeren, een beroep doen op externe consultants, exporteren, opleidingen volgen, een stagiair in dienst nemen of opvangplaatsen voorbehouden voor de kinderen van uw personeel Op de volgende pagina s ontdekt u de steunmaatregelen waarop u een beroep kan doen indien u een activiteit uitoefent in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. De financiële hulp die het Gewest aanbiedt, is bedoeld om de groei van uw onderneming te ondersteunen. Brussel is the place te be voor uw business. De teksten in deze informatiebrochure zijn niet exhaustief en hebben louter informatieve waarde. Enkel de wetteksten (organieke ordonnantie van 13 december 2007 betreffende de steun ter bevordering van de economische expansie en de bijbehorende uitvoeringsbesluiten, ordonnantie van 13 januari 1994 betreffende de bevordering van de buitenlandse handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 5 juli 2012) hebben rechtskracht. 1. Een uitzondering is de pre-activiteitssteun, die bestemd is voor personen die een onderneming willen oprichten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN Inhoud U zult vaststellen dat het bedrag van de steun die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest u voorstelt, varieert naargelang de grootte van uw onderneming. Om na te gaan of uw onderneming behoort tot de micro-, de kleine, de middelgrote of de grote ondernemingen, kijkt u op pagina 35. Sommige maatregelen zijn niet voor elke sector bestemd. Op de pagina s 36 en 37 vindt u een tabel waarop u kunt zien of uw onderneming tot de toegelaten sectoren behoort. pagina 4 Steun voor algemene investeringen pagina 10 Steun voor milieugerelateerde investeringen pagina 17 Steun voor aanpassingen aan niet-milieugerelateerde normen pagina 19 pagina 23 pagina 26 pagina 29 pagina 32 pagina 35 pagina 36 pagina 39 pagina 40 Steun voor de bevordering van de buitenlandse handel Steun inzake pre-activiteit en steun voor studies en diensten van externe consultants Steun voor omkadering en kennisoverdracht Steun voor aanwervingen Steun voor kinderopvang Micro, klein, middelgroot of groot: hoe bepaalt u de omvang van uw onderneming? Controleer of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren Wat u moet weten vooraleer u steun aanvraagt Praktische modaliteiten 3

1 STEUN VOOR ALGEMENE INVESTERINGEN U wil investeren in de ontwikkeling van uw bedrijf? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest biedt premies tot 30 % voor nieuwe investeringen. 1.1 WIE KAN AANSPRAAK MAKEN OP STEUN VOOR ALGEMENE INVESTERINGEN? De steun voor algemene investeringen richt zich tot zelfstandigen en tot micro-, kleine en middelgrote ondernemingen 1. Uw investering dient gerealiseerd te worden binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (19 gemeenten) en noodzakelijk te zijn voor uw beroepsactiviteit. 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit is opgenomen in de toegelaten sectoren. 4

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 1.2 VOOR WELKE TYPES VAN INVESTERINGEN KAN U STEUN AANVRAGEN? U kunt steun aanvragen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor volgende investeringen: Investeringen in onroerend goed ; Investeringen in materiaal 2 ; Immateriële investeringen. Opgelet, uw investering dient verplicht verbonden te zijn met: de oprichting van een nieuwe vestiging of de uitbreiding van een bestaande vestiging; het diversifiëren van uw productie naar nieuwe productmarkten; een fundamentele verandering in uw productieproces. De investering dient ingeschreven te worden in de balans (bedrijven) of in de afschrijvingstabel (zelfstandigen) en conform te zijn met de regelgeving voor stedenbouw, ruimtelijke ordening en leefmilieu. 1.2.1 Welke onroerende investeringen komen in aanmerking? Ateliers, opslagplaatsen, terreinen, kantoren, commerciële ruimten, Het merendeel van de investeringen in onroerend goed komen in aanmerking voor steun, bijvoorbeeld investeringen voor de verwerving 3, de bouw, de transformatie en de renovatie van gebouwen 4. De onderneming kan steun genieten voor beroepsgerelateerde investeringen. Opmerking Als uw investering betrekking heeft op een gebouw voor gemengd gebruik, moet het deel dat voor beroepsdoeleinden bestemd is duidelijk identificeerbaar zijn en de waarde ervan ingeschreven zijn in de aankoopakte of in een ander document dat door een expert is opgesteld. 1.2.2 Welke investeringen in materiaal zijn toegelaten? U wilt een vestiging oprichten of uitbreiden? U wilt uw productie diversifiëren of wijzigen? Moet u daartoe een bijkomend voertuig kopen of nieuw materiaal aanschaffen? U kan investeringssteun aanvragen indien het gaat om de aanschaf van: uitrusting of machines ; bestelwagens of minibussen, vrachtwagens, speciaal aangepaste motoren in functie van de bedrijfsactiviteit 5. 2. Daarnaast, kan elke Brusselse onderneming, die bedrijvig is in een sector die daartoe in aanmerking komt, steun ontvangen voor investeringen in beveiliging (alarmsysteem, rolluiken, videobewaking, enz.). Voor deze investeringen gelden de hier vermelde voorwaarden niet : het moet bij voorbeeld niet gaan om een onderneming in oprichting of uitbreiding. Om meer te weten over de steun voor investeringen in beveiliging, kijkt u op pagina 12. 3. Enkel indien de investering de verwerving van een zakelijk recht betreft. Behalve aankoop komt ook leasing in aanmerking, voor zover het contract voorziet in de verplichting om het goed aan te kopen na het verstrijken van de huurperiode en voor zover de investering geboekt wordt als materieel vast actief. 4. Voor bepaalde sectoren zijn de in aanmerking komende investeringen geplafonneerd op 400.000 EUR (zie Toegestane sectoren ). 5. Indien uw bedrijf deel uitmaakt van de wegtransportsector voor goederen (Codes NACE BEL 49.410 en 52.210), kan u geen aanspraak maken op steun voor rollend materiaal. 5

1.2.3 Merken en octrooien: welke immateriële investeringen zijn toegestaan? U wil een merknaam laten registreren of een brevet neerleggen voor een nieuw product? Dan kan u een steunaanvraag indienen voor de kosten die gepaard gaan met de neerlegging of de aankoop van brevetten, merke n of modellen. Deze moeten in de activa van de onderneming voorkomen en gedurende minstens vijf jaar in uw onderneming blijven. 1.3 WELKE INVESTERINGEN KOMEN NIET IN AANMERKING? Bij het indienen van een steunaanvraag zal de administratie nagaan of u aan alle criteria voldoet. Uw investering wordt afgewezen indien: - ze dient om een normale, terugkerende of vervangende uitgave te bekostigen, te moderniseren of voortkomend uit de loutere aanpassing aan nieuwe normen of standaarden; - ze aangegaan wordt met het oog op verhuur 6 ; - ze de verwerving mogelijk maakt door een rechtspersoon (vennootschap) van goederen die eigendom zijn van een aandeelhouder of van een onderneming uit dezelfde groep; - ze dient om een handelsfonds, of aandelen in een vennootschap, over te nemen; - ze dient om de verwerving van een gebouw mogelijk te maken door een aandeelhouder of door een vennoot, die het gebouw in huur geeft aan de vennootschap; - ze dient om luxe-uitgaven te bekostigen; - 7 1.4 WAT IS HET MINIMALE INVESTERINGSBEDRAG? Het minimumbedrag 8 van uw investering moet oplopen tot: 15.000 voor zelfstandigen en micro-ondernemingen 30.000 voor kleine ondernemingen 100.000 voor middelgrote ondernemingen 6 6. Investeringen in materiaal of meubilair dat voor verhuur bestemd is worden evenwel toegelaten indien de verhuring gepaard gaat met een bijkomende dienstverlening door de onderneming. 7. Dit is een indicatieve lijst: ook andere investeringen worden uitgesloten van steun (bijvoorbeeld luchtvaarttuigen). Voor de volledige lijst kan u zich beroepen op het besluit van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest inzake algemene investeringen. Deze is beschikbaar op de internetsite: www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving. 8. Deze bedragen zijn zonder BTW en belastingen van eender welke aard. De bewijsstukken moeten verplicht gefactureerd zijn aan een minimumbedrag van 500 BTW excl.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 1.5 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? De steun die u kunt genieten, hangt af van de grootte van uw onderneming (micro, klein of middelgroot). Ze omvat een basissteun, eventueel verhoogd met een aanvullende steun Tewerkstelling en/of een aanvullende steun Economisch beleid. De steun ligt hoger indien uw onderneming gelegen is in de ontwikkelingszone. De ontwikkelingszone strekt zich uit over een deel van de gemeenten Vorst, Anderlecht, Molenbeek en Brussel-Stad en wordt als prioritair beschouwd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Europa. Om na te gaan of uw vestiging binnen de ontwikkelingszone ligt, kijkt u op de volgende website : www.economie-werk.brussels > Steun en subsidies > algemene investeringen. U mag steun cumuleren zonder evenwel de aangeduide maxima te overschrijden. Microonderneming Kleine onderneming Middelgrote onderneming Basissteun buiten de ontwikkelingszone 5 % 5 % 2,5 % Basissteun binnen de ontwikkelingszone 15 % 10 % 10 % Aanvullende steun Tewerkstelling U heeft een startende onderneming en de creatie ervan levert werkgelegenheid op 2,5 % - - Uw onderneming stelt laaggeschoold personeel te werk 7,5 % minstens één voltijdse betrekking 5 % bij meer dan 20% van het personeel 3,5 % bij meer dan 30% van het personeel Uw onderneming geniet van verminderde sociale bijdragen (geen structurele vermindering) 7,5% minstens één voltijdse betrekking 5% bij meer dan 20% van het personeel 3,5 % bij meer dan 30% van het personeel Uw onderneming is in uitbreiding (de personeels- bezetting is met 30 % verhoogd gedurende de laatste 3 jaar) Uw onderneming doet een beroep op de diensten van Actiris Maximum totaal van de aanvullende steun Tewerkstelling 7,5 % 5 % 3,5 % 7,5 % 5 % 3,5 % 7,5 % 5 % 3,5 % 7

Micro- Onderneming Kleine onderneming Middelgrote onderneming Aanvullende steun Economisch Beleid U heeft een startende onderneming 7,5 % - - Uw onderneming maakt deel uit van een prioritaire sector 7,5 % 5 % 3,5 % Uw onderneming heeft hoogstens 2 jaar geleden 3,5 % 3,5 % 3,5 % een bedrijfsvervoerplan gerealiseerd 9 Uw investering betreft de creatie van een nieuwe vestiging buiten de ontwikkelingszone Uw investering betreft de creatie van een nieuwe vestiging binnen de ontwikkelingszone Maximum totaal van de aanvullende steun Economisch Beleid buiten de ontwikkelingszone Maximum totaal van de aanvullende steun Economisch Beleid binnen de ontwikkelingszone 7,5 % 5 % 3,5 % 12.5 % 12.5 % 12.5 % 7,5 % 5 % 3,5 % 12.5 % 12.5 % 12.5 % Maximum totaal van de te verkrijgen steun Maximum totaal van het steunbedrag buiten de ontwikkelingszone Maximum totaal van het steunbedrag binnen de ontwikkelingszone Plafond van de steun 15 % 15 % 7,5 % 30 % 27,5 % 20 % 350.000 E per onderneming en per burgerlijk jaar Starter Uw onderneming wordt als starter beschouwd indien ze minder dan 4 jaar ingeschreven is bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen. Laaggeschoolde Elke persoon die geen diploma van hoger secundair onderwijs heeft. Onderneming in expansie Uw onderneming is in expansie indien haar personeels-bezetting in de 3 jaren die voorafgaan aan het indienen van een dossier met minstens 30% gestegen is. Gebruik maken van de diensten van Actiris Om van deze aanvullende steun te kunnen genieten, dient uw onderneming personeel aangeworven te hebben via Actiris in het voorgaande boekhoudkundig jaar of een samenwerkingsakkoord met Actiris hebben gesloten binnen de 2 jaar voorafgaand aan de steunaanvraag. Sectoren met voorrang Volgende sectoren worden als voorrangssectoren beschouwd: de industrie en de ambachten; horeca en toerisme; de detailhandel; renovatie van gebouwen, met inbegrip van installatie- en afwerkingswerken; informatie- en communicatietechnologie; research and development; milieubeheer. 9. Conform de wetgeving van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Arrest van 5 februari 2004 en uitvoering van de ordonnantie van 25 maart 1999). 8

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN Ontwikkelingszone Jette Brussel Stad St-Agatha-Berchem Koekelberg Ganshoren Evere St-Joost-ten-Node Schaarbeek St-Jans-Molenbeek Brussel Stad St-Lambrechts-Woluwe Anderlecht St-Gillis Etterbeek St-Pieters-Woluwe Vorst Elsene Elsene Oudergem Brussel Stad Ukkel Watermaal-Bosvoorde U vindt het aanvraagformulier voor voorafgaande toelating, alsook het formulier voor uw volledige aanvraagdossier op www.economie-werk.brussels, rubriek Steun & Subsidies, Algemene investeringen (onderaan op de pagina). Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor meer uitgebreide informatie, contacteer ons op T 02 800 34 21 of 34 37. E-mail: expa.eco@gob.brussels 9

2 STEUN VOOR MILIEU-INVESTERINGEN Maakt uw onderneming zich op om investeringen te doen die de kwaliteit van ons milieu ten goede komen? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest stelt tot 80.000 steunmaatregelen voor ten behoeve van uw groene projecten. 2.1 TOT WIE RICHT DE STEUN VOOR MILIEU-INVESTERINGEN ZICH? Zowel zelfstandigen als andere ondernemingen (micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen) 1 kunnen genieten van steun voor investeringen die het leefmilieu ten goede komen. Grote ondernemingen kunnen steun ontvangen voor het produceren van ecoproducten. Uw investering dient gerealiseerd te worden binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (19 gemeenten) en moet verband houden met uw professionele activiteiten. 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit is opgenomen in de toegelaten sectoren. 10

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 2.2 VOOR WELKE TYPES VAN INVESTERINGEN KAN U STEUN ONTVANGEN? U kunt steun aanvragen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de volgende projecten: energiebesparing, productie van hernieuwbare energie en invoeren van duurzame vervoerswijzen; het integreren van uw onderneming in het stedelijk weefsel; het produceren van ecoproducten; het aanpassen en verbeteren van uw installaties om tegemoet te komen aan de Europese normen, of betere prestaties op het vlak van milieu te behalen bij gebrek aan normen. 2.2.1 De steun voor energiebesparing, productie van hernieuwbare energie en invoeren van duurzame vervoerswijzen Uw onderneming wenst te investeren in energiebesparende maatregelen of de productie van hernieuwbare energie? U kunt voor dergelijke projecten aanspraak maken op steun indien ze verband houden met de volgende domeinen : thermische isolatie van uw gebouwen, indien ze ouder zijn dan 5 jaar; vernieuwing van uw verlichting door een meer spaarzame installatie, installatie van een natuurlijke lichtschacht; energieproductie uit hernieuwbare, niet-fossiele bronnen(bijvoorbeeld fotovoltaïsche panelen of een warmtepomp); de gecombineerde productie van warmte en elektriciteit (co- en trigeneratie); het vervangen van uw verwarmingsketel door een gelabelde condensatieketel of het vervangen van uw klassieke brander door een modulerende of een tweetraps brander; de installatie van passieve koelsystemen; het toevoegen of vervangen van meetapparatuur als die een verhoging van het energetisch rendement van uw installaties met zich meebrengt; 2 De steun voor energiebesparing en voor de productie van hernieuwbare energie is voorbehouden voor zeer specifieke activiteitssectoren (zie pagina 36-37, nota 1 : Controleer of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren ). U wilt milieuvriendelijke vervoerswijzen gebruiken? U wilt investeren om de energieprestatie van uw productieprocessen te verbeteren? Voor volgende projecten kunt u steun ontvangen: het recupereren of recycleren van de warmte die vrijkomt uit uw productie-installaties; het installeren van apparaten die u toestaan verliezen te beperken of het energieverbruik van uw productieproces te reduceren; het verwerven van elektrische of hybride weg- en bedrijfsvoertuigen of voertuigen die op brandstofcellen werken, of fietsen, alsook de aanpassingen die daaruit voortvloeien; 2 2. Dit is een indicatieve lijst. De volledige lijst vindt u in het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de steun bij energiebesparing en de productie van energie uit hernieuwbare bronnen en in het wijzingingsbesluit. Deze besluiten zijn beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving. 11

2.2.2 Steun bij de integratie van uw onderneming in het stedelijk weefsel Uw onderneming bereidt zich voor op investeringen om zich beter te integreren in het stedelijk weefsel? Voor volgende projecten kunt u een steunaanvraag indienen: de door een administratieve of gerechtelijke beslissing opgelegde verhuizing om milieuredenen van uw onderneming naar elders in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; het plaatsen van apparatuur met als doel de overslag van uw goederen meer in overeenstemming te brengen met de stedelijke omgeving; het saneren van vervuilde sites 3 ; het installeren van watertanks, stormbekkens en aanverwante uitrustingen voorzien van een gekalibreerd systeem met dubbele overloop ; het aanleggen van groene daken; beplantingen of architecturale of stedelijke aanpassingen opgelegd door een stedenbouwkundige of milieuvergunning; het verminderen van burenhinder (problemen met het uitzicht, belemmering van het daglicht, overdreven verlichting ) indien de investering volgt op een klacht of het resultaat is van een administratieve of gerechtelijke beslissing; een bestemmingswijziging : investeringen in verband met de verandering van kantoorruimten in ruimten voor een andere economische activiteit 4 ; de invoering van een pendeldienstprogramma voor werknemers van een of meer ondernemingen : via de aankoop of het leasen van een of meer aangepaste voertuigen door een onderneming of door een groepering van verschillende ondernemingen van dezelfde zone of via een beroep op onderaanneming 5 ; 6 U kunt steun aanvragen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om de volgende systemen te installeren : een alarmsysteem, een systeem van mechanische bescherming: luik, rooster, traliewerk, ; een systeem van camerabewaking: digitale camera en video. Steun voor beveiligingsinvesteringen Micro en kleine onderneming Middelgrote onderneming Grote onderneming Basissteun 40% 40% 20% Aanvullende steun "certificering in milieumanagement" 5 % Minimumbedrag investering 5.000 Plafond 10.000 per kalenderjaar 12 3. Met uitzondering voor de kosten van voorafgaandelijke onderzoeken. 4. voor zover deze verandering van bestemming het voorwerp is geweest van een administratieve goedkeuring inzake stedenbouwkunde en/of milieu 5. U vindt meer inlichtingen over deze steun in het wijzigingsbesluit van 2013. 6. Dit is een indicatieve lijst. Voor de volledige lijst verwijzen we u naar het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de steun voor stedelijke integratie en voor de productie van ecoproducten en naar de wijzigingsbesluiten. Deze zijn beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 2.2.3 Steun voor de productie van ecoproducten U wenst een ecologisch product te lanceren of te verbeteren? Dient u daarvoor te investeren in de aanpassing, het vervolledigen of het implementeren van een productieproces? U kunt van een premie genieten indien uw product een reële milieuvooruitgang betekent ten opzichte van bestaande gelijkaardige producten, en indien: het product de geldende milieunormen respecteert; het concept geoptimaliseerd is om een zo gering mogelijk impact te hebben op het leefmilieu; informatie voor de consument is voorzien; het gehele productieproces een voorbeeld van kwaliteit stelt (nevenproducten, afval, energieverbruik, levensduur); het transport, de opslag en de bewaring optimaal geregeld zijn; het product mogelijkheden biedt tot hergebruik, recyclage of energetische herwaardering na het gebruik ervan; 6 Vooraleer u de steunaanvraag indient, moet u door een gespecialiseerde externe consultant laten vaststellen dat uw project voldoet aan de criteria. De consultant dient zich tevens uit te spreken over het verwachte rendement van de investering 7. De consultant mag geen banden hebben met uw onderneming en moet zijn activiteit al tenminste twee jaar uitoefenen 8. 2.2.4 Steun om uw installaties in overeenstemming te brengen met de Europese milieunormen of nog beter te doen dan deze normen, of om betere milieuprestaties te realiseren in gevallen waar geen normen bestaan U dient zich aan te passen aan een Europese milieunorm, die sinds minder dan drie jaar verplicht is? U wenst te investeren om nog beter te doen dan de geldende normen? Of wenst u in uw milieu-inspanningen nog verder te gaan dan de normen het opleggen? U kunt een steunaanvraag indienen wanneer uw investering milieuwinst oplevert op één van de volgende domeinen 9 : water (zuivering, hergebruik en recyclage van proceswater, herverdelen van gerecycleerd of hergebruikt water tussen naburige bedrijven onderling, aankoop van niet-vervuilend materiaal voor het onderhoud van halfdoorlatende oppervlakken, ); lucht (luchtzuivering, overdracht tussen naburige ondernemingen van vervuilde lucht die bruikbaar is in een bedrijfsproces of als primaire lucht voor een verbrandingsinstallatie); afval (hergebruik, recyclage en heropwaardering van nevenproducten of afval); bodem en water (investeringen die verontreiniging van bodem en grondwater voorkomen); 7. Het verslag van de consultant dient te omvatten: beschrijving van de investeringen, verband met de verhoopte resultaten, analyse van de levenscyclus van het eco-product; tevens een evaluatie, uitgedrukt in procenten, van de mate waarin het project voldoet aan de vereisten inzake eco-ontwerp, eco-productie, eco-gebruik en eco-afval. Gedetailleerde informatie vindt u in het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering inzake eco-producten, zie www.economie-werk.brussels, rubriek Premies en subsidies, pagina Regelgeving 8. Onder bepaalde voorwaarden kan uw onderneming steun voor advies van een externe consultant genieten. Zie p. 23. 9. Dit is een indicatieve lijst. Voor de volledige lijst verwijzen we u naar het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering betreffende de bescherming van het milieu. Dit besluit is beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving. 13

grondstoffen en natuurlijke hulpbronnen (voorzieningen die toelaten besparingen te verrichten inzake grondstoffen of natuurlijke hulpbronnen en van water in het bijzonder); geluid en trillingen (beperken van hinder); brandveiligheid (investeringen in een bestaande installatie wanneer er risico s op verspreiding van brand en/of van explosies buiten de onderneming zijn); alle andere ingrepen die bijdragen tot een betere bescherming van het milieu, mits ze door een specifiek dossier gerechtvaardigd zijn. Grote ondernemingen kunnen deze steun enkel ontvangen indien ze door hun investeringen het nog beter kunnen doen dan de verplichte Europese normen. Als er geen verplichte Europese normen bestaan, kunnen ze ook steun aanvragen, voor zover hun investeringen een gunstige weerslag zullen hebben op de bescherming van het leefmilieu. 2.3 WAT MOET HET MINIMUMBEDRAG VAN UW INVESTERING ZIJN? Uw investering dient minimum 7.500 te bedragen 10. De investeringen in fietsen (met inbegrip van de voorzieningen) en investeringen inzake veiligheid moeten echter minstens 5.000 bedragen 10. 2.4 WELKE INVESTERINGEN ZIJN UITGESLOTEN VAN STEUN? Bij het indienen van uw steunaanvraag zal de administratie nagaan of u wel degelijk aan alle criteria voldoet. Uw investering is uitgesloten van steun indien: - ze bedoeld is voor verhuur. Investeringen in materiaal met huurbestemming zijn toegelaten voor zover: - de investering die tot een energiebesparing leidt gepaard gaat met een bijkomende dienstverlening door de onderneming; - het materiaal bestaat uit wegvoertuigen met elektrische, hybride (elektrisch/ thermisch) motor of brandstofcellen of uit fietsen (met inbegrip van hun voorzieningen); - het materiaal bestaat uit wegvoertuigen in het kader van een pendeldienstprogramma voor werknemers; 14 10. Deze bedragen zijn zonder BTW en belastingen van eender welke aard. De bewijsstukken moeten verplicht gefactureerd zijn aan een minimumbedrag van 500. 11. Dit is een indicatieve lijst: ook andere investeringen worden uitgesloten van steun (bijvoorbeeld luchtvaarttuigen). Voor de volledige lijst kan u zich beroepen op de besluiten van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering over het milieu, de eco-producten, de integratie in het stedelijk weefsel en de energiebesparingen en energie-opwekking uit hernieuwbare bronnen en de wijzigingsbesluiten. Zie www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN - ze wegvoertuigen betreft, met uitzondering van voertuigen die gebruikt worden om een pendeldienstprogramma voor werknemers uit te voeren; - ze het verwerven van gebouwen en of terreinen inhoudt. Steun is in ditgeval wel mogelijk indien de verwerving van gebouwen of gronden absoluut noodzakelijk is om tegemoet te komen aan de milieunormen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; de verwerving dient dan wel in volle eigendom te gebeuren; - het gaat om de aankoop van tweedehands meubilair of materieel, uitgezonderd de investering verkocht door een professional uit de sector en met een garantie van minimum 6 maanden; - 11 2.5 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? De toegekende steun is afhankelijk van de grootte van uw onderneming (micro, klein, middelgroot of groot). Ze omvat een basissteun, eventueel verhoogd met een aanvullende steun van 5% indien uw onderneming het Emas, ISO 14.000 certificaat of het label van eco-dynamische onderneming van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest draagt. Ondernemingen die tot de prioritaire sectoren behoren, kunnen bovendien een aanvullende steun van 10% ontvangen voor investeringen die gericht zijn op het tegemoetkomen aan (of beter doen dan) de Europese milieunormen, of het behalen van betere milieuprestaties in gevallen waar geen normen bestaan. 15

Micro en kleine onderneming Middelgrote onderneming Grote onderneming Basissteun Energiebesparing, productie van hernieuwbare energie en invoeren van duurzame vervoerswijzen 40 % 30 % 20 % Stedelijke integratie 40 % 40 % 20 % Invoering van een pendeldienstprogramma voor werknemers 60% 60% 60% Ecoproducten 35 % 35 % uitgesloten Aanpassing aan of overtreffen van de Europese milieunormen of prestatieverhoging voor het milieu bij gebrek aan normen 25 % 20 % 10 %* Aanvullende steun Certificering in milieumanagement Alle steunmaatregelen 5 % 5 % 5% (behalve voor ecoproducten) Aanvullende steun voor prioritaire sectoren ** Aanpassing aan of overtreffen van de Europese milieunormen of prestatieverhoging voor het milieu bij gebrek aan normen 10 % 10 % 10 % Plafond Investeringen in wegvoertuigen met elektrische, hybride (elektrisch/thermisch) motor of brandstofcellen (energiebesparing en overgang naar duurzame mobiliteit) Al de andere steunmaatregelen - bedrijfswagens : 5.000. 1 steun per kalenderjaar. - andere voertuigen : 20% van de toegestane investering, geplafonneerd op 3.000. 1 steun per kalenderjaar. 80.000 per kalenderjaar * Grote ondernemingen kunnen deze steun genieten indien hun investeringen hen in staat stellen verplichte Europese normen te overtreffen. Ook wanneer er geen verplichte Europese normen van toepassing zijn, kunnen zij steun aanvragen indien hun investeringen bijdragen tot de bescherming van het milieu. ** Volgende sectoren worden als prioritair beschouwd: - metaalbewerking en -bedekking; - kranten- en andere drukkerijen; - activiteiten rond het onderhoud en de herstelling van voertuigen; - de activiteiten van wasserijen en wassalons voor particulieren; - de inzameling, behandeling en verwijdering van afval, de terugwinning. De formulieren voor de voorafgaandelijke toelatingsaanvraag en voor het volledige steunaanvraagdossier kan u vinden op de site www.economie-werk.brussels. Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor meer uitgebreide informatie, contacteer ons op T 02 800 34 41 of 34 37. E-mail : expa.eco@gob.irisnet.be 16

3 NIET-MILIEUGERELATEERDE STEUN VOOR AANPASSINGEN AAN NORMEN GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN U dient uw installaties aan te passen aan de Europese normen? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ondersteunt uw investeringen en stelt u tot 80.000 aan premies voor! 3.1 TOT WIE ZIJN DE STEUNMAATREGELEN, OM ZICH AAN DE NIET-MILIEUGERELATEERDE NORMEN AAN TE PASSEN, GERICHT? Deze steun is bedoeld voor zelfstandigen en alle andere ondernemingen (micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen) 1. Uw investering dient gerealiseerd te worden binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (19 gemeenten) en moet verband houden met uw professionele activiteit. 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren. 17

3.2 VOOR WELKE TYPES VAN INVESTERINGEN KAN U STEUN AANVRAGEN? Dwingen de Europese normen betreffende de fabricage van producten u ertoe uw installaties aan te passen, in het bijzonder op het vlak van veiligheid, kwaliteit of hygiëne? Dan kan u steun genieten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zowel bij materiële investeringen als investeringen in gebouwen. Hiervoor dient uw bedrijf gedurende 2 jaar geregistreerd te zijn in deze gebouwen vanaf de datum van indiening van de voorafgaande toelatingsaanvraag. Voor het indienen van een steunaanvraag dient u een rapport te hebben verkregen waarin de noodzakelijke investeringen om zich aan de normen aan te passen geïdentificeerd worden. Dit rapport dient opgesteld te zijn door een expert of een zelfstandig organisme, gespecialiseerd in het betreffende vakgebied, met een minimumervaring van twee jaar 2. 3.3 WELKE INVESTERINGEN ZIJN UITGESLOTEN? Bij het indienen van uw steunaanvraag zal de administratie nagaan of u wel degelijk aan alle criteria voldoet. Uw investering is uitgesloten van steun indien 3 : - ze bedoeld is voor verhuur; - ze het verwerven van gebouwen en of terreinen inhoudt. Steun is in dit geval wel mogelijk indien de verwerving van gebouwen of gronden absoluut noodzakelijk is om tegemoet te komen aan de milieunormen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; de verwerving dient dan wel in volle eigendom te gebeuren; - het gaat om de aankoop van tweedehands meubilair of materieel; - de aanpassing aan de normen gebeurt in het kader van een verandering van de implantatie van uw onderneming. 3.4 WAT DIENT HET MINIMUMBEDRAG VAN UW INVESTERING TE ZIJN 4? Het bedrag van uw investeringen dient minstens 7.500 te bedragen. Enkel het gedeelte van de investeringen tot 400.000 komt in aanmerking voor de berekening van de steun. 3.5 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? Steun voor de aanpassingen aan niet-milieugerelateerde normen Percentage van de steun Maximumbedrag voor de aanvaardbare investeringen Plafond voor de steun 45% voor de schijf van de investeringskosten lager dan 100.000 en 25% van de schijf voor de investeringskosten hoger dan 100.000 400.000 E 80.000 E per onderneming en per burgerlijk jaar De formulieren voor de voorafgaandelijke toelatingsaanvraag en voor het volledige steunaanvraagdossier kan u vinden op de site www.economie-werk.brussels Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor uitgebreide informatie contacteert u T 02 800 34 41 of 34 37. E-mail: expa.eco@gob.brussels 18 2. Onder bepaalde voorwaarden kan uw onderneming steun voor advies van een externe consultant genieten. Zie p. 21. 3. Dit is een indicatieve lijst: ook andere investeringen worden uitgesloten van steun (bijvoorbeeld luchtvaarttuigen). Voor de volledige lijst kan u zich beroepen op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de steun voor een aanpassing aan de normen in niet-milieugebonden aangelegenheid. Zie www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving. 4. Deze bedragen zijn zonder BTW en belastingen van eender welke aard. De bewijsstukken moeten verplicht gefactureerd zijn aan een minimumbedrag van 500.

4 DE STEUN VOOR DE BEVORDERING VAN BUITENLANDSE HANDEL GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN U wilt uw activiteiten internationaal ontwikkelen? U kunt een subsidie krijgen die 50% van uw kosten dekt! 4.1 WIE KAN EEN BEROEP DOEN OP STEUNMAATREGELEN VOOR DE BEVORDERING VAN DE BUITENLANDSE HANDEL? Zelfstandigen, micro-, kleine en middelgrote ondernemingen 1 die op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een economische activiteit uitoefenen, kunnen genieten van de steunmaatregelen voor de export. LAAT U BIJSTAAN DOOR BRUSSEL INVEST & EXPORT Brussel Invest & Export helpt u exporteren naar de vier windstreken. Om Brussel Invest & Export te contacteren: info@brusselsinvestexport.brussels of 02 800 40 00. www.invest-export.brussels 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit is opgenomen in de toegelaten sectoren. 19

4.2 VOOR WELKE TYPES INITIATIEVEN KUNT U STEUN ONTVANGEN? U kunt bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest steun aanvragen voor de volgende initiatieven: - de verwezenlijking van informatiedragers ter bevordering van de buitenlandse handel; - de commerciële prospectie van markten die buiten de Europese Unie gelegen zijn; - de deelname aan beurzen in het buitenland; - de deelname aan aanbestedingen voor markten die buiten de Europese Unie gelegen zijn; - de opening van vertegenwoordigingskantoren buiten de Europese Unie. 4.2.1 Steun voor de verwezenlijking van informatiedragers ter bevordering van de buitenlandse handel U wilt een promotietool verwezenlijken om uw activiteiten, producten of diensten voor te stellen op buitenlandse markten? Dan kunt u een premie van 50% krijgen voor de verwezenlijking van brochures, folders, catalogi, websites 2, films, cd-roms, dvd s, logo s, enz. 3 4.2.2 Steun voor de commerciële prospectie van markten die buiten de Europese Unie gelegen zijn U kunt een toelage van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aanvragen om nieuwe markten 4 of teruglopende markten 5 buiten de Europese Unie te prospecteren. Kosten voor volgende uitgaven komen in aanmerking: - zakenreizen voor de verkenning van de markten, selectie van invoerders of tussenpersonen, contacten met buitenlandse agenten of kopers; - deelname aan missies, congressen, contactdagen en seminaries die een gunstige impact kunnen hebben op de exportactiviteiten van de onderneming; - hulp van een derde voor de prospectie van de buitenlandse markten. De derde moet minimaal twee jaar beroepservaring hebben en moet een lijst met relevante referenties kunnen voorleggen waaruit zijn goede reputatie naar voren komt. Hij moet onafhankelijk zijn van de begunstigde van de steun; - registratie, homologatie en certificering op de buitenlandse markten met als doel de commercialisering van producten of diensten. Deze uitgaven dekken de kosten in verband met de deelname van maximaal twee personen per missie. 20 2. De verwezenlijkte website moet duidelijk op buitenlandse markten gericht zijn. 3. Ook vertaalkosten komen in aanmerking. 4. Markten waar de verkoop van de onderneming niet meer bedraagt dan 10% van haar totale omzet gedurende het jaar voorafgaand aan hert indienen van de aanvraag. 5. Markten waar de verkoop van de onderneming niet meer bedraagt dan 10% van haar totale omzet gedurende het afgelopen jaar voorafgaand aan het indienen van de aanvraag.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 4.2.3 Steun voor de deelname aan beurzen in het buitenland Onder bepaalde voorwaarden 6 kunt u een premie krijgen die 50%, of zelfs 75% voor een starter, van uw kosten dekt. De steun heeft betrekking op de uitgaven die voortvloeien uit de huur, de plaatsing en het beheer van een stand, de vervoers- en verblijfskosten, met uitzondering van de personeelskosten. Deze uitgaven dekken de kosten in verband met de deelname van maximaal 2 personen per beurs. 4.2.4 Steun voor de deelname aan aanbestedingen voor markten die buiten de Europese Unie gelegen zijn Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moedigt u aan om aan internationale aanbestedingen deel te nemen op nieuwe markten7 of teruglopende markten 8 die buiten de Europese Unie gelegen zijn. U kunt een premie van 50% ontvangen voor de volgende kosten 9 : - uitgaven met betrekking tot de aankoop van het bestek; - uitgaven met betrekking tot de reizen verricht om de offerte voor te bereiden; - loonkosten pro rata de gepresteerde uren voor de indiening van een offerte. 4.2.5 Steun voor de opening van vertegenwoordigingskantoren buiten de Europese Unie U wilt een eerste vertegenwoordigingskantoor openen in een land gelegen buiten de Europese Unie? U kunt een premie krijgen voor: - de kosten verbonden aan de administratieve stappen en de juridische bijstand met het oog op de opening van het kantoor; - de kosten betreffende de huur van het kantoor, met inbegrip van de huurlasten, uitgezonderd huurwaarborgen en sleutelgeld; - de loonkosten betreffende het personeel aangesteld voor dit kantoor; - de kosten van de missies van de kantoorhouder in het geografische gebied waarop het kantoor zich richt 10. U kunt echter geen steun ontvangen indien het kantoor een opslageenheid, een productie-eenheid van goederen of diensten of een verkooppunt is 10. Vooraleer u een aanvraag indient, neemt u best contact op met Brussel Invest & Export, dat u zal begeleiden bij de ontwikkeling en opvolging van uw project. 6. Zie website. 7. Markten waar de verkoop van de onderneming niet meer bedraagt dan 10% van haar totale omzet gedurende het jaar voorafgaand aan het indienen van de aanvraag. 8. Markten waar de verkoop van de onderneming twee opeenvolgende jaren is teruggelopen en in totaal met minsten 20% gedurende de twee jaar voorafgaand aan het indenen van de aanvraag. 9. Ondernemingen waarvan de activiteit zich toespitst op het beantwoorden van aanbestedingen kunnen echter geen gebruik maken van deze steun. 10. Er is geen tegemoetkoming voor investeringskosten (geïnvesteerd kapitaal of overname van roerend of onroerend goed). 21

4.3 WELKE KOSTEN KOMEN NIET IN AANMERKING? - de uitgaven voor de prestaties die intern in de onderneming worden verricht, met uitzondering van de steun om op aanbestedingen in te schrijven; - de normale en terugkerende werkingsuitgaven van de onderneming; - alle uitgaven met een overbodig karakter; - de externe diensten die op regelmatige basis in onderaanneming worden gepresteerd; - de uitgaven die een rechtstreeks verband hebben met de core business van de onderneming. 4.4 WELKE TEGEMOETKOMINGEN KUNT U ONTVANGEN 11? De steun die u kunt ontvangen kan oplopen tot 50% van uw kosten. De bedragen alsook het aantal initiatieven zijn geplafonneerd. Informatiedragers Prospectie buiten EU Beurzen in het buitenland Aanbestedingen buiten EU Vertegenwoordigingskantoren buiten EU Minimumbedrag geraamde kosten 1.000 E 2.000 E 1.000 E 2.000 E - Steunpercentage 50 % 50 % 50 % (75% voor de starters 12 ) 50 % 50 % Maximumbedrag van de steun 5.000 E / burgerlijk jaar 20.000 E / burgerlijk jaar 4.000 E / tegemoetkoming 5.000 E / tegemoetkoming 40.000 E het 1 ste jaar 20.000 E het 2 de jaar Maximum aantal tegemoetkomingen - 5 tegemoetkomingen / burgerlijk jaar 4 tegemoetkomingen / burgerlijk jaar en maximaal 4 deelnames aan dezelfde beurs 13 3 tegemoetkomingen / burgerlijk jaar 1 tegemoetkomingen / 3 jaar (datum kennisgeving) en maximaal 1 kantoor per geografische zone U kunt de aanvraagformulieren vinden op de website www.economie-werk.brussels. Op die website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor uitgebreide informatie contacteert u T 02 800 34 37. E-mail: exporttegemoetkoming@sprb.brussels. 22 11. De aangegeven bedragen zijn excl. btw. 12. Uw onderneming wordt als starter beschouwd indien ze minder dan vier jaar geleden werd ingeschreven in de Kruispuntbank voor Ondernemingen. 13. Voor internationale beurzen of salons die twee edities hebben binnen het kalenderjaar, wordt de deelname aan deze edities beschouwd als één enkele deelname.

5 STEUN INZAKE PRE-ACTIVITEIT EN STEUN VOOR STUDIES EN DIENSTEN VAN EXTERNE CONSULTANTS GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN Nood aan het advies van een externe consultant? U kunt een subsidie krijgen die tot 50 % van de kosten van het advies dekt! 5.1 WIE KAN BEROEP DOEN OP STEUN VOOR ADVIES EN HAALBAARHEIDSSTUDIES? Zelfstandigen, micro-, kleine en middelgrote ondernemingen 1 kunnen genieten van steun voor advies en haalbaarheidsstudies. Ook indien u in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bent gedomicilieerd en u een Brusselse KMO wil opstarten of overnemen, kan u aanspraak maken op deze steunmaatregel 2. 1. Kijk op de pagina s 36 en 37 of uw activiteit tot de toegelaten sectoren behoort. 2. Personen die ingeschreven zijn in een door de Franse of Vlaamse Gemeenschap erkende onderwijsinstelling kunnen niet van deze steun genieten. 23

5.2 VOOR WELKE EXTERNE ADVIEZEN KAN U STEUN ONTVANGEN? U kan steun aanvragen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de volgende opdrachten: Extern advies Haalbaarheidsstudies Pre-activiteitsadvies en -studies 5.2.1 Op welke soorten advies kan u een beroep doen? Businessplan, marktonderzoek, herstructureringsplan, het instellen van kwaliteitscontrolesystemen of beheersinstrumenten U mag een steunaanvraag indienen als het onderzoek van uw consultant het oplossen van een concreet beheersprobleem of de verbetering van de werking of competitiviteit van uw onderneming tot doel heeft. In geen geval kan het gaan om steun voor normaal fiscaal of juridisch advies, of om advies inzake publiciteit. 5.2.2 Voor welke haalbaarheidsstudies kan u steun krijgen? Het dient te gaan om studies met een technisch, economisch of financieel karakter. De missie van de consultant moet u in de mogelijkheid stellen u te oriënteren of een beslissing tot investeren te nemen: de aankoop van een nieuwe machine, de verbetering of ontwikkeling van een nieuw product, controle van het vervuilingsniveau of van geluidshinder 5.2.3 Pre-activiteit: onder welke omstandigheden kan u gesteund worden? U denkt eraan een KMO in Brussel op te starten of over te nemen? U zou graag vooraf advies inwinnen of een studie laten uitvoeren? Dan kan u beroep doen op een externe consultant en steun krijgen voor de kosten die hieraan verbonden zijn. De missie van de consultant moet uitzonderlijk zijn en een doorslaggevende rol spelen voor de opstart van uw activiteit. 5.3 OP WELKE CONSULTANTS MAG U EEN BEROEP DOEN? U mag vrij voor een consultant of organisatie kiezen waarmee u wil werken, zolang die gespecialiseerd is in de betrokken activiteit en minimum twee jaar professionele ervaring heeft 3. Hij dient onafhankelijk te zijn en geen enkele band met uw bedrijf te hebben. Opgelet: voor pre-activiteit studies moet de keuze voor een consultant of gespecialiseerde organisatie gebaseerd zijn op het advies van een erkende vereniging 4. 24 3. De ervaring van de consultant is ten persoonlijke titel. 4. De lijst van erkende verenigingen is beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies > Toekomstig ondernemer, onder de titel Op welke consultants mag u een beroep doen?.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 5.4 IN WELKE GEVALLEN WORDT DE STEUN NIET TOEGEKEND? U kan geen steun ontvangen indien 5 : - de consultancy-opdracht in verband staat met de normale werkingskosten of met het normale, terugkerende beheer van uw onderneming; - als uw onderneming intern al beschikt over de expertise voor de missie van de consultant. Opmerking Noteer dat de taken die kunnen voortvloeien uit de aanbevelingen van de consultant (prospectie, commerciële opvolging, opvragen van informatie ) niet subsidieerbaar zijn. Evenmin kunt u steun aanvragen indien u een beroep doet op personeel dat op zelfstandige basis aangenomen werd en die regelmatige of langetermijnmissies uitvoeren. Algemeen zijn de kosten voor verblijf, verplaatsingen en maaltijden uitgesloten. 5.4 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? De steun die u kunt genieten kan oplopen tot 50% van de kostprijs van de missie van de consultant. De bedragen alsook het aantal missies zijn geplafonneerd. Advies Haalbaarheidsstudies Pre-activiteitsadvies en -studies Percentage van de steun 50 % van de kosten voor studie/extern advies 50 % van de kosten voor studies/extern advies 50 % van de kosten voor studies/extern advies Minimumbedrag van de steun 500 E 500 E 500 E Maximumbedrag 15.000 E 15.000 E 15.000 E van de steun 6 Maximum aantal steuntoekenningen 2 per burgerlijk jaar 1 per burgerlijk jaar 1 per burgerlijk jaar U kan de aanvraagformulieren vinden op de internetsite www.economie-werk.brussels. Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor uitgebreide informatie contacteert u T 02 800 34 66. E-mail: consult.eco@gob.brussels 5. Dit is een indicatieve lijst. Voor de volledige lijst verwijzen we u naar het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de Steun inzake Pre-aciviteit en de Steun voor Studies en Diensten van Externe Consultants. Dit besluit is beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies, pagina Regelgeving. 6. Per burgerlijk jaar mag de kost voor studies en externe adviezen niet hoger zijn dan de eigen middelen van de onderneming, verhoogd met de schulden op meer dan één jaar. 25

STEUN VOOR OMKADERING EN 6 KENNISOVERDRACHT U wenst de prestaties van uw onderneming te verhogen? U kunt steun genieten voor opleidingen, voor het begeleiden van een stagiair of voor kennisoverdracht. 6.1 TOT WIE RICHT DE STEUN VOOR OMKADERING EN KENNISOVERDRACHT ZICH? De steun voor omkadering en kennisoverdracht richt zich tot zelfstandigen, micro-, kleine en middelgrote ondernemingen 1. Grote ondernemingen die werkterreinen, materiaal of lokalen ter beschikking stellen van een onderwijsinstelling kunnen eveneens van deze steun genieten 1. 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren. 26

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 6.2 VOOR WELKE PROJECTEN KUNT U STEUN ONTVANGEN? U kunt steun aanvragen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de volgende projecten: Opleiding van uw personeel Peterschap van een stagiair (deze steun is enkel voor KMO s die minstens 5 jaar bestaan) Het ter beschikking stellen van werkterreinen, materiaal of lokalen voor onderwijsinstellingen 6.2.1 Steun voor externe opleiding van uw personeel Zal het volgen van een opleiding de werking of de competitiviteit van uw onderneming verhogen? Of het nu voor uzelf of uw personeel is, u kunt een steunaanvraag doen als die opleiding een uitzonderlijk of dringend karakter heeft en indien deze opleiding minstens 1.000 kost. Dit betekent dat u in volgende gevallen geen beroep kan doen op deze steun: de opleiding heeft betrekking op de normale dagelijkse werking van uw onderneming 2 ; de opleiding is verbonden met de basiskennis van de activiteiten van uw onderneming. Opmerking Noteer dat u evenmin deze steun kunt genieten indien de opleiding voortvloeit uit een investering (bijvoorbeeld de aankoop van een machine). Algemeen komen kosten voor verblijf, verplaatsingen en maaltijden evenmin in aanmerking. U mag vrij de opleidingsinstelling kiezen. De voorwaarden zijn: de instelling moet onafhankelijk van uw onderneming zijn, gespecialiseerd zijn in de betrokken materie en over minimum twee jaar ervaring beschikken. 6.2.2 Steun voor peterschap voor een stagiair Wilt u gedurende een aantal maanden een stagiair opleiden en in dienst nemen? Als uw onderneming minstens 5 jaar bestaat, kunt u steun aanvragen. Het aanwerven van de stagiair dient te gebeuren door middel van een Contract voor Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO) via Actiris of Bruxelles Formation. De stagiair dient te worden begeleid door een peter die werknemer is in uw onderneming. Deze peter moet minstens 10 jaar beroepservaring hebben en minstens 5 jaar in uw bedrijf werken. Hij zal immers de stagiair opleiden en aan hem of haar zijn kennis overdragen. 2. Het begrip dagelijkse, normale of regelmatige werking wordt bekeken in functie van uw bedrijfsactiviteit en de uitvoerende taken van het op te leiden personeel. 27

6.2.3 Steun voor het ter beschikking stellen van werkterreinen, materiaal of lokalen Uw onderneming heeft de intentie werkterreinen, materiaal of lokalen ter beschikking te stellen aan een onderwijsinstelling? Dan kunt u een subsidie per dag krijgen, die overeenkomt met de werkelijke directe kosten van de ter beschikkingstelling. 6.3 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? Steun voor externe opleidingen Steunpercentage Minimumbedrag van de steun Maximumbedrag van de steun Maximaal aantal tussenkomsten waarvoor u steun ontvangt 50% van de opleidingskost 500 / opleiding 3.000 / opleiding 3 opleidingen / burgerlijk jaar Steun voor peterschap bij de vorming van een stagiair Bedrag van de steun Minimale duur van de steun Maximale duur van de steun Limiet van het aantal gelijktijdige subsidies Maximum bedrag van gelijktijdige steun 1.000 of 500 / maand in functie van de activiteitensector* 2 maanden 6 maanden Eén stagiair per peter 24.000 of 12.000 / jaar in functie van de activiteitensector* Steun voor het ter beschikking stellen Bedrag van de steun Maximale subsidie per dag Maximumbedrag van de steun Dagelijkse subsidie die overeenkomt met de werkelijke kost van het ter beschikking stellen 500 / dag 25.000 / jaar * De steun voor peterschap bedraagt tot 1.000 / stagiair en maximaal 24.000 / jaar, behalve voor 4 activiteitensectoren. Voor de volgende 4 activiteitensectoren bedraagt de steun voor peterschap tot 500 / stagiair en maximaal 12.000 / jaar: - Productie en distributie van elektriciteit, gas, stroom en gekoelde lucht (D - 35) - Groot- en detailhandel; reparatie van auto s en motorfietsen (G - 45 tot 47) met uitzondering van apotheken (47.730) - Administratieve en ondersteunende diensten (N - 77 tot 82) - Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishouden voor eigen gebruikt (T - 97 tot 98) U kan de aanvraagformulieren vinden op de internetsite www.economie-werk.brussels. Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor uitgebreide informatie contacteert u T 02 800 34 66. E-mail: consult.eco@gob.brussels 28

GEWESTELIJKE 7OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN STEUN VOOR AANWERVINGEN U wenst personeel in dienst te nemen? U kunt tot 50.000 steun ontvangen voor het dekken van loonkosten en sociale bijdragen! 7.1 VOOR WIE IS DE AANWERVINGSSTEUN BEDOELD? Zelfstandigen, micro- en kleine ondernemingen 1 kunnen van aanwervingssteun genieten, indien de in dienst genomen medewerker een bij Actiris ingeschreven werkzoekende is. 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren. 29

7.2 BINNEN WELK KADER KUNT U AANWERVINGSSTEUN AANVRAGEN? U kunt een aanvraag indienen bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest indien: de aanwerving betrekking heeft op een specifiek project; de aanwerving de overname van uw onderneming als doel heeft. In dit geval kunnen enkel niet-startende microbedrijven 2 aanspraak maken op deze steun. 7.2.1 Aanwerven voor een specifiek project: in welke gevallen kunt u steun aanvragen? U kan van deze steun genieten indien de aangeworven persoon voltijds aan het project werkt. Het dient te gaan om één van de volgende domeinen: studie, research of oppuntstelling van een nieuw product of ingrijpende technologische verbetering van een product; de promotie en ontwikkeling van uw activiteiten buiten de Europese Unie; grondstoffenbesparingen; het beheer van de energieprestatie van uw onderneming; het verwerven van milieulabels of - certificaten; de invoering van een systeem voor kwaliteitswaarborg; de verbetering van het welzijn op het werk; in dit geval dient uw onderneming meer dan 20 werknemers te tellen en actief te zijn in de bouwsector, transport of opslag, verwerkende industrie of de behandeling van afval. De aangestelde werknemer dient te beschikken over een diploma van preventie-adviseur of zich engageren dit diploma te behalen. Opgelet: voor het indienen van uw steunaanvraag dient u het advies van een erkende vereniging 3 over de conformiteit van uw project in te winnen. 7.2.2 Aanwerven om uw bedrijf over te dragen: welke gevallen zijn toegestaan om steun aan te vragen? De aangeworven persoon dient de toekomstige overnemer te zijn, ofwel een persoon die belast wordt met het beheer van de firma tijdens de overdracht. U dient te bewijzen dat uw onderneming concrete stappen heeft ondernomen om haar waarde te laten bepalen en over te dragen aan een derde. De operatie heeft als doel de conventionele overdracht van uw onderneming (door fusie, splitsing, overdracht ) teneinde haar activiteiten te kunnen verderzetten, met behoud van haar identiteit. Opmerking Enkel niet-startende micro-ondernemingen2 die nog geen voorwerp van overname waren gedurende de laatste 5 jaren kunnen genieten van deze steunmaatregel. 30 2. Uw onderneming wordt als starter beschouwd indien ze sinds minder dan vier jaar ingeschreven is bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen. 3. De lijst van erkende verenigingen is beschikbaar op de website www.economie-werk.brussels, rubriek Steun en subsidies > "Aanwerving" > "Projectgebonden" onder de titel Binnen welk kader kan u steun aanvragen?.

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL GEWESTELIJKE STEUNMAATREGELEN VOOR BRUSSELSE ONDERNEMINGEN EN ZELFSTANDIGEN 7.3 WIE MAG U AANWERVEN? De persoon die u aanwerft dient op het ogenblik van de aanwerving ingeschreven te zijn als werkzoekende bij Actiris. Indien nodig, om welke reden ook, kan u deze persoon tot zes maanden volgend op het sluiten van dat contract vervangen door een bij Actiris ingeschreven werkzoekende. U kan deze mogelijkheid slechts eenmaal benutten. Opgelet: in het kader van de steun bij overdracht mag de aangeworven persoon geen familieband hebben met de bedrijfsleider of gedomicilieerd zijn op het adres van een bedrijfsleider. 7.4 WELKE TUSSENKOMST KUNT U GENIETEN? Zowel bij de aanwerving voor een specifiek project als in het kader van de overdracht van uw onderneming bedraagt de maximale forfaitaire steun 50.000 gespreid over twee jaar. Steun bij aanwervingen voor specifieke projecten of de overdracht van uw ondernemening Maximum bedrag van de steun 25.000 / jaar verspreid over twee jaar indien het bruto maandloon van de aangeworven medewerker meer dan 2.500 bedraagt 20.000 / jaar verspreid over twee jaar indien het bruto maandloon van de aangeworven medewerker minder dan of gelijk is aan 2.500 Maximum aantal steuntoekenningen Specifiek project: 1 per burgerlijk jaar Bedrijfsoverdracht: een onderneming kan deze steun slechts één keer ontvangen U kan de aanvraagformulieren vinden op de internetsite www.economie-werk.brussels. Op deze website vindt u ook informatie over de aanvraagprocedure, de betalingsmodaliteiten en de eventuele uitsluitingscriteria die betrekking hebben op de steunmaatregelen. Voor uitgebreide informatie contacteert u T 02 800 34 66. E-mail: consult.eco@gob.brussels 31

8 STEUN VOOR KINDEROPVANG Hebt u personeel met kleine kinderen? Wil u hen een oplossing aanreiken? U kan 15.000 steun ontvangen indien uw onderneming een nieuwe plaats reserveert in een kinderdagverblijf! 8.1 TOT WIE RICHT DE STEUN VOOR KINDEROPVANG ZICH? Deze steun is beschikbaar voor alle zelfstandigen en ondernemingen 1 (micro, klein, middelgroot en grote ondernemingen). 1. Controleer op de pagina s 36 en 37 of uw bedrijfsactiviteit opgenomen is in de toegelaten sectoren. 32